DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.11126#0047
^De SubieBo Prxceptis Anatomicrz artis* i j
prdtia videantur omnia confirussa. obiiciessinejpiritu cordis & caloris mssuxu nonpossesunclionessuas ohire ce~ obieaio*
rikumMfyondeo, id cerebri puftantiam magis indicare, sinis enim nohilior eH m qu<nadsinem:vita igitur & cor B-eiponsio
athn anctllantur. Addamus & hoc non imkgans argumentum, quod cerebrumsiguram det vmuerso corporii J^tio pio™ °mS
natn caput foliut cerehrtgratia conftruclutn eft, at ex capttis magriitudine reltquorum osiium naturamputatpen- dignitate^
deseHtppocrates, nonquodorianturofsaa capite,sedquiaossaomma,prcportione,osiihus,qutbus,articulantur.re-
(bondent-Saltcet brachii ojsa httmeroicoxendtcissacrofiacrum vertehris: wrtehraJsinali medulk: meduUa cerehro.
Oiudecordisetymoassemsolent,ridtculasunt. Qtuverodeeiusd$mfitunuganturPeripatetici, nufquamprovt?
^ifdmittendaputamus. Corporisenim totiuscentrumagnofcimus vmbilicum,trunciveromediumnunquamcor ,
ab anatomicuftatuetur. Quodfiafitu alujuod dignitatis argumentumpeti deheat, cerebrum cor.dipustantius iur & stokorum aS
dicabitur,quiaeditisitmum locum occupatiittfic interelemcnta ignis, inter ccelosempjreumybeatorum sedes,princi- gumentaresei.
patutnobtiMtit. Dum Hippocratesammam infinistro cordisfinulocatb aut loquiturmoreVulgi, autperanimamiuntur*
cdidttm ttmlligit,vtsufius suo loco declarabttur. Statuaturergo cerebrum nobiltus, dein cor; tandem hepar. ]$am
& in ceconomia parttum corporis hic ordoseruatur,vt qtu natuu ordine primasunt,dtgnitatesintpofirema. Tri-
miwiviuitsoetmvitaplanUjmoxfientttytandemrationisfitcapaxamperatergocerebrum,corohsequitur. Galenus
upite vltimo lihri septimi methodi, triumpartiumprincipumdigriitatem& necesiitateminterfeeonserthisver* nttiam digiu-
his. Maximd fane esl cordisdignitas & agmtantibus eius aclio omnino necessaria:cerehri verb,ad vitam quidem,tas & necessita*
parcsimonwttum, non tameriparnbttrin dgrotantthusrequiritur.atiocinoris opus omnibus partibuspernecessa-Q0XiXtrsMX%
rium esi, non tamcnparem habet necesiitatem vt cordis, Sunt qm qiuftionem hanc tta diri?nendamputant,vt tri-
plex fitprincipmm, vnum exortus, alterum dignitatis, tenium necesiitatis-.exortu quoad parenchjma primum eB Qujgstionis to-
bepat, nobilttate praftantius eB cerehrum, necesittatepnmum corfiatuitur: }m tamenpartes tanta conjpirationet,us dissbiutio,
intet fe apt& & connexd sunt, vtmutuisegeantauxiliis,tnutuas^requirantoperas, &earumvnaintercidente
nliqu panter emoriantur, nonfecusaGin hene inssitutacimtatevideinus & fapientisiimum senatum,&sorttsii- TitpiUm.prm<
nwn nulitum potentiam, & multiplicem artisicum vaiietatem, Itcet osficiis & locis difiinguantur, inuicem con-
smtire.HaC apertisiimis verbis exprefitt Galenus lih.desonnationescetws cap.$. Cer, inquit^vhirejpirationepriua-
tHmsuetit,Moueri desinit, hinc mors: priuatur autem re]ptratione,prdcisis, ohfiruclis & interceptis neruis: vt ergo
eorcerebti indiget opCra,ita cerebro vfum quendam corpr&ftat, at^ his vtriusque tecur. Videtur tamen huicnosiu Obiestio*
sententiaaduersari Galeniquidamlocuscap.^Mb.i. deplacttis. Stcuti(ait)motus diuerfisuntgeneris,pulsatio &
voluntartus motusjtaprincipiorum neutrum alterius eget opera. ,Sed ita interpretandus Galenus: cor cerebro ani-
mdem sacnltatem nontranfmittere^neccerebrum cordtpulsifieam, qutadiuerfaeSiearumtemperies^diuersasor-So*atI0'
tna:at<fe ita ad ideam motus voluntarii,nihil consirre cor:vt nec cerebntm ad vim illampulsattlem: non tamenpro*
punatxisiimandum cordis opera cerebrum non egere,
Q_V M S T I 0 V.
De partibus (imilaribus &r dissimilaribtis.* ac primum de
earurn numero*
£ partium fimilarium natura & numero in scholis satis euulgAiamliteminrudtO'
rum gratiam dtrimere piacet. Sunt quifimilares nuUas dariparttcuLts contendant, Obie&ia,
cum earum multiplexsit composttio. Simplices enim, inquit Galenus cap.ostauo,\ibri
primi de eiementis, ex humoribussiurit, humores ex alimentis,alimenta ex elementis. ' {
& lib.i. de semine: exsemme &sanguinegenetantur omnes. Sedsacilis & expedita
rejponsio eB. Similares dicuntWr h<zpartes,non quod omnino simplmssint & incom~ 0 UCi0j
pofit£,fedquodinpartesditterft,specieisiecarinonposiint 5 &exaltispartibusnoncom-
ponantur.Sic philosophus ekmenta,fimpltciadppellat corpora, quod ex aiiis corporibus
noncomponantur,licetmatenaconsient&sorma. Harumfirriiiariumparticularum
ntmerus maxime controuerfus esl. Galenus commentariis in librum Hippocraw de natura hominis,septem enu~
vaetat\Qsfa,cartilagmes,Xigamenta, membranas,sihras,adipem, camem. C<zierum ciim triplexfit caro: musculo- Numerus siitii-
rum^&vzrAe$earQ:viscerim,qu&7ixi^ : &singularumpartium: tripttcemhanccamemfimi-^'1^ paitiwiu
larem ejsevult, itaenimloquiturcapite sextoUhriprinudenaturalihussacultatibus. Interfimilariasuntiecorist
li&nis^enum^pulmonum & cordis caro,nec notttunic&ventricuiijnteflmorum & cerehriproprium corpusftnamq^
txsingulis,venas3arterias,neruos exemeris,reliquum corpusfimplex & elementare apparehit. Capitesexto libri pri-
toi de elementis, neruos, medullam, vngues,pilos, addidit.libello deinc&quali intemperie tendines & cutim,libro de
disserentiis morhorum, &secundodeelementis, venas &arterias. Itaqueapud Galenumlociscitatisjuceruntsi<*
niiUrideorpora,os,cartilago,tigamentum,membram
piliiNosvero quia medullam^piks^adipem^vngueSiapartisdefinitioneexclusimus^necm
dascensemus. , AceustKK Gth<
Galenum leuitaiis aut ohliuionis accusant muttit quod Venas ^ dsterias, neruos,sdpe similares vocet^n^
kklk autem de imquali imempew, organicai & disiimiiares* Rejpondet Argenterius, Galenum in Jimilari
P i paM
prdtia videantur omnia confirussa. obiiciessinejpiritu cordis & caloris mssuxu nonpossesunclionessuas ohire ce~ obieaio*
rikumMfyondeo, id cerebri puftantiam magis indicare, sinis enim nohilior eH m qu<nadsinem:vita igitur & cor B-eiponsio
athn anctllantur. Addamus & hoc non imkgans argumentum, quod cerebrumsiguram det vmuerso corporii J^tio pio™ °mS
natn caput foliut cerehrtgratia conftruclutn eft, at ex capttis magriitudine reltquorum osiium naturamputatpen- dignitate^
deseHtppocrates, nonquodorianturofsaa capite,sedquiaossaomma,prcportione,osiihus,qutbus,articulantur.re-
(bondent-Saltcet brachii ojsa httmeroicoxendtcissacrofiacrum vertehris: wrtehraJsinali medulk: meduUa cerehro.
Oiudecordisetymoassemsolent,ridtculasunt. Qtuverodeeiusd$mfitunuganturPeripatetici, nufquamprovt?
^ifdmittendaputamus. Corporisenim totiuscentrumagnofcimus vmbilicum,trunciveromediumnunquamcor ,
ab anatomicuftatuetur. Quodfiafitu alujuod dignitatis argumentumpeti deheat, cerebrum cor.dipustantius iur & stokorum aS
dicabitur,quiaeditisitmum locum occupatiittfic interelemcnta ignis, inter ccelosempjreumybeatorum sedes,princi- gumentaresei.
patutnobtiMtit. Dum Hippocratesammam infinistro cordisfinulocatb aut loquiturmoreVulgi, autperanimamiuntur*
cdidttm ttmlligit,vtsufius suo loco declarabttur. Statuaturergo cerebrum nobiltus, dein cor; tandem hepar. ]$am
& in ceconomia parttum corporis hic ordoseruatur,vt qtu natuu ordine primasunt,dtgnitatesintpofirema. Tri-
miwiviuitsoetmvitaplanUjmoxfientttytandemrationisfitcapaxamperatergocerebrum,corohsequitur. Galenus
upite vltimo lihri septimi methodi, triumpartiumprincipumdigriitatem& necesiitateminterfeeonserthisver* nttiam digiu-
his. Maximd fane esl cordisdignitas & agmtantibus eius aclio omnino necessaria:cerehri verb,ad vitam quidem,tas & necessita*
parcsimonwttum, non tameriparnbttrin dgrotantthusrequiritur.atiocinoris opus omnibus partibuspernecessa-Q0XiXtrsMX%
rium esi, non tamcnparem habet necesiitatem vt cordis, Sunt qm qiuftionem hanc tta diri?nendamputant,vt tri-
plex fitprincipmm, vnum exortus, alterum dignitatis, tenium necesiitatis-.exortu quoad parenchjma primum eB Qujgstionis to-
bepat, nobilttate praftantius eB cerehrum, necesittatepnmum corfiatuitur: }m tamenpartes tanta conjpirationet,us dissbiutio,
intet fe apt& & connexd sunt, vtmutuisegeantauxiliis,tnutuas^requirantoperas, &earumvnaintercidente
nliqu panter emoriantur, nonfecusaGin hene inssitutacimtatevideinus & fapientisiimum senatum,&sorttsii- TitpiUm.prm<
nwn nulitum potentiam, & multiplicem artisicum vaiietatem, Itcet osficiis & locis difiinguantur, inuicem con-
smtire.HaC apertisiimis verbis exprefitt Galenus lih.desonnationescetws cap.$. Cer, inquit^vhirejpirationepriua-
tHmsuetit,Moueri desinit, hinc mors: priuatur autem re]ptratione,prdcisis, ohfiruclis & interceptis neruis: vt ergo
eorcerebti indiget opCra,ita cerebro vfum quendam corpr&ftat, at^ his vtriusque tecur. Videtur tamen huicnosiu Obiestio*
sententiaaduersari Galeniquidamlocuscap.^Mb.i. deplacttis. Stcuti(ait)motus diuerfisuntgeneris,pulsatio &
voluntartus motusjtaprincipiorum neutrum alterius eget opera. ,Sed ita interpretandus Galenus: cor cerebro ani-
mdem sacnltatem nontranfmittere^neccerebrum cordtpulsifieam, qutadiuerfaeSiearumtemperies^diuersasor-So*atI0'
tna:at<fe ita ad ideam motus voluntarii,nihil consirre cor:vt nec cerebntm ad vim illampulsattlem: non tamenpro*
punatxisiimandum cordis opera cerebrum non egere,
Q_V M S T I 0 V.
De partibus (imilaribus &r dissimilaribtis.* ac primum de
earurn numero*
£ partium fimilarium natura & numero in scholis satis euulgAiamliteminrudtO'
rum gratiam dtrimere piacet. Sunt quifimilares nuUas dariparttcuLts contendant, Obie&ia,
cum earum multiplexsit composttio. Simplices enim, inquit Galenus cap.ostauo,\ibri
primi de eiementis, ex humoribussiurit, humores ex alimentis,alimenta ex elementis. ' {
& lib.i. de semine: exsemme &sanguinegenetantur omnes. Sedsacilis & expedita
rejponsio eB. Similares dicuntWr h<zpartes,non quod omnino simplmssint & incom~ 0 UCi0j
pofit£,fedquodinpartesditterft,specieisiecarinonposiint 5 &exaltispartibusnoncom-
ponantur.Sic philosophus ekmenta,fimpltciadppellat corpora, quod ex aiiis corporibus
noncomponantur,licetmatenaconsient&sorma. Harumfirriiiariumparticularum
ntmerus maxime controuerfus esl. Galenus commentariis in librum Hippocraw de natura hominis,septem enu~
vaetat\Qsfa,cartilagmes,Xigamenta, membranas,sihras,adipem, camem. C<zierum ciim triplexfit caro: musculo- Numerus siitii-
rum^&vzrAe$earQ:viscerim,qu&7ixi^ : &singularumpartium: tripttcemhanccamemfimi-^'1^ paitiwiu
larem ejsevult, itaenimloquiturcapite sextoUhriprinudenaturalihussacultatibus. Interfimilariasuntiecorist
li&nis^enum^pulmonum & cordis caro,nec notttunic&ventricuiijnteflmorum & cerehriproprium corpusftnamq^
txsingulis,venas3arterias,neruos exemeris,reliquum corpusfimplex & elementare apparehit. Capitesexto libri pri-
toi de elementis, neruos, medullam, vngues,pilos, addidit.libello deinc&quali intemperie tendines & cutim,libro de
disserentiis morhorum, &secundodeelementis, venas &arterias. Itaqueapud Galenumlociscitatisjuceruntsi<*
niiUrideorpora,os,cartilago,tigamentum,membram
piliiNosvero quia medullam^piks^adipem^vngueSiapartisdefinitioneexclusimus^necm
dascensemus. , AceustKK Gth<
Galenum leuitaiis aut ohliuionis accusant muttit quod Venas ^ dsterias, neruos,sdpe similares vocet^n^
kklk autem de imquali imempew, organicai & disiimiiares* Rejpondet Argenterius, Galenum in Jimilari
P i paM