Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond [Hrsg.]: Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond (2.Ser. 2.1909)

gedeelte van het bovenlijf zijn zichtbaar), benevens een vrouw met een mand, een klein
kind met een mandje, een bedelaar op krukken en een meisje.

De dame schijnt als «schenkster” te moeten worden opgevat, waartegenover dan
de statige gebaarde hoekfiguur geheel rechts als «donator” zou kunnen worden geïnter-
preteerd. In den man met het boek, die rechts op den voorgrond, vóór dien donator zit,
mag men den rentmeester zien, die in de boeken de juistheid der gaven controleert.
Immers het is een feit, dat daarvan zeer uitvoerige registers werden bijgehouden.

Te Leiden werden (volgens de rekeningen, gepubliceerd in het boek van Dr.
Christina Ligtenberg over de Armenzorg te Leiden tot het einde der XVIe eeuw) op
Paaschavond extra kippen uitgedeeld. Deze Haagsche bedeeling is dus, volgens Dr. de
Dompierre de Chaufepié -1 2), misschien een Paaschbedeeling.

De schilderij blijft één maand in het Mauritshuis tentoongesteld.

Den Haag, 17 Dec. 1909. W. MARTIN.

■- — m m m- ■ ■— ■

HET ARSENAAL OF VOORMALIG O. Z. HUISZITTENHUIS TE AMSTERDAM.

Door de Regeering wordt voorgesteld om het Arsenaal, dat voor den tegenwoordigen
dienst van het Departement van Oorlog niet meer voldoet, aan de Vereeniging «Beurs
voor den Diamanthandel” te verkoopen om tegemoet te komen aan een gebleken behoefte
aan een beter ingericht beursgebouw. De goede bedoeling, om eene belangrijke industrie
te helpen, mag zeker gewaardeerd worden, doch men mag vragen of hieraan niet tegemoet
te komen ware zonder een uit bouwkundig oogpunt zeker belangrijk gebouw hiervoor op
te offeren. In Amsterdam is er steeds zooveel behoefte aan bureaux, dat het Arsenaal,
als Oorlog er afstand van wil doen, zeker wel voor een anderen tak van dienst te gebruiken
zal zijn. Het gebouw verkeert in goeden toestand, zoodat het nog geruimen tijd voor het
Rijk van dienst kan zijn.

In verschillende weekbladen is een beschrijving gegeven van het belangrijk interieur
en van de bouwkundige details ~), zoodat wij die hier als bekend mogen veronderstellen.
Het is daardoor onnoodig hier nog stil te staan bij het belang bij het behoud van dit
bouwwerk.

Er schuilt in dit voorstel echter een grooter gevaar dan alleen het verlies van een
onzer monumenten. Er wordt een daad voorgesteld, die pogingen tot behoud van bouwwerken
voor openbare lichamen en particulieren ernstig bemoeilijkt. Gewoonlijk toch worden
geen monumenten uit zuivere vernielzucht gesloopt, maar omdat de eigenaar van het
terrein een voordeeliger gebruik meent te kunnen maken of tegen de kosten voor de
noodige vernieuwingen opziet. Van den eigenaar wordt dus eene opoffering in het algemeen
belang gevraagd, als Rijk of particulieren hem verzoeken om een monument te behouden,

186

1) T. a. p., 10e Jaargang, No. 393, 23 januari 1909.

2) Zie o. a. de «Bouwwereld” van 1 Dec. 1909.