DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.9813#0045
L I B E R T R I M V S. 33
apudhoniinesfatuos:quos,quopluribus muneribus cumules,eb
gratiam eorum despedtiorem & contemptiorem redditurus es.No-
bis tamen econtra, quos magis frugi esse couenit, haec profunda Dei
lapientia cum magni 2estimanda,tum laudibus meritis omninb co~
honestanda est.Cum enim diuino consilio id decretum esset,vt no-
strates homines quoque adgentem Indicam, tot iam annoru fecu-
lis ignotam,penetrarent,&hocfinecum ipsis, vt ad salutem aeter*
nam,in Iesti Christopromilsam, versarentunad metam hanc, tantis
interuallis semotam,permeandam, idem Deus quoque certum du-
cem & indicem nobis largiri voluit: Quem ipso magnete fidiorem
& exquisitiorem quidem condere non potuit.
Quo autem praecipue tempore,nauigantibus vsus illius innotue-
rit, &aquibusannisinceperit,scire vsqueadeb promptum nonest.
Exfirmistamen&indubitatisconiedturis (quarum partealiquam
priore capite attigi, partem aliam hic addo, nempe, quod veteres in
Horofcopissliismagnetis nevna quidem litera meminerint,cum
camen in automatis feuhorologiis immobilibus vis eiusprimaria
sit) equidem colligo, scioque, vsum eius non admodum vetustum
else. Quidam ex Lusitanicis Historiographis palmani tradunt, Ga- m. t. ae tui
mam quendamjndise Orientalis pnmum exploratorenxapud pro-
montoriumbonadpeiBarbaricos nautas attigiiie, qui magnensv-72. &7t^g
sum scirent, & eius monstratione mare permearet. Vnde verb istam |tef|
notitiam Barbari acceperint, non addunt. Scriptorum quinimb^^^^
nonnullifententiaenostrae aperte astipulantur, remquehanc veteri*
bus omnimodb incognitam fuisse perhibent.
Seddemagnete miraculum adhuc multb illustrius&insignius,
(meo quidem iudicio) addam. Qupd fidem quidem nullam meri-
turumscirem,nisi & a viris praestantissimis illud assertum,& meo Apud tmperi-
ipsius experimento certum inuentum intelligerent. Acus nautica, ^NetaMt.
{euillafern acies a magnete tasta &delibuta, versus polum Ar&i-
0m & assidub & vbique se conuertit: veruntamen non vbique di-
redte.Climata namq, sunt quaedam, ex quibus re£ta septentrionem
respicit. Vltra verb aut citra ista,acus in latus nutat, tanto quidem
longius.quanto a climateabsceditmagis. Etidsiiomorenautaeno-
stri Nordestear aut Noruuestear, vocare solitat: quse duo sibi ita qui-
demopponuntur,vtilludquidem secundum longitudinem versus
Grientem, lioc vero versus occasum declinet. Necparum interest,
Jias instrumenti dechnationes probe intelligi. Quarum si nauisgu-
bernator imperitus sit, facili occasione aberrans, longe alia nietam, '
quam sibiin principio praestituerit,triturus erit.
Mihi virquidam Lusitanus,rei nauticae saneperitiu1mus,proex-
ploratissimoreceiutiit,in vniuerso orbe quatuor saltemclimatare-
periri^in quibus acus nautica diredb polum aspiciat: quorum quo-
quetumnominatwmsitusmihi explicuit vna:Quas meam tamen
E iam
apudhoniinesfatuos:quos,quopluribus muneribus cumules,eb
gratiam eorum despedtiorem & contemptiorem redditurus es.No-
bis tamen econtra, quos magis frugi esse couenit, haec profunda Dei
lapientia cum magni 2estimanda,tum laudibus meritis omninb co~
honestanda est.Cum enim diuino consilio id decretum esset,vt no-
strates homines quoque adgentem Indicam, tot iam annoru fecu-
lis ignotam,penetrarent,&hocfinecum ipsis, vt ad salutem aeter*
nam,in Iesti Christopromilsam, versarentunad metam hanc, tantis
interuallis semotam,permeandam, idem Deus quoque certum du-
cem & indicem nobis largiri voluit: Quem ipso magnete fidiorem
& exquisitiorem quidem condere non potuit.
Quo autem praecipue tempore,nauigantibus vsus illius innotue-
rit, &aquibusannisinceperit,scire vsqueadeb promptum nonest.
Exfirmistamen&indubitatisconiedturis (quarum partealiquam
priore capite attigi, partem aliam hic addo, nempe, quod veteres in
Horofcopissliismagnetis nevna quidem litera meminerint,cum
camen in automatis feuhorologiis immobilibus vis eiusprimaria
sit) equidem colligo, scioque, vsum eius non admodum vetustum
else. Quidam ex Lusitanicis Historiographis palmani tradunt, Ga- m. t. ae tui
mam quendamjndise Orientalis pnmum exploratorenxapud pro-
montoriumbonadpeiBarbaricos nautas attigiiie, qui magnensv-72. &7t^g
sum scirent, & eius monstratione mare permearet. Vnde verb istam |tef|
notitiam Barbari acceperint, non addunt. Scriptorum quinimb^^^^
nonnullifententiaenostrae aperte astipulantur, remquehanc veteri*
bus omnimodb incognitam fuisse perhibent.
Seddemagnete miraculum adhuc multb illustrius&insignius,
(meo quidem iudicio) addam. Qupd fidem quidem nullam meri-
turumscirem,nisi & a viris praestantissimis illud assertum,& meo Apud tmperi-
ipsius experimento certum inuentum intelligerent. Acus nautica, ^NetaMt.
{euillafern acies a magnete tasta &delibuta, versus polum Ar&i-
0m & assidub & vbique se conuertit: veruntamen non vbique di-
redte.Climata namq, sunt quaedam, ex quibus re£ta septentrionem
respicit. Vltra verb aut citra ista,acus in latus nutat, tanto quidem
longius.quanto a climateabsceditmagis. Etidsiiomorenautaeno-
stri Nordestear aut Noruuestear, vocare solitat: quse duo sibi ita qui-
demopponuntur,vtilludquidem secundum longitudinem versus
Grientem, lioc vero versus occasum declinet. Necparum interest,
Jias instrumenti dechnationes probe intelligi. Quarum si nauisgu-
bernator imperitus sit, facili occasione aberrans, longe alia nietam, '
quam sibiin principio praestituerit,triturus erit.
Mihi virquidam Lusitanus,rei nauticae saneperitiu1mus,proex-
ploratissimoreceiutiit,in vniuerso orbe quatuor saltemclimatare-
periri^in quibus acus nautica diredb polum aspiciat: quorum quo-
quetumnominatwmsitusmihi explicuit vna:Quas meam tamen
E iam