Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Braun, Georg [Hrsg.]; Hogenberg, Franz [Hrsg.]
Civitates orbis terrarvm (2): De Praecipvis, Totivs Vniversi Vrbibvs Liber ... — Köln, [1575?] [VD16 B 7173]

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0129

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
HIEROSOLYMA.

HIEROSOLYMA, vetuftiffima & celebcrrima totius Oriemis ciuitas, fita in mcdio Iudcx,atq; adco totius orbis climate,inftar eentri fcu vmbilici, Ioco monti-
bus facile omnium altiflimo.interiectis tame vallibus,campisq';: fontibus etia & hortis longc iucundifsimo atq; ficrtiliflimo:Qux munitionibus.xdifici js.frcqucn-
tiaincolarum,5comni gloria nulli vnqua vrbi ceflit.lcgibus & cxrimonijs.ab ipfo Dco datts.cclcbcrrima: Apparitionibusautcm,fig»is,prophcrij$,Dci rcfponfis &
fclici omnium rerum fucccffu,tum verb prxcipue manifcfta tihj Dci Domini noftri Icfu Chrifti in carnc prxfcntia,do£trina, miraculis,paflionc,rnortc,fepiiltura,refurre
ftione.afcenfione in ccelos.miflione Spititus fan£ti:&legationc,atq;prxdicationc Apoftoloru felicifsima.Atob Principumatq;populi-ingratitudincm:p-ccara & id:o:n
maniamaliquoticsrnifcrrimedeftru£ta,tandcm vcrb,iuxta Dci dccrctum, iufto iudiciocucrfa,prorfusdiruta,&foloxquata.Obpulchritudinemautcm , miramr]; iucun
ditatem a Ieremia in lamentationibus.cap.z. Vrbs perfecti dccoris,& vniucrfx gaudium tcrrx,A Danieleautcm ipfa gloria & decus,fiue dcfiderabilis & inclytus locus,v-
na cum circumiacenteIudxa,nuncupatur,capitibus oftauo & vndccimo.Iofippusait.hortos &pomaria Ciuitatem.prxfcrtim aScptcntrionaliparte,itincre tredecim mil
liarium,ficut ipfum Domini Paradifum.circundcdiflc.De cuius Vrbis tota pofitioneStrabo libro dccimofcxto fcribcns:Locum,inquit,cfle petrofum.aqua abundantcm:
circumftantcm vcrb rcgionem ftcrilemac ficcam,&intra fcxagintaftadiapctrofam:Eiufmodi & munitionem fuiflc.nempepctrofam &benefeptam.intcriusaqua abun-
dantcm.extcrius omnino ficcam.foffam in lapidcexcifam, quadraginta pcdum profunditatc.latitudinc verb duccntorum & quinquaginta. Plinius quoq; cam clariflima
totius Oricntis Vrbem fuiffeaffcrit.Tacitusautcm fic dcea libro vigcfimo primo.belli ludaici.fcriptum rcliquit:Vrbcmarduam fitu.opcra molcso'}firmaucrant.qucis vcl
planafatis munirentur: Nam duos colles in immcnfum cditos claudcbant muri pcr artem obhqui.autintrorfus finuati.vt Iatcra oppugnantium ad iitus patefcercnt.Extrc
marupisabrupta,& turrcs, vbi monsiuuiffet.in fcxagintapedcs, intcr deucxa in eentcnos quaq; attollebantur.mira fpccie&procul intuentibus parcs: Aiia intus moenia rc
gixcircumieftaconfpicuoq, faftigio Antoniainhonorcm Antonij ab Hcrodc appellata.Templum in modum Arcis proprijcj; murilaborc & opcrc antc alios: ipfx por-
ticus,quisTcmplumambiebatur,egregiumprOpugnaculum.Fons percnnisaqux.cauati fubtcrramontes,&pifcinx,ciftcrnxq'; fcruandisimbribus.Idem Tacitus refeir,
vltimx obfidionis initio.omnis xtatis fexusq; duccnta millia hominum in Vrbe fuifle. Arifteas itcm,quo libello Philocrati fratri fuam profettioncm ad Elcazarum , Iu-
dxorum Pontificem.pro adduccndis Scptuaginta duobusLcgis diuinx in Grxcam linguam Translatoribus,exponit,Ierofolymam,vr quidcm ipfe tum fingula Vrbi» ioca
accuratepcrluftrauerat,inhuncdefcribitmodum:Sequensnarratio, itcr noftrumadEleazarum contincbit: fedprimiimtibitotius rcgionis ficum dcciarabo :Poftquam
crgo peruenimusinloca illa, cerncbamus Ciuitatem inmedio regionis fitam fupcr montemeditum &fubarduum,inhuius fummo crat extructum Tcmpium, cum in-
iigniornatU.circUm quod cranttresmuri.altitudincfuptafcptuaginta cubitos,& tulatitudinepro tali altitudinc.tum longitudincpro ftru£tura & jnolexdifuij.Atq; hee
omniaerantexxdificataper<| magnifice cum fumptus cx omni partecxcelletia:Confpicuaetiam eratcxpenfarum magnificcntia in Portas & compages partium carum in
fcriorum,&in munitioncm fuperliminarium.Vclumitcmappenfum crat,adfimilitudinem ianuarum formatum,quodfpc£tacuium quoddam iucundifsimum ,& quo
nunquam facile fatiaripofles,prxbcbat:&quidcmideopixcipuc,quiaa ventofubintrantepcrpetuo mbucbatui.&quidcm finuationeab imo vfq;ad fummum, ob vcn-
tum a pauimcnto fubintrahtcm.Altarc ctiam extru&um erat appofite, 5c ad locum illum,& hoftias.qux ibi igne confumerentur.Qua vcrb partc erat afccnfus ad illud, ca
pcrquam deccnter exornata erat,5c pulchrcaccommodata»d miniftcria facra> Sc habitumSaccrdotumadtalos vfq; indutorum tunicis cx bylfo.Tcmplum autcm fpcaat
adortUm,pofterioribuscius adoccafum tcndentibus: &pauimcntum rotumeft lapidcconftratum,tra£tusq';habetaqux immittendx adloca ccrta.qux immittiturad
abluendumfahguinem hoftiarum:quia in folenhibusfcftismulta millia iumcntorum offeruntur. Saccrdotes verb miniftcria pcragcntcs.omninb virium robore prxftat,
cum fummaornatusacfilcntij reuercntia:Nam omncs fpontc intcnti fuiit laboribus.licctvaldemoleftis.Acfux cuiq; dcmandatx partcsfunt curx,fine minifterij intcr-
mi(fione:alij cnimligna , alij olcum.alij fimilam,alij aromatainminiftcriofuo curant:Alij integras hoftiarum carncs comburunt,vtcntcs in hoc magna virium & intca
tione &dexteritatc:Apprehenfaehim Vtrifq; manibus vitulorumcrura.qux fingula ferctalenti pondohabent.pcr viccs vtraquemanu furfum proijciunt mira induftria,
in altitudincmfatismagnam,nec inijs excipicndis errant.Simili modo proiciunt ctiam ouium crura,necnon &captaium,qux mirificc &pondcic & pinguedinc cxccl-
Junt.Nam quod iam didum eft.itapcragitui.vtad id,aceitis,quibushoccurxcft,pcromniafcligantur,qux &labc rcprchcnfionis omnivaccnt,& pingucdinc excellant.
Ad quictcm autem habcnt locum ccrtum,vbiquiefcentesrecumbunt: atq; inde vfiquicte.alacrcs &prompti cxcitantur,nemincipfis minifterij officiaimpcrante.tantum-
quc vbiq; eft filcntium.Vt putes in loco illo nullum prorfus cflc hominem, ciim intcrim & Sacerdotum miniftrantium fint circitcr fcptuaginta, & corum.qui hoftias ad-
ducant.valdcmagnus numcrus.ita omnia cumreuerentia,&vtconucnitmagnx diuinitati.pcraguntur.Hinc vcro magnus nos fubibatftupor, ciim afpexiiicmus Eleaza-
rum facra tra£rantem,& orhatum illum cius,&dignitatisrcucrentiam,emergentcmex tuhica induta,& lapidibus in ca preciofis:nam aurea tintinnabula ad pcdes vfqui:
ornatus eius depehdcnt.qux fingula harmonixcduht fonum fuum, intcr qux fingulafunt punica mah &ttoribus varijs &coloremiro dccorata. Zoua autcm cinftus c-
rat valdc decente,& varijs ac pulcherrimis coloribus pertexta. Supra peftus gcftabat quod Rationale vocant.in qub implexi & auro alligari crant duodccim lapidcs gcnc-
rum diuerforum.qui fplendentesfpecieineharrabilinatiui & proprij coloris.infcriptahabebant nomina Principum cuiufq; tribus, iuxta prifcam &ab initio inftitutam
ordinationem.Supra caputhabcbat tcgumcntum.quodCidarim vocant, & fupra hanc inimitabilisartifici) mitram.ornamcntum a Regibus confcciatum.Hinc fupra la-
niinamauream.nomenDeifacrisLittcrisfcriptum,cum ornatu&dccorcfummxreuerentixpcr frontcmadfupercilia vfq;[protenditur.Ipfc vcro Eleazarus in traftatione
facrorum vidcbaturhis omnibusdignuseile.Hinc,vtomniacognofccremus, inadiaccntem Ciuitatis Arccmafccndcntcseamperluftrabamus. Hxcfitain cditiffimolo-
cO> munita cft turribusad fummu v(q; longis lapidibus extruftis.ad illoru.qux circuTemplu crant,locoru,vt colligebamus.cuftodiam:vt fi qux infidic.aut qui tumultus,
aut hoftium infultuscxiftcret.ne quispoflciaditum nancifci in illa circiiTcmplitm munimcnta. Nam in turribus Arcis erantacuta iacula,& varia bellica inftrumcnta: lo-
cusq; iftc erat in vertice montis,&fupcremincns intcralia munimehra. Prxtctca turrcs cuftodicbanturafidc digniffimis,&patrix multisaigumcnris dcclaratis viris , qui
nonhabebant facultatem egredicndi cx Arcc.prxterquam fcftis dicbus, idcj;pcrpattcs&viccs:neq; finebant ingrcdiquenquam:&aPrxfide iufliadmittcrc aiiqucm cou-
tcmplandi gratia,valdeaccuratccum bbferuabant, quod ctiam tum> ciimnosadcflemus.eueniebat.Nam xg^rehos duos & incrmcs admittcbant.ad perluftrandas rcs fit •
cras:diccbantcnim fibifub fidecommiflam hanccuram: omncsque adduaosadhociuramento.quod fanctchancrem.vtcffet fibi prxfcripta.curarc vclicnt.Ethinccu.rt
lintnumcro quingenti.hunquam admittercfimul plurcs.quam quinq;.Hoccj;itacffc cautum &profpc£tum ab illo.qui primushancprxmunitioncm cxtruxerat. Ciuira-
tis vero amplitudo cft mcdiocritatc quadam tcmperata,qux quantum colligcre potuimus,in circtiitu quadraginta ftadia habet.Turrcs cius fubtus videntur cfleperuic,fu-
pra verb tranfitus vfitatos habent.&funtadforma theatralcm difpofitx: nam quia Ciuitas in montccft fira.funt reflexx,&ihfcinuiccm pronx. Adillos tranfitusfunt ct-
iam parati afccnfus graduum editiores, vtalij infublimi, alijfubtusinccdercnt. quxdiftihctio prxcipuefaftaeft bb fandtos & rcligioni dcditos viros,vtncminem attin-
gcrent.qucm non liccat.Non temcreautemilliprimiconditoresCiuitatem hancconuenicnti amplitudinis dimcnfionc condideiunt:fcd fapicnti hocconfilio fecerunt.
Nam regioeft ampla&bona, vcrfusquidem Samtritas &qua attingit Idumcnxos.magna expartecft campcftris:innohnullis ctiam alijs locis cft montofa, confita paf-
fimarboribusoliuarum,&fcraxomnis generisfrumenti,&leguminum:adhxc vincis&mellificio abundat.palmx vcro & alix frugiferxarboresfunt innumerabilcsa-
pud ipfos:item iumenta &pecora omhis generis multa,& pafcua vbcrrima.Prxtcrca,immcnfa copia arbmatuim,Iapidum prccioforum &auri impoitatur co per Arabcs:
Nam rcgio & adcultum,Scad hegotiationem cftidonea,&Ciuitasabundatartificibus,nec dceft ci quicquam corum,qux mari aduehi folcnt.ciim habcat portus oppor-
tunos,quiabundefuppeditcnt res,& AfcaIonx&Ioppx,&Iazx,fimilitcrctiam Ptblcmaidis.lam in mcdio iftorum locorum eft fita.nccab illis multii diftat.fed ipfa otn-
niapcr fcabunde habct ciim fit &irrigua vndiq; rcgio, &admagnamfccuritatem munita.Expofui ita ftiittim tibi.fratcr Philocrates.quxdc hiscommcmoranda fucrut.
Hactenus AriftcasGrxcus.Adextrcmumcx Iofephoquoque.his.paucaquxdamfubijccrelibct.quilibro dcBcllo fcxto,cap.6".ficait:Cmitas tiino muro circundatacrat,
nifi qua vallibus inuijs cingebarur,ex ea namq; parte vnius mUri habcbatambirum,& ipfa quidcm (jnitio) fuper duos cbllcs Sioncm & Acram , crat condita .contrarijs
frontibusfemctinfpicientes.intcrucnicnte valleTyropcia difcretos. Contra Acram tertiuscolliserat(rvtotiah diftus) vallc Ccdronc ab Acra diuifus.in quo Tcmplum Sc
Antoniafuereconftrufta.Foris autcm ciuitatishicollesprofuhdis valIibuscingcbantur,&atribuslatetibus,obftantibus vfqucquaq; rupibus,adiri non potcrant. Quin &
quartus collisincolcbatur.cui nomcneftBazctha» fitusquidcm cx aducrfo Tcmpliatq; AntonixinScptchtrionali plaga.foflisautcm altifsimisfcparatus.Idcm Hiftori-
cuslib.i.eontra Apionem:Hccatxus Abdxrita,quicum PtolcmxoLagicommoratus.rcfert: Nos Ciuitatcm ipfam Icrofolymorum fpaciofam& maximam olim inha-
bitare,& virdrummultitudinccopiofam,nccnon& Tcmpli conftruftionem his defcribit verbis:Suht autcmludxorUm, ikalixquidcm multxmunitionesper prouin-
ciamatq; vici:Vna verb Ciuitas munitiflima.habcnsprxcipUc circuitumquinquagintaftadiorum.inqua commorantur hominum circa ccntum & viginti millia,nomi-
nelerofolynia.Eftautemin mediaCiuitatclapidcaquadriporticus,longitudinecoo.pedum,&latitudinc loo.cubitorum.habehs etiam duplices ianuas.inqua Aracft:
quadrangulifiguratione compofita.cx lapidibus hon dolatis.fcd collectis, vnumquodque latus viginti cubitoium latitudincm habcns.altitudincm vero dccem, & circa
cam maxima fabrica.vbi Altarccft conftitutUm,& Candclabrum.vtraq;aurea, duorum talcntorum pondushabentia,& incxtinguibile lumehnoftibus & dicbus.Simu-
lacrum verbautaliquod Anathcmaibincquaquamcft.ncc vlla plantatio,nullusibi vclutiLucus.autaliquidhuiufmodi.Habitantautemin eo & no£tibus &diebus Sa-
cerdotes.quafdampurificationcs agentes,&omnino vinum non bibentes inTcmplo.Eodem libroIofephus paulb pbft adducit Agathatchidcm Hiftoricum, qui ita de
Iudxis & corum Vrbefcribat:Qui vocantUr Iudxi,habitant omnium munitiflimam Ciuitatem,quam vocare lcrofolymam piouiucialcs folcnt-.hi vacarc confucti funt
fcptima dic,&neq;atmaportareirl prxdi£tisdicbus,neq;tcrrxculturamcontingere,neque alterius cuiufpiam curam habercpatiuntur, fcd inTcmpliscxtendcnte» ma-
nus adorarc vfquead vefpcram foliti funt.De varijs autem vaftationibus, & vltimo vrbis excidio.lofephus ciim alias paflimipoft facras literas,tum verb fummatim lib.7.
Bcllorum,ca lS.hoc modo cdifferit:lerbfolyma capta eftfccundo anno principatus Vefpafiani.Septembris menfis S.dic.Quinquics autcm priu»;capta,tunc iterum vaftata
cft. AEgyptiorumquidcm Rex Afochxus,&poft eum Antiochus.deindc Pompcius,& poft hos cum Herodc Sofius captam vrbem fcruaucre. Antca vcrb rcx Babylonio-
rum ea potitus excidit.poft annoSiCX quo xdificata eft, millc trccchtos fexaginta, & mcnfcs o£to,& dies fex.Primus autem conditor cius fucrat Chananxorum Dynafta,
quipatrialingualuftusappellatuseft rex:cratquippe talis. Chananxorum quidcmpopulorexludxorum Dauid pulfo.colcndam fuo populo tradidit, & quadnngcn-
tcfimo.fexagcfimo quarto anno pbft,ac mcnfibus tribus,aBabylonijs cucrfa cft. A Rcge autem Dauidc.qui primus ludxus in ca regnauir.vfquead i d, quodTyrus fecit,
excidium.annimillecehtumfeptuagintanouem.Exquoprimumautem condita cft.vfquead excidium,anni mi!le,centum feptuagintafcptcm.Scd cnim ncquc antiqui-
cjuitas.ncqueingentesdiuitix^iequcpcrtotum orbcm terrxdiffufafama.necmagnarcligionis gloria,quicquam iuuit, qub minus pcriret.Hxcille.IpfeHicronymus ia
Hi«cm.cap.i9.fcribit Iudxotum ciuitatcm in jternos cincrcs collapfam cflc.cuius ruinx ad confummationcm vfq; fcculi pcrmanfurxfint.Sane poft tempora Vcf-
pafiani,quibus vrbs illa excifa & cuerfa iacuit annis prope quinquaginta,Adrianus Imp.ficeam rurfusinftaurauit.vt non vetercm vrbcm inftaurarc,
fcdplanc nouam cxtruercintelligcrctur.ltaq; &nomcn ipfum mutauit.ac pro Hierofolyma AEliam Capitolinam dici voluit;
Atqj ita quidem appcllatur,& ab Vlpiano in Pand.Tit.de Cenfibus,&ab ipfis Patribus Niccnis in Canonibus ciui Sy-
doni.Aliequi vcrb Tcrtullianus quoq; duobus locis,hoc cft,in lib.contraIudzos,& lib.j.
contxa Marc.cxclamat: Sion iam nulla cft.
 
Annotationen