DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.49022#0015
Lc fama literaria, jussus velut bosres virtutis do<ssrinseque proeceptorum, luccedere tantis viris
potuerit, bodieque prossi dium glorias ejus academios, quod illi olim fuerunt, exissat.
Ita prssparatus ingenuarum artium ssudiis <L sublimioris quoque lapientia, maxime reve-
1atse,prssc6ptis maturu8 tandem eva6t ad docendum alios Lt impertiendum illis doNrinW tbefauros,
ssuos indussria arteque dudum collegerat. Lujus facultatema pbilosopborum ordine petiit more
solito, L cum do^rinos morumque elegantiam, quos ineo enitebat, omne8 nossenc, favente or-
dine obtinuit, certi8 L egregii speciminibus paulo poss demonssraturus, quam felix inter sacras
L profanas dsscipbnas connubium ipse iniisset, quaque dexteritate atque arte ad eum, ad quem
cunNa referebar, ssnem interpretationem sacrorum oraculorum, bosc ornamenta adplicare nosser.
Lnata inde elegans atque erudita trEatio academica, qua disseilem
L obfciirum locum vaticinii 5. mira luce perfudit. Lt illico apparuit,
quantam ex ejus indussria utilitatem captura esset fcbola s.ipsiensis, cum ipfe prosle^iones
auditoribu8 pandere coepisset, quidque posset de eo in futurum tempu8 fperare civita8 facra
atque literaria. I^ibil autem magi8 in aperta lucessduciammagnorum virorum- dodl:rinoe soliditate,
morum integritate L docendi arte acquisitam ponere posse pmamu8, qua ex eo tempore eruditissi-
mus vir ssoruit, quam quod locum invenit in contubernio magniiici Idpssenssum eo rempore con-
sulis, ?1aLii-consiliarii regii. ()ui ut immortaliter de patria meruerat, ita, quos sint illi ornamenta
ingenii, quD artes animi virtute docssrinaque rite paratos, prosclare edocssus, cum sslii ad reipub-
Ucos civili8 pariter L literariss utilitatem A salutem promovendam nati8, eumque ad scopum ssngen-
di8 prosceptorem quosreret, slebenssreitium potissimum elegit, ut bssc tbori atque patrios pignora
ad parenti imaginem rite essormaret. ()ua in re certum fuisse judicium fecutum virum prudentissi-
mum eventU8 docuit, quo benevolentiam patroni sibi miribce confirmavit, deque Lipssenss civi-
tate academia pulcbre meruit. Debemus enim eju8 inssitutioni duumviro8 celeberrimi nomini8,
klaxium utrumque, alterum serenissimo koloniarum regi a consilii8 L senatorem Dipsi ensem, alte-
rum professorem botanices famigeratissimum, digno8que fama parenti8 sslios. Ita vero cumulata
vidit in caput fuum innumera beri optimi beneficia, at calcar quoque sensit indie8 novum in for-
mandi8juvenibu8 nobilissimi ssdem, dexteritatem,indussriam probandi: quibu8 mira alacritate in do-
Arinss virtuti8qus semita progredientibu8, dici non potess, quot quibu8ve ssgnis magissri artem
atque diligentiam prodiderint profecssus discipulorum egregii. Kleque tamen in tanta buju8 rei
contentione indussriam ssudiumque, quod Uteri debebat, dessderari passu8 ess prosssantissimus
Debenssreitius. I^lon concencub enim, educasse viro8, quibus reipublicos orbique eruditi salus
fulciri olim posset, quamvis baud possremam meritorum partern in eo versari probe nosset, sco-
pum tamen suum, quo minisserium suum ecclessoe dessinaverat, attingere quoque propius sategit.
Itaque sacrarum orationum exercitio intentus cum vitas do6frinosque puritatem tbeologorum ordini
probavisset, anno cloIoccXVI. collegio magissrorum, quos vocant, quibus in templo academico
conciones vespertinos diebus dominici acque fessis babendss commendari solent, adscriptus ess.
Lui cum ex voto sati faceret,A tum dicendi perspicuitate atque ordine, tum docendi alacritate,
facile emineret, novam sibi muneri viam anno cloIoccXXI. paravit, quo a senatu Dipsienss ec-
clessasses sabbatbicus conssitutus ess. Accessit ordinis pbilofopborum judicium, quo dignum
censebant, qui sui circuli assessor, quem vocant, adscriberetur. ?ro cujus bonoris privilegii
obtinendis ex more legeque antiqua duabus dissertationibus ssne prosssde babitis in arena publica
comparendo, ^6 oKcis velita-
tionem literariam inssituit.
^b eo tempore de adbibendo ad salutem osdibcationem ecclessos publicam ornandas-
que literas sacras Debenssreitio indies magi cogitasse visa ess divina providentia, cum sacros po-
tissimum pbilologios clariorem lemper lucem accendere pergeret, ssantopers vero bumaniorum
literarum, scientiarumque enc^clicarum notitiam cum illo ssudio junxerat, quos ipss in forman-
di adolescentium ingeniis virtus inessec, sla^iani exemplis demonssraverat, ut urgente senio ru-
de donati 8tubelii ab illussri senatu conredlori vices in fcbola ssbomana subire juberetur, eoque
fatis fun6io ipsum illi munus traderetur. (Quanta autem ssde dissicili gravi muneri prosfuerit l^o-
sser,quanta arte L tradendi prudentia scientiarum semina in boc agro sparserit, quanta felicitate boc
seminarium ampliiicaverit, ejusque integricacem atque incrementa promoverit, quot ingenia feli-
citer formaverit, ambitiosa oratione beic enarrare merito supersedemus, cum alia omnia ab bu-
jus virtuti docssrinos viro expe<ssari non potuerint, qui doArinss excellentissimos vitos integrita-
tem Sc conscientias probitatem ad explendamuneris crediti oilicia junxerat. Vnumaddimus-quam-
vi totum ssbi bssc provincia posceret, tempus eum tamen fuisse sussuramm juventutem academi-
cam sublimiori literarura imbuendi,bnguarumque Debrosos, Lbaldaicos, 8^riacos,rabbinicssproscepta
tradendi, artis bomileticos regulas in prsslecssionibus explicandi, exercitationes disputatorias cum
auditoribus inssituendi-inque bi omnibus in id connitendi, ut viros docssos, graves, utiles eccle-
ssos A reixublicos sssseret.
Ita novis quotidie meriti mercedem, quos virtuti debetur atque eruditioni, persequendo,
obtinuit tandem illud fassigium , quod divina illi providentia dessinaverat. Lum enim magna
rerum tbeologicarum, quosque ad fandissimos religionis cussodiam pertinent,notitia usuque ssoreret-
inssgni xbilologise linguarumque orientalium peritia sussultus, nomen Lt auissyritatem in tbeologo-
rum
potuerit, bodieque prossi dium glorias ejus academios, quod illi olim fuerunt, exissat.
Ita prssparatus ingenuarum artium ssudiis <L sublimioris quoque lapientia, maxime reve-
1atse,prssc6ptis maturu8 tandem eva6t ad docendum alios Lt impertiendum illis doNrinW tbefauros,
ssuos indussria arteque dudum collegerat. Lujus facultatema pbilosopborum ordine petiit more
solito, L cum do^rinos morumque elegantiam, quos ineo enitebat, omne8 nossenc, favente or-
dine obtinuit, certi8 L egregii speciminibus paulo poss demonssraturus, quam felix inter sacras
L profanas dsscipbnas connubium ipse iniisset, quaque dexteritate atque arte ad eum, ad quem
cunNa referebar, ssnem interpretationem sacrorum oraculorum, bosc ornamenta adplicare nosser.
Lnata inde elegans atque erudita trEatio academica, qua disseilem
L obfciirum locum vaticinii 5. mira luce perfudit. Lt illico apparuit,
quantam ex ejus indussria utilitatem captura esset fcbola s.ipsiensis, cum ipfe prosle^iones
auditoribu8 pandere coepisset, quidque posset de eo in futurum tempu8 fperare civita8 facra
atque literaria. I^ibil autem magi8 in aperta lucessduciammagnorum virorum- dodl:rinoe soliditate,
morum integritate L docendi arte acquisitam ponere posse pmamu8, qua ex eo tempore eruditissi-
mus vir ssoruit, quam quod locum invenit in contubernio magniiici Idpssenssum eo rempore con-
sulis, ?1aLii-consiliarii regii. ()ui ut immortaliter de patria meruerat, ita, quos sint illi ornamenta
ingenii, quD artes animi virtute docssrinaque rite paratos, prosclare edocssus, cum sslii ad reipub-
Ucos civili8 pariter L literariss utilitatem A salutem promovendam nati8, eumque ad scopum ssngen-
di8 prosceptorem quosreret, slebenssreitium potissimum elegit, ut bssc tbori atque patrios pignora
ad parenti imaginem rite essormaret. ()ua in re certum fuisse judicium fecutum virum prudentissi-
mum eventU8 docuit, quo benevolentiam patroni sibi miribce confirmavit, deque Lipssenss civi-
tate academia pulcbre meruit. Debemus enim eju8 inssitutioni duumviro8 celeberrimi nomini8,
klaxium utrumque, alterum serenissimo koloniarum regi a consilii8 L senatorem Dipsi ensem, alte-
rum professorem botanices famigeratissimum, digno8que fama parenti8 sslios. Ita vero cumulata
vidit in caput fuum innumera beri optimi beneficia, at calcar quoque sensit indie8 novum in for-
mandi8juvenibu8 nobilissimi ssdem, dexteritatem,indussriam probandi: quibu8 mira alacritate in do-
Arinss virtuti8qus semita progredientibu8, dici non potess, quot quibu8ve ssgnis magissri artem
atque diligentiam prodiderint profecssus discipulorum egregii. Kleque tamen in tanta buju8 rei
contentione indussriam ssudiumque, quod Uteri debebat, dessderari passu8 ess prosssantissimus
Debenssreitius. I^lon concencub enim, educasse viro8, quibus reipublicos orbique eruditi salus
fulciri olim posset, quamvis baud possremam meritorum partern in eo versari probe nosset, sco-
pum tamen suum, quo minisserium suum ecclessoe dessinaverat, attingere quoque propius sategit.
Itaque sacrarum orationum exercitio intentus cum vitas do6frinosque puritatem tbeologorum ordini
probavisset, anno cloIoccXVI. collegio magissrorum, quos vocant, quibus in templo academico
conciones vespertinos diebus dominici acque fessis babendss commendari solent, adscriptus ess.
Lui cum ex voto sati faceret,A tum dicendi perspicuitate atque ordine, tum docendi alacritate,
facile emineret, novam sibi muneri viam anno cloIoccXXI. paravit, quo a senatu Dipsienss ec-
clessasses sabbatbicus conssitutus ess. Accessit ordinis pbilofopborum judicium, quo dignum
censebant, qui sui circuli assessor, quem vocant, adscriberetur. ?ro cujus bonoris privilegii
obtinendis ex more legeque antiqua duabus dissertationibus ssne prosssde babitis in arena publica
comparendo, ^6 oKcis velita-
tionem literariam inssituit.
^b eo tempore de adbibendo ad salutem osdibcationem ecclessos publicam ornandas-
que literas sacras Debenssreitio indies magi cogitasse visa ess divina providentia, cum sacros po-
tissimum pbilologios clariorem lemper lucem accendere pergeret, ssantopers vero bumaniorum
literarum, scientiarumque enc^clicarum notitiam cum illo ssudio junxerat, quos ipss in forman-
di adolescentium ingeniis virtus inessec, sla^iani exemplis demonssraverat, ut urgente senio ru-
de donati 8tubelii ab illussri senatu conredlori vices in fcbola ssbomana subire juberetur, eoque
fatis fun6io ipsum illi munus traderetur. (Quanta autem ssde dissicili gravi muneri prosfuerit l^o-
sser,quanta arte L tradendi prudentia scientiarum semina in boc agro sparserit, quanta felicitate boc
seminarium ampliiicaverit, ejusque integricacem atque incrementa promoverit, quot ingenia feli-
citer formaverit, ambitiosa oratione beic enarrare merito supersedemus, cum alia omnia ab bu-
jus virtuti docssrinos viro expe<ssari non potuerint, qui doArinss excellentissimos vitos integrita-
tem Sc conscientias probitatem ad explendamuneris crediti oilicia junxerat. Vnumaddimus-quam-
vi totum ssbi bssc provincia posceret, tempus eum tamen fuisse sussuramm juventutem academi-
cam sublimiori literarura imbuendi,bnguarumque Debrosos, Lbaldaicos, 8^riacos,rabbinicssproscepta
tradendi, artis bomileticos regulas in prsslecssionibus explicandi, exercitationes disputatorias cum
auditoribus inssituendi-inque bi omnibus in id connitendi, ut viros docssos, graves, utiles eccle-
ssos A reixublicos sssseret.
Ita novis quotidie meriti mercedem, quos virtuti debetur atque eruditioni, persequendo,
obtinuit tandem illud fassigium , quod divina illi providentia dessinaverat. Lum enim magna
rerum tbeologicarum, quosque ad fandissimos religionis cussodiam pertinent,notitia usuque ssoreret-
inssgni xbilologise linguarumque orientalium peritia sussultus, nomen Lt auissyritatem in tbeologo-
rum