36 DE KERKDEUR VAN SINTE SABINA TË ROME.

onderzocht te hebben, levert ons prof. Berthier in
een tweede hoofdstuk eene afbeelding en eene nauw-
keurige en klare beschrijving van ieder paneel.

Deze paneelen stellen ons voor de voornaamste
gebeurtenissen van het leven van den Zaligmaker,
nevens tafereelen ontleend aan het Oud Testament,
willen en die op het leven van Christus zinspelen.

Dit parallelisme is door prof Berthier klaar
uiteengezet, en de bepaling en uitlegging van ieder
paneel komt ons meestendeels zeer gerechtvaardigd
voor. Slechts vijf voorstellingen zijn er uit het Oud
Testament; de dertien andere paneelen zijn afbeel-
dingen van de bijzonderste feiten van Christus’ leven,
van af zijne geboorte tot aan zijne verrijzenis.
Het is onnoodig hier ieder paneel te bespreken. Wij
willen enkel de aandacht op de twee eerste roepen.

Na het verschijnen van het boek van Berthier,
heeft men terecht het eerste. paneel, voorstellende
de roeping van Mozes, in betrekking gebracht met
het gekend Mozesreliëf, bewaard in het Museum
van Berlijn (i). Maar het belangrijkste paneel is
wel het eerste van het leven van Christus, hetwelk
eene voorstelling is van den Zaligmaker aan het
kruis tusschen de twee moordenaars. Christus is
afgebeeld met baard en lange haren en veel grooter
van gestalte dan de twee booswichten (2). Het is
de oudste afbeelding der kruisiging die wij bezitten.

Algemeen is het bekend dat de eerste christenen
min of meer afschuw hadden voor het kruis en den

(1) Strzygowski, Das Berliner Mosesrelief und die Thüren von
Sta Sabina. (Jahrb. der K. Preussische Kunstsammlungen, 1893).

(2) Ten onrechte beweert Kraus dat Christus zonder baard is-
afgebeeld. Gesch. der Christlichen Kunst. Freiburg, 1896, I, 173.