DOI issue:
Nr. 3/4
DOI article:Artykuły
DOI article:Włodarek, Andrzej: Przyczynek do datowania nagrobka Władysława Jagiełły w katedrze wawelskiej*
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.70649#0481
473
ANDRZEJ WŁODAREK
Kraków, Instytut Sztuki PAN
Przyczynek do datowania nagrobka
Władysława Jagiełły w katedrze wawełskiej
Nagrobek króla Władysława Jagiełły w katedrze wawelskiej (il. 1) jest dziełem
równie wybitnym, co zagadkowym. Poświęcono mu wiele uwagi w literaturze
naukowej. Mimo to, nadal trwa dyskusja na temat jego datowania, proweniencji
artystycznej, atrybucji, osoby fundatora, pochodzenia marmuru, a nawet typu nagrobka
i miejsca złożenia królewskiej trumny. Podejmowano próby datowania tego dzieła, wy-
chodząc z różnych przesłanek - analizy przekazów źródłowych, faktów z biografii króla
i jego rodziny, analizy stylowej. Przedmiotem studiów pod kątem datowania była także
fizjonomia zmarłego króla oraz zagadnienia kostiumologiczne.
Tadeusz Wojciechowski i inni badacze czas powstania nagrobka Władysława Jagiełły
wiązali z ufundowaniem przez króla dodatkowych mszy św. przy wcześniej już istnieją-
cym ołtarzu pw. św. Krzysztofa w katedrze wawelskiej* 1. W tekście dokumentu, wystawio-
nego przez króla 26 marca 1421 r., znalazła się wzmianka: ... pro secundo ministerio
Altaris sancti Cristophorj in dicta Cracouiensi Ecclesia siti, Sepułcro nostro contigui2.
Drugim przekazem źródłowym przywoływanym jako argument do datowania nagrobka
jest tekst Annałes Jana Długosza z opisem pogrzebu Władysława Jagiełły: Corpus post-
hec, missa finita, sepulchro marmoreo dudum pro illo preparato illatum est atque sepul-
tum3. Wojciechowski uznał, że marmurowy nagrobek musiał istnieć już w roku 1421
i został ufundowany przez króla za jego życia. Do tej hipotezy przychylił się Karol Estrei-
cher, pierwszy monografista nagrobka4. Również Stanisław Mossakowski doszedł do
wniosku, że nagrobek wawelski był na pewno gotowy w marcu 1421, a musiał powstawać
w ciągu kilku lat5. Przychylając się do argumentacji Mossakowskiego i datowania nagrob-
ka na lata 1419-1421, Anna Boczkowska wysunęła hipotezę, że analiza form stylowych
wskazuje na powstanie omawianego dzieła we Florecji w pracowni Donatella6. Przemysław
Mrozowski, powołując się również na ustalenia zaprezentowane przez Mossakowskiego,
* Dziękuję Pani Prof, dr hab. Elżbiecie Witkowskiej-Zaremba za zwrócenie mojej uwagi na tekst kolofonu. Pani Annie
Sobańskiej i Panu dr Krzysztofowi Pawłowskiemu dziękuję za konsultacje filologiczne.
1 Tadeusz WOJCIECHOWSKI, Kościół katedralny w Krakowie, Kraków 1900, s. 103.
2 Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej, cz. II, wyd. Franciszek PIEKOSIŃSKI, Kraków 1883, nr 602, s. 472.
3 Joannis DWGOSSI,Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae. Liber 11 i 12: (1431-1444), Varsoviae 2001, s. 119.
4 Karol ESTREICHER, „Grobowiec Władysława Jagiełły”, Rocznik Krakowski XXXIII, 1953, z. 1, s. 3.
5 Stanisław MOSSAKOWSKI, „Kiedy powstała tumba Władysława Jagiełły?” [w:] Ars auro prior. Studia loannis
Białostocki sexagenario dicata, Warszawa 1981, s. 234.
6 Anna BOCZKOWSKA, Herkules i Dawid z rodu Jagiellonów, Warszawa 1993, s. 67-115.
ANDRZEJ WŁODAREK
Kraków, Instytut Sztuki PAN
Przyczynek do datowania nagrobka
Władysława Jagiełły w katedrze wawełskiej
Nagrobek króla Władysława Jagiełły w katedrze wawelskiej (il. 1) jest dziełem
równie wybitnym, co zagadkowym. Poświęcono mu wiele uwagi w literaturze
naukowej. Mimo to, nadal trwa dyskusja na temat jego datowania, proweniencji
artystycznej, atrybucji, osoby fundatora, pochodzenia marmuru, a nawet typu nagrobka
i miejsca złożenia królewskiej trumny. Podejmowano próby datowania tego dzieła, wy-
chodząc z różnych przesłanek - analizy przekazów źródłowych, faktów z biografii króla
i jego rodziny, analizy stylowej. Przedmiotem studiów pod kątem datowania była także
fizjonomia zmarłego króla oraz zagadnienia kostiumologiczne.
Tadeusz Wojciechowski i inni badacze czas powstania nagrobka Władysława Jagiełły
wiązali z ufundowaniem przez króla dodatkowych mszy św. przy wcześniej już istnieją-
cym ołtarzu pw. św. Krzysztofa w katedrze wawelskiej* 1. W tekście dokumentu, wystawio-
nego przez króla 26 marca 1421 r., znalazła się wzmianka: ... pro secundo ministerio
Altaris sancti Cristophorj in dicta Cracouiensi Ecclesia siti, Sepułcro nostro contigui2.
Drugim przekazem źródłowym przywoływanym jako argument do datowania nagrobka
jest tekst Annałes Jana Długosza z opisem pogrzebu Władysława Jagiełły: Corpus post-
hec, missa finita, sepulchro marmoreo dudum pro illo preparato illatum est atque sepul-
tum3. Wojciechowski uznał, że marmurowy nagrobek musiał istnieć już w roku 1421
i został ufundowany przez króla za jego życia. Do tej hipotezy przychylił się Karol Estrei-
cher, pierwszy monografista nagrobka4. Również Stanisław Mossakowski doszedł do
wniosku, że nagrobek wawelski był na pewno gotowy w marcu 1421, a musiał powstawać
w ciągu kilku lat5. Przychylając się do argumentacji Mossakowskiego i datowania nagrob-
ka na lata 1419-1421, Anna Boczkowska wysunęła hipotezę, że analiza form stylowych
wskazuje na powstanie omawianego dzieła we Florecji w pracowni Donatella6. Przemysław
Mrozowski, powołując się również na ustalenia zaprezentowane przez Mossakowskiego,
* Dziękuję Pani Prof, dr hab. Elżbiecie Witkowskiej-Zaremba za zwrócenie mojej uwagi na tekst kolofonu. Pani Annie
Sobańskiej i Panu dr Krzysztofowi Pawłowskiemu dziękuję za konsultacje filologiczne.
1 Tadeusz WOJCIECHOWSKI, Kościół katedralny w Krakowie, Kraków 1900, s. 103.
2 Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej, cz. II, wyd. Franciszek PIEKOSIŃSKI, Kraków 1883, nr 602, s. 472.
3 Joannis DWGOSSI,Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae. Liber 11 i 12: (1431-1444), Varsoviae 2001, s. 119.
4 Karol ESTREICHER, „Grobowiec Władysława Jagiełły”, Rocznik Krakowski XXXIII, 1953, z. 1, s. 3.
5 Stanisław MOSSAKOWSKI, „Kiedy powstała tumba Władysława Jagiełły?” [w:] Ars auro prior. Studia loannis
Białostocki sexagenario dicata, Warszawa 1981, s. 234.
6 Anna BOCZKOWSKA, Herkules i Dawid z rodu Jagiellonów, Warszawa 1993, s. 67-115.