Mtion
MlH!
amiti
■ lifw
£ut s.§.iij.uers. sed & secundu.&J.$.o6hud,uers.hocquoq»
! sr»n rom pn fi l iAfnrArr.rntAraliriopt tlltlr nMs llTiitsiT t)0<? 'i>.’T
y
/Q
Sf/rni)
'mone.
coi. quii ..
Gannit pl^ ;'*’s.
poss^difphcuit,^ <
M a. _ *
*®4
L‘>«
j88
& (impliciter cofitemur in pr^didis uerbis, de conscc.dist.
iiij.firmissimd. Quid enim melius credim?,quam id, quod
scimusscert6 nihil,ut patet in articulis fidei,ut in prxd.de-
cret,& de hoc infra ^.ix.uer.sed nunquid.& h»c etiam pro-
bat l.quae appellat scientiam, credulitatem,ut C.de iur.ca-
lum .1 .ij»$.quod obseruari.ubi dicitur,qudd tutores iurant,
quod ipsi causam scientes,ad eam perueniunt:& postea se-
quitur,quod ipsi causam scire poliunt,& sic ad iudiciu per-
uenire:&statimibi subijcitur,quodiuraturexscientiasui
animi, hxc esse uera: & licet alia sit rei ueritas,tamen quod
quisq» credit & xstimat, hoc esie iurandu. & attende,quod
p dicit,credit & aestimat p.t Nam licet
p Aejiimat. ] Super uuerbum Credendi, possit restringi
quo uerbo eftgl, quam secundum propriam signification e,
infra allegabo. r~“k"2""—
ad credulitatem &scientia:&adhoc
facit canon,ubi dicitur, quddquisdiciturscire,quodaba-
lioaudit,utxxij.q.v.hoc uiderur.in prin. Vnde ut tu iudex
leuites prxdiftam fraudem, facias in causa prxstari utrunq;
<^iuramentu,scilicet de calumnia & de ueritate,utlupra. Ite
Interrogarespondentem superutroqu^.s£ilicet de scientia
& credulitate» hoc modo: quid scis.uel credis, uel aestimas
_supereo,de quo queritur,uelponitur:ut supra §. prox.u er.
oblatis. & uersi.ite nota.& in prx. quod obseruari. & ex.
de testi. ad hoc. §.j.ibi,quid sciat superpositionibus.uel cre
dat.ex. de accus. qualiter.j.in fin.& de hoc infra §. odauo.
in prine, t Sed nunquid ubi iuratur de calumnia,potest in-
terrogatus respodere,dubitof Hoc iam s.tetigimus,&ad-
q huc dicamus & dicunt quidam,
quodsic,arg.ff.de peti.hxre. si debi-
tor. C.de exce. si quide. &. s.de exce.
$.uiso.uers. sed si debitor, ad fi. Nam
inter Credere & No credere,est me-
dia, scilicet Dubitare, ut ibi, & arg.
xlj.dist.sxpe.xvj. q.j. prohibitum. C.
de cond.inde.l. fi. Alij contra.nam li
cetprimo dixerit Dubito, finaliter
tamen cogendus est dicere,quid cre
dit,uel xstimat. nam iurauitrespon-
dere secundum xstimatione sui ani-
mi, ut C.de iur.calum.l.ij. in prin.Sic
ergo respondeat, utnon deserat in-
terrogantem incertu,ff. deinter.ad.
de retate. nihil, quod fit‘, cum dicit
Dubito.DominusIo. dixitr,qudd
credit illa Deo nongra
tam.quicquid dicatur,
etiam extra terminos
ijios uigtteiwtfM,
AddeBartol,ind,st
x mre enu. l.ij.$.fi quis aute x. t Item vuiiirrp
16 non estrespondendu ad ea, de qui- hoc per modum[ubdb
huc nn fnir in J«11 -O--* -■
:or.(j.eoJ.tin. T Quicinpro. z Diletius.1
dicit,se dubitare, uel nelcire ibiscripsisuperultip '
. K
‘«iili.
%
q Dicamus.] Hoc di/
xit propter Bonagui.
tuitu uerba sequuntur:
de Accur.J.dica. Vber.
de Bobio ijla prosequi*
tur inprti.char.sixirz
ca mediu/m, uer.sic au-
tem.de quo J.dicam.
T Do. Io. dixit.] Pii.
magister noster dixit
Bonagui.ubi $.pr<ecla-
risiimiu legum doc.hoc
autem ditium eu pia*
cet&rmthi.
r
Tiec semper respondere potest Dubito, nec semper cogitur
respondere Credo: sed interdum potest dicere Dubito, &
interdu cogitur prxcisd respondere, quid credat, uerbi gra
tia: Ador posuit de quinquaginta:reus uerd confitetur de
xl.tunc reus potestcogi respodere, quod credit de decem:
sed si nil de quinquaginta confiteatur, tunc potest respode
Te Dubito. Item si de suo contradu quis interrogetur, tunc
tenetur dicere quid credit: si de alieno, puta hxreditario,
uel alio, tuc potest dicere Dubito,ut iam dicam.Et si iudex
•f* imperitus cogat eum respondere, quid credit, sapieter agit
respondens,si in negatiua declinet,ubi opinio sua non ma-
gis se habet ad sic, qu^m ad non,saT-
S Iuramento. ] VI s. s uo in omnibus iuramentos. Si ergo
eo.§.inpsm. ita incertus est is, contra que fic posi
tio, uel interrogatio, quod non ma-
gis potest animum suum applicare ad credenda hoc,quim
aliud,ut in hoc exemplo:credis illum, qui est ultra mare,ui
uere.uel non f Dicunt omnes,quod potest dicere Dubito,
ut in prx.l.si debitor. & l.si quidem, uel potest etiam dicere
Nescio: sed si iudex ad partis instantiam cogat eum respon
dere,dubitanti dabitur tempus ad deliberandum, ut suprd.
Sed si iudex imperitus cogat eum omnino respondere,cre
dat, uel non, ut quidam faciunt, arg.C.de iur.calum.l.ij.$.
t qdsobseruari.ubi dehocr, tunc tre
t Deboc.] Ingl.ante/1^. spondeat sic,pr^misssa negatione,n6
pen.ubiquafi.adlitera, u credo eum mortuum U,sicutrespon-
sunt htcuerba usq$ ad sum fuit in dec.neq; scio.neq; credo
uerstc.item quot. ad te pertinere, ex, de rest.spol. cum
Specui, lib. II- Partic.II
T ,d seJem. Nec enim sequiturexhacu Morta,.] Sitwpk . C»
responsione.quidcredateuuiuere, frth«refpo»swrtjH *
quiapersuamresponsione mhilpo^ tia ad suos terminos. 1
. r i ' ' Hoc dico v&er.-
deBob. qui dicit, ubi[u
hvi u.. ■ ’
x Autem;] Venit tr^o
stmtiionis ad primum
membrii, quando que/
riturdesatiosuoutsic
ponit Guid. de SuzM
?. ij.Bx uerbis aute V/
ber.inuer.si aute. que
allegauihprinc.hm
uersiposset premittidi
ssmtiio inter illas
siunt ante litis cc«
tionem,cr in his artU
re/pcndeatterpo/l,^
tunc distinguatur, uti.
sibitame placet fuperU
ordifiintiiomutri^'
nit,sed negat tantum, potest enim es
se, quod non credit eu esie mortuu,
nec credit etiam euuiuu.Sedsipost-
poneretnegationem, dicedo Credo
cum non esie mortuu, tunc bene se-
queretur, quod credit eu uiuu:& sic
potest anceps incurrere periurium.
de hoc uide ].§.prox.uer.xij.Hoc igi
tur casu,cum is,contra quem fit posi
tio, uel interrogatio, dicit se dubiu,
debet iudex attedere, an dubitet de
uTrbu tamen jEstimat, generale est 15 facio suo: t & tunc minus est proba
u bilis ignoratia, C. de rescin.ue.quis- Quod obseruari.
quis.ex.de reserip. ab excomunicato. an in alieno, de quo
non teneatur quis respondere, & S.$.prox.uer.& not. imo
in eo iusta est dubitatio,& ideo dabitur tempus deliberadi
ssf.de interro.adl.& quia.Item debet attedere, an fadlu sitre*.
ces,an itaantiquu,quodfastumetiaproprium quispotuc.
rit obliuisci, C.de testi.iubems.xxx.q.v.nostrates.xxiij.dis,
prxterea.Tradus enim longi temporis obliuione inducit,
sss adTreb.l.iij.§.dux.&xij.q.ij.longinquitate. quiaomniu
habere memoriam, &c. C. de ueteri
iure enu. l.ij.£.si quis aute x. t Item
busnofuitin iuramento intelledlu,
ut de his,qu^ no faciut ad causam,ut
ff. de nox.quoties.§. fi. & de iureiur.
qui iurasse.§.pen.&].$.prox. uers.ij.
& refponfio refertur solum ad id,qar
principaliter quxritur, & no ad alia,
qux implicari, seu subintelligi pos-
17sent:qdrdic,utJ.§.prox.uer.ix. t Ite
ad penitus incertu non tenetur quis
respodere,ut ff.de iureiur. qui iuraf-
*.ij.& s.diximecad impertinens.
d dictamen,ut].$.prox.uerf.j. &
& responsio refertur folum ad id,qdr
principaliter quxritur, & no ad alia,
qux implicari, seu fubintelligi pos-
I7sent:qdrdic,ut|.§.prox.uer.ix. t Ite
ad penitus incertu non tenetur quis
refpodere,ut ff.de iureiur. qui iuras-
se.$.ij.& s.dixi:necad impertinens.
quod dictamen,ut].$.prox.uers.j. &
uers.ij.Item quot modis sit responde
dum,& quid iuris sit de falsd respon
18 dente,s.$.nono, t Insummanotan-
'du est, quddlicetprincipalis perso-
ra debeat politionibus respondere,
kfPer,Procuratorelitiget,tun^^
r ,ibu®resPoPdeblt>utff-eo-n°nsolum.feadlegJaui.
jproinde.J.j.ex.detesti.adhoc.alias 6 A®(».
P,rEsentiuIn y- & sl ueritate y Incipit,(rtscnlii.1
neget, uel qu,a,gnorat, uel quia nec Lib.vi !K"'‘
l>eu timet, nec homines reueretur:
principalis uocandus est, & cogendus est respodere,utin
k°c &cx.deiur.cal.inpertra<ftadis.&C.depfO'
CUf eo’ 6 astor. & hocperiuramentum,uts.deiur/
ca •^•restat.uer.quidsialiquid.infin.teneturergoquistalc
procuratore costituere,qui sitinstruftus in faffo,&quire*
po nd eatueritatem,ut in prx.c.in pertractandis. ScC.eo.L
y*?'ln autem uel cognitus. & de dolo&contu.c.fi.rdpO’
j.S.deprocur.^.j.uer.item quod omnino.quia nisiiuHacaU
a appareat, non habebit dilationem ad dominum conia- <
z lendum, ex.deprocur.dileftus z. ff.
ip eo.si adtor.C.eo.l.fin. t Quidsipro. z
curator/ ' r.
Jibello,uelpositioniresp6dere,&ue r, .
itdominu consuleref Resp6deo,Pa tiandis.superuerb^
pano.in prae.c.iapertractandis. q?si ninOt
>d, quod ponitur, pertinetad nego-
tium principale,condemnabitur in expenCis,qnxpropief
hoc fiet, & arg. huius dec,& arg. ex.de procur.auditis-^c'
costitutis.Sc in prae.cocor.si uerd sit nouus articulus emet'
gens,quifortdprxuiderinonpotuir,non imputatur
no,si illu no instruxit,arg.ex.de iur.cal.cjetertim. iopein<
de testi.fratcrnitatis. & de except.pastoralis.