Wg.w i, iz poflunrreuocare. T item uur-uu,
MpUd ’ pOn datur cofirmatio, quod uidelicet sic tantum unus, uel
:.i>< . i«alrdnnniciineccleiia.Iteauotiesuilla.necu-
e
f
g
h
a principio,ciim priui*>
legia coceduntur, uiget
hifc consuetudofed su^
per olim concejfa mul*
tiimeuanuit,ut sirip/i
dc offiadeleg.c, ult, lib*
vfsuper uerbo,dietaitt.
Etfq.] Expedit*
[ut per extraua.lo,qu£
incipit, antiqut. qii£ ap
probat, quod notaui, de
uoto,c.uno,lib.vj. (cili*
cet persacru ordinent
no dissolui sponsalia de
prasenti.
b Sed quid, ] Dehac
quefstioneor scquenti*
bus [cripsi eo.tit. nonul
li. super gl.sic ergo*
M z rmn
sentetis super causis matrimonialibus lata?,non confirma-
tur cum serico: sed in sorma illa, scilicetdesentetiaipsaco-
gnoscens,quod canonicum,&c.&ex.de offi.deleg.causam
55 matrimonij. fltem no.quod consuetudocacellariaeestda-
reconseruatores in omnibus priuikgijs, etigm si non pe-
d tantur < non autem concedit con d yj
leruatores in confirmationibus, m
quibus dicitur, Cofirmamus tibi ec-
clesiam, sicut iufic possides & quie-
ti. Si uerd dicatur, Quicquid de te
ad talem ecciesia canonici fadu est,
sicut iustd &prouid£fadum est, co-
firmamus, tunc concedit construa-
' torem. De conseruatoribus uides.
deiudi.deleg. §.fi. uer. irem quddnoestis.&seq. In quibus
autem casibus non ponatur in comissionibus clausula illa,
Testes autem,Scc.dixi s. de teste,§,de testium.uer.illud au-
tem. Nunc igitur ad instrudtionem simplicium aliquam do
drinam super hac materia sub regula tradamus.Nora ergo,
q> in qualibet causa matrimoniali seribitur alicui episeopo:
e Consatiguittei. ] Ntl
facit ad propositihquiti
nil ibi comittit, (ed quas
reti respondet. Sed aliti
iura ad hoc pro cr coti
tra, [cripsi de referi.stti
tutu.§, mucro super
casibvji.v/.ubi utdesp-
pterid, qd’ dicitur'sij.
uersi.insi. Adde,quid (i
in literis cotinetur, cott
questus est nobis, &c.
Titius, quod Petrus in*
iuriatur eidemtquocir*
cadifcretionitu* deu*
triusq; partis consinsu*
&c>vr unusuult pro,
bare, quod erat absens
a curia tempo re dattili
ter arum, an debeat ad&
mitti ad probanduruide
Yed.conp.xviij.
s Dioecefano.'] Et sic
cotra dec. statutu. uide9
quod ibi nuc s.remifi.
1*4
.iSttPro4
"S‘4
'PWHofc.
strinam fuper hac materia fub regula tradamus.Nora ergo,
ut in prsed.c,causam.& de re iud.la-
tor.8cc.consanguinei e.Etsi disfiniri
uasententiaferatursuper matrimo*
nio, & appelletur, similitercausaap-
pellationis alicui episeopo comitie-
tur :& eadem erit conclusio hincSc
inde,scilicetM?.damus,quatenus de
causa,uel sententia ipla legitime co-
gnoscentes,quod canonicum fuerit,
&c. ut in praed. concor. Item si uxor
resumatur a uiro,debet seribi dicece
sano,uel officiali, autalteri personce
maioris ecciesia:: ex. de consang. &
asfi.c.j.in fi. Irem quando uir non tra
dat uxorem maritali affedione, uel
econuerso, semper seribitur dioecesa
no rei:uel,si uacat ecciesia cathedra-
lis,archidiacono, uel alij personje de
capitulo. Causa uero appellationis
super matrimonio, potest comitti a-
Jijs, ta episeopo, quim dioecesanof,
&alij cuec.Item cum agitur de dua-
bus sotoribus uiduis,dici debet: A.
uxor quondam B.& C.relida D.sua
ad nos, &c. Item debet dici, r elici a
quondam D.si ipsam impetrat:sed
in reo non curatur.
Item si mulier conqueritur, quod uir eius.ea inseia se fe-
cerit ad sacrum ordinem promoneri, nec eam curat manta
li assedione tradare, quare supplicar,ut suspedatur ab exe-
cutione ordinum taliter suseeptorum, & cogatur eam mari
taliaffedionetradare.sicconcludetur. F ORMA. Manda
mus,quatenus partibus cduocatis audias causam,& appel-
latione remota, quod canonicu, &c. faciens,3cc.testes,&c.
Si uero dicit,quod ea inseia religione intrauit,caeteris pr^-
missisconludetursic: Mandamus, quatenus conuocatis,
&c. Quidam tamen aliter dicunt de iureinhis duobus cali
bus.de hoc nide,secundum Io.& Hug.xxvij.q.ij. desponsa-
tam.&plenius in Summa demini mei,in tit.de conuer.co-
iug. §. & utrum, uersi. sed quid si. &
seq. §. Sed si post matrimonium co g
su rnmam uir uxore i nuit a, uel igno-
rante religionem ingreditur,uelor
dinem sacru suseepit, uxori repeteti
estrestituendus:& exadus debitum
reddere tenetur: arg.ex.de conuers.
36 coniug.coniugatuS.& ca.seq.t Item
lirene citatoria^ bene transcur per au
dientiam: non tamen recipiunt con
tradidione. Sed quid h si cotra pro-
curatorem impetrantem, uel contra
dominu eius,pro quo impetrat, op-
ponitur cora auditore contradida-
r4^gQroi<;i
dsfltsS.
^emcontriKst
mari,sicdicetur: FORMA. Sententiamipsam,sicutestiu
sta,neclegitimaprouocationesuspensa,autoritateaporto,
lica confirmamus: ex.de testa. Ray nutius. in sin.& c.Ray-
naldus.infin.
Si uerd petaturexeeutioni mandari,conclusio erit talis:
F 0 RM A. Mandamus, quatenus sentetiam ipsam,sicut su-
staest,facias autoritate nollrausq;adsa:isfadionem codi-
gnam,appellatione remota, inuiolabiliter obieruari. Nec
tunefiet mentio de prouocatione.
Itemsipetitur excomunicationis sententia confirmari,
coclusio erit talis: FORMA. Madamus,quatenus senten-
siamipsam,sicutrationabiliterest prolata,facias autoritate
nario lata, no confirmabitur, msi causa excommunicatio-
nis exprimatur.
Siautemsimuldisfinitiuasentetia 8cexcomunicationis
petantur exeeutioni mandari, conclusio erit talis: For-
MA. Mandamus, quatenus sententia ipsam di sfinitiua, si-
cutestiusta,percenluraecclesiasticam: excomunicationis
Uerd,sicutrationabiliter est prolata, faciatis autoritateno-
stra:usq;, adsatisfadione,&c.ut supra. Item in ornnib.con-
firmationibus,quae bullantur cu serico,debet poni illa clau
sula:sicutestprouidd fada,&in alicuius praeiudiciu non re
dundet,autoritate apostolica confirmamus: & talis confir-
matioparuiuris tribuit, ex.de confir.uti.uel inuti.examina
tadtemincompositionibushabitis super rebus spirituali-
nus,oportet exprimi,quo mediate fada fuerit: & a tali per-
ona,quaehabuerit iurisdidionem in causa, utpotedioece-
anus,uel delegatus, ut ex.de cofir.uti.uel inut.c.pc.de pr£
54 eP‘n*si’tItem copositio no confirmatur inter mortuos,
'tiasuper rebus temporal ibus , nisi exprdso aliquo media-
orsded tunc dicitur,mediantibus bonis uiris.Iiem nota,
quodinpriuilegijsc6cessismonallerij.s,&locis exemptis,
poniturclauiula illa:quodad ius & proprietatem Roman^
cc e Kenoscitur pertinere: ut ex. de priud.recenimus.lte
kPriuilegijsconfirin
ationis,si monasteriu habet ecclesias
as?ca^ra es:>am & uillas, ista per huc ordinem sunt
j Ql^nibusproponenda,quadoin eislpecificantur. Ito
Speculi p^rsz*
leod.tit.cib
[adau&a.Njt|i
< laicos: quiate
istinpenWm
cauit.ex.depadii
, ItecumarM
ersonxconcefc
De rescrip.prxsentatione.
liereo, ex- confirm.util. uel inutil.cap.penult.
fEtnota,# decim? cocessas d laico cu cosensu dioecesani
a|;j ecclesism cui pertinet,no confirmanturtex. de his,
fiuntdpradac.sine cons.cap.cumapostolica. Iteeccle-
regulares, uel monasteria,uel prioratus ecclesiarumre-
gularium, non confirmantur, ex. de consir.uti.uel inuti.ad
nortram*^ c.seq.Item nunquam datur confirmatio benefi-
cii ininonasterio obtenti, ex.de sta.mo.ea,qu?e.Ite praesti-
nwniaHispanorumnon confirmantur: quiacoferentesea
(ssuntreuocare. t Item super numero unico,uel binario,
- J--J-’-"„ 1
nonum».. r r - .. 1
duo clerici, uel canonici in eccielia.lte quoties uilla, pecu-
nia,fundus,domus,seu uinea clerico petiturcofirmari, de-
bet ibi poni,quoad uixeris. nam alias non confirmatur hu-
iusmodi.Itemquando confirmantur ecclesisin proprios
usus, ponitur, Prouisis, ut in ecclcsijs ipsis peridoneos ui-
carios senuatur. Item in confirmatione de ecclcsijs in usus
propriosretinendis,ponitur hxc clausula: ira tamen,quod
perpetuouicario,qui pro tempore seruiet in eade,ad suste-
tationemsuam,&subeundaepiscopalia &ecclesioe onera,
congrua portio de ipsis prouetibus relmquatur:ex.de sup.
neg.pr^.c.ij.ex.deprasb. demonach. kemnunqua dantur
literxpersonaecontra uicarium, quod tantu de bonis,8cc.
sedeconuersduicario contra persona.sicut quidam dicunt,
utinpr^.concor.Item nunquam daturfonna illa,debitasi-
biseruitia facere contradicit, nisi aliqua specificetur.Quan
doq; uerd uidimus talem formam: Forma. Conquesti
sunt nobis talis Abbas & conuentus, quod tales eorum ho
minesseab ipsoru dominio subcrahere temerd molientes,
eis debita fcconsueta seruitia conrraiustitia deneganeex-
hibereialiassuperquadam pecuniae summa,&c.ltem nun-
quadebetponiingenere superiuribusepiscopalibus,uel
archidiaconalibus,nisiunum specificetur. Arg*. tamen con
us taii5>VBr.
ast^cPia6‘£
.c0nfir.uti.«M
S‘“;S
«Icfc10'' J
iptip* tf0k
lemfraudemi archidiaconalibus,miiunumipeciiicetur.tamencon
lidus talibw traex.de osfi.ord.conquerente.
atdeseruiri.& Jl t Item juadopetitursententiadiffinitiua cu sericocofir
anatusofficio,Is ~ 0-- -- n
ula. quaeestcoHii
cediturprsmifc
)S ecclesiasticos::
sideecdesiM
heologia.tuctiE
cum seribitur coti
isprouisuruffl
tis contra forms
ntius,&c.utineod
ponitur, proiiso
uaciu .
priuiie?^*; ■ hoc in delegato. Na,n sisitabordi.
editur inMcfor® -li--
ompleK«.rf
MpUd ’ pOn datur cofirmatio, quod uidelicet sic tantum unus, uel
:.i>< . i«alrdnnniciineccleiia.Iteauotiesuilla.necu-
e
f
g
h
a principio,ciim priui*>
legia coceduntur, uiget
hifc consuetudofed su^
per olim concejfa mul*
tiimeuanuit,ut sirip/i
dc offiadeleg.c, ult, lib*
vfsuper uerbo,dietaitt.
Etfq.] Expedit*
[ut per extraua.lo,qu£
incipit, antiqut. qii£ ap
probat, quod notaui, de
uoto,c.uno,lib.vj. (cili*
cet persacru ordinent
no dissolui sponsalia de
prasenti.
b Sed quid, ] Dehac
quefstioneor scquenti*
bus [cripsi eo.tit. nonul
li. super gl.sic ergo*
M z rmn
sentetis super causis matrimonialibus lata?,non confirma-
tur cum serico: sed in sorma illa, scilicetdesentetiaipsaco-
gnoscens,quod canonicum,&c.&ex.de offi.deleg.causam
55 matrimonij. fltem no.quod consuetudocacellariaeestda-
reconseruatores in omnibus priuikgijs, etigm si non pe-
d tantur < non autem concedit con d yj
leruatores in confirmationibus, m
quibus dicitur, Cofirmamus tibi ec-
clesiam, sicut iufic possides & quie-
ti. Si uerd dicatur, Quicquid de te
ad talem ecciesia canonici fadu est,
sicut iustd &prouid£fadum est, co-
firmamus, tunc concedit construa-
' torem. De conseruatoribus uides.
deiudi.deleg. §.fi. uer. irem quddnoestis.&seq. In quibus
autem casibus non ponatur in comissionibus clausula illa,
Testes autem,Scc.dixi s. de teste,§,de testium.uer.illud au-
tem. Nunc igitur ad instrudtionem simplicium aliquam do
drinam super hac materia sub regula tradamus.Nora ergo,
q> in qualibet causa matrimoniali seribitur alicui episeopo:
e Consatiguittei. ] Ntl
facit ad propositihquiti
nil ibi comittit, (ed quas
reti respondet. Sed aliti
iura ad hoc pro cr coti
tra, [cripsi de referi.stti
tutu.§, mucro super
casibvji.v/.ubi utdesp-
pterid, qd’ dicitur'sij.
uersi.insi. Adde,quid (i
in literis cotinetur, cott
questus est nobis, &c.
Titius, quod Petrus in*
iuriatur eidemtquocir*
cadifcretionitu* deu*
triusq; partis consinsu*
&c>vr unusuult pro,
bare, quod erat absens
a curia tempo re dattili
ter arum, an debeat ad&
mitti ad probanduruide
Yed.conp.xviij.
s Dioecefano.'] Et sic
cotra dec. statutu. uide9
quod ibi nuc s.remifi.
1*4
.iSttPro4
"S‘4
'PWHofc.
strinam fuper hac materia fub regula tradamus.Nora ergo,
ut in prsed.c,causam.& de re iud.la-
tor.8cc.consanguinei e.Etsi disfiniri
uasententiaferatursuper matrimo*
nio, & appelletur, similitercausaap-
pellationis alicui episeopo comitie-
tur :& eadem erit conclusio hincSc
inde,scilicetM?.damus,quatenus de
causa,uel sententia ipla legitime co-
gnoscentes,quod canonicum fuerit,
&c. ut in praed. concor. Item si uxor
resumatur a uiro,debet seribi dicece
sano,uel officiali, autalteri personce
maioris ecciesia:: ex. de consang. &
asfi.c.j.in fi. Irem quando uir non tra
dat uxorem maritali affedione, uel
econuerso, semper seribitur dioecesa
no rei:uel,si uacat ecciesia cathedra-
lis,archidiacono, uel alij personje de
capitulo. Causa uero appellationis
super matrimonio, potest comitti a-
Jijs, ta episeopo, quim dioecesanof,
&alij cuec.Item cum agitur de dua-
bus sotoribus uiduis,dici debet: A.
uxor quondam B.& C.relida D.sua
ad nos, &c. Item debet dici, r elici a
quondam D.si ipsam impetrat:sed
in reo non curatur.
Item si mulier conqueritur, quod uir eius.ea inseia se fe-
cerit ad sacrum ordinem promoneri, nec eam curat manta
li assedione tradare, quare supplicar,ut suspedatur ab exe-
cutione ordinum taliter suseeptorum, & cogatur eam mari
taliaffedionetradare.sicconcludetur. F ORMA. Manda
mus,quatenus partibus cduocatis audias causam,& appel-
latione remota, quod canonicu, &c. faciens,3cc.testes,&c.
Si uero dicit,quod ea inseia religione intrauit,caeteris pr^-
missisconludetursic: Mandamus, quatenus conuocatis,
&c. Quidam tamen aliter dicunt de iureinhis duobus cali
bus.de hoc nide,secundum Io.& Hug.xxvij.q.ij. desponsa-
tam.&plenius in Summa demini mei,in tit.de conuer.co-
iug. §. & utrum, uersi. sed quid si. &
seq. §. Sed si post matrimonium co g
su rnmam uir uxore i nuit a, uel igno-
rante religionem ingreditur,uelor
dinem sacru suseepit, uxori repeteti
estrestituendus:& exadus debitum
reddere tenetur: arg.ex.de conuers.
36 coniug.coniugatuS.& ca.seq.t Item
lirene citatoria^ bene transcur per au
dientiam: non tamen recipiunt con
tradidione. Sed quid h si cotra pro-
curatorem impetrantem, uel contra
dominu eius,pro quo impetrat, op-
ponitur cora auditore contradida-
r4^gQroi<;i
dsfltsS.
^emcontriKst
mari,sicdicetur: FORMA. Sententiamipsam,sicutestiu
sta,neclegitimaprouocationesuspensa,autoritateaporto,
lica confirmamus: ex.de testa. Ray nutius. in sin.& c.Ray-
naldus.infin.
Si uerd petaturexeeutioni mandari,conclusio erit talis:
F 0 RM A. Mandamus, quatenus sentetiam ipsam,sicut su-
staest,facias autoritate nollrausq;adsa:isfadionem codi-
gnam,appellatione remota, inuiolabiliter obieruari. Nec
tunefiet mentio de prouocatione.
Itemsipetitur excomunicationis sententia confirmari,
coclusio erit talis: FORMA. Madamus,quatenus senten-
siamipsam,sicutrationabiliterest prolata,facias autoritate
nario lata, no confirmabitur, msi causa excommunicatio-
nis exprimatur.
Siautemsimuldisfinitiuasentetia 8cexcomunicationis
petantur exeeutioni mandari, conclusio erit talis: For-
MA. Mandamus, quatenus sententia ipsam di sfinitiua, si-
cutestiusta,percenluraecclesiasticam: excomunicationis
Uerd,sicutrationabiliter est prolata, faciatis autoritateno-
stra:usq;, adsatisfadione,&c.ut supra. Item in ornnib.con-
firmationibus,quae bullantur cu serico,debet poni illa clau
sula:sicutestprouidd fada,&in alicuius praeiudiciu non re
dundet,autoritate apostolica confirmamus: & talis confir-
matioparuiuris tribuit, ex.de confir.uti.uel inuti.examina
tadtemincompositionibushabitis super rebus spirituali-
nus,oportet exprimi,quo mediate fada fuerit: & a tali per-
ona,quaehabuerit iurisdidionem in causa, utpotedioece-
anus,uel delegatus, ut ex.de cofir.uti.uel inut.c.pc.de pr£
54 eP‘n*si’tItem copositio no confirmatur inter mortuos,
'tiasuper rebus temporal ibus , nisi exprdso aliquo media-
orsded tunc dicitur,mediantibus bonis uiris.Iiem nota,
quodinpriuilegijsc6cessismonallerij.s,&locis exemptis,
poniturclauiula illa:quodad ius & proprietatem Roman^
cc e Kenoscitur pertinere: ut ex. de priud.recenimus.lte
kPriuilegijsconfirin
ationis,si monasteriu habet ecclesias
as?ca^ra es:>am & uillas, ista per huc ordinem sunt
j Ql^nibusproponenda,quadoin eislpecificantur. Ito
Speculi p^rsz*
leod.tit.cib
[adau&a.Njt|i
< laicos: quiate
istinpenWm
cauit.ex.depadii
, ItecumarM
ersonxconcefc
De rescrip.prxsentatione.
liereo, ex- confirm.util. uel inutil.cap.penult.
fEtnota,# decim? cocessas d laico cu cosensu dioecesani
a|;j ecclesism cui pertinet,no confirmanturtex. de his,
fiuntdpradac.sine cons.cap.cumapostolica. Iteeccle-
regulares, uel monasteria,uel prioratus ecclesiarumre-
gularium, non confirmantur, ex. de consir.uti.uel inuti.ad
nortram*^ c.seq.Item nunquam datur confirmatio benefi-
cii ininonasterio obtenti, ex.de sta.mo.ea,qu?e.Ite praesti-
nwniaHispanorumnon confirmantur: quiacoferentesea
(ssuntreuocare. t Item super numero unico,uel binario,
- J--J-’-"„ 1
nonum».. r r - .. 1
duo clerici, uel canonici in eccielia.lte quoties uilla, pecu-
nia,fundus,domus,seu uinea clerico petiturcofirmari, de-
bet ibi poni,quoad uixeris. nam alias non confirmatur hu-
iusmodi.Itemquando confirmantur ecclesisin proprios
usus, ponitur, Prouisis, ut in ecclcsijs ipsis peridoneos ui-
carios senuatur. Item in confirmatione de ecclcsijs in usus
propriosretinendis,ponitur hxc clausula: ira tamen,quod
perpetuouicario,qui pro tempore seruiet in eade,ad suste-
tationemsuam,&subeundaepiscopalia &ecclesioe onera,
congrua portio de ipsis prouetibus relmquatur:ex.de sup.
neg.pr^.c.ij.ex.deprasb. demonach. kemnunqua dantur
literxpersonaecontra uicarium, quod tantu de bonis,8cc.
sedeconuersduicario contra persona.sicut quidam dicunt,
utinpr^.concor.Item nunquam daturfonna illa,debitasi-
biseruitia facere contradicit, nisi aliqua specificetur.Quan
doq; uerd uidimus talem formam: Forma. Conquesti
sunt nobis talis Abbas & conuentus, quod tales eorum ho
minesseab ipsoru dominio subcrahere temerd molientes,
eis debita fcconsueta seruitia conrraiustitia deneganeex-
hibereialiassuperquadam pecuniae summa,&c.ltem nun-
quadebetponiingenere superiuribusepiscopalibus,uel
archidiaconalibus,nisiunum specificetur. Arg*. tamen con
us taii5>VBr.
ast^cPia6‘£
.c0nfir.uti.«M
S‘“;S
«Icfc10'' J
iptip* tf0k
lemfraudemi archidiaconalibus,miiunumipeciiicetur.tamencon
lidus talibw traex.de osfi.ord.conquerente.
atdeseruiri.& Jl t Item juadopetitursententiadiffinitiua cu sericocofir
anatusofficio,Is ~ 0-- -- n
ula. quaeestcoHii
cediturprsmifc
)S ecclesiasticos::
sideecdesiM
heologia.tuctiE
cum seribitur coti
isprouisuruffl
tis contra forms
ntius,&c.utineod
ponitur, proiiso
uaciu .
priuiie?^*; ■ hoc in delegato. Na,n sisitabordi.
editur inMcfor® -li--
ompleK«.rf