De Dietsche warande: tijdschrift voor kunst en Zedegeschiedenis (3: 12.1899)

540

DE KUNST VAN BOEKBINDEN.

werd weleens aan het kalfsleder gegeven om zijne buig-
zaamheid en zijne effenheid, maar het is evenals herten-
en schaapsleder zeer aan de vernieling der insecten
blootgesteld.

In het begin werden de boeken plat nedergelegd en
het leder werdt door dikke nagels, welke aan de
uiteinden en het middenpunt van iedere zijde zich
bevinden, beschut. Tot in de XIVe eeuw steken de
plankjes niet over de snede; dan, wanneer het getal
boeken van dag tot dag aangroeide, was men verplicht
de boeken op schuinsche lessenaars of schabben te zetten,
en dienden de plankjes als omlijsting en werden lang-
zamerhand grooter. De titels werden op de planken en
op de snede gedrukt, want de boeken werden met de
snede naar voor toe gerangschikt.

In het Westen van Europa hadden de boeken
twee sluithaken. In Italië en in het Oosten van Europa,
tot in de XVe eeuw7, waren er gewoonlijk nog twee
meer, een aan de boven- en een aan de onderzijde. De
boeken, welke in Griekenland, Bulgarie en Serbie inge-
bonden werden, hebben gewoonlijk eene diepe insnede
langs de drie randen van de omslagen.

In de XVIe eeuw werden vele grieksche handschriften
en boeken in Venetië, Parijs en Lyon alzoo ingebonden.
De araabsche boeken hadden meestal een buigbaar over-
slag, gelijk de hedendaagsche zak-notaboekjes. Dit stelsel
werd door Venetianen en Parijzenaars somtijds nagebootst
voor registers en rekeningboeken. In Zwitserland en in
de omliggende streken vindt men vele boeken die slechts
aan den rug en aan een derde van de zijde met zwijns-
leder voorzien zijn.

De enkele voorbeelden in dezen zin, welke wij
gevonden hebben, zijn van duitschen oorsprong. De
boeken welke tusschen de sluithaken met koperen randen