DOI Heft:
Nr. 5
DOI Artikel:Korte mededeelingen
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19800#0302
° KORTE MEDEDEELINGEN. D
De beelden in de Luthersche Kerk te Delft. — Zooals dat met zulke zaken wel
eens meer gaat, werd mijn aandacht op de beelden van de St. Agathakapel ongeveer
terzelfder tijd gevestigd als Prof. Gips het magazijn bezocht, doch toen mij bij een later
bezoek bleek, dat hij mij voor was, heb ik mij
de moeite bespaard ze in het Bulletin »aan te
kondigen”.
Maar .... als archivaris krijgt men meer te hooren,
en zoo kan ik hier de afbeeldingen geven van nog
twee beelden in Delft, ongelukkig erg geschonden
en verminkt, doch die, ook voor de versieringen,
het reproduceeren waard zijn. Zij zijn te vinden in
de Luthersche Kerk te Delft, voorheen de kapel
van het St. Joris Gasthuis.
De geschiedenis vóór 1577 van dat gasthuis, op
het oogenblik nog als stichting aanwezig en dienende
voor de verpleging van krankzinnigen, te geven is
een onmogelijkheid. Het eenige dat er van bekend
is, is een toestemming van Graaf Willem VI, ge-
geven op St. Michielsdag 1407 (29 September), dat
de stad Delft ten eeuwigen dage »ghifters wesen
sullen van eenre capelrien staende in Sinte Joriis
gasthuus int noirteynde binnen ons’ stede voirn.” ;
uit bijbehoorende stukken blijkt, dat toen de kapel
gesticht is. Toch zou het zeer gevaarlijk zijn uit dit
charter alleen de ouderdom der bestaande Luthersche
kerk en dus ook der beelden te bepalen, want de
profileering der beelden en de versiering der voet-
stukken verzet er zich tegen: zij doen eerder een
bouw van ± 1500 vermoeden. Misschien heeft er
vroeger een kleiner kapelletje gestaan, dat omstreeks
dezen tijd vergroot is en vervangen door het tegen-
woordige gebouw, omdat toen de toename der
bevolking van Delft ondanks de vergroote Oude
kerk en de pas gestichte Nieuwe een grootere bedeplaats in het Noordelijk gedeelte der
stad noodig maakte. Ook de oude afbeeldingen van de kerk wijzen op dien tijd.
Reeds vóór de reformatie schijnt de verpleging van krankzinnigen hoofdzaak geweest 1
1) Archief Delft, le Afdeeling, No. 105.
291
De beelden in de Luthersche Kerk te Delft. — Zooals dat met zulke zaken wel
eens meer gaat, werd mijn aandacht op de beelden van de St. Agathakapel ongeveer
terzelfder tijd gevestigd als Prof. Gips het magazijn bezocht, doch toen mij bij een later
bezoek bleek, dat hij mij voor was, heb ik mij
de moeite bespaard ze in het Bulletin »aan te
kondigen”.
Maar .... als archivaris krijgt men meer te hooren,
en zoo kan ik hier de afbeeldingen geven van nog
twee beelden in Delft, ongelukkig erg geschonden
en verminkt, doch die, ook voor de versieringen,
het reproduceeren waard zijn. Zij zijn te vinden in
de Luthersche Kerk te Delft, voorheen de kapel
van het St. Joris Gasthuis.
De geschiedenis vóór 1577 van dat gasthuis, op
het oogenblik nog als stichting aanwezig en dienende
voor de verpleging van krankzinnigen, te geven is
een onmogelijkheid. Het eenige dat er van bekend
is, is een toestemming van Graaf Willem VI, ge-
geven op St. Michielsdag 1407 (29 September), dat
de stad Delft ten eeuwigen dage »ghifters wesen
sullen van eenre capelrien staende in Sinte Joriis
gasthuus int noirteynde binnen ons’ stede voirn.” ;
uit bijbehoorende stukken blijkt, dat toen de kapel
gesticht is. Toch zou het zeer gevaarlijk zijn uit dit
charter alleen de ouderdom der bestaande Luthersche
kerk en dus ook der beelden te bepalen, want de
profileering der beelden en de versiering der voet-
stukken verzet er zich tegen: zij doen eerder een
bouw van ± 1500 vermoeden. Misschien heeft er
vroeger een kleiner kapelletje gestaan, dat omstreeks
dezen tijd vergroot is en vervangen door het tegen-
woordige gebouw, omdat toen de toename der
bevolking van Delft ondanks de vergroote Oude
kerk en de pas gestichte Nieuwe een grootere bedeplaats in het Noordelijk gedeelte der
stad noodig maakte. Ook de oude afbeeldingen van de kerk wijzen op dien tijd.
Reeds vóór de reformatie schijnt de verpleging van krankzinnigen hoofdzaak geweest 1
1) Archief Delft, le Afdeeling, No. 105.
291