Burkhäuser, Nikolaus; Göbhardt, Tobias [Oth.]; Nitribitt, Franz Ernst [Oth.]: Institutiones Metaphysicae (Pars 2): De Anima, Sive Psychologia (Wirceburgi: Sumptibus Tobiae Goebhardt, 1773) [VD18 90785053]

de Operationibus Animae hum. 51
externa applicare , non alio certe consilio,
praeterquam ut ista tanto diutius , vel etiam
tanto majori efficacitate in illa agant. Sic
oculos retia defigimus , eorumque aciem in-
tendimus in id , quod cum attentione animi
aspettamus : erigimus aures , convertimus-
que eo , unde Tonus allabitur , quem attente
auCcultamus: diligentius exploraturi odorem,
eum non modo naribus excipimus , std & in
nares attrahimus: cum saporem quendam ac-
curatius distinguere volumus , cibum , aut
liquorem diutius in lingua detinemus , dili-
gentiusque mandimus , vel ore versamus :
cumque aliquid studiosius tadu percipere cu-
pimus , illud identidem attredamus , & con-
trectamus, &c. Atque id , quod hac ratio-
ne , duce natura, consequi cupimus , non
poslumus non reipsa obtinere. Cum enim
res corporete caulae necessarise sint , evidens
inprimis elt, non posie eas non continuo in
organa nostra agere,quamdiu hsec illis accom-
modata atque applicata sunt. Et deinde con-
fiat, sibras nerveas oculi validius percieri ab
objectis , qua oculo diredte objiciuntur,
quam ab objedis , qute radios nonnisi oblique
in oculum ressectunt : & similiter major , si
caetera paria sint, in aure excitatur motus a
sbno , qui re£ta , atque adeo via breviore in
aurem fertur, quam ab eo , qui tantummo-
do oblique , aut per ambages in illam desse-
ditur. Perspicuutn quoque est , .tanto magis
commoveri fibras nervi olfadorii , quanto
majori copia vel celeritate odor in eas in-
volat; quod quidem tum fit, cum odor nari-
bus etiam attrahitur: item tanto magis agi»
D a tari