Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond [Hrsg.]: Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond (2.Ser. 1.1908)

De schilderijen, die beide interieurs gemeen hebben, zijn de volgende:

1°. de Amazonenslag van Rubens, thans te München. Op beide schilderijen bij het
raam en voorzien van een roe met gordijn;

2J. Venus en Vulcanus, in den trant van Rubens. Hangt op de Haagsche schilderij
naast den Amazonenslag, op de Birminghamsche er boven;

3b Een klein paneeltje (Amor en Psyche?). Staat op de Elaagsche schilderij op de
tafel onder den Amazonenslag, tegen de lijst ervan geleund, en staat op de Birminghamsche
op de tafel op den voorgrond, eveneens zonder lijst, geleund tegen een cier bronzen;

4°. Krijgsman met zwaard (Vlaamsch 16e eeuw?), rechts naast den doorgang op de
Haagsche schilderij. Op de Birminghamsche links tusschen de ramen.

5°. Ceres en Stelio van Elsheimer, thans in het Prado ; op de Elaagsche schilderij rechts
van het voorgaande, op de andere schilderij naast het Ceresbeeld in den hoek der kamer,
echter »en contrepartie” ;

6°. judith en Elolofernes van Adam de Coster, thans in het Prado ; op de Haagsche
schilderij naast het voorgaande, op den gesigneerden Van Haecht als tegenhanger van
Venus en Vulcanus ;

7 b Quinten Massys’ zoogenaamde portret van Knipperdolling, thans te Frankfort a M.
Op de Haagsche schilderij naast het voorgaande, op den gesigneerden van Haecht rechts
boven, onder den Lambert Lombard.

Omtrent de beeldhouwwerken valt het volgende te constateeren :

1 b de bronzen, op de Haagsche schilderij bijeen op een zeshoekige tafel achter in
de zaal, vindt men alle op dezelfde tafel terug op Lord Huntingfield’s schilderij, midden
op den voorgrond.

2b De Apollo boven den doorgang op de Haagsche schilderij en de staande
vrouwefiguur daarnaast komen beide ook op het stuk van Huntmgfield voor. Daar staan
ze ter weerszijden van de deur. Op de Haagsche schilderij mist de Apollo den boomtronk,
dien het origineel — en ook het stuk in de constcamer van van der Geest — vertoonen.

Deze opmerkelijke punten van overeenkomst kunnen niet op toevalligheid berusten
en het is dus duidelijk, dat de Haagsche schilderij een werk is van Willem van Haecht.

Het ligt voor de hand, dat iemand, die krachtens zijn betrekking dagelijks te midden
der kunstschatten van Van der Geest vertoeven moest en die zelf schilder was, zich zette
tot het componeeren van stukken, die een »constcamer” te zien geven, vooral wanneer zijn
krachten niet veel verder gingen dan het bereiken van succes met een minutieuse, miniatuur-
achtige techniek.

Zoo stel ik mij voor, dat van Haecht, onder goedkeuring van zijn Maecenas,
constcamers heeft geschilderd met gebruikmaking der schatten, waarmede hij zich omringd
zag. Niets belette hem, daarbij zooveel hij wilde zijn fantazie den vrijen loop te laten en
aldus schilderijen te maken als dat in het Mauritshuis, waarop Apelles (— die veel op
Rubens gelijkt —) bezig is, onder leiding van Alexander den Groote, het portret van diens
maitresse te schilderen. Apelles’ atelier kleedt van Haecht aan met tal van schilderijen en

38