DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.49020#0046
prDcepta ubique inculcata, 6t quD reliquse sunt poetR singulari cogitandi ssngendique licen-
ria uss circumssantiV , rite ponderaverit. Irorum tamen nibil Vreiringerum terruit, nec setate
juvenili se impediri passus ess, quo minus ad illum laborem suscipiendum se accingeret, cum in-
genii felicitate L eruditionis auxiliis satis ad id operis esset inssruclus. Accessere nonnulla, quibus
legionis emendationem feliciter suscipere poterat, collatio duorum codicum mlc. qui in Lug-
dunensi apud IIatavos didliotbeca asservantur, quam inssituerat ketrus Lurmannus : cujusmodi
legiones variantes ex Lernenss quoque codice, qui Longarssi olim fuerat , accepit.
Neque dubitandum E, quin feliciter res illa evenisset, fi modo ad umbilicum suisset perdura,
ut ex duobus speciminibus vulgatis conssat, quibus locum ?erssi obscurum, Vossio atque Laelio
olim srussra tentarum, egregie vindicavit, 6t vitam poetse pulcbre illussravit. tzuarum observa-
tionum prsessantiam dignam cenluit lllussris Lubierius, veteris literaturD artisque criticee- cogni-
tione excellentissimus, quam adjedlis observationibus suis augeret. tzuamvis autem ad banc
dodtrinN partem esset inssruclissimus, essecit tamen judicii - quod de disciplinarum pretio soler
ssatuere, muratio, ut omnem issum laborem abjicerer: cujus rationem banc nobis exposuit.
Nempe coeperat bujus generis exercitationum pretium longe alio, quam prius fecerat, lumine
illussratus contemplari, ex quo animum ex jugi A attenta scriptorum Orsecorum I^atinorumqus
legione emendaverat, Lr proster linguss puritatem atque elegantiam multa in iis deprebenderat,
majori jucunditate A pulcbritudinis incitamentis mentem pascentia, qUV olim non viderat. Ula-
xime vero multum remiserat ab illius dodlrinos amore osssimatione, ex quo ingenium pbiloso-
pbia inssruxerat, L de virorum docssorum ssudiis L laboribus secundum inssuxum in intelle-
Aus arctus voluntatis perse^lionem judicare didicerat. ()uo lumine illussratus linguas non
niss claves bumanioris literaturos esse pervidit, eumque, qui ssne singulari vocatione grammati-
cis esset per totam vitam intentus, quovis opissce sellulario necessitate ad ejusmodi minu-
tias detruso inferiorem esse judicare cmpit. ?rosterea vidit, veram artis criticos nobilitatem
non in improbi, qui variantes legiones ex pulvere L squalore codicum manuscriptorum corra-
dit , laboris gloria ponendam esse, quanquam certus erat, non carere posse orbem licerarium
eorumindussria, qui emendatas veterum scriptorum editiones curant, cum paucos quosdam viros do-
Aos fusscere posse cuivis seculo crederet, qui in sanandis literularum vulneribus essent occupati.
Antiquitatis aurem ssudium cantum non inter ea numeravit, quibus immoderata sciendi cupiditas
ad illa argumenta ducitur, quorum omnium minime bominis interess. Ouod viri docssissimi L
acuti, severicareque in precio scientiarum dessniendo uss, judicium tamen ita non intelligendum
ess, ac ss omnem antiquitatis explorationem acque ssudium rejecerit. ()uod secus esse inde in-
celligi potess, quia posssa quoque ad antiquitates patria ressexit , collecssionis scriptorum de
rebus ldelveticis curam suscepit, L ad annales quoque lsselvetieos farraginem condere coepit,
ut infra dicemus. (Quamvis autem mutaca de disciplinarum pulcbritudine L utilitate sententia
judicaret, ea tamen ad ejusmodi consilia dedudtus ess, qurs bumani generis utilitatem , pa-
rriseque atque civitatis eruditss incrementa, Lc imprimis scbolarum emendationem respexere, de
quibus jam porro tradendum ess.
Ulutata, prout diximus, Lreicingeri de scientiarum ussi pretioque recsse ssssimando sen-
tentia , accidit , ut V. L. loannes lacobus Lodmerus , qui bodie cacbedram bissoria: patrise or-
nat, Lc senatus majoris membrum apud ssigurinos ess, ex itinere redux , eandem de bis rebus li-
terariis opinionem de eo, quid pulcbrum, quidve utile esset in artium Lc disciplinarum circulis
fequutus, veritatis ssudium simplex atque ssrenuum Lreitingero vebementer probaret. ()ui ami-
citiam a scbolassico ssadio cultam ideo renovandam ratus, intima, quantum inter bomines licet,
conjuncssione Lodmerum ab eo tempore suum secit, cum tantum otii tunc quidem illis sup-
peteret , quantum ad percipiendos issius consuetudinis fruAus Lt conversationem eruditam re-
quirebatur , cum amico epbemerides Ilritannorum, quas multo sale condiderant Lreelius atque
^ddisonius, quaque speratoris nomine per omnem Luropam incredibilem famam nadlse sunt,
attente perlegit, examinavit, ad utilitatem retulit.
Id consilium utrique injecit, ssmili labore de civium suorum moribus bene merendi,
lecssoresque in slelvetia deleclandi. ?rimum ejus specimen sub anni ciooccxxi. auspicia prodiit,
L per biennium continuata scriptio ac in quatuor exiguas molis volumina coacssa tandem sub pi-
dloris etbici titulo in jussam tractationem excrevit. In qua quidem ad morum emendationem po-
tissimum respexere, ass sensum tamen rerum ad bumanitatis ssudia maximequo ad dicendi
ssngendique artem pertinentium tantopere depravatum esse indignantes, <L in vicinia fabulam
Romanensem, quam de Arminio Oermanorum duce olim b-obensseinius ssnxerat, nova editione
civium manibus tradi detessati,in id etiam in bis paginis conniss sunt, ut civium judicia de bujus
generis argumentis emendarent, L quid vere pulcbrum, quid redtum L ornatum in eloquen-
tia L poesi dici possit, ossenderent, id agentes, ut quem b.obensseinius,^mtborius <L bis similes
loco moverant, Opitius revocaretur, ex quo quendam bumanitatis, maxime poeticre, sapo-
rem ssbi conciliarent. Attentam fecit Oermaniam tum novitas scriptionis, tum libera L severa
celeberrimorum scriptorum, quorum nonnulli adbuc in: vivis erant, reprebensso 6t obscurorum
quorundam
ria uss circumssantiV , rite ponderaverit. Irorum tamen nibil Vreiringerum terruit, nec setate
juvenili se impediri passus ess, quo minus ad illum laborem suscipiendum se accingeret, cum in-
genii felicitate L eruditionis auxiliis satis ad id operis esset inssruclus. Accessere nonnulla, quibus
legionis emendationem feliciter suscipere poterat, collatio duorum codicum mlc. qui in Lug-
dunensi apud IIatavos didliotbeca asservantur, quam inssituerat ketrus Lurmannus : cujusmodi
legiones variantes ex Lernenss quoque codice, qui Longarssi olim fuerat , accepit.
Neque dubitandum E, quin feliciter res illa evenisset, fi modo ad umbilicum suisset perdura,
ut ex duobus speciminibus vulgatis conssat, quibus locum ?erssi obscurum, Vossio atque Laelio
olim srussra tentarum, egregie vindicavit, 6t vitam poetse pulcbre illussravit. tzuarum observa-
tionum prsessantiam dignam cenluit lllussris Lubierius, veteris literaturD artisque criticee- cogni-
tione excellentissimus, quam adjedlis observationibus suis augeret. tzuamvis autem ad banc
dodtrinN partem esset inssruclissimus, essecit tamen judicii - quod de disciplinarum pretio soler
ssatuere, muratio, ut omnem issum laborem abjicerer: cujus rationem banc nobis exposuit.
Nempe coeperat bujus generis exercitationum pretium longe alio, quam prius fecerat, lumine
illussratus contemplari, ex quo animum ex jugi A attenta scriptorum Orsecorum I^atinorumqus
legione emendaverat, Lr proster linguss puritatem atque elegantiam multa in iis deprebenderat,
majori jucunditate A pulcbritudinis incitamentis mentem pascentia, qUV olim non viderat. Ula-
xime vero multum remiserat ab illius dodlrinos amore osssimatione, ex quo ingenium pbiloso-
pbia inssruxerat, L de virorum docssorum ssudiis L laboribus secundum inssuxum in intelle-
Aus arctus voluntatis perse^lionem judicare didicerat. ()uo lumine illussratus linguas non
niss claves bumanioris literaturos esse pervidit, eumque, qui ssne singulari vocatione grammati-
cis esset per totam vitam intentus, quovis opissce sellulario necessitate ad ejusmodi minu-
tias detruso inferiorem esse judicare cmpit. ?rosterea vidit, veram artis criticos nobilitatem
non in improbi, qui variantes legiones ex pulvere L squalore codicum manuscriptorum corra-
dit , laboris gloria ponendam esse, quanquam certus erat, non carere posse orbem licerarium
eorumindussria, qui emendatas veterum scriptorum editiones curant, cum paucos quosdam viros do-
Aos fusscere posse cuivis seculo crederet, qui in sanandis literularum vulneribus essent occupati.
Antiquitatis aurem ssudium cantum non inter ea numeravit, quibus immoderata sciendi cupiditas
ad illa argumenta ducitur, quorum omnium minime bominis interess. Ouod viri docssissimi L
acuti, severicareque in precio scientiarum dessniendo uss, judicium tamen ita non intelligendum
ess, ac ss omnem antiquitatis explorationem acque ssudium rejecerit. ()uod secus esse inde in-
celligi potess, quia posssa quoque ad antiquitates patria ressexit , collecssionis scriptorum de
rebus ldelveticis curam suscepit, L ad annales quoque lsselvetieos farraginem condere coepit,
ut infra dicemus. (Quamvis autem mutaca de disciplinarum pulcbritudine L utilitate sententia
judicaret, ea tamen ad ejusmodi consilia dedudtus ess, qurs bumani generis utilitatem , pa-
rriseque atque civitatis eruditss incrementa, Lc imprimis scbolarum emendationem respexere, de
quibus jam porro tradendum ess.
Ulutata, prout diximus, Lreicingeri de scientiarum ussi pretioque recsse ssssimando sen-
tentia , accidit , ut V. L. loannes lacobus Lodmerus , qui bodie cacbedram bissoria: patrise or-
nat, Lc senatus majoris membrum apud ssigurinos ess, ex itinere redux , eandem de bis rebus li-
terariis opinionem de eo, quid pulcbrum, quidve utile esset in artium Lc disciplinarum circulis
fequutus, veritatis ssudium simplex atque ssrenuum Lreitingero vebementer probaret. ()ui ami-
citiam a scbolassico ssadio cultam ideo renovandam ratus, intima, quantum inter bomines licet,
conjuncssione Lodmerum ab eo tempore suum secit, cum tantum otii tunc quidem illis sup-
peteret , quantum ad percipiendos issius consuetudinis fruAus Lt conversationem eruditam re-
quirebatur , cum amico epbemerides Ilritannorum, quas multo sale condiderant Lreelius atque
^ddisonius, quaque speratoris nomine per omnem Luropam incredibilem famam nadlse sunt,
attente perlegit, examinavit, ad utilitatem retulit.
Id consilium utrique injecit, ssmili labore de civium suorum moribus bene merendi,
lecssoresque in slelvetia deleclandi. ?rimum ejus specimen sub anni ciooccxxi. auspicia prodiit,
L per biennium continuata scriptio ac in quatuor exiguas molis volumina coacssa tandem sub pi-
dloris etbici titulo in jussam tractationem excrevit. In qua quidem ad morum emendationem po-
tissimum respexere, ass sensum tamen rerum ad bumanitatis ssudia maximequo ad dicendi
ssngendique artem pertinentium tantopere depravatum esse indignantes, <L in vicinia fabulam
Romanensem, quam de Arminio Oermanorum duce olim b-obensseinius ssnxerat, nova editione
civium manibus tradi detessati,in id etiam in bis paginis conniss sunt, ut civium judicia de bujus
generis argumentis emendarent, L quid vere pulcbrum, quid redtum L ornatum in eloquen-
tia L poesi dici possit, ossenderent, id agentes, ut quem b.obensseinius,^mtborius <L bis similes
loco moverant, Opitius revocaretur, ex quo quendam bumanitatis, maxime poeticre, sapo-
rem ssbi conciliarent. Attentam fecit Oermaniam tum novitas scriptionis, tum libera L severa
celeberrimorum scriptorum, quorum nonnulli adbuc in: vivis erant, reprebensso 6t obscurorum
quorundam