ET CFRATIONE. LIB. II. }i
jnultis denegabatur; aliis quidem intercepto ob niilitum omnia vastantium ad Regem adituj
aliisdonum hocconferends sanitatis obperuicatiam & incredulitatem omnino respucnti-
bus. Itaqueaugebaturindiesmalum,&aut saeuiebatacgraiTabaturin vulgus, autaparenti-
businliberostransferebatur jestenim &contagiosus, &haereditarius hicmorbus. Conta- S/r«*»a «»-
giosumelsemulti experiuntur, sed distin&ione opus est: nam strumae aliae sint mansuetae-, ty^°/^m°r'
aliaemalignae &mali moris :illaeapituita fiuntsimplici& inpermistajhaeapitiiita, bile, vipsiifiinSlio
melanchoiicolucco adulteratae :illaetumoremhabentaequalem,rotundum circumscriptum^nm-sTO/»
jnssammationis &doloris expertem: hae tumorem habent inarqualem, durissimum,uasava- *»contagto-
ricumin morem implicata, comitem habentinssammationem, dolorem & vlcus:illae conta--^ &mn
giosae non sunt: hae tetram de se auram eftlant, putrisque ab illis expirat vapor qui suo conta- cmt*&°iM'
#u,&physico,&mathematico proximos quosqueinficere estpotens. Adhuius sententiae
confirmationem, ego celeberrimae Parisiensis scholae decretum proferam, quod mihi claris-
limusDecanusDominusIabot communicauit. , ' • ■ ' Decretum
Dievigefwntoclaua Nouembris, annomillefimoquingensefimoseptuagefimooclauo, Sententia,denomi- fihoU Va?isi-
natorum virorum deslrumis recitata eft & approbata. Hm autemsmt eimmodt. enfis de si.ru-
Supremus Senatuspetiitab ordine Medicorum, Ansirum&panisicium inficerepossent* Respondet, ex mul- mts*
torum slrumis^ vlceribus malignis, virulentis &fordtdis laboran sium, & eodem tn loco vna commoransmm ,
]ulitu,pamsic'mminsiciposse.
Contagiosus ergo morbus est. EssTe autem haereditarium , id est a. parentibus in liberos Str,u®3a h*m
transferi, certistimum est:quia&cerebriimbecilliorisarFecl:us , &capitismale conformati^ ^ "'^
vitiavna cum iemme innatosfacileabeunt. Vt ergoexmacrocephalis macrocephali, exe-
pilepticis epilcptici; ita ex strumolis strumosi generantur.
Qufzm -variafint huim morbi nowwa, drcurita impofita.
M£K>'..' ' ife .-sC A%:;'iist \'\'f^ ^'^0W:\!0^:-
\ /Orbumhuncgraiieni, fcedum&contumaccm, variisnominibus designaresolentau-
XVJthores; Graeci %,oi^hq vocant; Latini 'sirumas,fcrophulas, scrophas,sodclln; Galli, le maldu %>trum/*r"m
Roy,idest morbum Eiegis, lesefcroueUes; Hisip2.m,procellands, lamparones; Lusitani, lasporcas.Di- °™ a va'
euntur^o/^^es-velaporcis, vel^^Vw^o/^^w^^^wv ascopul,isinaequore prominentibus: cm cberades
^©-porcum signisicat, at porcorum cum strumis elegans est analogia. Porca solet essed;«*»/*r.
multiplicis partus'& nunierosae sobolis; strufnaeraro solitanae siint, &ex vna pluresgignunttir.
Porcorum collaplenalunt, breuia, curta: strumosorumcollaob tumores varios &inaequa-
lessunteiusmodi. In porcorumgutture adenosi tumores globuliue reperiuntur:at his, vt
refertAetiusexLeonida,strumaesuntpersimiles. Suibusob voracitatemfamiliarisesthicaf-
fectus: hominibus ob ingluuiem, maxime vero pueris, quiintempestiue &omni fere hora ci-
bumcapiunt, strumae frequenter adnascuntur: fiunt enim inumerae cruditates, &.pituitae
maximus prouentus. Porca spurcum est & sordidum animal, nam in coeno volutatur: stru-
mafoedumest morbi^enus, & olim turpe,£brdidum &sceieratum dicebatur, propterea Tul-
liusstrumam ciuitatis vocat turpitudinem \ scelera, sordes. Hi (ait) medentur reipublicae5 Struma ciui-
quiexecant pestemaliquam,tanquam strumam ciuitatis. Et sirumam dibapho vefiire> est scele-tatl*.
ra,turpitudinem,sordcs cuiuspiam,honorum fastigio occultare: ^o/^jergo merito dicitur
fiicaffedus aporcis, vndeetiam latiniscrophulas dicuntascropha, quaeporca est & quaesae- Scro^ulA..
pmspeperitGeilio. Alijcnerades diccasputant^reTwy^o/^dwi/TreT^va Cneradibus petris^
suntautem saxasubmarinigricantia asperaqueinsuilligregis morem sublatitantia; vtporcis
natantibus similia videahtur: quibus scopulis ob tumoris lnaequalitate.m hic mprbus alhmi- g^^. ^
taripotest. LegimusexCallimachi historia, cheradaspetrasscopulumesseiuxta Euboeam, tr&,
apudquodvlciicentes Pailade iniuriam violatx Caisancirae in eius templo, Aiax Oileusinpa-
tnamrediens naufragio periciitatus est. Sedcur latinieas strumas nuncupauere ? quia cum strumacur
suma gutturis pars dicatur, in ea vt plurimum nascentes strumae sic didae sunt. Sunt qui stru-ita Ai^m
!uasvocentextantia quaedam in tergo, vti gibbum in pedore: sed falluntur meo quidem iu-
^ico, nam si strumae monticuli instar scapulis eminerent,quo fieripostei: modo,vt saliuae mal- ^J"™* *on.
u^que pharmaco abigerentur,testePlinio? quidemaluae facultateCcribens, sicinquit. Ea- inteyg0t
dwnssrumas&parotidasadditahominissaliuapurgat citravulnus. Quin &luuenalis eundem mor-
bum vno carmine non ingeminasTet,
^eputextatum rapuit Nero loripedem mec
StriimoswH, atque vteropariter gibboque tumentem.
MatcellusscnbitapudPlinium,strumamdudtumorumgeneraindicare,SoBiwee &c%oi$cifes,
Vt quoties Graeci SoS-ivives legunt, toties Plinius strumam interpraetetur: sed errat; nam ^oS-^v-
^vertitiicpe furunculos , &Dioscoridis interpraetes $o3-ii}vie furiinculos interpra;tantnr: Et
ne fafalui proprie furunculusest, significatque apud Galeuum tumorem ^rpf^^Tw^ ex
crastis
jnultis denegabatur; aliis quidem intercepto ob niilitum omnia vastantium ad Regem adituj
aliisdonum hocconferends sanitatis obperuicatiam & incredulitatem omnino respucnti-
bus. Itaqueaugebaturindiesmalum,&aut saeuiebatacgraiTabaturin vulgus, autaparenti-
businliberostransferebatur jestenim &contagiosus, &haereditarius hicmorbus. Conta- S/r«*»a «»-
giosumelsemulti experiuntur, sed distin&ione opus est: nam strumae aliae sint mansuetae-, ty^°/^m°r'
aliaemalignae &mali moris :illaeapituita fiuntsimplici& inpermistajhaeapitiiita, bile, vipsiifiinSlio
melanchoiicolucco adulteratae :illaetumoremhabentaequalem,rotundum circumscriptum^nm-sTO/»
jnssammationis &doloris expertem: hae tumorem habent inarqualem, durissimum,uasava- *»contagto-
ricumin morem implicata, comitem habentinssammationem, dolorem & vlcus:illae conta--^ &mn
giosae non sunt: hae tetram de se auram eftlant, putrisque ab illis expirat vapor qui suo conta- cmt*&°iM'
#u,&physico,&mathematico proximos quosqueinficere estpotens. Adhuius sententiae
confirmationem, ego celeberrimae Parisiensis scholae decretum proferam, quod mihi claris-
limusDecanusDominusIabot communicauit. , ' • ■ ' Decretum
Dievigefwntoclaua Nouembris, annomillefimoquingensefimoseptuagefimooclauo, Sententia,denomi- fihoU Va?isi-
natorum virorum deslrumis recitata eft & approbata. Hm autemsmt eimmodt. enfis de si.ru-
Supremus Senatuspetiitab ordine Medicorum, Ansirum&panisicium inficerepossent* Respondet, ex mul- mts*
torum slrumis^ vlceribus malignis, virulentis &fordtdis laboran sium, & eodem tn loco vna commoransmm ,
]ulitu,pamsic'mminsiciposse.
Contagiosus ergo morbus est. EssTe autem haereditarium , id est a. parentibus in liberos Str,u®3a h*m
transferi, certistimum est:quia&cerebriimbecilliorisarFecl:us , &capitismale conformati^ ^ "'^
vitiavna cum iemme innatosfacileabeunt. Vt ergoexmacrocephalis macrocephali, exe-
pilepticis epilcptici; ita ex strumolis strumosi generantur.
Qufzm -variafint huim morbi nowwa, drcurita impofita.
M£K>'..' ' ife .-sC A%:;'iist \'\'f^ ^'^0W:\!0^:-
\ /Orbumhuncgraiieni, fcedum&contumaccm, variisnominibus designaresolentau-
XVJthores; Graeci %,oi^hq vocant; Latini 'sirumas,fcrophulas, scrophas,sodclln; Galli, le maldu %>trum/*r"m
Roy,idest morbum Eiegis, lesefcroueUes; Hisip2.m,procellands, lamparones; Lusitani, lasporcas.Di- °™ a va'
euntur^o/^^es-velaporcis, vel^^Vw^o/^^w^^^wv ascopul,isinaequore prominentibus: cm cberades
^©-porcum signisicat, at porcorum cum strumis elegans est analogia. Porca solet essed;«*»/*r.
multiplicis partus'& nunierosae sobolis; strufnaeraro solitanae siint, &ex vna pluresgignunttir.
Porcorum collaplenalunt, breuia, curta: strumosorumcollaob tumores varios &inaequa-
lessunteiusmodi. In porcorumgutture adenosi tumores globuliue reperiuntur:at his, vt
refertAetiusexLeonida,strumaesuntpersimiles. Suibusob voracitatemfamiliarisesthicaf-
fectus: hominibus ob ingluuiem, maxime vero pueris, quiintempestiue &omni fere hora ci-
bumcapiunt, strumae frequenter adnascuntur: fiunt enim inumerae cruditates, &.pituitae
maximus prouentus. Porca spurcum est & sordidum animal, nam in coeno volutatur: stru-
mafoedumest morbi^enus, & olim turpe,£brdidum &sceieratum dicebatur, propterea Tul-
liusstrumam ciuitatis vocat turpitudinem \ scelera, sordes. Hi (ait) medentur reipublicae5 Struma ciui-
quiexecant pestemaliquam,tanquam strumam ciuitatis. Et sirumam dibapho vefiire> est scele-tatl*.
ra,turpitudinem,sordcs cuiuspiam,honorum fastigio occultare: ^o/^jergo merito dicitur
fiicaffedus aporcis, vndeetiam latiniscrophulas dicuntascropha, quaeporca est & quaesae- Scro^ulA..
pmspeperitGeilio. Alijcnerades diccasputant^reTwy^o/^dwi/TreT^va Cneradibus petris^
suntautem saxasubmarinigricantia asperaqueinsuilligregis morem sublatitantia; vtporcis
natantibus similia videahtur: quibus scopulis ob tumoris lnaequalitate.m hic mprbus alhmi- g^^. ^
taripotest. LegimusexCallimachi historia, cheradaspetrasscopulumesseiuxta Euboeam, tr&,
apudquodvlciicentes Pailade iniuriam violatx Caisancirae in eius templo, Aiax Oileusinpa-
tnamrediens naufragio periciitatus est. Sedcur latinieas strumas nuncupauere ? quia cum strumacur
suma gutturis pars dicatur, in ea vt plurimum nascentes strumae sic didae sunt. Sunt qui stru-ita Ai^m
!uasvocentextantia quaedam in tergo, vti gibbum in pedore: sed falluntur meo quidem iu-
^ico, nam si strumae monticuli instar scapulis eminerent,quo fieripostei: modo,vt saliuae mal- ^J"™* *on.
u^que pharmaco abigerentur,testePlinio? quidemaluae facultateCcribens, sicinquit. Ea- inteyg0t
dwnssrumas&parotidasadditahominissaliuapurgat citravulnus. Quin &luuenalis eundem mor-
bum vno carmine non ingeminasTet,
^eputextatum rapuit Nero loripedem mec
StriimoswH, atque vteropariter gibboque tumentem.
MatcellusscnbitapudPlinium,strumamdudtumorumgeneraindicare,SoBiwee &c%oi$cifes,
Vt quoties Graeci SoS-ivives legunt, toties Plinius strumam interpraetetur: sed errat; nam ^oS-^v-
^vertitiicpe furunculos , &Dioscoridis interpraetes $o3-ii}vie furiinculos interpra;tantnr: Et
ne fafalui proprie furunculusest, significatque apud Galeuum tumorem ^rpf^^Tw^ ex
crastis