DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26788#0071
LIBER TERTIVS $$
Rist sena torum &* quorundam ex magiAratibus audoritas,a quibus & a!qs poAea additis
magiAratibus, !iberx urbis Romx reAribere magiAratus aggressuri,rei ipiius nomen dif
finiamus. MagiArare,inquit FeAus,eA moderari, unde magiAri,non A!um dodores ar/
tium,Ad etiam pagorum,Acietatum,uicorum,co!!egiorum,equitum dicuntur:quia om/
nes hi exteris magis poAunt. Vnde & magi Aratus,qui per imperia potettores sunt quam
priuati, qux uox duabus AgniAcationibus notatur: nam aut ipsam personam demoArat,
ut dicimus,magiAratus iumt: aut honore, ut cum dicitunTitio magiAratus eA datus. Et
Cicero Agum secundo. Dicam de magiAratibus,id eA enim proAdo,quod coAituta re!i
gione rempub!ica cqtineat maxime. MagiAratus habet hanc uim, ut prxAt prxAribat(p
reda & uti!ia 8^ coniunda cum !egibus:ut enim magiAratibus !eges, ita popu!o prxsunc
magiAratus. Vere(^ dicitur,magiAratu legem eAe !oquentem:!egem aurem mutum ma/
giAratum.Quod cum dico, !egem a me inte!!igi ni! a!iud uo!o quam imperium, Ane quo
nec domus u!!a,nec ciuitas,nec gens, nec humanu uniuerAim genus Aare, nec rerum na/
tura omnis,nec mundus ipse poteA.Igitur a Anatoribus incipiamus,quos centum nume/
ro Romutum creaAe Liuius in primo Aribit.Patresq? ab honore,patricios eorum pro/ sfMsMMt
genies,8( Amatores ob xtate eAe didos. De quibus quid regum teporibus egerint,quan/ Patw
tum(^ eorum audoritas ua!uerit,pauca Ant dicenda.Mortuo enim Romulo centum pa/
tres in decem decurias diuiA Aint: 5( uiginti Angu!is quinq; diebus regebant: Aiit(^ anno DfCMr;<e
uno id interregnum Jta patres centum gratia inieruntjumma poteAate poputo fada:de/
creucruntcp ut cum rege popu!us iuAi Aet,id Ac ratum eAet A patres audores Aeret:quod inffiTsgKMM%
quidem bonum graucrp initium uAp adeo ua!uit,ut Amper poAea quadiu respubhca Ae/
At,in legibus magiAratibus^ rogandis fuerit ob Aruatum. TuHus rex poAea a!!egit in A/
natum A!banorum patres: & Tarquinius PriAus centum a!ios patres addidit,qui deinde
minorum gentium appe!!ati Ant.Ciuitate autem poA creatos coAAs !ibera,quot nume/
ro Anatores uAp ad C.Cxsaris tepora per Angulas xtates fuerint: satis fuerit nunc oAen/
dere,ut a!iorum magiAratuum origine pariter oAenA,ad Angulorum oAicia 5^ geAas res
gerendarum ue facukatcm ac poteAatem redeamus.Secundo !ibro Liuius de primis con/
su!ibus tradans dicit,Deinde quo p!us uiriu in Anatu Aequentia etiam ordinis Aceret,cx
dibus regis diminitum patrum numerum, primoribus eque Aris gradus c!edis ad trecen/
torum Amma exp!euit:traditum(^ fertur,ut in Anatum uocarentur,qui patres quicp con
Aripti erant:cui Antentix cocordat quod MoyAs primo Machabxoru de Romanis Ari/
bit in hxc uerba,Et quia curia Acerunt Abi,& quotidie conAdtant trecenti uiri conAAum
agentes.Itatp quod inquit eodem !oco Liuius,Dum nuHum AAiditur genus in quo enite
ret uirtus, creuit imperium Romanum.FeAustp Pompeius diAerentiam ponit,qux in A
natoru nominatione Aquuta eA: A!!edos AiAe didos, qui propter inopiam Anatoru, ex A%r#i
equeAri ordine in Anatorum Amt numerum a!!edi.Nam patres dicebantur,qui erant pa/
tricij generis:coAripti(p,qui in Anatu erant Ariptis annotati.Libro autem X x 11 Liuius
ea narrans qux poA c!adem ad Cannas acceptam prouiia Ant, Aribit,Oduaginta Anato
res,aut qui eos magiAratus gcAcrant,unde in Anatum Agi deberent,cum Aia uo!utate mi
Ates in Agionibus fadi eAent,fuiAe aHedos.Et inAa x X111 ,C.Terentius cos.ex Appu
!ia acccrAttis, M.Fabium Buteonem didatore in Ax men As dixit,qui 8u ccnAr tum fuit:
tum Agit, qui xdiAs, tribuni pAbis, quxAoresue fuerat:tum ex his qui magiAratu cepii/
Ant,qui ipo!ia ex hoAe Axa domi haberet,aut ciuica corona accepiAent.Ita c L X x v 11
cum ingeti approbatione homtnu in Anatu Adis extempto magiAratu A abdicauit.Quo
autem modo Anatores aut in demortui !ocu,aut amoti Abrogaretur,inAa in cenAru ma/
giAratus deAriptione oAendcmus.Ad consu!es ueniendu eA,quoru primos fuiAe coAat,
qui regibus eiedis creati Aint,[unium Brutum 8d Tarquiniu CoHatinu.ConAiAm autem
nominatu eAe inquit M. Varro de !ingua Atina,quod poputu 8( Anatu coAiAtet.Et No/
nius Marce!!us,quod co A!at Anatu.ConAderaAe enim exiAimo Noniu conAeuiAe a tri
bunis potius a conAde poputu conAIi.Cicero aute Agum 11 ,ConAi!es regio prxiunto
imperio:his(^ prxeuto,iudicado,coAAndo prxtoresjudices appareto:mi!itix Ammum
As habento:nemini pareto:iuAa tjs popu!i suprema !ex eAoteunde magiAratu ni intei ue
rint dece anni ne qs capito:cAitate annati !ege seruato:due!)a A Aa iu Ae geruto: Acijs par
ceto:A & Aruos cotinento:popu!i^ Ai gioria augeto:domu c^ taude redeuto^ Magnam
Rist sena torum &* quorundam ex magiAratibus audoritas,a quibus & a!qs poAea additis
magiAratibus, !iberx urbis Romx reAribere magiAratus aggressuri,rei ipiius nomen dif
finiamus. MagiArare,inquit FeAus,eA moderari, unde magiAri,non A!um dodores ar/
tium,Ad etiam pagorum,Acietatum,uicorum,co!!egiorum,equitum dicuntur:quia om/
nes hi exteris magis poAunt. Vnde & magi Aratus,qui per imperia potettores sunt quam
priuati, qux uox duabus AgniAcationibus notatur: nam aut ipsam personam demoArat,
ut dicimus,magiAratus iumt: aut honore, ut cum dicitunTitio magiAratus eA datus. Et
Cicero Agum secundo. Dicam de magiAratibus,id eA enim proAdo,quod coAituta re!i
gione rempub!ica cqtineat maxime. MagiAratus habet hanc uim, ut prxAt prxAribat(p
reda & uti!ia 8^ coniunda cum !egibus:ut enim magiAratibus !eges, ita popu!o prxsunc
magiAratus. Vere(^ dicitur,magiAratu legem eAe !oquentem:!egem aurem mutum ma/
giAratum.Quod cum dico, !egem a me inte!!igi ni! a!iud uo!o quam imperium, Ane quo
nec domus u!!a,nec ciuitas,nec gens, nec humanu uniuerAim genus Aare, nec rerum na/
tura omnis,nec mundus ipse poteA.Igitur a Anatoribus incipiamus,quos centum nume/
ro Romutum creaAe Liuius in primo Aribit.Patresq? ab honore,patricios eorum pro/ sfMsMMt
genies,8( Amatores ob xtate eAe didos. De quibus quid regum teporibus egerint,quan/ Patw
tum(^ eorum audoritas ua!uerit,pauca Ant dicenda.Mortuo enim Romulo centum pa/
tres in decem decurias diuiA Aint: 5( uiginti Angu!is quinq; diebus regebant: Aiit(^ anno DfCMr;<e
uno id interregnum Jta patres centum gratia inieruntjumma poteAate poputo fada:de/
creucruntcp ut cum rege popu!us iuAi Aet,id Ac ratum eAet A patres audores Aeret:quod inffiTsgKMM%
quidem bonum graucrp initium uAp adeo ua!uit,ut Amper poAea quadiu respubhca Ae/
At,in legibus magiAratibus^ rogandis fuerit ob Aruatum. TuHus rex poAea a!!egit in A/
natum A!banorum patres: & Tarquinius PriAus centum a!ios patres addidit,qui deinde
minorum gentium appe!!ati Ant.Ciuitate autem poA creatos coAAs !ibera,quot nume/
ro Anatores uAp ad C.Cxsaris tepora per Angulas xtates fuerint: satis fuerit nunc oAen/
dere,ut a!iorum magiAratuum origine pariter oAenA,ad Angulorum oAicia 5^ geAas res
gerendarum ue facukatcm ac poteAatem redeamus.Secundo !ibro Liuius de primis con/
su!ibus tradans dicit,Deinde quo p!us uiriu in Anatu Aequentia etiam ordinis Aceret,cx
dibus regis diminitum patrum numerum, primoribus eque Aris gradus c!edis ad trecen/
torum Amma exp!euit:traditum(^ fertur,ut in Anatum uocarentur,qui patres quicp con
Aripti erant:cui Antentix cocordat quod MoyAs primo Machabxoru de Romanis Ari/
bit in hxc uerba,Et quia curia Acerunt Abi,& quotidie conAdtant trecenti uiri conAAum
agentes.Itatp quod inquit eodem !oco Liuius,Dum nuHum AAiditur genus in quo enite
ret uirtus, creuit imperium Romanum.FeAustp Pompeius diAerentiam ponit,qux in A
natoru nominatione Aquuta eA: A!!edos AiAe didos, qui propter inopiam Anatoru, ex A%r#i
equeAri ordine in Anatorum Amt numerum a!!edi.Nam patres dicebantur,qui erant pa/
tricij generis:coAripti(p,qui in Anatu erant Ariptis annotati.Libro autem X x 11 Liuius
ea narrans qux poA c!adem ad Cannas acceptam prouiia Ant, Aribit,Oduaginta Anato
res,aut qui eos magiAratus gcAcrant,unde in Anatum Agi deberent,cum Aia uo!utate mi
Ates in Agionibus fadi eAent,fuiAe aHedos.Et inAa x X111 ,C.Terentius cos.ex Appu
!ia acccrAttis, M.Fabium Buteonem didatore in Ax men As dixit,qui 8u ccnAr tum fuit:
tum Agit, qui xdiAs, tribuni pAbis, quxAoresue fuerat:tum ex his qui magiAratu cepii/
Ant,qui ipo!ia ex hoAe Axa domi haberet,aut ciuica corona accepiAent.Ita c L X x v 11
cum ingeti approbatione homtnu in Anatu Adis extempto magiAratu A abdicauit.Quo
autem modo Anatores aut in demortui !ocu,aut amoti Abrogaretur,inAa in cenAru ma/
giAratus deAriptione oAendcmus.Ad consu!es ueniendu eA,quoru primos fuiAe coAat,
qui regibus eiedis creati Aint,[unium Brutum 8d Tarquiniu CoHatinu.ConAiAm autem
nominatu eAe inquit M. Varro de !ingua Atina,quod poputu 8( Anatu coAiAtet.Et No/
nius Marce!!us,quod co A!at Anatu.ConAderaAe enim exiAimo Noniu conAeuiAe a tri
bunis potius a conAde poputu conAIi.Cicero aute Agum 11 ,ConAi!es regio prxiunto
imperio:his(^ prxeuto,iudicado,coAAndo prxtoresjudices appareto:mi!itix Ammum
As habento:nemini pareto:iuAa tjs popu!i suprema !ex eAoteunde magiAratu ni intei ue
rint dece anni ne qs capito:cAitate annati !ege seruato:due!)a A Aa iu Ae geruto: Acijs par
ceto:A & Aruos cotinento:popu!i^ Ai gioria augeto:domu c^ taude redeuto^ Magnam