DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0100
/
ESCHVVEGA-
S C H VV E G A,Haflia; opp. colli irapofitum,Ixta agri foecunditate gau-
dens,VVerrae fluuij aquis irrigatur, cuius oportuno vfu.Ifatis herba & ex
eadem confc&a tin&ura, quam Thuringicum folum, frequenti foenorc
fuppeditat, primo fuprahoc oppidum, lapide,cimbis impolita, Mindam
vfquc,Inde Vifurgi aquis, qua: V Verram abforbent. Eremam, &perto-
tampaflim Oftlandiam defertur.De primo Efchvvegse initio,nihil, quod
fciam, hiftoriarum monumentis comprehenfum inuenitur, eo, quod
Hungaricis bellis atq; incendijs, tertio depaftum, deformatumque fue-
rit. Francoburgicumtamenchronicon, dumCarolumMagnum, circa
annum Domini D.CC.XC VI.Epifcopatus varios inftituifle,Monafteria,
Collegia,&Ecclefias, multis in oppidis, fundalfe commemorat,meminit &Cauffingae,non pro-
cul a Calfela & Efchvvegat,ab eodem, tum temporis,excitata:. Praeclara etiam extant HenriciIm-
peratoris Secundi,quem fandum,ScHungarorum Apoftolum cognominant,erga hoc oppidum
merita, qui idipfum Hungaricis incurfionibus deuaftatum atque collapfum, reftituit,nouis aedifi-
ciis auxit, dtlocupletauit. Grauifllmis rurfus calamitatibus afflidum fuit*,'Anno poft orbem re-
demptum, M. CCC.LXX X VII. eo bello, quod inter AdolphumMoguntinum Archiprarfu-
lem, <5c Hafiice Landgrauium, acre defaeuijt,quando etiam ad Hafllx gubernationemperuenit.
FRISL ARIA.
RISLARI A,Infignc ac pracftans Hafiix opp. vulgo $r$fdr/Latine,Do-
drina pacis, vtputa,vbi verae & perpetuae pacis dodrina. S.Bonifacij aufpi-
cijs, toti Hafllae, Thuringis,Fran coniae, & Frifias ( quemadmodum paulo
poft latius) innotuit :Egrae fluuij propinquitate, Scfitu admodum amoe-
no, ficuti vniuerfapaflim Hafiiapraecellit, muris circumcindum turrige-
ris, fitum inaequalem, ficuti & regio ipfa, hinc inde montofa, obtinet: A-
gro tamenlauto, frumenti, fructuum, 8c leguminum feraciifimo, etiam
vini, cuius tamen fertilitate non eft haec regio admodum praefians. Et
quamuis in ipfa Haflia,Friflariafcfe confpiciendam prtcbcat,ad Mogunti-
tium tamen Archiepifcopumpertinet,vnde varijs fortunae & Bellonae ca-
fib.frequenter expofita,maximas abs Hafiice ducibus calamitates frequenterpertulit.Quemadmo
dum & a Saxonibus expugnata,& foeda cxuftione deformata fuit,qua de re,ita in Saxoniafua Al-
bertus Crantzius lib. 2. cap. 10. Saxones, inquit, iniuriam prioris anni vindicare volentes, moue-
runt in Haffones, qui iam Francisparuerunt, <5c ad oppidum Friflariam pugnauerunt,magna in-
ternecione caedentes, qui obuiamprodirent. Ecclefiaminfignem eius oppidi , quam Bonifacius
Epifcopus Sc Martyr praedixit incrcmabilem,diu fruftra ten tauerant incendere. Vifi funt in albis
duo iuuenes, qui incendium cxftinguerent.vnde territi Saxones, aufugerunt. Repertus eft ad o-
ftium aedis Iaera; genib. nixis Saxo extindus,faucibushians,quafi flammam excitaturus. Haec ille.
Hanc autem Ecclefiam admodum magnificam, D. Petro facram, monafticofodalitio nobilem,
vere Germanorum Bonifacius,prius VVinfridus appellatus,conftruxit. Is enim, cum amabili rc-
ligiofilsimorum virorum focietate,Saxonib. Britanniam deuaftantib immanemquein Chri
ftianostyrannidem excrcentib. verfofolo, patriaquecxulans,&in Hafsix Friflariam fefe confe"
rens,Euangeliupafsimdmulgat,factas aedes aedificat,gcntiliu idolorum, &da;monum cui tu Ger
manorum animis eximit, coenobia, ceu condonatorumdiuini verbi & religionis Chriftiana:
feminaria extruit.Praeclariffimum etiam Fuldenfemonafterium,inter Hafsiam Franciamorien
takm,& Vuederoiuam, fitu ineundo excellens, fundauit. ScnoninHafsia tantum, quam lignis
dc fontibus facrificare offenderat, fcd & in Thuringia boni verbi femen fpargens Francorum
etiam extidt Apoftolus .Quin & gentem Frifonum, paganicis adhuc ritibus imbutam, adxmo-
maca captiuitate liberat.Conlpectis tantis Bonifacij virtutib. Carolus Magnus & Pipinus Pvemii
Francorum Principes,communi totius cleri & populi confenfu, Moguntinenfi Ecclefis habe-
nas ipfi commifcrunt, eamque, vt dignitas eminentior forct,quoe prius alteri fubiedtafuerat Me-
ti opoliticam conftituerunt, vtaBonifacio, ArchiepifcopiMoguntini initium fumpferint. Iam
tantus creatus Epifcopus,rebus Ecclefia; fuot, quam optime conftitutae, Lullocommifsis ad eos
■quos docuerat populos,magno pietatis zelo commotus, partim infide debiles, partim relapfos
confirmandos, reucrtitur. Hinc tertio in Frifiam redit, vbi i furente paganorum turba ne-
farie occifus,gloriofo martyrio,maximis laboribus fuis finem impofuit.Hoec paulo a
mc fufius funt repetita,vt Hafsia,& in ea Friflaricnfes,cuinam fidei & reli-
gionis Chriftianaiprimordiapoft Deum debeant,piogra-
toq5 animo cognofcant.
3S>
ESCHVVEGA-
S C H VV E G A,Haflia; opp. colli irapofitum,Ixta agri foecunditate gau-
dens,VVerrae fluuij aquis irrigatur, cuius oportuno vfu.Ifatis herba & ex
eadem confc&a tin&ura, quam Thuringicum folum, frequenti foenorc
fuppeditat, primo fuprahoc oppidum, lapide,cimbis impolita, Mindam
vfquc,Inde Vifurgi aquis, qua: V Verram abforbent. Eremam, &perto-
tampaflim Oftlandiam defertur.De primo Efchvvegse initio,nihil, quod
fciam, hiftoriarum monumentis comprehenfum inuenitur, eo, quod
Hungaricis bellis atq; incendijs, tertio depaftum, deformatumque fue-
rit. Francoburgicumtamenchronicon, dumCarolumMagnum, circa
annum Domini D.CC.XC VI.Epifcopatus varios inftituifle,Monafteria,
Collegia,&Ecclefias, multis in oppidis, fundalfe commemorat,meminit &Cauffingae,non pro-
cul a Calfela & Efchvvegat,ab eodem, tum temporis,excitata:. Praeclara etiam extant HenriciIm-
peratoris Secundi,quem fandum,ScHungarorum Apoftolum cognominant,erga hoc oppidum
merita, qui idipfum Hungaricis incurfionibus deuaftatum atque collapfum, reftituit,nouis aedifi-
ciis auxit, dtlocupletauit. Grauifllmis rurfus calamitatibus afflidum fuit*,'Anno poft orbem re-
demptum, M. CCC.LXX X VII. eo bello, quod inter AdolphumMoguntinum Archiprarfu-
lem, <5c Hafiice Landgrauium, acre defaeuijt,quando etiam ad Hafllx gubernationemperuenit.
FRISL ARIA.
RISLARI A,Infignc ac pracftans Hafiix opp. vulgo $r$fdr/Latine,Do-
drina pacis, vtputa,vbi verae & perpetuae pacis dodrina. S.Bonifacij aufpi-
cijs, toti Hafllae, Thuringis,Fran coniae, & Frifias ( quemadmodum paulo
poft latius) innotuit :Egrae fluuij propinquitate, Scfitu admodum amoe-
no, ficuti vniuerfapaflim Hafiiapraecellit, muris circumcindum turrige-
ris, fitum inaequalem, ficuti & regio ipfa, hinc inde montofa, obtinet: A-
gro tamenlauto, frumenti, fructuum, 8c leguminum feraciifimo, etiam
vini, cuius tamen fertilitate non eft haec regio admodum praefians. Et
quamuis in ipfa Haflia,Friflariafcfe confpiciendam prtcbcat,ad Mogunti-
tium tamen Archiepifcopumpertinet,vnde varijs fortunae & Bellonae ca-
fib.frequenter expofita,maximas abs Hafiice ducibus calamitates frequenterpertulit.Quemadmo
dum & a Saxonibus expugnata,& foeda cxuftione deformata fuit,qua de re,ita in Saxoniafua Al-
bertus Crantzius lib. 2. cap. 10. Saxones, inquit, iniuriam prioris anni vindicare volentes, moue-
runt in Haffones, qui iam Francisparuerunt, <5c ad oppidum Friflariam pugnauerunt,magna in-
ternecione caedentes, qui obuiamprodirent. Ecclefiaminfignem eius oppidi , quam Bonifacius
Epifcopus Sc Martyr praedixit incrcmabilem,diu fruftra ten tauerant incendere. Vifi funt in albis
duo iuuenes, qui incendium cxftinguerent.vnde territi Saxones, aufugerunt. Repertus eft ad o-
ftium aedis Iaera; genib. nixis Saxo extindus,faucibushians,quafi flammam excitaturus. Haec ille.
Hanc autem Ecclefiam admodum magnificam, D. Petro facram, monafticofodalitio nobilem,
vere Germanorum Bonifacius,prius VVinfridus appellatus,conftruxit. Is enim, cum amabili rc-
ligiofilsimorum virorum focietate,Saxonib. Britanniam deuaftantib immanemquein Chri
ftianostyrannidem excrcentib. verfofolo, patriaquecxulans,&in Hafsix Friflariam fefe confe"
rens,Euangeliupafsimdmulgat,factas aedes aedificat,gcntiliu idolorum, &da;monum cui tu Ger
manorum animis eximit, coenobia, ceu condonatorumdiuini verbi & religionis Chriftiana:
feminaria extruit.Praeclariffimum etiam Fuldenfemonafterium,inter Hafsiam Franciamorien
takm,& Vuederoiuam, fitu ineundo excellens, fundauit. ScnoninHafsia tantum, quam lignis
dc fontibus facrificare offenderat, fcd & in Thuringia boni verbi femen fpargens Francorum
etiam extidt Apoftolus .Quin & gentem Frifonum, paganicis adhuc ritibus imbutam, adxmo-
maca captiuitate liberat.Conlpectis tantis Bonifacij virtutib. Carolus Magnus & Pipinus Pvemii
Francorum Principes,communi totius cleri & populi confenfu, Moguntinenfi Ecclefis habe-
nas ipfi commifcrunt, eamque, vt dignitas eminentior forct,quoe prius alteri fubiedtafuerat Me-
ti opoliticam conftituerunt, vtaBonifacio, ArchiepifcopiMoguntini initium fumpferint. Iam
tantus creatus Epifcopus,rebus Ecclefia; fuot, quam optime conftitutae, Lullocommifsis ad eos
■quos docuerat populos,magno pietatis zelo commotus, partim infide debiles, partim relapfos
confirmandos, reucrtitur. Hinc tertio in Frifiam redit, vbi i furente paganorum turba ne-
farie occifus,gloriofo martyrio,maximis laboribus fuis finem impofuit.Hoec paulo a
mc fufius funt repetita,vt Hafsia,& in ea Friflaricnfes,cuinam fidei & reli-
gionis Chriftianaiprimordiapoft Deum debeant,piogra-
toq5 animo cognofcant.
3S>