DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0063
TRAIECTVM A D
M O S A M.
RAIECTVM, vtbs in finibusEburonum ampliftima.ad vtramquefluminisMofaeripam fita, tc lapidcbpontc iuncta.for-
nicibus dcccm,accuratiflimaftru£hiraconfe£to, a tiaijcicndo fiuminc, nomcn habcre, conftanti hiftoricotum fcntentia per-
hibctur. Eius incolas Betliafios, Tacito diftos, MarlianUs cxiftimatjqtti Cacfariscoinmentaiia, indicccopifafoilluitiauit.Quan-
quam nefcio.vnde Ammiaiius Marcellinus acceperit.Obtrinfcnce Mofa: oppidum,quo Trak-cTum fuper Mbfa fitum.intelligcre
videtur,nififorte id aTungris fit mutuatus,quiTraic£tum, in ^cicl^t/mutarant. Et,quiaTraie£ti nomiuc duooppicb voca.
bantur, altcrum inferius apud Batauos, alterum fuperius in Thungris, hoc, (Dppettndjt/ id cfi,fupctiusTraicfium & Sy ncop-
tos,G>ptr:id)t/vocarunt:e quo Obtrinccnfe oppidum Marcellinus fecit:illud XPtcte Critljt/ id eft., LxteriusTraieflum & con-
cise, 5CDtttld)t/nominarunt. Qua: vcroparsTraieftjadMofam, Orientali littori adiacet, XDlcf / vulgaii idiomate dicitur. Dc
vtriufqueoriginc.antiquitate, nomine, actut«laridiuo,iuincinmodurn Mattiuas, Herbinus, Schoie. rraie£tcnfis Rc£rOr,a Io-
anneTiitemio, Abbate Spanheimenficommendatus, libello dcTraiectoinftauraro, fcnbit. XCldt)/ ex vico, Latino nomine
tra£tum,& vfurpatum eiTevidetur. Hancautcminterpretationem indcconie£turacolIigo,qu6d ille locus, antcquamciuitas ad tantam amplitudincm,
inquanunccft,veniftt,foitevicuspaganuserat. conftatenimexantiquishiftorijs.ciuitatcmhancpoftaducntum B.Seruatijmaximeauftam, & amplia-
tamliominibus,muris,& xdificijs.Ita.quxtunc vicuspaganus erat,nunccft referta viris vrbanis,& tamcn antiquum nomcn retinet.quod cxappcllatiuo,
loncovfu, propiium fa£tum eft; quod faepeapud prifcosaccidiffecomperimus. Nam&totaciuitas noftraapiid illos, Via Rcgiaappellabatur, quaper
cam Romani Reges,quiijdemImperatorcs,vcleorumlegati,Tungrim,nobiIiflimamtuncGa]liarum Metropolini, itcrfacientes.tianf/bant.tumqucad
Mofamperucniflcnt, qui ponte carebat, traieCtioncopuscrat. a traijcicndo ergo flumine Mofae.Traicihimeft nuncuparum, quo vocabulo lulius Ca:far,
tam eloquenS; quam bellicofus, in Commcntarijs fuis vtitur fa:pe. Et,quoniamCxfaris mentiofacta eft, libet hic de Cxfarealiquid intcrponcre,qnod ad
rem noftramattinet. Qupniam exclaris fundatoribus vrbes nonnihilgloriac fibifolcnt vcndicare,vtConftantinopolisaConftantino;aRomulo Roma.
Primoidium itaqueciuitatisnoftrsecondenda;, IuliusCxfat fuir.qui cummultis acmagnisprslijsGalliam^Germaniamq^icoppicfliflct.Traicftum.con-
uenicntiflimum locum hybernandi copijsfuis,deIegit.Confpexcrat criim prudentiffimus lmpetator.quod islocus fcipfum facilemuniebat,&nihilomi.
nusalimenta viuentibus abunde fuppcditabat. Habetciiimad Auftfumfaltus apricosam«nilfimos,pabulationibusiunienfoium aptiffmos, Ad occi-
dentem & feptcntrionem, patentcs campos, fatorumfertilillimos Nairi ad orientem Mofaeft,infinirisvfibusaccomn:odus. Cui in modum fcnuciitu-
liadiuncluiuvallum, omnia caftragirando tucbatur.fuper cuius aggeribus pofiti fuht poftea mUriantiqui ciuitatis,qui vfqucin hoditmum dirm appa.
rent.& nonnihilfortitudinis affeiunt. Haec ha£tcnus dcducla c6fpc£tant,vt fi nobisgloriahdum fit deantiquitateiantcquam faluatornoftcr humanain
catnemaffiimeret, annocirciteroftauo&feptuagcfimoinitiatifumus: fidc fundatorc,a lulio Caefareorigincmtiaximus; fide nomine,atraijciendo
flumineMofardi&UmeftTraiettumtquumaliquando Via RcgiaappelIaretur.Sidcpra:fidentePatrono,atqueaiiipliatoie B. Scruatioplurimu oblgati
fumus,qui pontificalem fedem primushuic vrbiintulit.inqua viginti epifcopi refederunt. Paucaeigitur ciuitatis in procinftunoftro funt, quae dchisx-
tmcpoifuntgloriari. Nam aut non tamantiquxaut aminus nobili conditore fundatx.aut non tamdignopixfidentcatque arr.pliatoreiiKmorabiles.
CumCsfar oppidum conftruxcrataggcribus. impleuitRomanis namlingualatinavfi funtpei mulrattmpo/a, vt exceiuillmisindicijsadhiicapparet.
EtpncipueomniacoramScabinis & C>>nfulibus negotia Latineattafunt, vtconftatexdiuerfisadhucaeris.acliteris haefcdiratuumtranla&ionem in.
fra 2oo- adhuc annos Latinc fcriptis. Hucufq; Hcibinus.Ciuium parsEpifcopo Lcodienfi, pars Duci Brabantise (qui nunc tft Inui&iff". fhilippus Hifpa-
niarumRexCatholicus &c)paret. Qui vtriqucfuosibi habent Praifcftos, a:dilesquc.Senatus,Romanorum morc, qnotaiinisnotiuscreafifolcbat. Bini
vidclicet CofT.cum XII. Procofl acQuiftore.ex vtriufquc Principis plebc.fed proptcr turbas,qua: ncrifolum huiiisoppid; Ilcmp.fed totius Be'g;jfta-
tum paucosanteannos fusquc dcque miferrimeagitatunt, is ScnatusconftitucndimosinteirupiusefhScnatuiam per Principum deputatos ordmato,
vfquead corundcm rcuocationem perdurante. Primaria TraiectiEcclcfia/upra crypta cxigua, in qua S. Scruatij coipus, miraculisclaium. fepultum e-
rat, opere, reliquijs facris, Canonicorum focictate, & ampliflimisredditibus nobilc.S.Seruatio nuncupata eft, religioncacpietatrciuium( vt Vfuardus
>iartyrologiofuo,hifTiiCarolimagni confcripto( vcla MonuIphoTungrenfiEpifcopo.vtBcda teftatur.Inqua etiamnum eiusofla.qucmadmodum &
fcxexordinefucceffbrum, cumrilultisalijsprxftantifTiraisreliquijs, religioseafleruantur.qui cx OftauienfiGalliaEvibc, S.Setuatius, Hunnorum dtui-
tans tyiannidcm.huc tranftulit,qUarumgratiaexierr)OtifTimisorbis partibus, vtpotccxStyria.Croatia.ScIauonia, Hungaria.Bohcmia Ellatia,totacjuc
Trancia;alijsq; innumcrisrcgionibus.&maximefingulisfcptcnnijSjdurh factxreliqUix potilTiiiuimoftenduntur.turniarim hommcs aduolaicconfucue.
runt- Fuit autem S. Seruatius eximiaefanftitatisTungrorum Epifcopus.qui. ( vtGicgoriusTulOncnfislib. i. Hift. f rancoi umcap. f.& lib. dcgloria Con-
feflorum,cap.u.LibioitcmdeMiracUlis,fcribit)vigilijsJ& orationibus vacans,cicbrolachrymarum imbrcperfufiiS.mifcricordiam Domini prccabatur,
ne vnquam Hunnorum gentcm incredulam,in Gallias vcnirepermitterct. Scdfcntiens per fpiritum. proptcrdclifta pOpuli.hocfibi nonfuiffctoiictf-
fum.Rolllamad B. PctntumUlumfccohtulit, vtadiunttisfibi ApcflolicasVirtUtispatrociivijs, qua:flagitabat,mcrercrurfaciliiisobiincic. lbi VeromuU
tisdiebusfcfe oiatione & inedia affligens, rcfponfum accepit: Dcliberationedonunifancitum cfTe, HunnosGalliamdepopularidtbcre, ipfiusautcm
oculos, eamalanon vifuros.ContraEuphratcmPfcudocpifcopum fcntentiamfuamprotulitinconcilioAgrippino.MuItumanttmintti Gall.a: tpifco-
poscommendatur aSulpitio Seucro.TraicclcnfiumSeiuatius, autSeruatio vtipfeloquitur,Tungiorumtpifcopus, qui Arimini mihis&tctriculis Ar-
rianorum non ccflit, fcd contra cos fidei profeflloncmedidit.Sed & Athanafius mignus illc fidei prOpugnator.prxclareeiusincininit. Magncntius Lc-
gatus mittcbatura ConflantioadConfiantcmfratrem.IstyrannusConftantem occidit.& occidcntis lmperium ahnotreccntcfimo,quinqu.igciin,o,Au-
Euftoduni occupauit. AccufatuseftftatimAthanafius,qti6dcumMagncntiocgcritinterfTciendo Conftantc, vnde ad Conflantinnm Apolr.giam fcrip-
iit, inqua interteftcsinnocentia:fua:.primuinnominatSeruatiumEpifcopum.quiadConftantcmaliquandoaMaxcntio,piolcgato miffusfucrat. Pc-
trusde Natalibus Epifcopus Aquilinus, quiS. Seruatij vitamaccurateconfcripfit, vltratrecentos ipfumannos vixifTc.tradit. Leodicnfis H3gio'ogium,S.
Scruatius, inquit, natusannofalutis XXX. AnnoTibcrijCtefans XVI. Aflumptusinf pifcopum Tungrenfim, Annoaetatis ("113:297. .vylucftr; pont.fi-
cisAnnoXIII. Chrifli nomino AnnoConftantiniMagni XVIIII. fedit inEpifcepatu annis LXXVI.Obijtannoa-tatisfua: CCCLa *IH. HicfedcniE-
pifcopalcm TungrcnfcmTraieftum tranftulit, cuiibidemxx. fuccefTcrunt. PenultiniHsautcih fucccfloriim fuit g'oiiofus& inclytus Martyr. Laniber-
tus,qui Leodij, profudit,cuius difcipulusatqucfucccffbr, Hupertus,locifanguinc Magiftri, ac pra^deccffbris fui confccratiaffcftu taftus Epiftopalem
eofedem tranftulit,cui hoc tcmporc, RcuercndifTimus, IlluftrifTimusquePrinceps acD. DominusGcrardusa Gioesbeck,cumti)agna Rcipub.Cf nftiana;
incolumitate,emolumentoacgaudio, prarcft. Pra:bctTraie£Topluiinium vtilitatislccora.fluuiiisexiguusquidcm.fcdfubindeniuibusrcfolutis autim-
modicis imbribus ita txundans, vtpa£»is,aedibusq'; vicinis, non parum dctriihcnti infcrat. Fiofilitnon proculaCcntronibus,TuhgrOsquealluens,Tra.
je£tum,finuofusfcconfett, incuiusfuburbio in duos diiiifusalueos,totidehlilocisoppidumintrat,ibiqueiurfumalteroalueoin plurcsfcpandtnte. ma-
ximam molitoribuSjftillonibus.tincToribuSjCoriarijs.alijsqtieopificibus.ciuiumq; domibus,commoditatcm adfcrt. Dcmum Fraucifcanos pia:terluenf,
omnes fuosalueosin vnum cogit, ficqueoppidum effTucns,in Mofamfe exonerat. Quin& illud memorabile,quod pallim iri vicinis'1 raicdo locis po-
tiffimum veib in Gronsfcldfjfabulofietcrrivifceribuseruantur lapides,ptaeftantifTimiautcm in pagoZichen,vtptitaduriorcs,acdiuturniores.Atdcter-
limi in Hunnorummonte, in quibusprarterconchilioium fpecics,in lapidcminduratas, animaiium quoqucoffa fcpcnuntur, vndc conijcercquis
pofsit, eos montes cxdiluuijaeftibus, aggrcgatos. Deniquc, quia tantae vrbis magnificcntia brcuion commcntario cxplicari ncn-po-
tcft,auidum lecToremad accurratifsimam GuicziaidiniBelgiamremitto.qui interioraTraic£fi ornamentadiligcn-
tcr pcrfcrutatuscft. Deeius itcr./ponte, nomine,& primofundatorc, qusedamctiam HubenusLco-
diuSjCOinmentariodeiungris &Eburonibus.EtIoan.BeccanusMedicaprofck
£oneclarus,in fuis Bcccefelanis, in hac vrbcl raiectcnfivita
fiin£ms& tcrrsecomniiflus.
21
M O S A M.
RAIECTVM, vtbs in finibusEburonum ampliftima.ad vtramquefluminisMofaeripam fita, tc lapidcbpontc iuncta.for-
nicibus dcccm,accuratiflimaftru£hiraconfe£to, a tiaijcicndo fiuminc, nomcn habcre, conftanti hiftoricotum fcntentia per-
hibctur. Eius incolas Betliafios, Tacito diftos, MarlianUs cxiftimatjqtti Cacfariscoinmentaiia, indicccopifafoilluitiauit.Quan-
quam nefcio.vnde Ammiaiius Marcellinus acceperit.Obtrinfcnce Mofa: oppidum,quo Trak-cTum fuper Mbfa fitum.intelligcre
videtur,nififorte id aTungris fit mutuatus,quiTraic£tum, in ^cicl^t/mutarant. Et,quiaTraie£ti nomiuc duooppicb voca.
bantur, altcrum inferius apud Batauos, alterum fuperius in Thungris, hoc, (Dppettndjt/ id cfi,fupctiusTraicfium & Sy ncop-
tos,G>ptr:id)t/vocarunt:e quo Obtrinccnfe oppidum Marcellinus fecit:illud XPtcte Critljt/ id eft., LxteriusTraieflum & con-
cise, 5CDtttld)t/nominarunt. Qua: vcroparsTraieftjadMofam, Orientali littori adiacet, XDlcf / vulgaii idiomate dicitur. Dc
vtriufqueoriginc.antiquitate, nomine, actut«laridiuo,iuincinmodurn Mattiuas, Herbinus, Schoie. rraie£tcnfis Rc£rOr,a Io-
anneTiitemio, Abbate Spanheimenficommendatus, libello dcTraiectoinftauraro, fcnbit. XCldt)/ ex vico, Latino nomine
tra£tum,& vfurpatum eiTevidetur. Hancautcminterpretationem indcconie£turacolIigo,qu6d ille locus, antcquamciuitas ad tantam amplitudincm,
inquanunccft,veniftt,foitevicuspaganuserat. conftatenimexantiquishiftorijs.ciuitatcmhancpoftaducntum B.Seruatijmaximeauftam, & amplia-
tamliominibus,muris,& xdificijs.Ita.quxtunc vicuspaganus erat,nunccft referta viris vrbanis,& tamcn antiquum nomcn retinet.quod cxappcllatiuo,
loncovfu, propiium fa£tum eft; quod faepeapud prifcosaccidiffecomperimus. Nam&totaciuitas noftraapiid illos, Via Rcgiaappellabatur, quaper
cam Romani Reges,quiijdemImperatorcs,vcleorumlegati,Tungrim,nobiIiflimamtuncGa]liarum Metropolini, itcrfacientes.tianf/bant.tumqucad
Mofamperucniflcnt, qui ponte carebat, traieCtioncopuscrat. a traijcicndo ergo flumine Mofae.Traicihimeft nuncuparum, quo vocabulo lulius Ca:far,
tam eloquenS; quam bellicofus, in Commcntarijs fuis vtitur fa:pe. Et,quoniamCxfaris mentiofacta eft, libet hic de Cxfarealiquid intcrponcre,qnod ad
rem noftramattinet. Qupniam exclaris fundatoribus vrbes nonnihilgloriac fibifolcnt vcndicare,vtConftantinopolisaConftantino;aRomulo Roma.
Primoidium itaqueciuitatisnoftrsecondenda;, IuliusCxfat fuir.qui cummultis acmagnisprslijsGalliam^Germaniamq^icoppicfliflct.Traicftum.con-
uenicntiflimum locum hybernandi copijsfuis,deIegit.Confpexcrat criim prudentiffimus lmpetator.quod islocus fcipfum facilemuniebat,&nihilomi.
nusalimenta viuentibus abunde fuppcditabat. Habetciiimad Auftfumfaltus apricosam«nilfimos,pabulationibusiunienfoium aptiffmos, Ad occi-
dentem & feptcntrionem, patentcs campos, fatorumfertilillimos Nairi ad orientem Mofaeft,infinirisvfibusaccomn:odus. Cui in modum fcnuciitu-
liadiuncluiuvallum, omnia caftragirando tucbatur.fuper cuius aggeribus pofiti fuht poftea mUriantiqui ciuitatis,qui vfqucin hoditmum dirm appa.
rent.& nonnihilfortitudinis affeiunt. Haec ha£tcnus dcducla c6fpc£tant,vt fi nobisgloriahdum fit deantiquitateiantcquam faluatornoftcr humanain
catnemaffiimeret, annocirciteroftauo&feptuagcfimoinitiatifumus: fidc fundatorc,a lulio Caefareorigincmtiaximus; fide nomine,atraijciendo
flumineMofardi&UmeftTraiettumtquumaliquando Via RcgiaappelIaretur.Sidcpra:fidentePatrono,atqueaiiipliatoie B. Scruatioplurimu oblgati
fumus,qui pontificalem fedem primushuic vrbiintulit.inqua viginti epifcopi refederunt. Paucaeigitur ciuitatis in procinftunoftro funt, quae dchisx-
tmcpoifuntgloriari. Nam aut non tamantiquxaut aminus nobili conditore fundatx.aut non tamdignopixfidentcatque arr.pliatoreiiKmorabiles.
CumCsfar oppidum conftruxcrataggcribus. impleuitRomanis namlingualatinavfi funtpei mulrattmpo/a, vt exceiuillmisindicijsadhiicapparet.
EtpncipueomniacoramScabinis & C>>nfulibus negotia Latineattafunt, vtconftatexdiuerfisadhucaeris.acliteris haefcdiratuumtranla&ionem in.
fra 2oo- adhuc annos Latinc fcriptis. Hucufq; Hcibinus.Ciuium parsEpifcopo Lcodienfi, pars Duci Brabantise (qui nunc tft Inui&iff". fhilippus Hifpa-
niarumRexCatholicus &c)paret. Qui vtriqucfuosibi habent Praifcftos, a:dilesquc.Senatus,Romanorum morc, qnotaiinisnotiuscreafifolcbat. Bini
vidclicet CofT.cum XII. Procofl acQuiftore.ex vtriufquc Principis plebc.fed proptcr turbas,qua: ncrifolum huiiisoppid; Ilcmp.fed totius Be'g;jfta-
tum paucosanteannos fusquc dcque miferrimeagitatunt, is ScnatusconftitucndimosinteirupiusefhScnatuiam per Principum deputatos ordmato,
vfquead corundcm rcuocationem perdurante. Primaria TraiectiEcclcfia/upra crypta cxigua, in qua S. Scruatij coipus, miraculisclaium. fepultum e-
rat, opere, reliquijs facris, Canonicorum focictate, & ampliflimisredditibus nobilc.S.Seruatio nuncupata eft, religioncacpietatrciuium( vt Vfuardus
>iartyrologiofuo,hifTiiCarolimagni confcripto( vcla MonuIphoTungrenfiEpifcopo.vtBcda teftatur.Inqua etiamnum eiusofla.qucmadmodum &
fcxexordinefucceffbrum, cumrilultisalijsprxftantifTiraisreliquijs, religioseafleruantur.qui cx OftauienfiGalliaEvibc, S.Setuatius, Hunnorum dtui-
tans tyiannidcm.huc tranftulit,qUarumgratiaexierr)OtifTimisorbis partibus, vtpotccxStyria.Croatia.ScIauonia, Hungaria.Bohcmia Ellatia,totacjuc
Trancia;alijsq; innumcrisrcgionibus.&maximefingulisfcptcnnijSjdurh factxreliqUix potilTiiiuimoftenduntur.turniarim hommcs aduolaicconfucue.
runt- Fuit autem S. Seruatius eximiaefanftitatisTungrorum Epifcopus.qui. ( vtGicgoriusTulOncnfislib. i. Hift. f rancoi umcap. f.& lib. dcgloria Con-
feflorum,cap.u.LibioitcmdeMiracUlis,fcribit)vigilijsJ& orationibus vacans,cicbrolachrymarum imbrcperfufiiS.mifcricordiam Domini prccabatur,
ne vnquam Hunnorum gentcm incredulam,in Gallias vcnirepermitterct. Scdfcntiens per fpiritum. proptcrdclifta pOpuli.hocfibi nonfuiffctoiictf-
fum.Rolllamad B. PctntumUlumfccohtulit, vtadiunttisfibi ApcflolicasVirtUtispatrociivijs, qua:flagitabat,mcrercrurfaciliiisobiincic. lbi VeromuU
tisdiebusfcfe oiatione & inedia affligens, rcfponfum accepit: Dcliberationedonunifancitum cfTe, HunnosGalliamdepopularidtbcre, ipfiusautcm
oculos, eamalanon vifuros.ContraEuphratcmPfcudocpifcopum fcntentiamfuamprotulitinconcilioAgrippino.MuItumanttmintti Gall.a: tpifco-
poscommendatur aSulpitio Seucro.TraicclcnfiumSeiuatius, autSeruatio vtipfeloquitur,Tungiorumtpifcopus, qui Arimini mihis&tctriculis Ar-
rianorum non ccflit, fcd contra cos fidei profeflloncmedidit.Sed & Athanafius mignus illc fidei prOpugnator.prxclareeiusincininit. Magncntius Lc-
gatus mittcbatura ConflantioadConfiantcmfratrem.IstyrannusConftantem occidit.& occidcntis lmperium ahnotreccntcfimo,quinqu.igciin,o,Au-
Euftoduni occupauit. AccufatuseftftatimAthanafius,qti6dcumMagncntiocgcritinterfTciendo Conftantc, vnde ad Conflantinnm Apolr.giam fcrip-
iit, inqua interteftcsinnocentia:fua:.primuinnominatSeruatiumEpifcopum.quiadConftantcmaliquandoaMaxcntio,piolcgato miffusfucrat. Pc-
trusde Natalibus Epifcopus Aquilinus, quiS. Seruatij vitamaccurateconfcripfit, vltratrecentos ipfumannos vixifTc.tradit. Leodicnfis H3gio'ogium,S.
Scruatius, inquit, natusannofalutis XXX. AnnoTibcrijCtefans XVI. Aflumptusinf pifcopum Tungrenfim, Annoaetatis ("113:297. .vylucftr; pont.fi-
cisAnnoXIII. Chrifli nomino AnnoConftantiniMagni XVIIII. fedit inEpifcepatu annis LXXVI.Obijtannoa-tatisfua: CCCLa *IH. HicfedcniE-
pifcopalcm TungrcnfcmTraieftum tranftulit, cuiibidemxx. fuccefTcrunt. PenultiniHsautcih fucccfloriim fuit g'oiiofus& inclytus Martyr. Laniber-
tus,qui Leodij, profudit,cuius difcipulusatqucfucccffbr, Hupertus,locifanguinc Magiftri, ac pra^deccffbris fui confccratiaffcftu taftus Epiftopalem
eofedem tranftulit,cui hoc tcmporc, RcuercndifTimus, IlluftrifTimusquePrinceps acD. DominusGcrardusa Gioesbeck,cumti)agna Rcipub.Cf nftiana;
incolumitate,emolumentoacgaudio, prarcft. Pra:bctTraie£Topluiinium vtilitatislccora.fluuiiisexiguusquidcm.fcdfubindeniuibusrcfolutis autim-
modicis imbribus ita txundans, vtpa£»is,aedibusq'; vicinis, non parum dctriihcnti infcrat. Fiofilitnon proculaCcntronibus,TuhgrOsquealluens,Tra.
je£tum,finuofusfcconfett, incuiusfuburbio in duos diiiifusalueos,totidehlilocisoppidumintrat,ibiqueiurfumalteroalueoin plurcsfcpandtnte. ma-
ximam molitoribuSjftillonibus.tincToribuSjCoriarijs.alijsqtieopificibus.ciuiumq; domibus,commoditatcm adfcrt. Dcmum Fraucifcanos pia:terluenf,
omnes fuosalueosin vnum cogit, ficqueoppidum effTucns,in Mofamfe exonerat. Quin& illud memorabile,quod pallim iri vicinis'1 raicdo locis po-
tiffimum veib in Gronsfcldfjfabulofietcrrivifceribuseruantur lapides,ptaeftantifTimiautcm in pagoZichen,vtptitaduriorcs,acdiuturniores.Atdcter-
limi in Hunnorummonte, in quibusprarterconchilioium fpecics,in lapidcminduratas, animaiium quoqucoffa fcpcnuntur, vndc conijcercquis
pofsit, eos montes cxdiluuijaeftibus, aggrcgatos. Deniquc, quia tantae vrbis magnificcntia brcuion commcntario cxplicari ncn-po-
tcft,auidum lecToremad accurratifsimam GuicziaidiniBelgiamremitto.qui interioraTraic£fi ornamentadiligcn-
tcr pcrfcrutatuscft. Deeius itcr./ponte, nomine,& primofundatorc, qusedamctiam HubenusLco-
diuSjCOinmentariodeiungris &Eburonibus.EtIoan.BeccanusMedicaprofck
£oneclarus,in fuis Bcccefelanis, in hac vrbcl raiectcnfivita
fiin£ms& tcrrsecomniiflus.
21