z
1
kf
r
C
e
si cum aliqua parte fuerit locutus. A •
lij stant secundo dido. ff de qusrstio.
repeti, ss. demanu.test. Stichus.ff.de
heredi, instituen.si ita scriptum.Nam
posteriora derogant prioribus.ex.de
rescript.cteterum.Tertij stant priori:
quia prsesumitur,q> corruptus uaria-
uerit. Egouero dico secundos bene
dicere,si testis uidens se errasse, ineo
tineti,&priusqua parti loquatur:uel,
secundum alios, ante aperturam se
correxit.extra, de testi.fraternitatis.
Tertij uerd bene dicunt,si corredio'
ni su$ interposuit interuallu,uel par-
ti loquutus est.ex.de testi.cog. prte-
>terea y. Qualiter autem diseordeste-
stes concordentur, not.infra, §, iam
Adde quando testes di*
cantur uaciUantes, cr
consormes. Bal. consi.
cccxj.ij.lib.
addit,imo ibi.&redit ad primudidu,uideruruacillare, se-
cundum Vince.utno.ex.de eled.scriptum.&inpr^dic.cap.
dilectus.&sic non ualet,ut s.Iacob.Bald.dixit,qubd si post-
quam deposuit, dicit se maU dixisse,& aliter dicit:quod nec
primo, nec secundo eius dido credetur. Idem dicit Accur.
y Praeterea. ] Debilita*
tur tamen primum di*
ttum,& minor sides 11
li adbibetur, ut ibi dixi
post Inn.in ult. glo. &
omnino uide quod ibi
post Hossi. dixi super
glfin. Adde an testis
statim posiit mutare di
&um suum. Alexan.co
si.lxx.j.lib. Additio.Vi
de tu Lu. Rom.singu.
dccxcix.inci. dicit, c.j.
ubi, quod teftis metu
tormentoru poteSl cor
rigere ditiumsuum9es
bi
ftni
tii
di
otu
P1
in
in
pl
mi
tr:
sit
qu
no
di,
ex
du
Psor
,- 1 dix
yrii^
lntn/Hipimi-- <
l
(rifc.ppi'KI,r-i- '■
1,1
tiam ex
terMUo.-Etuidedo.de
testis iuratus. innouis.
Heiir. Ferr.
Vine. ] ipfW0'
bocno.e.tit, cilmcdu-.
stm.^tbocingliul
que suit Io, per qw
etiam soluiturseqiw
quastio.
a Posttae.] Adexcufa*
tionem teftis, quinon
expresiteausitm, pos
' nit id gl. non ddculpH
Qȣ.] Quod ibi dis
xideiudice, dic in tu
ste, quo ad similitudu
nem caufe.
Adde uer. quid sii&
teftis. quid si teftis im
dixit m indicio, dliui
ex-quamsidem »
turf’ Baldus consilio.
cccclxv.ij.lib.
c Meminimus. ] Vide
quod ibi dixi fuperult.
gl.Qr qd’no.eo.titfc
ternitatis.mglo.ij^
quod super ea dixi.
“ Eadem causa.] Si(p
&eo.c.
Adde, quod fisitft
omnium bonorum, uel
maioris partis,repelli*
tur, aliter secus: ut per
Cano. mc. cum opon
teat.de accus. Bald.m
autben.si dicatur.Cie
testim.Alexand.coifl
lxxviij.j.lib>
e lnprin.]Dic,utibu
pro solutiow
trarij, uide quod not.
derestitut. ftolutfa
quens.§.diimi.mj‘^
lib.v/.
f Contra. ]SciW
admittitur: fedoo^l
riumsilicetquod^
admittatur, no. F.
wr.siscUescrr^
dem-decreucruA
g Adcdusim^
procurator' di reg>‘
cuno.codemU:»
IMnd. hbr. rM' \
contraflM/0^
g. §cideoalClt
eu®
wdione.^Mt»tor^
nmoffidumeftpublij^f
cum, (Tnece/sariu/m: 3
erquifinitoojficiono t(
trntiir. Gdeexcufat. P
Cl
fuit f irinius uoc. me
Iquejitm. perquam '
filet osscmpubli= P
aemsitionepra $
stre, ^HMonpr£s
; stuoUM.
AddeqiibdBaLcons
sleediiijdib./. tenet,
silpromtorsiih
ioostciotion prohibe
^lesifcdrimcMfa
^ifdiindplt^d
^hln^execus
fro tenento
^itesesnon [unt,
FjhtiindmBd.
^eexxj.lib.p
'M.W.
h.
r yiila i A . J
tor,
est,
s'J11 «fe «i, 7« eo.!
Specul.lib.I Partic.IlII.
de interrogatorijs. uer. quid si unus,
ddindudus, dicit contrarium eius,
quod primo dixit < Respon.tucneu.
tri dido eius stabitur.ex. de appella-
ti onib.solicitudinem.in fin.ff.eo. qui
uana.C.deliber, cau. cum pretiu.ni-
si fort£ sit ita, quod prim^ attestatio-
£nes non ualeant, secundu Vincent.z
Si uerd testes hincindesibi cotradi-
cunt,dic uts.de edininstrumen.^.re-
stat. Quid si compertum est, primu,
coram quo deposuit,iudicem no fuisse Dic, quod ualetse-
cundum didum,quod est priori contrarium:cum prima de-
positio nulla fuerit coram non iudice fada. ex, de iudic. atsi
clerici.ex.deappellationib. utdebit?.inpri.ncipio.ibiUdo.
neo,&c.quianec praestat impedimentum,quod de iurenon
sortitur effedum.ex. deiure patro, illud.& cap. quodaute,
75 deeled.auditis.t Ite,quod estuerbosus,cotraquemprsesu-
mitur.argu.C.de preci.Impera.offe.l.fi. & not.C.eo.solam.
a in fin.gloss.ibi positae a: & not.s.eod.
Ite q> est socius.Item, quod habet co-
similem causam.uel crimen.ex.eode.
p ersonas.iiii q.iij. uersi. liberi testes.
C.eodem, cs^. quoniam. & argume.
b ex.deiudicijs.causam,quae Mtem,q,
inaliacausa criminali contra me tu-
lit testimonium : unde nunc non de-
bet admitti in ista, quia prassumitur
inimicus : ut ex. deaccusa. memini-
c mus c.& c.cum P. ff. de test.produci.
3ciiij.quaest.iij.cap.placuit.$.item in
criminali.respon.j.ubi de hoc.Quod
Gratianus & Io. de Deo. & quidam
alij in telligut simpliciter in causa cri-
minali: argumen. extra, deappella-
tionibus.ad hoc.j.Ioan. autem dixit,
quodsiuesit criminalis, siueciuilis,
potest contra eundem iterum in alia
induci.Nec obstant prima iura, quae
in eadem causa d post publicatas atte
stationes loquuntur, secudum eum,
uel quando prius malum tuleratte-
stimoniumJtem,qudd habet causam
contra eum, contra quem produci-
tur. ex. depur. ca. ciim in iuuentute.
prope finem. &s. eodem $. in prin/
e cip.e argumen.contra, quod non re-
pellatur testis, licet h abeat causam a^
liam contraillum.Institutio.deexcu
hsrcd.institv.en.si ita. Sed si tertio 74 sa.tut.$.propterlite.+ Item, quod fuit
in cadecausa,uel in principali:si hsec
est causa appellationis,iudex,uel ad -
uocatus,uel procurator, uel assessor,
uel executor,uel ador, uel arbiter.ij.
qusest.vj. statuendum. extra,eod.Ro
mana.lib.vj.ff.eodem.l. fi. ff. de asses.
l.ji iiij. quaestion. iij. cap. si testes. $.
testes quos.ex.eodem.diledo. 3c ca.
insuper.Sc in authenti.eodem.coliat.
vij.$.quoniam.ss. ad Trebelliam ille,
aquo.^.penulti.C.dearbitr.nein ar-
bitris. $. si autem. Est enim pnesum-
tio,q> diceret pro ea parte3pro qua pri
us fuit. Euanescit a,ute talis prsesum-
ptio,si prius sit testis, 8c postea iudex
uel aduocatus, secundum Hug. In
fprocur. tamen not. contrif, ff. eode
l.fina.per prae.^.quoniam uerb.& de
fideinstrumen. §. si uerd mdriantur.
uersi. quod si etiam.& uersic.seq.col-
lat. vj. In quibus loquitur de mediatore con^
grd hic loquimur de procuratore ad causam^
Hoc aut certu est,quod contra persona testis, quem quis in- de interrogatoriis, uer, quid 11 unus,
ducit,non potest aliquid opponere, nisiexnouacauia : sed 72& Lequen.+ Quid si idem testis secu-
contra eius didumsic.Testem enim,quem pro me recipio,
debeo cotra me etia recipere, quod dic, ut infra $. ssepe te-
44traq; parte dixitu: utquiadixitquod
numerauiT. decem : sed dixit quod
eifecipa&um denopetedo quinq;:
nuquid ergo ego possum reprobare
in eo, quod dixit contra me, & T. in
eo quod dixit contra eum Videtur
quod siernam & utraq; pars appellat
a sententia, quatenus est contra eum
lata.ex.de testamen.Raynutius. Scc.
stes.uersic.& not. & extra,eod. praffentium.* Quid si pro u-
u Partedixit.^ecob.
uer. s. item quod depo
suit. Intellige per utra*
que partem formata
capitula, cr super iUis
iuratum per testem ab
altera parte produftu.
Raynaldus.Dic contra,quod ex cuius persona quis lucrum
capit, eius factum perhorreseere non debet:ut ff de regulis
iur.ex quapersona, Reprobetur ergo in totum, uel approbe
turJicetdici possit,quod non uideturT.aliquid ex persona
testis habere:sed occasione mei producentis testem, secun-
dum Vbert.Breuiter autem tene, quod tutius est opponere
contra testes,post publicatas attestationes.quod licet,post-
quam fuerit protestatus. No enim expedit reprobare ipsos,
f donec uideat an pro ipso,an contra eum deponant. Si tame
opponit in productione,reseruabitur hoc in tempus dispu-
' S^^/tationis.s.uersic.sed quid si dicitur.&seq.Item, quod testes
suntuarij,&in suis didis uacillantes.ex.de causa poss. &
prie.cum ecclesia.&de poenis.super his.ex.uteccles.bene.c.
unico.iij.qusest.ix.pura.ffeo.l.j.inprincip.&l.quisalsa. &L
y testium.iiij.qu£st.iij.c.sitestes.£.quifalso.&J.uer.item quod
/ falso.&J.^.nunctradandum.uersic.considerare.Vel,quod
;'^7 testis titubauit seu dubitauit. unde non ualet eiusdidum:
quia titubans pro ignorante habetur. C. de conditio.inde-
bit.Lfina. ff.de liber.exhibend.l.iij.^.is.qui.imo errat,nec di
cit.argumen.ff. de regulis iur. L non debet. $. inreobscura.
A 70 + Et nota,qudd testis dicitur uarians, cum nulla causaassi-
J /*L j gnata dicit contrarium eius, quod primo dixit, ex. de tem-
por.ordina c.diledus.Tunc uerd sibijpsi contradicit,quan-
do duo incompassibilia dicit : ut si primo dixit contradum
z fuisse Romae die tali celebratumzpostea dicit se illa die fuisse
Narbon. Vacillat autem, qui timendo & dubitando uarid Io
quitur.ff.de fal.eos qui.ff.de testib.l. ij.&l. qui salso. quaeest
’ iiij.q.iij.Sctestimonium talis nonualet:imd ipse punitur.C»
x de testib.nullum. secudum papam x.
Vel dic secundum Vincen. q? uariat,
qui confitetur unum, & postea con-
trarium uacillat, proutj. dicetur: ut
inpr^.l.quifalso. Quandoque etiam
qUis simul uariat Scuacillat.ut ex. de
71 poenis.superhis. + Quid si dicit, uidi
hicjmd ibi^ Respondeo,ualet. ff. de
1
kf
r
C
e
si cum aliqua parte fuerit locutus. A •
lij stant secundo dido. ff de qusrstio.
repeti, ss. demanu.test. Stichus.ff.de
heredi, instituen.si ita scriptum.Nam
posteriora derogant prioribus.ex.de
rescript.cteterum.Tertij stant priori:
quia prsesumitur,q> corruptus uaria-
uerit. Egouero dico secundos bene
dicere,si testis uidens se errasse, ineo
tineti,&priusqua parti loquatur:uel,
secundum alios, ante aperturam se
correxit.extra, de testi.fraternitatis.
Tertij uerd bene dicunt,si corredio'
ni su$ interposuit interuallu,uel par-
ti loquutus est.ex.de testi.cog. prte-
>terea y. Qualiter autem diseordeste-
stes concordentur, not.infra, §, iam
Adde quando testes di*
cantur uaciUantes, cr
consormes. Bal. consi.
cccxj.ij.lib.
addit,imo ibi.&redit ad primudidu,uideruruacillare, se-
cundum Vince.utno.ex.de eled.scriptum.&inpr^dic.cap.
dilectus.&sic non ualet,ut s.Iacob.Bald.dixit,qubd si post-
quam deposuit, dicit se maU dixisse,& aliter dicit:quod nec
primo, nec secundo eius dido credetur. Idem dicit Accur.
y Praeterea. ] Debilita*
tur tamen primum di*
ttum,& minor sides 11
li adbibetur, ut ibi dixi
post Inn.in ult. glo. &
omnino uide quod ibi
post Hossi. dixi super
glfin. Adde an testis
statim posiit mutare di
&um suum. Alexan.co
si.lxx.j.lib. Additio.Vi
de tu Lu. Rom.singu.
dccxcix.inci. dicit, c.j.
ubi, quod teftis metu
tormentoru poteSl cor
rigere ditiumsuum9es
bi
ftni
tii
di
otu
P1
in
in
pl
mi
tr:
sit
qu
no
di,
ex
du
Psor
,- 1 dix
yrii^
lntn/Hipimi-- <
l
(rifc.ppi'KI,r-i- '■
1,1
tiam ex
terMUo.-Etuidedo.de
testis iuratus. innouis.
Heiir. Ferr.
Vine. ] ipfW0'
bocno.e.tit, cilmcdu-.
stm.^tbocingliul
que suit Io, per qw
etiam soluiturseqiw
quastio.
a Posttae.] Adexcufa*
tionem teftis, quinon
expresiteausitm, pos
' nit id gl. non ddculpH
Qȣ.] Quod ibi dis
xideiudice, dic in tu
ste, quo ad similitudu
nem caufe.
Adde uer. quid sii&
teftis. quid si teftis im
dixit m indicio, dliui
ex-quamsidem »
turf’ Baldus consilio.
cccclxv.ij.lib.
c Meminimus. ] Vide
quod ibi dixi fuperult.
gl.Qr qd’no.eo.titfc
ternitatis.mglo.ij^
quod super ea dixi.
“ Eadem causa.] Si(p
&eo.c.
Adde, quod fisitft
omnium bonorum, uel
maioris partis,repelli*
tur, aliter secus: ut per
Cano. mc. cum opon
teat.de accus. Bald.m
autben.si dicatur.Cie
testim.Alexand.coifl
lxxviij.j.lib>
e lnprin.]Dic,utibu
pro solutiow
trarij, uide quod not.
derestitut. ftolutfa
quens.§.diimi.mj‘^
lib.v/.
f Contra. ]SciW
admittitur: fedoo^l
riumsilicetquod^
admittatur, no. F.
wr.siscUescrr^
dem-decreucruA
g Adcdusim^
procurator' di reg>‘
cuno.codemU:»
IMnd. hbr. rM' \
contraflM/0^
g. §cideoalClt
eu®
wdione.^Mt»tor^
nmoffidumeftpublij^f
cum, (Tnece/sariu/m: 3
erquifinitoojficiono t(
trntiir. Gdeexcufat. P
Cl
fuit f irinius uoc. me
Iquejitm. perquam '
filet osscmpubli= P
aemsitionepra $
stre, ^HMonpr£s
; stuoUM.
AddeqiibdBaLcons
sleediiijdib./. tenet,
silpromtorsiih
ioostciotion prohibe
^lesifcdrimcMfa
^ifdiindplt^d
^hln^execus
fro tenento
^itesesnon [unt,
FjhtiindmBd.
^eexxj.lib.p
'M.W.
h.
r yiila i A . J
tor,
est,
s'J11 «fe «i, 7« eo.!
Specul.lib.I Partic.IlII.
de interrogatorijs. uer. quid si unus,
ddindudus, dicit contrarium eius,
quod primo dixit < Respon.tucneu.
tri dido eius stabitur.ex. de appella-
ti onib.solicitudinem.in fin.ff.eo. qui
uana.C.deliber, cau. cum pretiu.ni-
si fort£ sit ita, quod prim^ attestatio-
£nes non ualeant, secundu Vincent.z
Si uerd testes hincindesibi cotradi-
cunt,dic uts.de edininstrumen.^.re-
stat. Quid si compertum est, primu,
coram quo deposuit,iudicem no fuisse Dic, quod ualetse-
cundum didum,quod est priori contrarium:cum prima de-
positio nulla fuerit coram non iudice fada. ex, de iudic. atsi
clerici.ex.deappellationib. utdebit?.inpri.ncipio.ibiUdo.
neo,&c.quianec praestat impedimentum,quod de iurenon
sortitur effedum.ex. deiure patro, illud.& cap. quodaute,
75 deeled.auditis.t Ite,quod estuerbosus,cotraquemprsesu-
mitur.argu.C.de preci.Impera.offe.l.fi. & not.C.eo.solam.
a in fin.gloss.ibi positae a: & not.s.eod.
Ite q> est socius.Item, quod habet co-
similem causam.uel crimen.ex.eode.
p ersonas.iiii q.iij. uersi. liberi testes.
C.eodem, cs^. quoniam. & argume.
b ex.deiudicijs.causam,quae Mtem,q,
inaliacausa criminali contra me tu-
lit testimonium : unde nunc non de-
bet admitti in ista, quia prassumitur
inimicus : ut ex. deaccusa. memini-
c mus c.& c.cum P. ff. de test.produci.
3ciiij.quaest.iij.cap.placuit.$.item in
criminali.respon.j.ubi de hoc.Quod
Gratianus & Io. de Deo. & quidam
alij in telligut simpliciter in causa cri-
minali: argumen. extra, deappella-
tionibus.ad hoc.j.Ioan. autem dixit,
quodsiuesit criminalis, siueciuilis,
potest contra eundem iterum in alia
induci.Nec obstant prima iura, quae
in eadem causa d post publicatas atte
stationes loquuntur, secudum eum,
uel quando prius malum tuleratte-
stimoniumJtem,qudd habet causam
contra eum, contra quem produci-
tur. ex. depur. ca. ciim in iuuentute.
prope finem. &s. eodem $. in prin/
e cip.e argumen.contra, quod non re-
pellatur testis, licet h abeat causam a^
liam contraillum.Institutio.deexcu
hsrcd.institv.en.si ita. Sed si tertio 74 sa.tut.$.propterlite.+ Item, quod fuit
in cadecausa,uel in principali:si hsec
est causa appellationis,iudex,uel ad -
uocatus,uel procurator, uel assessor,
uel executor,uel ador, uel arbiter.ij.
qusest.vj. statuendum. extra,eod.Ro
mana.lib.vj.ff.eodem.l. fi. ff. de asses.
l.ji iiij. quaestion. iij. cap. si testes. $.
testes quos.ex.eodem.diledo. 3c ca.
insuper.Sc in authenti.eodem.coliat.
vij.$.quoniam.ss. ad Trebelliam ille,
aquo.^.penulti.C.dearbitr.nein ar-
bitris. $. si autem. Est enim pnesum-
tio,q> diceret pro ea parte3pro qua pri
us fuit. Euanescit a,ute talis prsesum-
ptio,si prius sit testis, 8c postea iudex
uel aduocatus, secundum Hug. In
fprocur. tamen not. contrif, ff. eode
l.fina.per prae.^.quoniam uerb.& de
fideinstrumen. §. si uerd mdriantur.
uersi. quod si etiam.& uersic.seq.col-
lat. vj. In quibus loquitur de mediatore con^
grd hic loquimur de procuratore ad causam^
Hoc aut certu est,quod contra persona testis, quem quis in- de interrogatoriis, uer, quid 11 unus,
ducit,non potest aliquid opponere, nisiexnouacauia : sed 72& Lequen.+ Quid si idem testis secu-
contra eius didumsic.Testem enim,quem pro me recipio,
debeo cotra me etia recipere, quod dic, ut infra $. ssepe te-
44traq; parte dixitu: utquiadixitquod
numerauiT. decem : sed dixit quod
eifecipa&um denopetedo quinq;:
nuquid ergo ego possum reprobare
in eo, quod dixit contra me, & T. in
eo quod dixit contra eum Videtur
quod siernam & utraq; pars appellat
a sententia, quatenus est contra eum
lata.ex.de testamen.Raynutius. Scc.
stes.uersic.& not. & extra,eod. praffentium.* Quid si pro u-
u Partedixit.^ecob.
uer. s. item quod depo
suit. Intellige per utra*
que partem formata
capitula, cr super iUis
iuratum per testem ab
altera parte produftu.
Raynaldus.Dic contra,quod ex cuius persona quis lucrum
capit, eius factum perhorreseere non debet:ut ff de regulis
iur.ex quapersona, Reprobetur ergo in totum, uel approbe
turJicetdici possit,quod non uideturT.aliquid ex persona
testis habere:sed occasione mei producentis testem, secun-
dum Vbert.Breuiter autem tene, quod tutius est opponere
contra testes,post publicatas attestationes.quod licet,post-
quam fuerit protestatus. No enim expedit reprobare ipsos,
f donec uideat an pro ipso,an contra eum deponant. Si tame
opponit in productione,reseruabitur hoc in tempus dispu-
' S^^/tationis.s.uersic.sed quid si dicitur.&seq.Item, quod testes
suntuarij,&in suis didis uacillantes.ex.de causa poss. &
prie.cum ecclesia.&de poenis.super his.ex.uteccles.bene.c.
unico.iij.qusest.ix.pura.ffeo.l.j.inprincip.&l.quisalsa. &L
y testium.iiij.qu£st.iij.c.sitestes.£.quifalso.&J.uer.item quod
/ falso.&J.^.nunctradandum.uersic.considerare.Vel,quod
;'^7 testis titubauit seu dubitauit. unde non ualet eiusdidum:
quia titubans pro ignorante habetur. C. de conditio.inde-
bit.Lfina. ff.de liber.exhibend.l.iij.^.is.qui.imo errat,nec di
cit.argumen.ff. de regulis iur. L non debet. $. inreobscura.
A 70 + Et nota,qudd testis dicitur uarians, cum nulla causaassi-
J /*L j gnata dicit contrarium eius, quod primo dixit, ex. de tem-
por.ordina c.diledus.Tunc uerd sibijpsi contradicit,quan-
do duo incompassibilia dicit : ut si primo dixit contradum
z fuisse Romae die tali celebratumzpostea dicit se illa die fuisse
Narbon. Vacillat autem, qui timendo & dubitando uarid Io
quitur.ff.de fal.eos qui.ff.de testib.l. ij.&l. qui salso. quaeest
’ iiij.q.iij.Sctestimonium talis nonualet:imd ipse punitur.C»
x de testib.nullum. secudum papam x.
Vel dic secundum Vincen. q? uariat,
qui confitetur unum, & postea con-
trarium uacillat, proutj. dicetur: ut
inpr^.l.quifalso. Quandoque etiam
qUis simul uariat Scuacillat.ut ex. de
71 poenis.superhis. + Quid si dicit, uidi
hicjmd ibi^ Respondeo,ualet. ff. de