Burkhäuser, Nikolaus; Göbhardt, Tobias [Oth.]; Nitribitt, Franz Ernst [Oth.]: Institutiones Metaphysicae (Pars 3): De Deo, Sive Theologia Naturalis (Bambergae Et Wirceburgi: Sumptibus Tobiae Goebhardt, 1774) [VD18 90785061]

1/4 Partis III. Sectio II,
ut prsteritas cognoscat? Respondeo: falsum omnino
est, Deus res absolute futuras primum ut futuras p
deinde ut prssentes, & denique ut praeteritas cognos-
cers. Deus enim omnes hos status istarum rerum
semper simul cognoscit, adeo, ut illae semper in in-
tellediu Divino aeque clare & distinste & tanquam
hoc tempore futura, & tanquam isto tempore prx»
sentes, & tanquam illo tempore praeteritae reprassen-
tentur: neque putare quisquam debet, Deum harum
rerum atftualem exiftentiam aliter cognoscere, cum
illae reipsa existunt, quam cum nondum existere in-
ceperunt, aut cum jam existere desserunt. Proinde
harum quidem rerum status mutantur , Deus vero
mutationes istas absque omni mutatione intelleftus
sui, aut sua cognitionis eodem semper modocognos-
cir.
176» Schclion II. Porro sicut ob diversita-
tem objeftorum diversas in Deo cognitiones cogita-
tione distinguimus, sic etiam iisdem cognitionibus
Divinis ita distincftis pro diversa conditione objecto-
rum diversa nomina imponimus. Sic cognitiones
Divinas rerum necessariarum vocamus necessarias, quia
res istse aliter cognosci non potuere; cognitiones ve-
ro rerum contingentium ipsas etiam contingentes ap-
pellamus , non quia contingentes Dei determinatio-
nes sunt, sed quia objeifta ipsa absolute aliter cogno-
sci a Deo potuiffent. Nam e. g. futuras aftiones li-
beras hominum Deus quidem necessario cognoscit ab
aterno : quia tamen adtiones istas absolute etiam nun-
quam poni possunt, illae etiam absolute a Deo ceu
nunquam futura cognosci potuissent: idcirco igitur
cognitio illa, qua Deus futuram earum existentiam
pravidet, contingens nuncupatur.

>77-