Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Braun, Georg [Hrsg.]; Hogenberg, Franz [Hrsg.]
Civitates orbis terrarvm (2): De Praecipvis, Totivs Vniversi Vrbibvs Liber ... — Köln, [1575?] [VD16 B 7173]

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0057

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
LYMBVRGVM.

YMBVRG VM,Ducatui,Inquo mctropoliticagloria prxftat,appellationem prxbct.oppidumeftnaturxbeneficio validemuni-
tum.praecelfoetenim & faxofo ln monte,in ipfius Ducatus Lymburgenfis medio,velutccntrum,fitum admodum amoenum, obti-
net.Eiusprimordium cruditiflimusomnisq; virtutisamantiifimus vii , D.RcmaclusLymburgus Medicus.dulciflimx patrixfuas
amore.exchronicorum & Annalium fcriptis diligcnter inquirens,vetcribus non efle memotatum,affirmat.Qui vicinis autem tem
poribus,variarumgentium fedes,vrbium,oppidorumq; origines,in publicafcriptorum monumenta retulerunt,ij Lymburgi initi-
um,in Annum Chrifti ccntefimum feptuagefimum fccundum, vltra millcnum rcferunt. Quo quidetempore.comitatus tirulocla-
ruit,cuiiishabenasomnium primas,moderatus eft Henricus Comes , & eius item fucceflbr,eiufdem paritet nominis, ex Henrico
Quarto,Pioillo,vere Augufto,bcllicofo,& multis vitiorijs clariftimo impcratore,pronatus, primus Lymburgenfium Duxappella-
latur,eiufq;ducatusgubernaculapluribtisannis,fumma tumxquitate,tum prudcntiatenuit. Eo vero Duce,fincfucccftione mafcu-
lainfataftiblato,DuxBtabaiitoru Ioanncs Primus,circaannufalutis M. CC. XCIH.partim hxreditatia fucccftione, partim bcllica
viitute,contraReiiioldii GcltixComite,omnehuius ducatusfibi vendicans ius,id,inhuncvfq;diccofeiuauit actenuit.Hinc Lymbutgi,Falcoburgi,Dalcmij,
8c cxtcratrafmofana municipia,criminales,ciuilesq; prouocationes fuas,ad Brabanticam nomophylaciam,cuius perpetua Bruxellx fcdes eft,dirigunt. Cxtc-
rumin Ecclefiafticatum rerumdifceptationc 5t adminiftratioue,Eburonu Antiftite,cuiusDicecefisfunt,dominumagnofcut. Eftautcm oppidum Lymbut-
genfefitumontofo,muro,& idoneisaddefenfioncm turribii!,claufum,arccctirimunitiIIimafirmum,cuiusturres,muri,acpropugnacula,viuo exfaxo,(quod
natiuum fuppeditatfolum) conftrticta.acprxrupti montisdorfo impofita.necoccultisterrxcuniculis, euerti,necmuraliu machmarum iftibusconcuci pot
funt,e6,qu6dduriflimx rupi infiftant,6c prxcipitibus naturx ciauftns.maxi mc tutofint loco.Syluis cingitur qtiercu,fago ac medicatis. herbis ditiflimis.In ma
gna autem conualle,ad montis,in quo Lymbutgumeft fitum,bafim, fluuio VVefa,feu ipfoium lingua,vulgariter VVcfdo, maximo accolaium emolumento,
irrigattir.Is,ex Arduenna Sylua,priinaoriginefcatuiieiis,per Lymburgcnfcm agrum.gratodelabitut murmure.ac Mofc taudem,iuxta Eburonum Auguftam,
milcctur.Multisacvarijsconducit vfibus,maximc,molitoribus,& pannorumtincl:oribus,qui in fuburbioDolhenplurimasofticinashabcnt. Frxftantiflimis
etiam magna copianobilitatut pifcibus.trutis nimirum,tam prodigiofxmagnitudinis,vt vulgarisfluuiatilis falmonisappellationem mercantur; vmbris,an-
guillis,murtclis,cancris,6cidgcnut alijs,quifubcaueriiofispetrislatitantes,fummacumvoluptate & deleftationccapiuntur. Fcclixhuicoppidoagcr, omniii
rcrum neceflitati dcferuientium fciax,vinotantum,obinclementiamcceli,excepto, pafcuis,faginando pecori,vberrimis,maxime,iuxta Hciuiam pagum,abii
dar.hincdcIicatifaporis,& inufitatsmagnitudiniscafei,Lymburgenfefolumcommcnd^nt.Eodcm ctiam telluiisbeneficio,erKcacescolIignntherbas,ta mor-
bis curandis,quam efui accommodas.ponderofumfcrunttriticum,& zeam,ex qua pancm,a!bedineprxftantem,conficiunt. Habent 5c hordcum, cx quo po-
tum,cb vini caritatem,ceruifiamcoqttunt,quam tam fiticr.tcr,tantaqueauiditate cagcnsbfbit,vtinconuiuiisatquefympofijs,fatisfitoperofum miniftris,ca-
tharos,ac phialas prompte implere.Eo liquorisgcnere,non vtcxhilarefcant,non vt melancholicasanimi ncbulasdifcutiant,vtuntur; fcd tanta immodcftia fe-
fe ingurgitant,tam ftrenue fe mutuo ad potandum cogunt, vt, fi quis hos noftcs atquc dics ftrenue cyathifantes, fufpiciends capacitatispocula vnico anhelitu
exinanire atque ficcare,& eorum impotentcm,ad potationcs procliuitatem.confiderct, periculum imminere Grxcis,Gcrmanis,atque Saxonibus dicat,ne ta.i-
dem bibacitatishederam,his Gallix Bclgicx populis fint porrefturi.Optandum, apud hos AEgyptiorum confuetudincm vfu reccptam efle, qui in fympo'i;s,
hominis mortui imaginem circumfcrre,&fingulisaccumbcntibus.diccrefolcbant.Inhuncintucns.pota 6c epulare,talis,poft mortcmfuturuses.Sed.bibulo-
rum focietatcrclitta,ad agrum Lymburgenfem nunc redeo.Qtii multis ctiam plumbi acfetri fodinis prxftans,cultorcs,opum aftluentia,nobiks reddit.Qum-
ctiamcalaminarislapis,Plinioiu rcmedicacommcndatus,extcrrx venis,iuxtafactam Hcnricixdiculam, in Sylua Aquenfieruitur,necnonmultis 111 lousa-
tracarbonaria, fulphuris particeps.tetra/abrisferrarijs, 6c vulcanodomcftico conferuando,admodum vtilis,exquaglobos,quos,Cluten,nuncupant vuigo,
conformant.Eftodiunturibidem etiam,cxoccultis terrg vifceribus.varijgeneris lapides,inftar Namurcenfium, marmoiis 6c lafpidisfpecicm prx fefcrcnfcs,
candidis, nigris, fufcisvarijsquemaculisvenufleconfperfi, cxquibusmortaria, mcnfarum tabulx,vt tanquam fpcculnm reluceant.politx; Magnificanun
Ecdium camini;columnx,carum capitula,coronides,bafcs,fcapi;Principum, illuftriumquc viioium monumenta;aliaquexdificia,videndifcnfum oble&atia,
couftmdta videntur.Veluti fupcrioribusanniselegantiflimailla Anuerpix,prvXtorianadomusaccuratiflImaarchitccl:urxfymmetriafubtiliter,8cmagn'ficen-
ter,exhocpotiflimumlapide, conftructa,vrbemipfamcommendabilcm reddidit. Prxtet multosinfuperpagos,domorum,populiquefiequcntiacultos.vil-
lasduas(oppidadiceres)cleganterexftruaas,Lymburgenfehocterritoriumexliibet,Vpenac Heruiam.vtraque mcrcatoribusinhabitataditiftimis,qui mer-
cibusfuis.potiflimum vero,panno &clauis, nundinasFraiicofoidianas,bisannuatim maximoemolumento,quxftuq'ue vbcrrimoficquentant.Primoabvr-
bc lapidc,infigne acperuetuftum eft Ciftetienfium Monafterium,ValIi$ Dei nuncupatum,a Ducc Henrico Sccundo.fundatum,cuiusetiam ofla ibidem,lapi
deo larcophago,continentur.Eftq'ueibidem Nobilium dc Rofmelfepultura. QuinetiaminagroLymburgenfipaflimfcaturiunt,erumpuntq;falicntesaqux,
tamvillatiris,quam voluptarijsvfibusferuientcs . Hisautemomnibusinfinitisparafangisprxftatfonsilleacidus Atducnnxfylux,fecundoaLymburgo!a-
pidein pagoSpa,toti orbinunccclebratiflimo,erumpens,quotamindigenx,quamcxremotiirimis mundi partibusalienigenx, recrcandi, 6c (anibtisamiflic
recupcrandx,& ab imminentibusmorbis prxcaucndi ftudio,frequcnti numcrofcconfcrunt. Etfi porro Lymburgenfchocoppidum,anguftioribuscircum-
feptumlimitibus,infrequentioresincolashabeat,fitamcnca,quxvrbesvtplurimumcommendarefolcnt,&clarimmorumhomin

riem confidcrcs,non infimx dignitatisoppidumefleccnfebis,vtdeeoid Virgilianum non immcritodici qucat,Paucinumcro,fed viuida virtus. Ncq; adeo
refert,quali fint vrbes ftru£tura,fitu,numcro,atquefrequcntia ciuium,fcd qua animotum inucniantur concordia,quo virtutum ni tore,quareligionefintciucs
imbuti.Etqucmadmodum fructuudignitasarboriscommendatprxftantiamrltavrbesmaxime illuftrantviti,qui viitutibus,eruditione,& digmtate pixfta-
tes cxijsprodierunt.QualcsexLymburgofuntnati Reticreudus v/r,D,HcrmanusRauius,AbbasS.Iacobi,InfulxvrbisLeodienfis, Inttituti S.Benedicli, virrc-
ligione.&pictate cximia.NicolausBilftein,Bellitcditus,ordinisPrxmonftratcnfiumeiufdem,apudLeodios,infulx, qui miferabili 8c nunquam audiK inot-
te,interijt. D.Lambcrtus,VallisDci,inDucatuLymburgcnfi,ordinis Ciftcrtienfis,Coenobiarcha,viiadmodumhoIpitalis,& bonus,qui maximaanimi acer-
bitate vidit,tetetiimosauitxreligionishoftes,qui feipfosGcufiosnuncupant,Monaftctijfuibona,diripere,ipfumque ccenobium,Vulcani tandern furoribus
litarc, AnnofalutisM.D.LXXIIH.Nonis Aprilis. Nccminorcmmercturhocoppidum laudcm,quodinfignemvirum,Guilhclmum Vilkinium.Theologica
profeflionecximium,PatrcmSocietatisIESV,ediderit,Paiibusetiam aufpicijs,doftiflimorum,optimotumq; hominnm laude,apud Lymburgos,perpctuum
funtnomen adepti,factamreprxfcntantcsTriadcmfratrcs,quorumeruditioncatq; vittutceximia,non folum hxc Lymburgcnfis patria,fed & vniucrla Euto-
pa, dccorata,illuftrataquccft.Hifunt,fummusillcD.Gylbertus Lymburgus,quicandorc&integtitateanimi,cxcellentiq';rci medicx fcientiaapudfuosEbu-
roncsenituit.vbi Medicx profeftionispraxin xxxvi.annos,fummacum laudc,foeliciflimcq; cxcrcuit.Quamobrem tanti & nominis & authoritatisapud fuos
fempcrfuit,vtobmotum,diccndiq';grauitatcm,acptomptamin mcdcndofoelicitatem,alterquafi AEfculapius abomnibushabcrctur, vtproindctresexor-
«finc Principes Eburonuhi Antiftites,fanitatisfuxtutclam ipficomcndarint, vir pictati totus deditus,a hbidincomni,tam corporis.quam animi abhonuit,
& philofophixamorcincenfustotam vitam incelibatutranfegit,vir minimeambitiofus,opcs,omnesq;voluptates.quemadmodu & Ducum,Regiimo; aulas
refpuens,virtutibus,pijsq;mcditationibusfctotu dcuouit.Namab Eduardofcxto Anglix Rege, cura & follicitationeThomx Grammeri Archiepifcopi Cau-
tuarienfis,folavirtutis,eruditionisq. commcndationc,magnis ptxmijs &vitxconditionc honorifica.crebrisIittcrisfuitvocatus.AdSabaudix quoq; Duccin
Philibcrtum,incrcdibiliftudio,celcberrimieiufdcProtophyfici Anthonij Thefaurij Foflani, eotemporc.quo apud IlluftriiTirmim Leodicnfium Principem
Georgiumab Auftria Archiatrumagcrct,eftinuitatus. Similitcrctiam ab Academia Louanienfi,rcgio ftipcndio,inlocum Doitoris Mcdici ordinari jHicrc-
mixBtachclij,&Magiftiatus,&cieberrimisdoaiffimi viii httcrisloannis VVamefij, vtriufq; Iuris Profefloris.Qui proh dolor,trium fcre menfium fpacio,vt
Antipater Mcdicusilli Romanus fenex.apud Galenum lib.4.. cap. 9. leui orthopnea.ex obftruaione in lcuibus arteri js aftcctus.oinnigenam in eius puifu fifte-
maticaminxqualitatem,ipfccarpumfxpiustangeiis,admiratus,acccdentcmorbi fucccflii,fimul cordis pa!pitatione,tcr,quatLrveac fxpiusauftafimul fpira-
di difficultate,iepcnteinteimanus,acpiasfuorum piecesimmaturamorte,rciigiofa &catholicafideprxditus, obijt, nonfinemultorum.qui cuin impcnsc
diligcbant,apudEbutonesluctu & lachtymis.VIII.Fcb. Annoi^S/. Decuiusvita,morte,& lucubiationibus,libcllus publiceextat.Altereiu?fiatei,Ioannes
Iufcus,vtriufq; I.L.quipuerdomiliberalibusdifciplinisimbutus,adolcfcens,vtiauidiflimusbonarum artium mctcator, Angliam, Galliam,dciadc ttaliarn
adijt,cumq';iam omnesinfummamfui admirationem.obcgregiam indolem,ratasq; ingcnij dotcs.raptiilfet, nono, & vigefimo xtatis fux anno pefihcntiali
difcnteria,Leodij,curix Aduocatus.motitut.Tertiiicxeadem familia.oppidum hoc Lymburgenfeedidit.virum literis ac moribus caftilTimi peroniatum,D.
Doftorem Remaclum, MedicaProfcflioneconfpicuum,6c Leodijapud D. Paulum Canonicum,ftirpium, & omnium corum.qux tcrraexfefundit.fcicntia
prxftantem,perilluftri in rcm literariam propcnfionehomincm,acfummum optimorum ingcniorum promotorem,qui pia& munificalibcralitatc,priuata-
rum noflcflionum opibus,adolcfcentesaliquot,leaiflima indole prxditos in litterarum ftudijs alit.Quin etiam prxter fummos hos viros, fcecunda hxc pattia
nonfibi modo.fcd & remotiflimismundi regionibus protulit.Pctrum Mahcaulitteratum,& in carmine mire foclicem.EtD Ioannem Flcmminguin Mcdicii
cxccllentcm,quibcncficio Eccicfiaftico Aquifgranirciit<^o,Archiatci Sig[fmundi Polonix Regis,Cracouixobijt. Atquevt fincm tandcm faciam,vixdiguis
Vnquam laudumelogijspromcritocelebrari potcrit Clanllimus vir,ac vcranobilitatcconfpicuus D.Guilhclmus Gulpcn, cx vetuftaac nobili Rofmelianao-
riundus profapia, totiusducatusLymbutgenfisac comitatus Falckenburgcnfis, fub prouifione( vt ftylo Brabantico vtar) Gubernator, ob fingularem animi
conftantiam,prouidcntiam,& zclum purecatholicum inhocvetnali bello.anni i574-quo maximxhoftium copixirruerant,accifmofanasregionesdcpopu-
labantur,nullamfuxpcrfonx,nullamvitxrationem habens,fcd poftpofito falutisfuxdifctimine, diuinofretusauxilio,8c generofi animi conftantia, fumma
omniumadmirationc,nonfoluinipfumLymburgummunitilIiiiium oppidum.fcdvniucrfum Ducatum,profligatishoftibus,abomnipciicuiolibcrauu,&,
libertati priftinx reftituit.

18.
 
Annotationen