DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Kalf, Jan: De Kerk van Etten (in N.- B.), [1]
DOI Artikel:Korte mededeelingen
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19799#0082
verbouwing tot kerkje kon behouden blijven. Verder wees de teekening van Goossens
den weg. Wel teekent hij vijf ongelijkmatige traveeën, maar daar de diepte zijner meest
westelijke travee zich juist vijfmaal op de geheele diepte der kerk (zonder de choorsluiting)
liet uitzetten, heb ik gemeend het verschil in afmeting aan slordigheid te mogen toe-
schrijven. Eenige bevreemding zullen op het eerste gezicht de beide ruimten aan weerszijden
van het priesterkoor wekken. De door Goossens geteekende omtrek der buitenmuren dwong
echter deze dispositie aan te nemen, die mij ten slotte des te waarschijnlijker leek, toen
ik haar bij enkele (romaansche) kerkjes in Belgisch Brabant terugvond, o. a. te Noduwez.
Deze ruimten kunnen tot sacristie en gerfkamer hebben gediend, maar het is evenzeer
X mogelijk, dat zij door bogen in verbinding stonden met de zijbeuken
'A en dienden om plaats te geven aan zijaltaren.
Wat den vorm der choorsluiting betreft — ik wees er reeds
op, dat het door Goossens geteekende cirkelsegment onaannemelijk is
en dat hij trouwens zelf, blijkens de gestippelde lijnen, daarvan niet zeker
schijnt geweest te zijn. Ik heb echter aangenomen, dat hij reden had om
de diepte der sluiting zóó aan te geven als hij het deed, en binnen die
diepte bleek alleen de sluiting met een halven zeshoek nauwkeurig te
passen. Met gedeelten van een acht- of een tienhoek zou die diepte
worden overschreden.
Van den opstand dezer kerk weten wij alleen hoe de toren eruit
zag: de romaansche toren werd met eene verdieping verhoogd en, in
verband daarmede, van zware contreforten voorzien. Op het, in afb. 5
gegeven, schetsje zijn deze laatste weggelaten om geen afbreuk te doen
aan de verhoudingen van den toren in zijne romaansche gedaante.
Als binnenwerksche afmetingen van dit kerkje kunnen wij aan-
Afb.5.Reconstructie nemen: diepte van het schip: 17.55, van choor en sluiting 7.25 M.,
romaansche^kapeï terwijl elke travee, van hart op hart der pijlers gemeten, 4.55 M. diep
te Etten endever- was; de breedte van het geheel bedroeg 14.20, die van het middenschip
hooging in 1316. ,. , , . , ... , _
(in den dag) 6.50, van de zijbeuken 3 M.
(Wordt vervolgd). JAN KALF.
O KORTE MEDEDEELINGEN. °
De binnenlandscbe correspondcerendc leden van den j^ed. Oudb. Bond worden,
met bet oog op de aanstaande inning der contributie over 1910, er aan herinnerd,
dat deze ingevolge de statutenwijziging thans bedraagt f4.—.
In bet buitenland vertoevende leden worden dringend verzocht, bet door ben
verschuldigde bedrag uit eigen beweging per postwissel aan den penningmeester
over te maken, ter vermijding van de booge hosten van inning.
De penningmeester,
Ceeuwarden. JMr. p. C. X H. Boeles.
70
den weg. Wel teekent hij vijf ongelijkmatige traveeën, maar daar de diepte zijner meest
westelijke travee zich juist vijfmaal op de geheele diepte der kerk (zonder de choorsluiting)
liet uitzetten, heb ik gemeend het verschil in afmeting aan slordigheid te mogen toe-
schrijven. Eenige bevreemding zullen op het eerste gezicht de beide ruimten aan weerszijden
van het priesterkoor wekken. De door Goossens geteekende omtrek der buitenmuren dwong
echter deze dispositie aan te nemen, die mij ten slotte des te waarschijnlijker leek, toen
ik haar bij enkele (romaansche) kerkjes in Belgisch Brabant terugvond, o. a. te Noduwez.
Deze ruimten kunnen tot sacristie en gerfkamer hebben gediend, maar het is evenzeer
X mogelijk, dat zij door bogen in verbinding stonden met de zijbeuken
'A en dienden om plaats te geven aan zijaltaren.
Wat den vorm der choorsluiting betreft — ik wees er reeds
op, dat het door Goossens geteekende cirkelsegment onaannemelijk is
en dat hij trouwens zelf, blijkens de gestippelde lijnen, daarvan niet zeker
schijnt geweest te zijn. Ik heb echter aangenomen, dat hij reden had om
de diepte der sluiting zóó aan te geven als hij het deed, en binnen die
diepte bleek alleen de sluiting met een halven zeshoek nauwkeurig te
passen. Met gedeelten van een acht- of een tienhoek zou die diepte
worden overschreden.
Van den opstand dezer kerk weten wij alleen hoe de toren eruit
zag: de romaansche toren werd met eene verdieping verhoogd en, in
verband daarmede, van zware contreforten voorzien. Op het, in afb. 5
gegeven, schetsje zijn deze laatste weggelaten om geen afbreuk te doen
aan de verhoudingen van den toren in zijne romaansche gedaante.
Als binnenwerksche afmetingen van dit kerkje kunnen wij aan-
Afb.5.Reconstructie nemen: diepte van het schip: 17.55, van choor en sluiting 7.25 M.,
romaansche^kapeï terwijl elke travee, van hart op hart der pijlers gemeten, 4.55 M. diep
te Etten endever- was; de breedte van het geheel bedroeg 14.20, die van het middenschip
hooging in 1316. ,. , , . , ... , _
(in den dag) 6.50, van de zijbeuken 3 M.
(Wordt vervolgd). JAN KALF.
O KORTE MEDEDEELINGEN. °
De binnenlandscbe correspondcerendc leden van den j^ed. Oudb. Bond worden,
met bet oog op de aanstaande inning der contributie over 1910, er aan herinnerd,
dat deze ingevolge de statutenwijziging thans bedraagt f4.—.
In bet buitenland vertoevende leden worden dringend verzocht, bet door ben
verschuldigde bedrag uit eigen beweging per postwissel aan den penningmeester
over te maken, ter vermijding van de booge hosten van inning.
De penningmeester,
Ceeuwarden. JMr. p. C. X H. Boeles.
70