396
notabilia:
tia, dignaque poenitentiam opera satisfaciamus; non quidem pro poena sterni, g
quaemerito Christi passionis, & mortis per sacramentum, velsacramenti votum
vna cum culpa nobis remittitur, sed pro poena temporali ,quae non tota semper,
vt fit in baptismo, remittitur: sacramentum enim hoc ad iustitiam refertur, cum
iustum Iit,vt qui gratiae, quam acceperat, ingratus Spiritum sandum contristauit
& templum Dei violauit, non sine satisfa&one reconcilietur. Sed quoniam,
non alio tempore grauius, & periculosius certamen instat, quam cum grauiinfir-
mitateconssidatis ex hac vita migrandum est : qua de re non dedignata quoque
est Dei benignitas ;deditq. sacramentum Extremae Vndionis, quo vires tam cor-
poris quam animi refocillari possint; vt cum ad congrediendum cum tam potenti
aduersario accedimus, illius gratia adiuti, non omnino ei impares esse posseffius\
Hoc sacramentum ad Fortitudinem refertur, cuius pars est perseuerantia, quam
huius Vndionis beneficio consequimur fortes in pugna perseuerantes,ac sumpto
fcuto fidei omnia tela nequissimiignea extinguimus . Sed quia sine ministris vita,
constare non potest, deillis etiam Ecclesiaesux Deus prouiditnon sine ordine,
qui non solum addecorem facit plurimum, verum etiam ad concordiam, & vni- B
tatem retinendam:vnde dedit minores ordines quatuor : dedit & maiores, sub-
diaconatum, diaconatum,&sacerdotium. Refertur autem hoc sacramentum.,
ad Prudentiam ; quandoquidem fidelem esse seruum, & prudentem oportet, que
constituit Dominus super familiam suam : Fidelem,vt bonum in communem vti-
litatem ordinet: Prudentem,vt rationem dispensandi agnoscat. Quoniam vero
vnius hominis artas longa non est, breui defuncturi erant, qui per baptismum re-
nati Christo se militiae ascriberent; etiam huic rei remedium Deus contulit ac
matrimonium in ipso paradiso instituit, vt noui Christi milites conscriberentur:
simodo parentes non alia voluntate liberos procrearent, quam vt per baptismu
ex membris primi hominis in membra Christi translati,in eiusdem Christi militum
locum siue album referrentur: atque ijs, qui vita fundi essent, noui semper succe-
derent. Hoc sacramentum ante Adz peccatum erat tantum in officium, & mi'
nisterium; post vero non modoin officium, sed &in remedium institutum] erat:
quapropter ad eam virtutem refertur , qua: Temperantia dicitur, vt est inconti- g
nentia remedium.
Chrfas se<orn
munte^s.
B
C
Cap.S.pag. $61itt. C. infin.
Vod autem Christus communicauerit , & sibi sandissimam Communionem
impertierit, quamuis apud Euangelistas in Coenaiam perada non fiatde
hoc lentio aperte ; id tamen totum ab eo fastum esse assirmare non dubitamus,
sandorum Patrum dodrina sussulti. Sandus Thomas 3. parte quest.81. art.i. in-
quit : Etenim qua Chriftus ab ali)sfacienda voluit , ipfe iam prior executioni man-
dauit, ficut ab eo de baptifmofassum effe conssat, iuxta illud ARuum 1. Coepit lesus
facere, & docere . Hinc Glos, in cap. 3. Ruth explicans comestionem Booz, in-
quit in hunc modum : Comedit Chriftus & bibit ; cum in Caena corporis, & /anguinis
suisacramentum tradidit Apoflolis . Euseb, Emissenus homil.de Paschate, dum,
explicat illud Lucae22, Defiderio defideraui hoc Pascha manducare vobifeum. Hoc
eft, inquit, nouum mfflerium noui Testamenti, quod tradebat Difcipulis: quodplures
ante eum Propheta, &iussi concupierunt. Qui per Pascha aChristo desideratum, D
siue esuritum, nouum Pascha, Eucharistiae scilicet Sacramentum interpretatur.
Et Glossa Moralis Lyrani in hunclocum; Defderio desderauihoc Pafcha mandu- -
care wobifcum: hoc eflEucharissi^ Sacramentum, quod nosper fidem fyiritualiter
manducamus, &ipse manducat nobiseum, incorporando nos fibi per hoc Sacramen-
tum . De quo loquens D. August.hb. 7. Confess.cap. 10. ait: Cibus fum gran-
dium ; cresce , & manducabis me. Nec tu mein te mutabis, fcut cibum carnis tu<e,
sed tu mutaberis in me. Christus itaq.Ccena illa vltimaiam perada,priusCorpus
fuum comedit & sanguinem suum bibit,deindeApostoliseadem sumedapraebuit,
quando dixit; Accipite & comedite: Hocfenim Corpus meum; deinde:Bibite ex
hoc omnes : Hic eslenim sanguis meus.
Chri-
notabilia:
tia, dignaque poenitentiam opera satisfaciamus; non quidem pro poena sterni, g
quaemerito Christi passionis, & mortis per sacramentum, velsacramenti votum
vna cum culpa nobis remittitur, sed pro poena temporali ,quae non tota semper,
vt fit in baptismo, remittitur: sacramentum enim hoc ad iustitiam refertur, cum
iustum Iit,vt qui gratiae, quam acceperat, ingratus Spiritum sandum contristauit
& templum Dei violauit, non sine satisfa&one reconcilietur. Sed quoniam,
non alio tempore grauius, & periculosius certamen instat, quam cum grauiinfir-
mitateconssidatis ex hac vita migrandum est : qua de re non dedignata quoque
est Dei benignitas ;deditq. sacramentum Extremae Vndionis, quo vires tam cor-
poris quam animi refocillari possint; vt cum ad congrediendum cum tam potenti
aduersario accedimus, illius gratia adiuti, non omnino ei impares esse posseffius\
Hoc sacramentum ad Fortitudinem refertur, cuius pars est perseuerantia, quam
huius Vndionis beneficio consequimur fortes in pugna perseuerantes,ac sumpto
fcuto fidei omnia tela nequissimiignea extinguimus . Sed quia sine ministris vita,
constare non potest, deillis etiam Ecclesiaesux Deus prouiditnon sine ordine,
qui non solum addecorem facit plurimum, verum etiam ad concordiam, & vni- B
tatem retinendam:vnde dedit minores ordines quatuor : dedit & maiores, sub-
diaconatum, diaconatum,&sacerdotium. Refertur autem hoc sacramentum.,
ad Prudentiam ; quandoquidem fidelem esse seruum, & prudentem oportet, que
constituit Dominus super familiam suam : Fidelem,vt bonum in communem vti-
litatem ordinet: Prudentem,vt rationem dispensandi agnoscat. Quoniam vero
vnius hominis artas longa non est, breui defuncturi erant, qui per baptismum re-
nati Christo se militiae ascriberent; etiam huic rei remedium Deus contulit ac
matrimonium in ipso paradiso instituit, vt noui Christi milites conscriberentur:
simodo parentes non alia voluntate liberos procrearent, quam vt per baptismu
ex membris primi hominis in membra Christi translati,in eiusdem Christi militum
locum siue album referrentur: atque ijs, qui vita fundi essent, noui semper succe-
derent. Hoc sacramentum ante Adz peccatum erat tantum in officium, & mi'
nisterium; post vero non modoin officium, sed &in remedium institutum] erat:
quapropter ad eam virtutem refertur , qua: Temperantia dicitur, vt est inconti- g
nentia remedium.
Chrfas se<orn
munte^s.
B
C
Cap.S.pag. $61itt. C. infin.
Vod autem Christus communicauerit , & sibi sandissimam Communionem
impertierit, quamuis apud Euangelistas in Coenaiam perada non fiatde
hoc lentio aperte ; id tamen totum ab eo fastum esse assirmare non dubitamus,
sandorum Patrum dodrina sussulti. Sandus Thomas 3. parte quest.81. art.i. in-
quit : Etenim qua Chriftus ab ali)sfacienda voluit , ipfe iam prior executioni man-
dauit, ficut ab eo de baptifmofassum effe conssat, iuxta illud ARuum 1. Coepit lesus
facere, & docere . Hinc Glos, in cap. 3. Ruth explicans comestionem Booz, in-
quit in hunc modum : Comedit Chriftus & bibit ; cum in Caena corporis, & /anguinis
suisacramentum tradidit Apoflolis . Euseb, Emissenus homil.de Paschate, dum,
explicat illud Lucae22, Defiderio defideraui hoc Pascha manducare vobifeum. Hoc
eft, inquit, nouum mfflerium noui Testamenti, quod tradebat Difcipulis: quodplures
ante eum Propheta, &iussi concupierunt. Qui per Pascha aChristo desideratum, D
siue esuritum, nouum Pascha, Eucharistiae scilicet Sacramentum interpretatur.
Et Glossa Moralis Lyrani in hunclocum; Defderio desderauihoc Pafcha mandu- -
care wobifcum: hoc eflEucharissi^ Sacramentum, quod nosper fidem fyiritualiter
manducamus, &ipse manducat nobiseum, incorporando nos fibi per hoc Sacramen-
tum . De quo loquens D. August.hb. 7. Confess.cap. 10. ait: Cibus fum gran-
dium ; cresce , & manducabis me. Nec tu mein te mutabis, fcut cibum carnis tu<e,
sed tu mutaberis in me. Christus itaq.Ccena illa vltimaiam perada,priusCorpus
fuum comedit & sanguinem suum bibit,deindeApostoliseadem sumedapraebuit,
quando dixit; Accipite & comedite: Hocfenim Corpus meum; deinde:Bibite ex
hoc omnes : Hic eslenim sanguis meus.
Chri-