DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.49019#0026
eateebeticis dodlrinD sanctioris fundamenta illi explicante. 8ed L docere alios, licet adole-
icens , jussus et, ut docendo disceret, cujus rei utilitatem illico expertus eib parente quo-
c^ue comes sepe in aulis principum virorum adicitus et, L attendere ad ea, quss peredantur, jus-
lus, ur vivendi prudentia judicio pratico rite formaro in adolescente adjuvaretur. 8ed 6r ob-
Lervationes illi suas describendas tradidit, bibliotbecW curam apere juilit, aliisque exercitationibus
ulum inllirutioni junxit, Lt sapientia: regulas in usum deducere, ad vitam revocare, foroque se
parare docuit. Adjecit bis obm kzttbagoras muiicam , quod maximum pbiloiopbum non inepte
secilse, exemplo keuerbniano probari poteK demonilrarique, ingenia erectiora multum illa arce
augeri juvarique. Ddoctus enim clavicbordii, quod vocant, tradlandi modum a kacbelbelio,
qui elegans ejus artikex babebacur, componendorum quoque modulorum mulleorum rationem ab
eo tenuit, Lt inter severiilimas pollea medicationes cogitationum acuendarum colligendarum
boc prarcipue artillcium mirum A ellicax expertus ell, ll digitis, licet alia agendo , cbordas tan-
geret, sine attentione, conventu tamen barMonico Lc jullo, meditationis ordinem attentio-
nem fulciret.
Maturare potuilset parens l^ollri optimus lladii aeademici ingrediendi consilium, cum
ingenium sdii ardens <L excelsum optima ratione ellet formatum, indiesque ctesceret; all solidis ra-
tionibus persuasus, inimicam elle lludiis fellinatam juvenum vitam academicam , cujNs tot tri-
Kia nobis exempla quotidie obverlari solent, remoram injecit. Loactus tandem avocatione
I^ordbngenii, poll praves deliberationes anno cioiocevi. admilsa, llliuni a se dimittere, in acade-
miam loricam, qua: ^.ltdorlli iloret, eum tranilulic, sacrarum sicerarum lludio dellinavic.
lsibus autem juris discendi amore tradebatur, quare pater, licet solidis rationibus teneretur, cO-
pere tamen lilium resupiens, deliberandi, judicio paulo mapis maturescente, tempus dandum es-
se cenluit, Lt ne id inutiliter perderetur, triennio in icbola ^.ltdorllna pbilolopbiam, pbi-
lolopiam Lt billoriam excolere illum juilit, quod barum disciplinarum in omni tu diorum penere
usus quidam universalis elsec, sperans fore, ut mentem tandem mutet- qua in re salsas baud et.
Maxime vero ad pernoscendas res naturales matbematicas ferri adolescens coepit, quas cum eo
tempore ^oannes Ouilelmus Lajerus, qui tbeolopiese tandem catbedra: prooseddus et, traderet, is-
que docendi metbodo plana, jucunda, facili, solida uteretur - tanca eum attentione audivit l>^o-
ter, ut Lc cuncta facile perciperet L dijudicaret, 6c problemata matbematica solutionesque al-
pebraicas rite intelliperet, Lc de arpumentis pb^tcis, eo proelide Isepius disputando, medicatio-
nis 6c electionis artem in pbiloiopbia mire addisceret. i)uin nec medicorum scbolas neplipendas
racus, mapnos viros, ^oannem Mauritium blofmannum, anatomiam corporis bumani exponen-
tem, Lc quem nuper academia natura: curiosorum dignissimum babuit prretdem, itutrem^oan-
nem jsacobum Lajerum, musei naturss artisque exemplis superbientis interpretem, artis quoque
cbemicW explanatorem babuit. R^otendeccio autem, qui in rationalis Lc metapbvsicN sapientiss
proeceptis tradendis versatus et, ducem in pala:tra academica elegit, iub quo opponendo ditpu-
tandoque, ut in academiis etiam privatim moris et, judicii aciem acueret, quemque metapb^t-
cos canones explicantem sequeretur, ita tamen, ut eo auctore libertate ecleblica in pbiloio-
pbia versari, imprimis lepes juris natura L Pentium, quibus discendis impense tradebatur, ar-
tinpere sine magitro potet, torro cl. Omeitum moralem doctrinam enucleantem audivit, L
novum quoque bumanitatis disciplinarum prKceptorem nactus et, teuiebius Lontapius orien-
talem literaturam, ^eltnerus sacram bitoriam, cel. Loslerus tnpularia L memorabilia biblio-
tbecW academicos, V^agenieilianD, proprire illi tradiderunt, l^ec sacrorum dopmatum incu-
rius, ut prudenti potea electione de tudiorum penere tacuere potet, patris suasu, L. 8peneri
r/)co/o^/c^--r dilipenter evolvit , <t pbilologia: auxilio in ejus fundamentis pernoscendis
usus et, quin L eloquentia: sacra: periculum publice fecit, lVeque vero opus ete exitimamus
docere pluribus, quantum apri natura boni arce atque disciplina eprepie culti fertilitas cre-
verit, cum ex speciminibus publicis sub Omeiti <t teuscbii pra-lidio //^>-.1/6 /Vo^-
ea de re abunde contec. Verum nec bumaniorum disciplinarum orna-
mentis carere se in eo eruditionis ambitu pote recte intellipens, duce cel.toslero, laudacitimo ip-
se quoque inticuco adbrett, quo auclores ille classicos tnpulis auditoribus ditribuendo , suas eos
observationes ad illos asserre jubebat, emendandas a se L supplendas. ()ua ratione cum s^euer-
lino Virpilius obtigisset, eprepiam inmyiieria veteris lbatii artisque tnpendi penetrandi occasio-
nem se nactum ete vidit, eamque luo commodo adbibuic. Dandem viam in pbiloiopbia proprio
Marte persequenda tenuit. ?acre enim suadente Nociti librum c/c /z/re/il-r/tt itemque
ssicbirnbausenii lependo libros diKciles arpumento pbilosopbandi mecbodo ica
feliciter propria meditatione in succum ct sanpuinem convertit, ut copnitio ejus pbiloiopbica mi-
ris incrementis adolesceret. 8acras tamen papinas non neglexit, sed cum nonnemine ex sonte
ItebrrLO totas perlegit, ex ^o. Micb. I^anpii colloquio, ( ejus enim convictu alebatur ) multa
eprepia didicit. Ita exadto cum summa laude curriculi academici triennio , dilsertatione c/e
e/6-re babita pulcbro specimine ollendic, dignum se eile summis, quos mox consecutus eK, bono-
ribus xbilosopbicis.
Domum
icens , jussus et, ut docendo disceret, cujus rei utilitatem illico expertus eib parente quo-
c^ue comes sepe in aulis principum virorum adicitus et, L attendere ad ea, quss peredantur, jus-
lus, ur vivendi prudentia judicio pratico rite formaro in adolescente adjuvaretur. 8ed 6r ob-
Lervationes illi suas describendas tradidit, bibliotbecW curam apere juilit, aliisque exercitationibus
ulum inllirutioni junxit, Lt sapientia: regulas in usum deducere, ad vitam revocare, foroque se
parare docuit. Adjecit bis obm kzttbagoras muiicam , quod maximum pbiloiopbum non inepte
secilse, exemplo keuerbniano probari poteK demonilrarique, ingenia erectiora multum illa arce
augeri juvarique. Ddoctus enim clavicbordii, quod vocant, tradlandi modum a kacbelbelio,
qui elegans ejus artikex babebacur, componendorum quoque modulorum mulleorum rationem ab
eo tenuit, Lt inter severiilimas pollea medicationes cogitationum acuendarum colligendarum
boc prarcipue artillcium mirum A ellicax expertus ell, ll digitis, licet alia agendo , cbordas tan-
geret, sine attentione, conventu tamen barMonico Lc jullo, meditationis ordinem attentio-
nem fulciret.
Maturare potuilset parens l^ollri optimus lladii aeademici ingrediendi consilium, cum
ingenium sdii ardens <L excelsum optima ratione ellet formatum, indiesque ctesceret; all solidis ra-
tionibus persuasus, inimicam elle lludiis fellinatam juvenum vitam academicam , cujNs tot tri-
Kia nobis exempla quotidie obverlari solent, remoram injecit. Loactus tandem avocatione
I^ordbngenii, poll praves deliberationes anno cioiocevi. admilsa, llliuni a se dimittere, in acade-
miam loricam, qua: ^.ltdorlli iloret, eum tranilulic, sacrarum sicerarum lludio dellinavic.
lsibus autem juris discendi amore tradebatur, quare pater, licet solidis rationibus teneretur, cO-
pere tamen lilium resupiens, deliberandi, judicio paulo mapis maturescente, tempus dandum es-
se cenluit, Lt ne id inutiliter perderetur, triennio in icbola ^.ltdorllna pbilolopbiam, pbi-
lolopiam Lt billoriam excolere illum juilit, quod barum disciplinarum in omni tu diorum penere
usus quidam universalis elsec, sperans fore, ut mentem tandem mutet- qua in re salsas baud et.
Maxime vero ad pernoscendas res naturales matbematicas ferri adolescens coepit, quas cum eo
tempore ^oannes Ouilelmus Lajerus, qui tbeolopiese tandem catbedra: prooseddus et, traderet, is-
que docendi metbodo plana, jucunda, facili, solida uteretur - tanca eum attentione audivit l>^o-
ter, ut Lc cuncta facile perciperet L dijudicaret, 6c problemata matbematica solutionesque al-
pebraicas rite intelliperet, Lc de arpumentis pb^tcis, eo proelide Isepius disputando, medicatio-
nis 6c electionis artem in pbiloiopbia mire addisceret. i)uin nec medicorum scbolas neplipendas
racus, mapnos viros, ^oannem Mauritium blofmannum, anatomiam corporis bumani exponen-
tem, Lc quem nuper academia natura: curiosorum dignissimum babuit prretdem, itutrem^oan-
nem jsacobum Lajerum, musei naturss artisque exemplis superbientis interpretem, artis quoque
cbemicW explanatorem babuit. R^otendeccio autem, qui in rationalis Lc metapbvsicN sapientiss
proeceptis tradendis versatus et, ducem in pala:tra academica elegit, iub quo opponendo ditpu-
tandoque, ut in academiis etiam privatim moris et, judicii aciem acueret, quemque metapb^t-
cos canones explicantem sequeretur, ita tamen, ut eo auctore libertate ecleblica in pbiloio-
pbia versari, imprimis lepes juris natura L Pentium, quibus discendis impense tradebatur, ar-
tinpere sine magitro potet, torro cl. Omeitum moralem doctrinam enucleantem audivit, L
novum quoque bumanitatis disciplinarum prKceptorem nactus et, teuiebius Lontapius orien-
talem literaturam, ^eltnerus sacram bitoriam, cel. Loslerus tnpularia L memorabilia biblio-
tbecW academicos, V^agenieilianD, proprire illi tradiderunt, l^ec sacrorum dopmatum incu-
rius, ut prudenti potea electione de tudiorum penere tacuere potet, patris suasu, L. 8peneri
r/)co/o^/c^--r dilipenter evolvit , <t pbilologia: auxilio in ejus fundamentis pernoscendis
usus et, quin L eloquentia: sacra: periculum publice fecit, lVeque vero opus ete exitimamus
docere pluribus, quantum apri natura boni arce atque disciplina eprepie culti fertilitas cre-
verit, cum ex speciminibus publicis sub Omeiti <t teuscbii pra-lidio //^>-.1/6 /Vo^-
ea de re abunde contec. Verum nec bumaniorum disciplinarum orna-
mentis carere se in eo eruditionis ambitu pote recte intellipens, duce cel.toslero, laudacitimo ip-
se quoque inticuco adbrett, quo auclores ille classicos tnpulis auditoribus ditribuendo , suas eos
observationes ad illos asserre jubebat, emendandas a se L supplendas. ()ua ratione cum s^euer-
lino Virpilius obtigisset, eprepiam inmyiieria veteris lbatii artisque tnpendi penetrandi occasio-
nem se nactum ete vidit, eamque luo commodo adbibuic. Dandem viam in pbiloiopbia proprio
Marte persequenda tenuit. ?acre enim suadente Nociti librum c/c /z/re/il-r/tt itemque
ssicbirnbausenii lependo libros diKciles arpumento pbilosopbandi mecbodo ica
feliciter propria meditatione in succum ct sanpuinem convertit, ut copnitio ejus pbiloiopbica mi-
ris incrementis adolesceret. 8acras tamen papinas non neglexit, sed cum nonnemine ex sonte
ItebrrLO totas perlegit, ex ^o. Micb. I^anpii colloquio, ( ejus enim convictu alebatur ) multa
eprepia didicit. Ita exadto cum summa laude curriculi academici triennio , dilsertatione c/e
e/6-re babita pulcbro specimine ollendic, dignum se eile summis, quos mox consecutus eK, bono-
ribus xbilosopbicis.
Domum