E X MARLIANO. i<>5
ret, quemadmodumCentaurus ipfi perfuaferat. Cum itaqueHereuIesveftem
facri£caturusinduifTet,intantamrabiem verfuseft,vt conftru&a pyra feipfum
combufTerit. Poft mortem vero in deorum numerumrelatus eft. Habentur&C
alia^xsabeogefta?apudDiodorumSiculum,quasinde cupidus lector haurire
poterit.
C A P. C L IL
Pinea &nea qu& in atrio prtncipis ApoHoloruiru
cernitur.
Yrrhvs Ligorius,quinoftratempeftate floruit, quiq; dum
viueret pi&or egregius,necnon Architectonica? artis & anti-
quarius pr^ftantiflimus fuit, in fua quam protulit aiitiquas
vrbis chorographia,in Hadrianicas molisfummitatepineam
ameam miro artiflcio fabrefa&am locauif, quam ad prasiens,
ac diu ab hinc in medio atrio pnncipis Apoftolorum in Vati-
cano videmus,altitudinis pedum duodecim, latitudinis fex»
Etlicetalias vulgoprsdicetur^hxctamenconieduraverifimilisrit, ctlliadenus
audorumneminemreperinius,quideliuiufmodi fingulatim advngue perfcri-
pferit: & fi de mole Hadriani muki funt qui tractent,inter quos Marlian.adeun-
dus,quilib.5.cap.z2.1oquensdeaquaSabatina,(euSabbatia,acdefepulcro Sci-
pionis &Hadriani, fic profequitur: Inter hunc fontem & Hadriani fepul-
crum fuit ingens meta, cuius mndamenta nonnullisabhincannis effodividi-
mus. SuntquivelintfeptemEpulonumfuiftefepulcrum, vel Scipionisde quo
Acron ftc inquit: deui&a Carthagine virtute Scipionis Africani; cum Afriad-
uerfus Romanos denuo rebellarent,confulto oraculo refponfum eft,vtfepulcru
Scipionisfieret,quod Carthaginemrcfpieeret: tuncleuati cineres funt de pyra-
mideinVaticano,&humatiin fepulcroeius inportu, vtCarthaginem refpice-
ret.Geiitile tamen Scipionum fepulcrumin via Appia fuiffe oftendemus.Huius
autem pyramidis &molis Hadriani forma,iiue fimulacrum vifitur in porta a?nea
xdis S .Petri.Sepulcrum Hadriani iuxtafui nominis pontem pofitum efte adhuc
videtur,licet fuis ornamentis expoliatum, in quo legitur titulus,qui fequitur.
L. HjELIO CjES. divi hadriani avg. f. cos. ii. f.
Spartianus: Fecit,inquit,&fuinominisfepulcrumiuxtaTyberim.Inhocautem
ipfeprimusomniumfepultusdicitur. Etdeinde omnium Antoninorum eine-
rescoiiditosefTeoftenduntepitaphiaqua^dam in ipfofepulcro inciia, qua? hic
apponere fuperfluum effeputauimus. Lampridius etiam refert Commodum
iuffu Pertinacis in monumentum Hadriani tranflatum. Iulius vero Capitolinus
Seueri cadauer illatum in Hadriani fepulcrum in quo &C£efar pater eius natura-
lis fuerat fepultus.Idem ait, Antoninum PiumHadriani patris fepulcrum inftau-
rauifte, eiqj templum dedicaffe. Hanc autem mole defcribit Procopius his ver-
bis:Hadriani quondam Imperatoris fepulcrum extra portam Aureliam iactu la-
pidis impoiitum: primus eius ambitus quadrati figuram habet.Conftat enim to-
tusexmarmorepario, fumma artificum diligentia a*dificatus. In mediohuius
quadratirotundamolesaflurgitexcelfaaltitudine,&tanta,vt in fuprema eius
parte area fit,cuius diameter vix ia&ulapidis tranfigitur. Ha^c molesin arcis for-
mam redada eft, caftellumqs SanctiAngelivocitant,&c. Hacienus Marlianus
de Hadriani mole. Sed no ab re appofuimus de Scipionis fepulcro mentionem:
circumenimpineam,de qualoquimur,fuperimpofitafunt fimulacra aliquotas-
neapauonum,ac delphinorum, quasinaurata olimfuiffe videntur: quasq; ad or-
natumhuiufmodi fepulcri Scipionis fuifleinter antiquaru rerum exiftimatores
\ 3# , Hh / credun-
ret, quemadmodumCentaurus ipfi perfuaferat. Cum itaqueHereuIesveftem
facri£caturusinduifTet,intantamrabiem verfuseft,vt conftru&a pyra feipfum
combufTerit. Poft mortem vero in deorum numerumrelatus eft. Habentur&C
alia^xsabeogefta?apudDiodorumSiculum,quasinde cupidus lector haurire
poterit.
C A P. C L IL
Pinea &nea qu& in atrio prtncipis ApoHoloruiru
cernitur.
Yrrhvs Ligorius,quinoftratempeftate floruit, quiq; dum
viueret pi&or egregius,necnon Architectonica? artis & anti-
quarius pr^ftantiflimus fuit, in fua quam protulit aiitiquas
vrbis chorographia,in Hadrianicas molisfummitatepineam
ameam miro artiflcio fabrefa&am locauif, quam ad prasiens,
ac diu ab hinc in medio atrio pnncipis Apoftolorum in Vati-
cano videmus,altitudinis pedum duodecim, latitudinis fex»
Etlicetalias vulgoprsdicetur^hxctamenconieduraverifimilisrit, ctlliadenus
audorumneminemreperinius,quideliuiufmodi fingulatim advngue perfcri-
pferit: & fi de mole Hadriani muki funt qui tractent,inter quos Marlian.adeun-
dus,quilib.5.cap.z2.1oquensdeaquaSabatina,(euSabbatia,acdefepulcro Sci-
pionis &Hadriani, fic profequitur: Inter hunc fontem & Hadriani fepul-
crum fuit ingens meta, cuius mndamenta nonnullisabhincannis effodividi-
mus. SuntquivelintfeptemEpulonumfuiftefepulcrum, vel Scipionisde quo
Acron ftc inquit: deui&a Carthagine virtute Scipionis Africani; cum Afriad-
uerfus Romanos denuo rebellarent,confulto oraculo refponfum eft,vtfepulcru
Scipionisfieret,quod Carthaginemrcfpieeret: tuncleuati cineres funt de pyra-
mideinVaticano,&humatiin fepulcroeius inportu, vtCarthaginem refpice-
ret.Geiitile tamen Scipionum fepulcrumin via Appia fuiffe oftendemus.Huius
autem pyramidis &molis Hadriani forma,iiue fimulacrum vifitur in porta a?nea
xdis S .Petri.Sepulcrum Hadriani iuxtafui nominis pontem pofitum efte adhuc
videtur,licet fuis ornamentis expoliatum, in quo legitur titulus,qui fequitur.
L. HjELIO CjES. divi hadriani avg. f. cos. ii. f.
Spartianus: Fecit,inquit,&fuinominisfepulcrumiuxtaTyberim.Inhocautem
ipfeprimusomniumfepultusdicitur. Etdeinde omnium Antoninorum eine-
rescoiiditosefTeoftenduntepitaphiaqua^dam in ipfofepulcro inciia, qua? hic
apponere fuperfluum effeputauimus. Lampridius etiam refert Commodum
iuffu Pertinacis in monumentum Hadriani tranflatum. Iulius vero Capitolinus
Seueri cadauer illatum in Hadriani fepulcrum in quo &C£efar pater eius natura-
lis fuerat fepultus.Idem ait, Antoninum PiumHadriani patris fepulcrum inftau-
rauifte, eiqj templum dedicaffe. Hanc autem mole defcribit Procopius his ver-
bis:Hadriani quondam Imperatoris fepulcrum extra portam Aureliam iactu la-
pidis impoiitum: primus eius ambitus quadrati figuram habet.Conftat enim to-
tusexmarmorepario, fumma artificum diligentia a*dificatus. In mediohuius
quadratirotundamolesaflurgitexcelfaaltitudine,&tanta,vt in fuprema eius
parte area fit,cuius diameter vix ia&ulapidis tranfigitur. Ha^c molesin arcis for-
mam redada eft, caftellumqs SanctiAngelivocitant,&c. Hacienus Marlianus
de Hadriani mole. Sed no ab re appofuimus de Scipionis fepulcro mentionem:
circumenimpineam,de qualoquimur,fuperimpofitafunt fimulacra aliquotas-
neapauonum,ac delphinorum, quasinaurata olimfuiffe videntur: quasq; ad or-
natumhuiufmodi fepulcri Scipionis fuifleinter antiquaru rerum exiftimatores
\ 3# , Hh / credun-