DOI Heft:
[Nr. 5]
DOI Artikel:Martin, Wilhelm: Aanwinsten van het Mauritshuis
DOI Artikel:Byvanck, Alexander W.: Aanwinsten der verzameling - kam te Nijmegen
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19806#0231
zij in de voorstelling: Simson met den leeuw, als ook in de afwerking gelijkt op de in
denzelfden trant ontworpen Simson-munt, die Charles de France, duc de Guyenne, liet
slaan in 1469. Zij is van een voor dien tijd ongewoon model, type en opschrift en stelt
den hertog voor, van top tot teen gewapend, een leeuw ter aarde werpend, wiens bek hij
met beide handen opent1). Men noemde deze munt een »fort”, vermoedelijk omdat er
een »sterke man” op was afgebeeld. Het prototype der door onzen Man gedragen medalje
is dus van 1469 en het is zeer wel mogelijk, dat medaljes op de oorspronkelijke munt
gelijkende nog een dertig a veertig jaar later werden gedragen.
Het type was uit Engeland afkomstig 2). In dit verband wordt het Engelsche uiterlijk
van den op het Mauritshuis-portretje afgebeelden man merkwaardig. Het is immers geenszins
ondenkbaar, ja komt ons zelfs waarschijnlijk voor, dat de afgebeelde een Engelschman
is, die zich door een Brugsch meester heeft laten vereeuwigen. Iets bijzonders was dat
geenszins: men behoeft slechts aan Memlinc’s portretten van Engelschen te denken om
een voorbeeld te hebben.
Bij nader onderzoek naar de indentiteit van den afgebeelde zal in deze richting
moeten worden gevorscht. Voorloopig geven wij den onbekende nog den aan zijn
eigenaardige muts-versiering ontleenden naam van »Man met de Simson-medalje".
Aug. 1917. W. MARTIN.
AANWINSTEN DER VERZAMELING-KAM TE NIJMEGEN.
De twee Romeinsche voorwerpen, die hier worden beschreven en afgebeeld, zijn dezen
zomer door den Heer Kam aangekocht. Aan den bezitter ben ik dank verschuldigd voor
de photo’s en de vergunning de voorwerpen te mogen publiceeren.
Op de eerste afbeelding ziet men een klein bronzen beeldje, geplaatst op een
modern voetstuk. De grootste lengte is 16 c.M., de hoogte zonder voetstuk 8 c.M. Aan
den linkeroever van de Waal beneden Nijmegen onder Deest heeft men het bronsje
opgebaggerd tusschen de kribben. — Het is de afbeelding van een van die phantastische
dieren, die in de Oudheid zoo geliefd waren, een zeepaard of hippocampus, van voren
een paard en van achteren een visch.
Het paard heeft het hoofd een weinig naar den linkerschouder gewend, het linkerbeen
is naar voren uitgestrekt, het rechterbeen is hoog opgetrokken. Breed is de borst en zeer
forsch is de nek. De mond is een weinig geopend en de neusgaten schijnen te snuiven.
De ooren zijn nerveus bewogen en het linkeroor is daarbij iets meer naar achteren gespitst
dan het rechter. Om den hals heeft het paard een band, breed op de borst en smal op
den rug. Deze band is geschulpt en in elke schulp is een klein gat.
Onmiddelijk achter den schouder gaat het paard over in een visch. Het visschenlijf
1) Maurice Prou, t. a. p., blz. 439. Men vindt daar de afbeelding.
2) Prou, t. a. p., »En 1469, Charles de France, ayant re^u de Louis XI 1’Aquitaine en apanage,
fit frapper des pièces aux mèmes types que celles des princes anglais.”
219
denzelfden trant ontworpen Simson-munt, die Charles de France, duc de Guyenne, liet
slaan in 1469. Zij is van een voor dien tijd ongewoon model, type en opschrift en stelt
den hertog voor, van top tot teen gewapend, een leeuw ter aarde werpend, wiens bek hij
met beide handen opent1). Men noemde deze munt een »fort”, vermoedelijk omdat er
een »sterke man” op was afgebeeld. Het prototype der door onzen Man gedragen medalje
is dus van 1469 en het is zeer wel mogelijk, dat medaljes op de oorspronkelijke munt
gelijkende nog een dertig a veertig jaar later werden gedragen.
Het type was uit Engeland afkomstig 2). In dit verband wordt het Engelsche uiterlijk
van den op het Mauritshuis-portretje afgebeelden man merkwaardig. Het is immers geenszins
ondenkbaar, ja komt ons zelfs waarschijnlijk voor, dat de afgebeelde een Engelschman
is, die zich door een Brugsch meester heeft laten vereeuwigen. Iets bijzonders was dat
geenszins: men behoeft slechts aan Memlinc’s portretten van Engelschen te denken om
een voorbeeld te hebben.
Bij nader onderzoek naar de indentiteit van den afgebeelde zal in deze richting
moeten worden gevorscht. Voorloopig geven wij den onbekende nog den aan zijn
eigenaardige muts-versiering ontleenden naam van »Man met de Simson-medalje".
Aug. 1917. W. MARTIN.
AANWINSTEN DER VERZAMELING-KAM TE NIJMEGEN.
De twee Romeinsche voorwerpen, die hier worden beschreven en afgebeeld, zijn dezen
zomer door den Heer Kam aangekocht. Aan den bezitter ben ik dank verschuldigd voor
de photo’s en de vergunning de voorwerpen te mogen publiceeren.
Op de eerste afbeelding ziet men een klein bronzen beeldje, geplaatst op een
modern voetstuk. De grootste lengte is 16 c.M., de hoogte zonder voetstuk 8 c.M. Aan
den linkeroever van de Waal beneden Nijmegen onder Deest heeft men het bronsje
opgebaggerd tusschen de kribben. — Het is de afbeelding van een van die phantastische
dieren, die in de Oudheid zoo geliefd waren, een zeepaard of hippocampus, van voren
een paard en van achteren een visch.
Het paard heeft het hoofd een weinig naar den linkerschouder gewend, het linkerbeen
is naar voren uitgestrekt, het rechterbeen is hoog opgetrokken. Breed is de borst en zeer
forsch is de nek. De mond is een weinig geopend en de neusgaten schijnen te snuiven.
De ooren zijn nerveus bewogen en het linkeroor is daarbij iets meer naar achteren gespitst
dan het rechter. Om den hals heeft het paard een band, breed op de borst en smal op
den rug. Deze band is geschulpt en in elke schulp is een klein gat.
Onmiddelijk achter den schouder gaat het paard over in een visch. Het visschenlijf
1) Maurice Prou, t. a. p., blz. 439. Men vindt daar de afbeelding.
2) Prou, t. a. p., »En 1469, Charles de France, ayant re^u de Louis XI 1’Aquitaine en apanage,
fit frapper des pièces aux mèmes types que celles des princes anglais.”
219