DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26788#0240
12^.
INSTAYRATAE ROMAE
Collina aegonensts appe!!abatur;erat in monte quirinali qui agones appellabatur,qug pn}
us Quirinalis dida fuiucp ea in coHem Quirinalem itur; Rue q? proxime eam Quirini sa/
cellum.Querqucculana q? quercum intra muros iuxta se habeat.Lauerniones fures anti/
qui dicebant;q? sub tutela De^ Lauernae eRent in queuis !oco obscuro abditocp. hinc
!auerna!is pot ta.Rudusculana appe!!ata quaR rudis &T impolita Rt relida J^utumena a no
mine cuiusdam aurigae Rc appellata.Fontinalia fontium sacra; unde & Roma? fontinalis
porra.Catularia porta Romae dida,quia haud longe ab ea ad placandum Canicula? sidus
mimicum frugibus ruffae canes immolabantur: ut fruges matureseentes ad maturitatem
perducerentur. Viminalis porta & collis appellatu^quia ibi uiminum sylua fuiRe dicitur,
quanquam Marcus Varro de lingua latina collem ipsum a templo dei Vimini in dio sid
appellatum seribit. Quantum uero attinet ad portam Capenam, Sohnus dicit Italum re^
gem de insula Siciliae cum Syracusanis ad lanum peruenisle, ac eius ccnRiio auxiltoq; ci/
uitatem iuxta Albulam condidisse Capenam nomine, a qua poRmodum porta: Capena:
Trr; nomen fuit Jam uero tres quas ultimo posuimus loco, Carmentalem, Pandanam,quae
libera, Mugoniam,quae & Trigiliia, primam habuit urbs a Romulo aedificatam; quanqp
Varro PandanamoRendit Saturnia urbis & non Romae fuiRe.ahbe autem duae Roma
poRmodum auda sine forma & usu porta? nomen aliquandiu retinuerunnDicitrp FeRus
Carmentalem portam uocatam Sceleratam,q?pereamsex & trecenti Fabtj cum clienti
porta busqumq? milibus egreRi aduerRisHetruscos, ad amnem Cremeram omnes interfed*
sunt.Et Ouidius in faRis:Carmentis port^ dextro eR uia proxima lanodre per hanc noH
quisquis es,omen habet JHa sama refert Fabios exiRe trecentos;Porta uacat culpa, Red ta/
men omen habet.Et Virgilius in v l i i .Et Carmentalem Romano nomine portam + Ac
tulimus a uetuRislimis petita trium uiginti portarum nomina * & noRra aetate Roma
omnis tresdecim tantummodo habet,nih forte suburbq Vaticani;quam ciuitatem LeonP
nam fuiRe oRedemus,portas quo(p ueiimus addere;quas omniu nouiRimas, noua quoq;
habere nomina suo docebimus loco.Satis ergo atq? operoRRimum fuerit Romang urbis
& laniculi portas,qu^ aetate noRra cernutur,uetuRae appellationis nominibus applicare^
vt? Incipiendum cR autem a Flaminia? uiae porta, qu^ RmRrx tyberis rip^ appoiita ali/
De porta po/ q^^do Flaminea,^ nouiRime porta populieRdida.Eam uero eRequam priici Flumen
pidi FiM/ ^oam dixere,& FeRus Pompeius diffinit; ipsa mdicac poRtio, q^ nulla inter omnes urbis
Montana poetas ita tyben eR appoRta;ut eam aliquando is Ruuius potuerit inRuere: cuius rnermmt
Titus Liuius in iexto ab urbe condita in haec uerba; Ita pr^dida die in Petilinum lucum
extra portam Flumentanam, unde conipedus in Capitolium non eR, concilium populi
indidum.S^ in bello Maeedonico;Circa portam Flumentanam collapia qutedam < ineo/
. dem bello Liuius eam de ccelo tadam fuiRe narrat.
Do porta Pui Secunda illi &f proximo in colle poRra multos ante annos PincianaeR dida a palatio
ci4M4,(jM<s propinquo,cuius demolita marmora rex ORrogothorum primus TheodoricusJicuC
Cottatitia CasRotjori epiRola oRendinRauenna portari curauit. Ea priicis temporibus dida eR coi/
!atina. Oppidu enim a quo eR dida,fuiRe e regione illius oRendit Liuius in primo ab ur/
be condita + Collatia & quicquid circa illam agri erat Sabinis ademptum. Seruat quoque
aetas noRra morem appellandi in Co!latia,quicquid e regione eius portae habet ager Ro/
ix manus. Tertiam qu^nunc Salaria, fuisse Quirinalem poRea Collinam dicimus;3^
Ds portd S4/ quidem quantum attinet ad Quirinalem FeRus Pompeius dicit ;Qiiinnalis dida q^eain
i4ri4,<p4<e collem Quirinalemitur;Rueq?proximecam Quirini iacellum.EcOuidiusin faRisde
C0H1714 Quinno;Hunc igitur ueteres donarunt ^de Sabinijnq; Quirinali conitituerc iugo. Qui/
rinahs autem uibe porta dida eR Salaria, quam FeRus Rc appellatam aRirmat, quod Sa^
bini sala mari deferebant. Quod autem poRea a Quirinali mutatum Rt nomen m Co!/
linam indicat Marcus Varro cum dicit, Quirinalem collem aliquos exiRimare didum
a Qtiirino,alios a Quiritibus,qui cum T. Tatio Curibus uenerunt, quod ibi habuere ca'
Rra. & plura sunt m eo nomina collium. Nam collis tricepscis ^ ubi Quirini aedes, collis
salutartsqui quinticcpscis, collis pollinaris qui eR ad aedem saluns;&J collis mutiaiisad
^dem dei DiRidipab qua collium uarietate quam Quirinalis habuerit collis dida eR por/
taCoihna, 6b Liuius id manifeRumfacitinlibroaburbe condita quadragcRmo,qui3^
de bdlo Macedonico uldmus appellatur. Aquarum quocp mundano m reiigione uersa.
Nam
INSTAYRATAE ROMAE
Collina aegonensts appe!!abatur;erat in monte quirinali qui agones appellabatur,qug pn}
us Quirinalis dida fuiucp ea in coHem Quirinalem itur; Rue q? proxime eam Quirini sa/
cellum.Querqucculana q? quercum intra muros iuxta se habeat.Lauerniones fures anti/
qui dicebant;q? sub tutela De^ Lauernae eRent in queuis !oco obscuro abditocp. hinc
!auerna!is pot ta.Rudusculana appe!!ata quaR rudis &T impolita Rt relida J^utumena a no
mine cuiusdam aurigae Rc appellata.Fontinalia fontium sacra; unde & Roma? fontinalis
porra.Catularia porta Romae dida,quia haud longe ab ea ad placandum Canicula? sidus
mimicum frugibus ruffae canes immolabantur: ut fruges matureseentes ad maturitatem
perducerentur. Viminalis porta & collis appellatu^quia ibi uiminum sylua fuiRe dicitur,
quanquam Marcus Varro de lingua latina collem ipsum a templo dei Vimini in dio sid
appellatum seribit. Quantum uero attinet ad portam Capenam, Sohnus dicit Italum re^
gem de insula Siciliae cum Syracusanis ad lanum peruenisle, ac eius ccnRiio auxiltoq; ci/
uitatem iuxta Albulam condidisse Capenam nomine, a qua poRmodum porta: Capena:
Trr; nomen fuit Jam uero tres quas ultimo posuimus loco, Carmentalem, Pandanam,quae
libera, Mugoniam,quae & Trigiliia, primam habuit urbs a Romulo aedificatam; quanqp
Varro PandanamoRendit Saturnia urbis & non Romae fuiRe.ahbe autem duae Roma
poRmodum auda sine forma & usu porta? nomen aliquandiu retinuerunnDicitrp FeRus
Carmentalem portam uocatam Sceleratam,q?pereamsex & trecenti Fabtj cum clienti
porta busqumq? milibus egreRi aduerRisHetruscos, ad amnem Cremeram omnes interfed*
sunt.Et Ouidius in faRis:Carmentis port^ dextro eR uia proxima lanodre per hanc noH
quisquis es,omen habet JHa sama refert Fabios exiRe trecentos;Porta uacat culpa, Red ta/
men omen habet.Et Virgilius in v l i i .Et Carmentalem Romano nomine portam + Ac
tulimus a uetuRislimis petita trium uiginti portarum nomina * & noRra aetate Roma
omnis tresdecim tantummodo habet,nih forte suburbq Vaticani;quam ciuitatem LeonP
nam fuiRe oRedemus,portas quo(p ueiimus addere;quas omniu nouiRimas, noua quoq;
habere nomina suo docebimus loco.Satis ergo atq? operoRRimum fuerit Romang urbis
& laniculi portas,qu^ aetate noRra cernutur,uetuRae appellationis nominibus applicare^
vt? Incipiendum cR autem a Flaminia? uiae porta, qu^ RmRrx tyberis rip^ appoiita ali/
De porta po/ q^^do Flaminea,^ nouiRime porta populieRdida.Eam uero eRequam priici Flumen
pidi FiM/ ^oam dixere,& FeRus Pompeius diffinit; ipsa mdicac poRtio, q^ nulla inter omnes urbis
Montana poetas ita tyben eR appoRta;ut eam aliquando is Ruuius potuerit inRuere: cuius rnermmt
Titus Liuius in iexto ab urbe condita in haec uerba; Ita pr^dida die in Petilinum lucum
extra portam Flumentanam, unde conipedus in Capitolium non eR, concilium populi
indidum.S^ in bello Maeedonico;Circa portam Flumentanam collapia qutedam < ineo/
. dem bello Liuius eam de ccelo tadam fuiRe narrat.
Do porta Pui Secunda illi &f proximo in colle poRra multos ante annos PincianaeR dida a palatio
ci4M4,(jM<s propinquo,cuius demolita marmora rex ORrogothorum primus TheodoricusJicuC
Cottatitia CasRotjori epiRola oRendinRauenna portari curauit. Ea priicis temporibus dida eR coi/
!atina. Oppidu enim a quo eR dida,fuiRe e regione illius oRendit Liuius in primo ab ur/
be condita + Collatia & quicquid circa illam agri erat Sabinis ademptum. Seruat quoque
aetas noRra morem appellandi in Co!latia,quicquid e regione eius portae habet ager Ro/
ix manus. Tertiam qu^nunc Salaria, fuisse Quirinalem poRea Collinam dicimus;3^
Ds portd S4/ quidem quantum attinet ad Quirinalem FeRus Pompeius dicit ;Qiiinnalis dida q^eain
i4ri4,<p4<e collem Quirinalemitur;Rueq?proximecam Quirini iacellum.EcOuidiusin faRisde
C0H1714 Quinno;Hunc igitur ueteres donarunt ^de Sabinijnq; Quirinali conitituerc iugo. Qui/
rinahs autem uibe porta dida eR Salaria, quam FeRus Rc appellatam aRirmat, quod Sa^
bini sala mari deferebant. Quod autem poRea a Quirinali mutatum Rt nomen m Co!/
linam indicat Marcus Varro cum dicit, Quirinalem collem aliquos exiRimare didum
a Qtiirino,alios a Quiritibus,qui cum T. Tatio Curibus uenerunt, quod ibi habuere ca'
Rra. & plura sunt m eo nomina collium. Nam collis tricepscis ^ ubi Quirini aedes, collis
salutartsqui quinticcpscis, collis pollinaris qui eR ad aedem saluns;&J collis mutiaiisad
^dem dei DiRidipab qua collium uarietate quam Quirinalis habuerit collis dida eR por/
taCoihna, 6b Liuius id manifeRumfacitinlibroaburbe condita quadragcRmo,qui3^
de bdlo Macedonico uldmus appellatur. Aquarum quocp mundano m reiigione uersa.
Nam