wobei sie jedoch kein Professor hin- und
znrückführte; cinch die Zettel wurden von
den gewöhnlichen Kollektoren, nicht von den
Professoren, eingesammelt und dem Dekan
eingehändigt. Der Konvent hatte aber
allen Grund, dem Magistrat entgegenzu-
kommen, da man um jene Zeit wiederholt
daran dachte, den Franziskanern die Lehr-
anstalt zu entziehen, auch 1789. lieber
die eigentlichen Gründe dieses Gedankens
erfährt man ans dem Protokoll nichts
Näheres. Ohne Zweifel aber darf man
hiemit folgende Notiz des Guardians Beda
Winterer vom 29. September 1789
in Zusammenhang bringen: »irribi per
O. Laircellistanr Förster insinuatum,
ut notas stucliosorum 3. Nit. I). Lonsuii
h'ralrlrensteür ücleiiter imirranuentur,
mmul^uc si^lriticatuirr ciuoO varinL ob
causas ab snel^to Na§istratu eoirstituta
8it Oepntatio pro lrujate O^mnasio.«
Uebrigens wurde während der reichs-
städtischen Zeit den Minoriten der Unter-
richt nicht entzogen ; dies geschah erst unter
der württcmbergischen Negierung.
lieber die Jahre 1790—93 enthält das
Protokoll wegen der beständigen Kränklich-
keit des Guardians Winterer (j- 26.
Dezember 1793) keine Einträge, daher
auch nichts über die lateinische Lehranstalt.
Inzwischen waren die Kriegs-
n nr uh en anögebrochen, welche dem
Konvent wie Gymnasium sehr nachteilig
waren. Seit Beginn des französischen
Krieges, jedenfalls schon 1792, war die
Schmalzgrnbe mit österreichischem Mi-
litär belegt, so daß die Schulen znm
gioßen Nachteil des Klosters in die Schlaf-
säle des Konvents verlegt werden
mußten. Auch das große Refektorium des
Klosters mußte dem Militär zur Ver-
fügung gestellt werden. Noch schlimmer
erging es dem Konvent in den Jahren
1796 und 1797, als die Zahl der Schüler
und Patres sich sehr verringerte. Ans
einen Bericht des Guardians M. Barth
an den ?. Provinzial Farin e antwortete
dieser also :
Iv. Id 1). Ouardiane!
Ouanta8 Iiisce delli temporidu8 non 8olum
vesler, 8ed et omne8 Oonventu8 no8tri in im-
perio 8iti pa88i 8int calamitate8 vix non ex
omnidu8 tum Oontratrum, tum iVIonialium
IVIona8terii3 dolenter intellexiex tot mad'8,
<^uei3 Oermania opprimitur, ncce88ario anno-
nae (larita3 , et Iil!emo8^narum diminutio
prolluit; ex litteri8 ad ine directi8 e^uidem
liaee omnia jam pridem mente revolvi; 8ed
8i minatur Lonfratrum ve8trorum numeru8
aliunde jam exi§uu8, c^ui8 odidit munia a
Oonventu ve8tro prae8tanda? ciui8 otdeio t'ro-
curatori8, Lxactori8, (lolIectori8 ete. iun§etur?
cjui8 confe88ione8 ildelium excipiet? c^ui8
ae§roto8 in Oivita.te 8oladitur? cini8 denicpie
cum sructu 8tudio8am ^suventutem 1iumanioridu8
litteri8 imduet? nonne 8i liaec et alia dene
multa n6AH§imu8, ne§li^imu8 pariter donorem
I)ei, atcjui in ociium jnclzdi ^Ia§i8tratu8 et
totiu8 Oivitati8 incurrimu8? Quantum modernae
circum8tantiae permittunt 8uccurro aftlicti3
Oonkratridu8; jam c^uatuor 8uper numerum
ordinarium mi8i d'riduroum ; totidem vel 8altem
tre3 5ratre8 clerico8 candidato8 d'deolo^iae
mittam Imcernam; duo in8uper e ^.ati8dona
8olodorum advenere, unu8 e ^Vircedur§o,
Id Idr8U8 e Na^n^a, veniet in8uper adliuc
I'. Ülxuperiu8 cum l^r. Imico llernardo, petam
pariter et e^o cum I'. 8ecretario 8olodorum;
en c^uantopere ^raventur Lonventu8 Ilelvetiae.
^Vccedit cjuod Iioc anno 8int 7 I^ovitii proxime
8acram I?rofe88ionem emis8uri, c^uidu8 3in^uli8
OonventuZ 8unt a33i§nandi; Otkendur^um
denicjue et ldderlin^a a fratridu8 clerici8 Iioc
anno eximi eflla^itant, cjuin ^uod od exii>en8aä
bravi88lina8 ^er in^uriam Iielii procreata8.
Luil>i)re883 e8t ali jnci^to Na§i8tratu idtier-
linZjÄNO t^emina ^uri8 canonici et llieoio^iae
catliedra, unde et duodu8 ?ro5e38ori1ou8 8e-
t)L8tiano, et 8i§i3mundo providendum: Lcliön-
au^iae omne8 1^atre8 et 1^ratre8 I^aici liinc inde
in 1^a§i8 di8per8i vaZsantur, timendumc^ue ne
et Iioc I<ati8l)onae contin§at, en ! Ion§e ma^ora
mala com^arate ad vo8 relic^ui Lonventu8
jirae8ertim Ilelveti 8ul)eunt. ^motionem cjuidem
petunt Kdi katl-63 Vicariu8 I'iu8 et I^ai5aru8,
8ed illorum petiti8 annuendo ruinam (^onventu8
8uevo§amundiani promoverem, cjuare, donec
alia 8it rerum kacie8, amdo Oamundiae
remaneant, oportet, id c^uod utricjue nomine
meo 8>§ini6ce8 volo. Lcjuidem I)ini8 jam
Iitteri8 ad me dati8 Lximiu3 Iueopo1du8
do8tuIavit I?. I^axarum, importuni8 preciI)U8
re8pondi, me nec po88e, nec veile ülum
pimittere, 8i Oonventui 8uo nativo 8it ne-
ce88ariu8, et ni8i po3tuletur ad omnidu8
?atridu8 Oonventu8 Os5eni8l)ur^en8i8, accedat-
^ue con8en8U8 omnium I'atrum 8uevo§amundia-
norum. Id Lae8ari'u8 amoveri pariter, et ad
altiora promoveri de8iderat, a8t modo id lieri
ne^uit,cum ip5im et altiorum cla88ium l'rote88ore8
ldderlin^ae 8i'nt 8Uppre88i, et sorta88i3 etiam
ulidi 8upprimentur liadeat et ip8e patientiam,
donec meliora at5ul§eant tempora, et Oeu8
pacem, cjuam mundu8 dare non pote3t, nodi8
lar^iatur. Oura interea, ut di8ciplina mona8tica
curate odservetur, oeconomiae, 8tudÜ8, 8aluti
lidelium meliori modo con8ulatur, et omnia
okticia, cjuae Dei donorem, et incrementum
donventu3 Oamundiani promovere p038unt,
ddeliter admini3trentur. re3cri1)6 midi proxime
8tatum 8tudiorum et nota3 pro5e38orum. 8aluta
per me omne3 Lon5ratre8 et iVIonia1e8 ad
znrückführte; cinch die Zettel wurden von
den gewöhnlichen Kollektoren, nicht von den
Professoren, eingesammelt und dem Dekan
eingehändigt. Der Konvent hatte aber
allen Grund, dem Magistrat entgegenzu-
kommen, da man um jene Zeit wiederholt
daran dachte, den Franziskanern die Lehr-
anstalt zu entziehen, auch 1789. lieber
die eigentlichen Gründe dieses Gedankens
erfährt man ans dem Protokoll nichts
Näheres. Ohne Zweifel aber darf man
hiemit folgende Notiz des Guardians Beda
Winterer vom 29. September 1789
in Zusammenhang bringen: »irribi per
O. Laircellistanr Förster insinuatum,
ut notas stucliosorum 3. Nit. I). Lonsuii
h'ralrlrensteür ücleiiter imirranuentur,
mmul^uc si^lriticatuirr ciuoO varinL ob
causas ab snel^to Na§istratu eoirstituta
8it Oepntatio pro lrujate O^mnasio.«
Uebrigens wurde während der reichs-
städtischen Zeit den Minoriten der Unter-
richt nicht entzogen ; dies geschah erst unter
der württcmbergischen Negierung.
lieber die Jahre 1790—93 enthält das
Protokoll wegen der beständigen Kränklich-
keit des Guardians Winterer (j- 26.
Dezember 1793) keine Einträge, daher
auch nichts über die lateinische Lehranstalt.
Inzwischen waren die Kriegs-
n nr uh en anögebrochen, welche dem
Konvent wie Gymnasium sehr nachteilig
waren. Seit Beginn des französischen
Krieges, jedenfalls schon 1792, war die
Schmalzgrnbe mit österreichischem Mi-
litär belegt, so daß die Schulen znm
gioßen Nachteil des Klosters in die Schlaf-
säle des Konvents verlegt werden
mußten. Auch das große Refektorium des
Klosters mußte dem Militär zur Ver-
fügung gestellt werden. Noch schlimmer
erging es dem Konvent in den Jahren
1796 und 1797, als die Zahl der Schüler
und Patres sich sehr verringerte. Ans
einen Bericht des Guardians M. Barth
an den ?. Provinzial Farin e antwortete
dieser also :
Iv. Id 1). Ouardiane!
Ouanta8 Iiisce delli temporidu8 non 8olum
vesler, 8ed et omne8 Oonventu8 no8tri in im-
perio 8iti pa88i 8int calamitate8 vix non ex
omnidu8 tum Oontratrum, tum iVIonialium
IVIona8terii3 dolenter intellexiex tot mad'8,
<^uei3 Oermania opprimitur, ncce88ario anno-
nae (larita3 , et Iil!emo8^narum diminutio
prolluit; ex litteri8 ad ine directi8 e^uidem
liaee omnia jam pridem mente revolvi; 8ed
8i minatur Lonfratrum ve8trorum numeru8
aliunde jam exi§uu8, c^ui8 odidit munia a
Oonventu ve8tro prae8tanda? ciui8 otdeio t'ro-
curatori8, Lxactori8, (lolIectori8 ete. iun§etur?
cjui8 confe88ione8 ildelium excipiet? c^ui8
ae§roto8 in Oivita.te 8oladitur? cini8 denicpie
cum sructu 8tudio8am ^suventutem 1iumanioridu8
litteri8 imduet? nonne 8i liaec et alia dene
multa n6AH§imu8, ne§li^imu8 pariter donorem
I)ei, atcjui in ociium jnclzdi ^Ia§i8tratu8 et
totiu8 Oivitati8 incurrimu8? Quantum modernae
circum8tantiae permittunt 8uccurro aftlicti3
Oonkratridu8; jam c^uatuor 8uper numerum
ordinarium mi8i d'riduroum ; totidem vel 8altem
tre3 5ratre8 clerico8 candidato8 d'deolo^iae
mittam Imcernam; duo in8uper e ^.ati8dona
8olodorum advenere, unu8 e ^Vircedur§o,
Id Idr8U8 e Na^n^a, veniet in8uper adliuc
I'. Ülxuperiu8 cum l^r. Imico llernardo, petam
pariter et e^o cum I'. 8ecretario 8olodorum;
en c^uantopere ^raventur Lonventu8 Ilelvetiae.
^Vccedit cjuod Iioc anno 8int 7 I^ovitii proxime
8acram I?rofe88ionem emis8uri, c^uidu8 3in^uli8
OonventuZ 8unt a33i§nandi; Otkendur^um
denicjue et ldderlin^a a fratridu8 clerici8 Iioc
anno eximi eflla^itant, cjuin ^uod od exii>en8aä
bravi88lina8 ^er in^uriam Iielii procreata8.
Luil>i)re883 e8t ali jnci^to Na§i8tratu idtier-
linZjÄNO t^emina ^uri8 canonici et llieoio^iae
catliedra, unde et duodu8 ?ro5e38ori1ou8 8e-
t)L8tiano, et 8i§i3mundo providendum: Lcliön-
au^iae omne8 1^atre8 et 1^ratre8 I^aici liinc inde
in 1^a§i8 di8per8i vaZsantur, timendumc^ue ne
et Iioc I<ati8l)onae contin§at, en ! Ion§e ma^ora
mala com^arate ad vo8 relic^ui Lonventu8
jirae8ertim Ilelveti 8ul)eunt. ^motionem cjuidem
petunt Kdi katl-63 Vicariu8 I'iu8 et I^ai5aru8,
8ed illorum petiti8 annuendo ruinam (^onventu8
8uevo§amundiani promoverem, cjuare, donec
alia 8it rerum kacie8, amdo Oamundiae
remaneant, oportet, id c^uod utricjue nomine
meo 8>§ini6ce8 volo. Lcjuidem I)ini8 jam
Iitteri8 ad me dati8 Lximiu3 Iueopo1du8
do8tuIavit I?. I^axarum, importuni8 preciI)U8
re8pondi, me nec po88e, nec veile ülum
pimittere, 8i Oonventui 8uo nativo 8it ne-
ce88ariu8, et ni8i po3tuletur ad omnidu8
?atridu8 Oonventu8 Os5eni8l)ur^en8i8, accedat-
^ue con8en8U8 omnium I'atrum 8uevo§amundia-
norum. Id Lae8ari'u8 amoveri pariter, et ad
altiora promoveri de8iderat, a8t modo id lieri
ne^uit,cum ip5im et altiorum cla88ium l'rote88ore8
ldderlin^ae 8i'nt 8Uppre88i, et sorta88i3 etiam
ulidi 8upprimentur liadeat et ip8e patientiam,
donec meliora at5ul§eant tempora, et Oeu8
pacem, cjuam mundu8 dare non pote3t, nodi8
lar^iatur. Oura interea, ut di8ciplina mona8tica
curate odservetur, oeconomiae, 8tudÜ8, 8aluti
lidelium meliori modo con8ulatur, et omnia
okticia, cjuae Dei donorem, et incrementum
donventu3 Oamundiani promovere p038unt,
ddeliter admini3trentur. re3cri1)6 midi proxime
8tatum 8tudiorum et nota3 pro5e38orum. 8aluta
per me omne3 Lon5ratre8 et iVIonia1e8 ad