DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.49021#0036
NV legum, 6t intimiores jurisconsultorum sententire, germanis vocabulis §L abdrusioribus singularibus
scribendi genere declaratE, ratiocinatione autem libera L eclecdica ipsa placitorum fundamenta
eruerentur, iicque novo ausu veterum in soro'demondrata eloquentia in imitationem traderetur,
dici non pored, quanti inde viri emerserint, quW inde utilitas ad salutem reipublicE civilis pari-
ter atque literariss redundaverit, quaque indies nova lumina legum dudio exorca sint, quibus ve-
neres delicias junxit bumanitatis dudium, ejectis litigandi §L disceptandi in soro licentia Lt ineptiis.
()uam viam ingredi magni nominis jurisperiti ad bonores meritorumque prsemia pulckerrima
lingularia enisi sunt, bljus ldecdori memorabile exemplum exbibemus, illudrem jurisconsultum re-
gis Neapolis L 8ici1iss, ^0LL?IdViVl VL cujus jundda cum jurispru-
dentia majedas veteris eruditionis non illius regni limitibus contineri potuit, sed ad omnem civita-
tem eruditam pervagata ed. Is si una legum scientia L arcanorum juris eruditione, quse pbilolo-
pbia magidra discitur , mansuetioribus disciplinis jundla eminerer, immortalitatem tamen nominis
suo consecutus merito recde censeretur, eo quod ingenium optimis arcibus exornasser. E ve-
ram jurisprudentia pulcbritudinem ab inepto suco vindicando, utilitatemque ejus legulejorum au-
dacia eripiendo novis meruit nominibus ab oblivione vindicari, gratseque poderitatis memorias com-
mendari. Id quod ex sequenti viri summi bidoria, quamvis ob memoriarum, quas accepimus - bre-
vitatem curta, legentibus erit manssedissimum.
Natus edI08LkIdV8^VssLllV8OL^l^V^ssI0 anno cloloccl. in regia sede Neapolitana,
parentibus sloratio de Januario Lr Lascilia de Araneo. Rt pater quidem diu se in advocationis
munere exercuit. Nx quo licet conjicere, cum parentis dudia seliciter in partes deducia A ad
usum revocata, tum iilii alacritatem ingenii plurimum ad illud vitas genus, quod ipse elegit,
contulisse, cum campum libi apertum videret, in quo vires ingenii supra modum praematuras A
ingentes magna cum laude olim explicare pollet, (^uod ll vero communem ramum ingeniorum
mensuram ille complevisset, quas dudiorum circulum panis lucrandi cupiditate dimetiuntur, vel
bonorum caussa boc dadium audent ingredi, non aliam cerre viam inire datuisset, quam quae tot
badlenus bomines per ineptias in sorum intrusit. 7^d ille superatis bis bumilium ingeniorum val-
libus, ad meliora L altiora eluctatus, veras animi divitias sediacus ed, cum line condituro con-
junxit. Itaque magno dudio ingentique ardore ad bumanitatis dudia serri, antiquitates rimari
cospit. krimum vero dudiorum tirocinium in societatis lesu scbolis posuit, quarum tamen discen-
di via tantum abed, uc a veterum exemplaribus sit retradlus, ur torum se Oraecis ssomanisque scri-
ptoribus immergeret, A in bis saltibus lloriferis apis indar sedulas eloquentias ac sapientias mella col-
ligeret, quibus scripta podea ejus condita sunt, facile aurem inter commilitones eminuit ingenii
perspicacia, L promta atque tenax memoria, quibus artibus ea praebuit literarum specimina, qui-
bus velut suturae pulcbritudinis vedigiis meruit a praeceptoribus exemplum condiscipulis proponi.
()uod non adulationi nos dare,nec palpum obtrudere velle lecdoribus, condare poted ex celeberri-
mi viri scriptis lloreme juventa scriptis, Lr ex carminibus ejus b-atinis, in quibus ea regnat venudas
dicionis, ea scribendi puritas 6t cum facilitate conjundla elegantia, quam ad audlorum classico-
rum exempla formatam vereris aevi indolem referre rerum periri negare non possunt: ex quibus
rede colligitur, ita eum in adolescentia ad veterum exempla relpexisse, ut imitando ipse tandem
aliis puritatis venudatis exemplum evaserit. Lt sic uno quidem jurisprudentiae fulcro munitus,
quod arcana sermonis b-arini eloquentiam Romanam spedlabat, mature intellexit, de altero quo-
que cogitandum ede, quod sapientiam suppeditaret, nempe de pbilosopbia. Ita enim illo tem-
pore in Icalia quoque sanae de disciplinarum indole sententias invalescere cosperant, ut dne pbilolo-
xbiss purioris, Lc imprimis rationalis partis, dudio condare non posse juris scientiam contenderent. Lu-
jus rei amplissimum tedimonium reliquit elegantissmus calamus, in libro, quem
c/v/7^, Neapoli eo ipso, quo I^oder natus ed, anno edidit. His innutri-
tus Januarius, cum jam audloritatem saniores opiniones essent nadlae, facile aditum ad veros pbilo-
sopbias sontes detexit. Itaque omissa pbilosopbia scboladica ad recentiores dedexit commendatos
ab illis, qui propiores veritatis sontes exploraverant, servere autem nuperrime inscbolis Neapo-
litanis cosperant Lartedanas pbilosopbiW du dia, quas, cum pauca de invenienda veritatis metbodo
tradidisset audior, ita auxerant sequaces, ut rationalem quoque partem pulcberrimis observationibus
jndruerent, 6t, quas ille in sedanda veritate leges praescriplit, suis meditationibus amplidcarent. (sui-
bus mire captus Januarius ingenioque fervens per omnes pbilosopbia partes in boc campo exercita-
tus ed, eo potissimum dne, ut quid Equitas podularet, quid respublica, ex nativis sontibus posset
eruere. ()uam pbilosopbandi contentionem miro eventu beatam suisse, acerrima judicandi A con-
cludendi ratio, qua cunda arbitrio certissimo discernit scriptor incomparabilis, luculenter evincit,
A immane inter illum A legulejos discrimen datuit. ()uum vero soro juvenis optima spe succrescens
dedinaretur, absoluto pbilosopbiae circulo ad jurisprudentiam delatus, non quod ab baud paucis
deri videmus, poderiora prioribus anteposuit, d ad usum fori pro volavit: sed cultiori primum le-
gum scientiss operum dedit, sontes juris ssomani rimando, fundamenta legum perquirendo, juris-
consultorum veterum sententias interpretando, d bis literaturam mansuetiorem jungendo. Lui
dudio laudabili occasionem faventem subminidravit locus, in quo vixit, ingeniorum amoenitate d
dudiorum venudate tunc valde commendatus. Itaque magna illa contentio, qua pro bac juris co-
gnoscendi via fosser toties dimicavit, ab boc sonte derivanda ed, cujus dulcedinem ipse prius de-
guda-
scribendi genere declaratE, ratiocinatione autem libera L eclecdica ipsa placitorum fundamenta
eruerentur, iicque novo ausu veterum in soro'demondrata eloquentia in imitationem traderetur,
dici non pored, quanti inde viri emerserint, quW inde utilitas ad salutem reipublicE civilis pari-
ter atque literariss redundaverit, quaque indies nova lumina legum dudio exorca sint, quibus ve-
neres delicias junxit bumanitatis dudium, ejectis litigandi §L disceptandi in soro licentia Lt ineptiis.
()uam viam ingredi magni nominis jurisperiti ad bonores meritorumque prsemia pulckerrima
lingularia enisi sunt, bljus ldecdori memorabile exemplum exbibemus, illudrem jurisconsultum re-
gis Neapolis L 8ici1iss, ^0LL?IdViVl VL cujus jundda cum jurispru-
dentia majedas veteris eruditionis non illius regni limitibus contineri potuit, sed ad omnem civita-
tem eruditam pervagata ed. Is si una legum scientia L arcanorum juris eruditione, quse pbilolo-
pbia magidra discitur , mansuetioribus disciplinis jundla eminerer, immortalitatem tamen nominis
suo consecutus merito recde censeretur, eo quod ingenium optimis arcibus exornasser. E ve-
ram jurisprudentia pulcbritudinem ab inepto suco vindicando, utilitatemque ejus legulejorum au-
dacia eripiendo novis meruit nominibus ab oblivione vindicari, gratseque poderitatis memorias com-
mendari. Id quod ex sequenti viri summi bidoria, quamvis ob memoriarum, quas accepimus - bre-
vitatem curta, legentibus erit manssedissimum.
Natus edI08LkIdV8^VssLllV8OL^l^V^ssI0 anno cloloccl. in regia sede Neapolitana,
parentibus sloratio de Januario Lr Lascilia de Araneo. Rt pater quidem diu se in advocationis
munere exercuit. Nx quo licet conjicere, cum parentis dudia seliciter in partes deducia A ad
usum revocata, tum iilii alacritatem ingenii plurimum ad illud vitas genus, quod ipse elegit,
contulisse, cum campum libi apertum videret, in quo vires ingenii supra modum praematuras A
ingentes magna cum laude olim explicare pollet, (^uod ll vero communem ramum ingeniorum
mensuram ille complevisset, quas dudiorum circulum panis lucrandi cupiditate dimetiuntur, vel
bonorum caussa boc dadium audent ingredi, non aliam cerre viam inire datuisset, quam quae tot
badlenus bomines per ineptias in sorum intrusit. 7^d ille superatis bis bumilium ingeniorum val-
libus, ad meliora L altiora eluctatus, veras animi divitias sediacus ed, cum line condituro con-
junxit. Itaque magno dudio ingentique ardore ad bumanitatis dudia serri, antiquitates rimari
cospit. krimum vero dudiorum tirocinium in societatis lesu scbolis posuit, quarum tamen discen-
di via tantum abed, uc a veterum exemplaribus sit retradlus, ur torum se Oraecis ssomanisque scri-
ptoribus immergeret, A in bis saltibus lloriferis apis indar sedulas eloquentias ac sapientias mella col-
ligeret, quibus scripta podea ejus condita sunt, facile aurem inter commilitones eminuit ingenii
perspicacia, L promta atque tenax memoria, quibus artibus ea praebuit literarum specimina, qui-
bus velut suturae pulcbritudinis vedigiis meruit a praeceptoribus exemplum condiscipulis proponi.
()uod non adulationi nos dare,nec palpum obtrudere velle lecdoribus, condare poted ex celeberri-
mi viri scriptis lloreme juventa scriptis, Lr ex carminibus ejus b-atinis, in quibus ea regnat venudas
dicionis, ea scribendi puritas 6t cum facilitate conjundla elegantia, quam ad audlorum classico-
rum exempla formatam vereris aevi indolem referre rerum periri negare non possunt: ex quibus
rede colligitur, ita eum in adolescentia ad veterum exempla relpexisse, ut imitando ipse tandem
aliis puritatis venudatis exemplum evaserit. Lt sic uno quidem jurisprudentiae fulcro munitus,
quod arcana sermonis b-arini eloquentiam Romanam spedlabat, mature intellexit, de altero quo-
que cogitandum ede, quod sapientiam suppeditaret, nempe de pbilosopbia. Ita enim illo tem-
pore in Icalia quoque sanae de disciplinarum indole sententias invalescere cosperant, ut dne pbilolo-
xbiss purioris, Lc imprimis rationalis partis, dudio condare non posse juris scientiam contenderent. Lu-
jus rei amplissimum tedimonium reliquit elegantissmus calamus, in libro, quem
c/v/7^, Neapoli eo ipso, quo I^oder natus ed, anno edidit. His innutri-
tus Januarius, cum jam audloritatem saniores opiniones essent nadlae, facile aditum ad veros pbilo-
sopbias sontes detexit. Itaque omissa pbilosopbia scboladica ad recentiores dedexit commendatos
ab illis, qui propiores veritatis sontes exploraverant, servere autem nuperrime inscbolis Neapo-
litanis cosperant Lartedanas pbilosopbiW du dia, quas, cum pauca de invenienda veritatis metbodo
tradidisset audior, ita auxerant sequaces, ut rationalem quoque partem pulcberrimis observationibus
jndruerent, 6t, quas ille in sedanda veritate leges praescriplit, suis meditationibus amplidcarent. (sui-
bus mire captus Januarius ingenioque fervens per omnes pbilosopbia partes in boc campo exercita-
tus ed, eo potissimum dne, ut quid Equitas podularet, quid respublica, ex nativis sontibus posset
eruere. ()uam pbilosopbandi contentionem miro eventu beatam suisse, acerrima judicandi A con-
cludendi ratio, qua cunda arbitrio certissimo discernit scriptor incomparabilis, luculenter evincit,
A immane inter illum A legulejos discrimen datuit. ()uum vero soro juvenis optima spe succrescens
dedinaretur, absoluto pbilosopbiae circulo ad jurisprudentiam delatus, non quod ab baud paucis
deri videmus, poderiora prioribus anteposuit, d ad usum fori pro volavit: sed cultiori primum le-
gum scientiss operum dedit, sontes juris ssomani rimando, fundamenta legum perquirendo, juris-
consultorum veterum sententias interpretando, d bis literaturam mansuetiorem jungendo. Lui
dudio laudabili occasionem faventem subminidravit locus, in quo vixit, ingeniorum amoenitate d
dudiorum venudate tunc valde commendatus. Itaque magna illa contentio, qua pro bac juris co-
gnoscendi via fosser toties dimicavit, ab boc sonte derivanda ed, cujus dulcedinem ipse prius de-
guda-