( Mare. e. 2. v. 24.L11C.e. 5.v. 27. (d) Matth. e. 9. (e) Hier.&Chrysost.in Mattii, c. 9. (s) Euseb.
1. 3. Hist.c, z^.Chryiost. Hom. i. inMatthJlieronym. deyir.illust. *
nius consentiunt, occasionem seribendi hu-
jus Evangelii prima: post S. Stephani ne-
cem sidelium dilpersioni tribuit, circa ter-
tium nempe seu quartum a resurredione
Domini annum.
S. Irenaeus vero exaratum vult eo tem-
pore, quo sandi Petrus, & Paulus Eccle-
siae Romanae fundamenta jacebant, circa
annum Christi seu aerae 6i. Verisimilius
tamen S. Matthaeus Opus suum ante S.
Marcum, qui illud in compendium rede-
git circa annum Christi seu aerae 43.absol-
verat, unde ante annum aerae seu Christi
43. Evangelium illtid extitisie oportuit.
Nostra aetate Hebraicum istud S. Mat-
thaei Evangelium nusquam reperitur; ea '
enim exemplaria , quae curantibus Seba-
stiano Miinsterd, & du Ti liet excusa fue-
runt, nullam obtinent audoritatem, utpo-
te recentiora , &ex Latino live Graeco in
Hebraicum translata , prout notant Gro-
tius , Comment. in Matth. Huetius , de
clara interpret. 12. & Millius , Prolog.
1236.
Ratio autem cur Hebraicum, seu Chal-
daicum, vel, si mavis, Syriacum, hoc enim
temporis illius Hebraicum erat idioma ,
exemplar istud exciderit, hiec esse vide-
tur , quod Judaeee Ecclesise , pro quibus
statim seriptum suit, non diu (ubstiterint.
Non desunt tamen, qui credant, Evan-
gelium Syriacum S. Matthaei in Polyglot-
tis impresium esse ipsisiimum sandi hujus
Evangelistae Originale : id tamen Eruditi
perspicaciores non probant, quod haec Sy-
riaca Evangelii hujus editio ipsis videatur
non esfe nisi versio aliqua ex Graeco dun-
taxat adornata.Vid.Calmet.Praefat. in no-
vum Testamentum.
Versio graeca, quae nostra setate super-
est , & autographi loco habetur, jam ab
Apostolorum tempore ignoti Audoris est
Opus. Ex ea Latinam prodiisfe omnes
consentiunt, quamvis de illius Audore ,
tem-
186 Tratt, 1. De £ Scriptura tjusque auQoritate.
yyy De Euangelio S. Mirtthcei.
S. Matthteus Aposloius & Evangelista
filius Alphaei ( c ), Galilaea oriundus, re-
ligione Judaeus, profeslione, leu arte Pu-
blicanus , id est , vedigalium exador ,
apud alios Evangelistas Levi appellatur ,
quod Hebraeum ipsius nomen erat; ipse ta-
men se perpetuo Matthaeum appellat ,
quod nomen in exercitio muneris sui, ve-
digalia scilicet exigendi, forte obtinebat;
& sibi neutiquam indulgens, Publicanum
se prodere non veretur, quo acceptam a
Christo Apostolatsis gratiam magis com-
mendet.
In Capharnaum versatus telonium
suum urbi proximum ad mare Tiberiadis
collocaverat ; cumque JEsus illae pertran-
sidet (J), virum ad sequendum se invita-
vit ; hic nihil cundatus , illico relidis
omnibus, & ne quidem rerumluarum ra-
. tione inita, vocantem secutus est. (e)
Evangelium siium, quod 28. constat
capitibus, scripsit Matthaeus tunc, cum
discessum siium ex Judaea medicabatur, ut
in eam , quae sibi contigerat, regionem ,
Christum praedicaturus , contenderet ;
cum enim Palestinae fideles illum exorasi
sent, ut traditam ipsis dodrinam seripto
colligeret, orantibus ipse acquievit, ( s)
J77 Vernaculo Hebraeorum sermone , qui
Syrus erat, librum suum exaravit, opus-
que actorius eft anno aerae Christianae 41.
odavo post Christi resiirredionem , prout
vetera MSS. graeca fere omnia ad calcem
ejusdem Evangelii notatum habent; idque
teslantur veteres Patres, Papias Discipulis
Christi coaetaneus, apud Euseb. lib. 3. Hist.
c. 39. S. Irenaeus, apud eundem, lib. y.
c. §. Origenes , apud eundem , lib. 6. c.
2)". qui & illud eo sermone seriptum se vi-
disse testantur.
Audor Operis imperfedi in Mat-
thaeum; cui Cornelius a Lapide, & Baro-
1. 3. Hist.c, z^.Chryiost. Hom. i. inMatthJlieronym. deyir.illust. *
nius consentiunt, occasionem seribendi hu-
jus Evangelii prima: post S. Stephani ne-
cem sidelium dilpersioni tribuit, circa ter-
tium nempe seu quartum a resurredione
Domini annum.
S. Irenaeus vero exaratum vult eo tem-
pore, quo sandi Petrus, & Paulus Eccle-
siae Romanae fundamenta jacebant, circa
annum Christi seu aerae 6i. Verisimilius
tamen S. Matthaeus Opus suum ante S.
Marcum, qui illud in compendium rede-
git circa annum Christi seu aerae 43.absol-
verat, unde ante annum aerae seu Christi
43. Evangelium illtid extitisie oportuit.
Nostra aetate Hebraicum istud S. Mat-
thaei Evangelium nusquam reperitur; ea '
enim exemplaria , quae curantibus Seba-
stiano Miinsterd, & du Ti liet excusa fue-
runt, nullam obtinent audoritatem, utpo-
te recentiora , &ex Latino live Graeco in
Hebraicum translata , prout notant Gro-
tius , Comment. in Matth. Huetius , de
clara interpret. 12. & Millius , Prolog.
1236.
Ratio autem cur Hebraicum, seu Chal-
daicum, vel, si mavis, Syriacum, hoc enim
temporis illius Hebraicum erat idioma ,
exemplar istud exciderit, hiec esse vide-
tur , quod Judaeee Ecclesise , pro quibus
statim seriptum suit, non diu (ubstiterint.
Non desunt tamen, qui credant, Evan-
gelium Syriacum S. Matthaei in Polyglot-
tis impresium esse ipsisiimum sandi hujus
Evangelistae Originale : id tamen Eruditi
perspicaciores non probant, quod haec Sy-
riaca Evangelii hujus editio ipsis videatur
non esfe nisi versio aliqua ex Graeco dun-
taxat adornata.Vid.Calmet.Praefat. in no-
vum Testamentum.
Versio graeca, quae nostra setate super-
est , & autographi loco habetur, jam ab
Apostolorum tempore ignoti Audoris est
Opus. Ex ea Latinam prodiisfe omnes
consentiunt, quamvis de illius Audore ,
tem-
186 Tratt, 1. De £ Scriptura tjusque auQoritate.
yyy De Euangelio S. Mirtthcei.
S. Matthteus Aposloius & Evangelista
filius Alphaei ( c ), Galilaea oriundus, re-
ligione Judaeus, profeslione, leu arte Pu-
blicanus , id est , vedigalium exador ,
apud alios Evangelistas Levi appellatur ,
quod Hebraeum ipsius nomen erat; ipse ta-
men se perpetuo Matthaeum appellat ,
quod nomen in exercitio muneris sui, ve-
digalia scilicet exigendi, forte obtinebat;
& sibi neutiquam indulgens, Publicanum
se prodere non veretur, quo acceptam a
Christo Apostolatsis gratiam magis com-
mendet.
In Capharnaum versatus telonium
suum urbi proximum ad mare Tiberiadis
collocaverat ; cumque JEsus illae pertran-
sidet (J), virum ad sequendum se invita-
vit ; hic nihil cundatus , illico relidis
omnibus, & ne quidem rerumluarum ra-
. tione inita, vocantem secutus est. (e)
Evangelium siium, quod 28. constat
capitibus, scripsit Matthaeus tunc, cum
discessum siium ex Judaea medicabatur, ut
in eam , quae sibi contigerat, regionem ,
Christum praedicaturus , contenderet ;
cum enim Palestinae fideles illum exorasi
sent, ut traditam ipsis dodrinam seripto
colligeret, orantibus ipse acquievit, ( s)
J77 Vernaculo Hebraeorum sermone , qui
Syrus erat, librum suum exaravit, opus-
que actorius eft anno aerae Christianae 41.
odavo post Christi resiirredionem , prout
vetera MSS. graeca fere omnia ad calcem
ejusdem Evangelii notatum habent; idque
teslantur veteres Patres, Papias Discipulis
Christi coaetaneus, apud Euseb. lib. 3. Hist.
c. 39. S. Irenaeus, apud eundem, lib. y.
c. §. Origenes , apud eundem , lib. 6. c.
2)". qui & illud eo sermone seriptum se vi-
disse testantur.
Audor Operis imperfedi in Mat-
thaeum; cui Cornelius a Lapide, & Baro-