DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0109
M I S E N A.
IS E N A, vulg6 $3?Cfflcn.Hermundurorum vrbs praeftas (Herrriunduros autem iUxta
Albim habitaffe,au£torumconfenfuseft. Pra?terfluit Hcrmudurorum fines Albis,in-
quitVelleitts,im6,in Hermonduris Albisoritur,vtfcribitTacitus. Atconftatexeo
Hercinij nemoris faltu,que. hodie fylua Bohemica dicitur, Albim oriri.Itaque fub Bo
hemicam fyluam ad Albim fluuium.olim Hermoduri habitarunt.Mifena itaque AL
bim,magrtum & inclytum Ger manix fluuium,vicinitate nobilitat. Eum Strabo nunc
Albim,nunc Album nominat.Qui, vt Rithamerus perhibet,Multa flumen magnum
-quod Pragenfem praeterlabitttr vrbem,deinde Egra,ex monte Pinifero fluentem,poft
Salam & Ortellam abforbens, ciuitatem Hamburgenfcm alluit, acdemum inOcea.
num Germanicum vafto euolrtitur ore.Mifena porro, primum Romano lmperio paruit, fub Hertrico, eius
nominis III1. Augufto.cuiusaliquanto temporeGubernatores ac praefides in ea fuere,Bucco,atque Burchar.
dus.Conradi item II. A.temporibus Vicecurator quidam Hermannus in hac vrbe fuifle legitur. Huius autcm
rcgionis trac~ms,in quo Miferta Cft fita,querrtadmodum ex Ottonis I. A. literis perfpici poteft, Taleminici no-
men habuit,quam BohemiZirbiam nominartt, vti CofmasBohemicx hiftoriaefcriptorperhibet. V Vendi
vero Lomaciam nUncupant.DitmarO Epifcopo Mcrsburgenfi in hiftoria fua aflerente,vbi & fluuiorum Mei.
fae& Iana:,quorum noftro etiam tcmpore,integra appellatio eft,meminit. Quemadmodum etiam nunc ve.
tusretinetnomen VaIlisqu3Edam,vulg6fca$Ci)?tri§Ct§al/&:clarum vetuftatcoppidulum, communiter icttt-
ntrtg. Suntquiexiftimant.vti Pirckhamerus&Appianus,Mifenameameirevrbem,quaePtolomaeo Lupfurd.
Quod quidem non omnino a vero alienum videtur,nam quondam hoc loci publicum fuifle tranfitum, fuf-
tum fiuetraie&um,vetuftaquaidam fuburbijnomina,denotant. Quorum alterumTranfitusfuperior, ©tc
£>bctx>f)0t-Altcrum tranfitusinferior,SD{t^frii>^otr/appellatur.Et ad duos inde lapides, vltra Albim afcenden,
do,vicuseft,Rotfchenbrodecognominatus,'quiatranfitu etiaappellationem fortitur. Brodafiquide VVen
dorum lingua,furtum fiue tranfitum dcnotat. Lupf Ver6 vetuseftin Germaniaviri nomen, ficut & Rotfch,
quodnunccommuniusefterunt Garce, quemadmoduminliteris&perantiquistranfa&ionum inftrumen-
tis videre eft.Mifenae autem vniuerfae huic regioni denominationem fuppeditat.ln quaEpifcoporum primu,
deinde Marggrauiorumaulafuit,vrbsanteannos.D. C.LXX.inhabitantiumfrequentiaculta.Mcminiteius
Saxoniaechronicon,Anno poftnatiuitarem Chrifti D.CCC.LXXXVIII.Moguntinorum veroannaleseatn
primitm $dificatam,& validisob loci oportunitatem,communitam prefidi)s,perhibcrttab Henrico A. Aucu-
pecognominato,annopoftoptatum Chrifti aduentumD.CCCC.XXX.Imperijfui anno Il.contrafrequen
tes Vngarorum incurfiones,quimultisco temporeincommodisafficiebantGcrmaniam. Eum verofuccede-
tesAugufti,ibidemfirma retinuerunt praefidia,contra V Vendos, qui vltra flumen dcgebant, ficuti & dcinde
Antiftites& FrincipescorttraBohemos. Monsincuius cacuminearx videtur cfleimpofita, librataplanitic
vndiquccin&usfoueis.naturaebeneficiofirmis^munitur.abeo^ad S.Afraemontem vicinum,ponslapideus,ar
cuatooperemirabilisprotenfuseft.Vrbsipfafitupartimmonfofo,partimeftplano. £xmontibusduo,altcr
arcis,alterS.Martini, inftarbrachijad Albim flumenfefeextendunt,ipfamq, vrbemquafi ample&i videntur.
Ad fluuium Xu&tfclj/vulgo diftum, mons Altenburgum fefeprotendit,ab arcequam ibi quondam extitifle
pcrhibent,denomination€ retinens,cuius iam nullae fuperfunt ruinae. Naturae etiam clcmentia interamnis eft
Mifcna.nam quafolisfpeaatexortum,Albifluminealluitur,quaver6meridie,Tubifcha. Adoccafumprae-
celfosexhibctmontes.AdSeptentrionemautem riuulum Mifenam habet,qui adSchlospurgi motisradiccs,
in Albim fe exonerat, vndehuic vrbi nomen euenifle putatur.qui quidem etfi exiguus, celeberrimi tame no.
miniscum quondamfuifleconftat.Porroclariffimorum oppidorum vicinitas, magnarum nauium patiens
flumen,confiti laetilfimis vineis montes, aeris dcnique puritas hanc vrbem commcndabilem reddit. Quinetia
minerarum & metallorum funt montes ditiflimi,eo,quod primo a Mifena lapide mons fit, ScharfFenburgius
cognominatus,argertto&plumbofcecundus, &Fribergum verfus,iuxtaMocckerigs pagum,altifllimaeiftae
fodinaeatque puteiOJJon^crf^al/^bimetallicianteannos vigintialabore deftiterunt.folummetailicarum
rcrum vberrateprxftansmifledemonftrant.NecitaaMifena procul ad folisoccafum,ob aquarum inundati.
onem,quae puteos atque cuniculos obruerunt,fodinas a metallicis defertas,eaque loca nunc in agros,arboreta
&: vineta efle mutataconftat.Primarius vrbis mons,folem orientem refpiciens, Schlosburgum, tanquam ar.
cis monsdi£tus,caftrisduobuspraeccllcTtti ftructura confpicuis,decoratur, quorum alterum principiscft, ab
Alberto SaxoniaeDuceaedificatum, AlterumEpifcopiaula, aloanne eiusnominisquinto.inchoatumqui-
dem magnifice, fedextremaartificum manunondum perfe&um.iuxtaeftin arcium duarum medio Eeclefia
cathredalis,ad occafumfacramoftentansaediculam, principumtumbis& fepulturispercelebrem.Mons, ad
folis vergensoccafum,S. Afrae ccenobiumfuftinet,a Rcinardo Epifcopoinftitutum,quod nuncSaxonix
principum iuflu in fcholam eft conuerfum.Iuxta Mifcnam vrbem vtraquc Albis ripa, ligneo pon-
tc,tanto artificio& magnitudineconiungitur,vtvniuerfum Romanum lmperium
ca prsftantiapontem,ex ligno praefcrtim conftru&um,
non putctur habere«
44
IS E N A, vulg6 $3?Cfflcn.Hermundurorum vrbs praeftas (Herrriunduros autem iUxta
Albim habitaffe,au£torumconfenfuseft. Pra?terfluit Hcrmudurorum fines Albis,in-
quitVelleitts,im6,in Hermonduris Albisoritur,vtfcribitTacitus. Atconftatexeo
Hercinij nemoris faltu,que. hodie fylua Bohemica dicitur, Albim oriri.Itaque fub Bo
hemicam fyluam ad Albim fluuium.olim Hermoduri habitarunt.Mifena itaque AL
bim,magrtum & inclytum Ger manix fluuium,vicinitate nobilitat. Eum Strabo nunc
Albim,nunc Album nominat.Qui, vt Rithamerus perhibet,Multa flumen magnum
-quod Pragenfem praeterlabitttr vrbem,deinde Egra,ex monte Pinifero fluentem,poft
Salam & Ortellam abforbens, ciuitatem Hamburgenfcm alluit, acdemum inOcea.
num Germanicum vafto euolrtitur ore.Mifena porro, primum Romano lmperio paruit, fub Hertrico, eius
nominis III1. Augufto.cuiusaliquanto temporeGubernatores ac praefides in ea fuere,Bucco,atque Burchar.
dus.Conradi item II. A.temporibus Vicecurator quidam Hermannus in hac vrbe fuifle legitur. Huius autcm
rcgionis trac~ms,in quo Miferta Cft fita,querrtadmodum ex Ottonis I. A. literis perfpici poteft, Taleminici no-
men habuit,quam BohemiZirbiam nominartt, vti CofmasBohemicx hiftoriaefcriptorperhibet. V Vendi
vero Lomaciam nUncupant.DitmarO Epifcopo Mcrsburgenfi in hiftoria fua aflerente,vbi & fluuiorum Mei.
fae& Iana:,quorum noftro etiam tcmpore,integra appellatio eft,meminit. Quemadmodum etiam nunc ve.
tusretinetnomen VaIlisqu3Edam,vulg6fca$Ci)?tri§Ct§al/&:clarum vetuftatcoppidulum, communiter icttt-
ntrtg. Suntquiexiftimant.vti Pirckhamerus&Appianus,Mifenameameirevrbem,quaePtolomaeo Lupfurd.
Quod quidem non omnino a vero alienum videtur,nam quondam hoc loci publicum fuifle tranfitum, fuf-
tum fiuetraie&um,vetuftaquaidam fuburbijnomina,denotant. Quorum alterumTranfitusfuperior, ©tc
£>bctx>f)0t-Altcrum tranfitusinferior,SD{t^frii>^otr/appellatur.Et ad duos inde lapides, vltra Albim afcenden,
do,vicuseft,Rotfchenbrodecognominatus,'quiatranfitu etiaappellationem fortitur. Brodafiquide VVen
dorum lingua,furtum fiue tranfitum dcnotat. Lupf Ver6 vetuseftin Germaniaviri nomen, ficut & Rotfch,
quodnunccommuniusefterunt Garce, quemadmoduminliteris&perantiquistranfa&ionum inftrumen-
tis videre eft.Mifenae autem vniuerfae huic regioni denominationem fuppeditat.ln quaEpifcoporum primu,
deinde Marggrauiorumaulafuit,vrbsanteannos.D. C.LXX.inhabitantiumfrequentiaculta.Mcminiteius
Saxoniaechronicon,Anno poftnatiuitarem Chrifti D.CCC.LXXXVIII.Moguntinorum veroannaleseatn
primitm $dificatam,& validisob loci oportunitatem,communitam prefidi)s,perhibcrttab Henrico A. Aucu-
pecognominato,annopoftoptatum Chrifti aduentumD.CCCC.XXX.Imperijfui anno Il.contrafrequen
tes Vngarorum incurfiones,quimultisco temporeincommodisafficiebantGcrmaniam. Eum verofuccede-
tesAugufti,ibidemfirma retinuerunt praefidia,contra V Vendos, qui vltra flumen dcgebant, ficuti & dcinde
Antiftites& FrincipescorttraBohemos. Monsincuius cacuminearx videtur cfleimpofita, librataplanitic
vndiquccin&usfoueis.naturaebeneficiofirmis^munitur.abeo^ad S.Afraemontem vicinum,ponslapideus,ar
cuatooperemirabilisprotenfuseft.Vrbsipfafitupartimmonfofo,partimeftplano. £xmontibusduo,altcr
arcis,alterS.Martini, inftarbrachijad Albim flumenfefeextendunt,ipfamq, vrbemquafi ample&i videntur.
Ad fluuium Xu&tfclj/vulgo diftum, mons Altenburgum fefeprotendit,ab arcequam ibi quondam extitifle
pcrhibent,denomination€ retinens,cuius iam nullae fuperfunt ruinae. Naturae etiam clcmentia interamnis eft
Mifcna.nam quafolisfpeaatexortum,Albifluminealluitur,quaver6meridie,Tubifcha. Adoccafumprae-
celfosexhibctmontes.AdSeptentrionemautem riuulum Mifenam habet,qui adSchlospurgi motisradiccs,
in Albim fe exonerat, vndehuic vrbi nomen euenifle putatur.qui quidem etfi exiguus, celeberrimi tame no.
miniscum quondamfuifleconftat.Porroclariffimorum oppidorum vicinitas, magnarum nauium patiens
flumen,confiti laetilfimis vineis montes, aeris dcnique puritas hanc vrbem commcndabilem reddit. Quinetia
minerarum & metallorum funt montes ditiflimi,eo,quod primo a Mifena lapide mons fit, ScharfFenburgius
cognominatus,argertto&plumbofcecundus, &Fribergum verfus,iuxtaMocckerigs pagum,altifllimaeiftae
fodinaeatque puteiOJJon^crf^al/^bimetallicianteannos vigintialabore deftiterunt.folummetailicarum
rcrum vberrateprxftansmifledemonftrant.NecitaaMifena procul ad folisoccafum,ob aquarum inundati.
onem,quae puteos atque cuniculos obruerunt,fodinas a metallicis defertas,eaque loca nunc in agros,arboreta
&: vineta efle mutataconftat.Primarius vrbis mons,folem orientem refpiciens, Schlosburgum, tanquam ar.
cis monsdi£tus,caftrisduobuspraeccllcTtti ftructura confpicuis,decoratur, quorum alterum principiscft, ab
Alberto SaxoniaeDuceaedificatum, AlterumEpifcopiaula, aloanne eiusnominisquinto.inchoatumqui-
dem magnifice, fedextremaartificum manunondum perfe&um.iuxtaeftin arcium duarum medio Eeclefia
cathredalis,ad occafumfacramoftentansaediculam, principumtumbis& fepulturispercelebrem.Mons, ad
folis vergensoccafum,S. Afrae ccenobiumfuftinet,a Rcinardo Epifcopoinftitutum,quod nuncSaxonix
principum iuflu in fcholam eft conuerfum.Iuxta Mifcnam vrbem vtraquc Albis ripa, ligneo pon-
tc,tanto artificio& magnitudineconiungitur,vtvniuerfum Romanum lmperium
ca prsftantiapontem,ex ligno praefcrtim conftru&um,
non putctur habere«
44