fisci debit.l.ij.& l.fi. nisi contra eum.
secus in realibus, C. qui pot. in pig.
hab. scripturas. uel nisi fort£ sit a te-
stibus, no pauciorib.tribus, subscri-
pta.Sitamen tcstes inscripti mortui
sunt,non ualet, ut supri uer.quinto.
Sedsiuetus seriptura est,facitprae-
sumptione, uel semiplenaprobatio-
nem , ut in praed. 1. instrumenta. 8t 1.
Si
te
S«’
uMm
^Akudtu
«ititanda
Rftipio ni
Wliciq
^slj*
*««(,(
'•w
'fc#ine
Mi
M.
supplementua secundo,quia illi slatur prima sacie,etiamsiabaduer»
sario negetur,nisi alia fu contra id suspicio,sicut etiam dicitur depu*
blico instrumento: hic fecus. H£e autem tria supplementa respiciunt
confesiionem,crsuccedunt tria qu£ [equuntur. Et est quartusupple*
mentwn, iudicis examinatio consesiionemsequens: quod procedit®
ultimis uoluntatibus:qu£ licctsint scriptt a persona priuata,velifer'
uo, tamen cora iudice examinantur & publicantur,C.de teftatn.l.^
blicati.ubide hoc:cr postea probat. Quiasimilitudinis rationept&
tat Nico, quod si quodcuncfr priuatum inftrumentu suerit coram exd
minante publicatum,cr authenticatu,plene probet>in autb.utsratrU
filij, §.illud. cr de tesiib. §. pen.qu£ est de tesii. auth. prztered. crsic
etiam quidam mtelligunl l. scripturas. C. quipot.in pig.hab. Quina
tum supplementum loci deputatio: quod 'mtelhgitur, ciimautoriUa
te publica deputatur certo die, tanquapi publica m archiuis publicis:
Cr pro publicis comuniter habentur, %r,ut talia,per iudices serunt
tur:hi sunt libri c ensuales,libri £stimorum,cr ftatutorumiargprd
auth.ad bzc.crssde prob.census. depr£scrip.adaudientiam.crfa
cit l.Barbarius.ss. de osficio pr£t. Sextum eft temporis obscruatio,sci
licet qu£ longis temporibus a simgulis>ut publica & authentica, sunt
seruat&Exemplwn in libris ueteris cr noui Teftamenti,epistoluPAU
li, fabri Ari jio telis, Hippocratis, crsitnilestquia pro ditiis aiitoriti.
tibus a longis sunt recepta,cr seruata,cr babita:facit sf. de aquaplu.
arcen.l.sin si. cr Lprincipis. Dicit autem, quod bcec ultima duo snp
plementa solum procedunt quo ad personas, inter quas sunt serutt,
C? qu£ subfunt iurisdi&ioni illoru, quorum autoritate deputat/tc^
stodiuntur. Septimu supplemcntum,quod respicitutrunq; tentpw,<k
quo supra,est loci consuetudo.unde Venetijs flatur 'mstrwnentis seri'
ptis per sacerdotes.In multis partibus facit sidem certum stgilluw,cer-
ta subscriptio,certa stampa,uel form£ impresiiostabitur enim cosue»
tudini illius loci, cr in srumentis eo locosaflis, etiam si alibi a^tur,
uel producatur, C.deemanc.l.j.cxtraeod. tit.cum diletius.cr dixi fi
prd in secundo fupplemento, cr 'm sine primi: plures concordponit
autor hic in sine huius $. Per prtfdifta instrumentum priuauvm dici»
tur etiam publicunitomnmo uero priuatwm,quod nullum supplew*
tum habet de prgdiftis, quandoq^ patitur deseftu modicuw/.q^9
persona seribens est magna: opinionis cr sidei, sed non eft tabellioiCF
habet eius seriptura omnia,qu£ requiruntur in public&.quando^
bet multum defesium, ut quia seriptu ab eo,pro quo sacittefiauUr 1
cundu qualitate desefius babeda sides,quandoqs/cmiplena^Mti ofy
minor,quando q$ nulla,C.deprob.inftrumenta.cr l.exempla, A »'
n e,quod libri rationum afyfy die probent contra fcribentefytsW
Alexa in l.ait pr<etor. js.de eden.ubi dicit, hanc addi.in boc^ E 4
stetur libris mercatoru, poti Bart.uide,qu£ibiposuimtnf*
don.& uide Ro.conf.cccxbj.perBar, in L admonendi,
per nouisiimos in l.qu£da.§.ntimularios.ss.de ede. An ualeai/ »
uel cofuetudo,^ libris mercatoru detur plena sides^al.consccc'
lib.iiij.uidetur tenere, q, sic.Uc liber registri notarij pofiiwwt
uopublico,probat,licetabsfy die et cofule,secuduBom.ce)axx^
s Secundi T4na lnscripturis,in quibussunt
• .s.
uel per testes confiat illum scripsijse per se,uel per alium, licet eodem
ut qusedaliterae per medium incida-
f tur, secunduTanc.f sicutin dioecesi,
&prouincia Narbonen. & seruatur
etiainalijs cotra&ibus,cui seriptur^
standuestjUtin praed.l. Publra.&ff.
e/l in doMtione.tielm mutuo. Et e/t
utroq-. Exemplum in locatione, qutsmbuur per unum, & [ubfai. ■ j
biturper alium,uel per tertlu ip/b uolente: cr idejiseribitur per ter #•“
tium cr [ubsa-ibuur per ambos,uel per alvi, uel per alios ipsorii uo. >,?
lundte. His enim modis suppletur desessus puHice perfoiue, erttii M'
te/licwn.C.dedoti.indo
-. Vllu.a vuui, nationibus.q.refpo.^
qui scripsit: &hoc in personalibus: | Mjcedonatricis.Ceo. •
tit.l.plure$. cr 1. copa/
rationes, procedat^ W11
cdiUa,cumis,cumiiQ/ ■
luntate dicitur seriptu, ■ «H
id fatetur. Si uero ne» |*i>
gat producens,babetid
probare, C. qui potior, boilii[t
in pig.bab.auth. fi quis
uult ssJe procur.si procurator absentem.ibi, uteris eius approba tatit
tts crtali approbatione faftasic flabitur illi striptur^quodquine. M
o,mt de Cuo mendacio punietur, secundum autb.C.dend nwmr^c, Wsijon
Pentri fui proprumfr iCscripqur^ m hocds^rt hocumsm Mt>
liqui to-
hto1
654 Specui, lib. II. Partic. II.
puta in receptis mdiftMe credetur, in datis ponderabit iudex circii*
stantias,de quibus supra proxime dM eft,C.de prob.rationes.sf. de»
posi.l.Publia.in sidj.q.j.m primis.in prin. de testib. in nostra. Primo
uero cafu,quo seriptura est contrascribente.si per confefiionem eius,
... z. . r>rr> -r --
netur per id,C.qui pot.
in pig. hab.l.scriptu-
rus. Cs dedon.Lindo*
nationibus, non tamen,
auia per illam seriptu»
rajssiciaturdebitor, Ji de .si chirographG. Itetn & scri,
no erat: quia iste no e/ ^ptaracjepesl{]onibus acceptis. fRe
modus cbstituendi ob* gUlaricer ergo priuatse seripturx no
ligatione,ss.de donat.l. creditsC.de prob.l.instrumenta.& L
nuda, (ed pr£sumitur cxeiI)plo. &l.rationes. C.de couen.
tx hac seriptura debitu
esse,si causa legitima obligationis cotineatur in i la,ut in pr£d.l.Pu»
blia.m si.dicitur de cofesiione fafta in epi/lola facit,quod no.st.de u»
[ur.ciim de in rem uerfo .ubi long£ua solutio no mducit obligatione,
sed inducit prasumptione obligationis ex causa allegata. Q^idsi m
pr£didis terminis mercator seriptura libri sui negat fua uoluntatefa
da/dicit Nico.sussicere, quod in libro suo seriptura eft, nifi contra,
riu appareat: ficut de libro census dicitur,sf.de prob.l.census sacit C.
de lust.codtc. cosir.Lj.§.hunc igitur.C.eo.ti. auth.ad bec.& de arbi.
l.ne in arbitris. De folennitate dic,quod contra seribente no est deso
Unnitate qu£rendu,s.ln quantu esset contra mandante:sed quantu ad
id, quod continet pro seribente,requiritur,quod habeat forma ratio'
nis,s.diem cr confulem,de quib.s.Nunc de fccudo uidendu de seriptte
ra,s.qu£ habet forma documentoru,s.qu£ docent cr instruunt in iu'
dicio,quod jaftu e/i, cr propter idem uocatur mftrumentu in rubri»
cis utriusq; iuris.Primu,ij.q.vij.pleri(^,^r q.viij sciant cudi.que lex
canonizata habetur C.de prob. l.si.ad ide C.de eden.si quis in aiiquo.
Et h£C documenta quandoq^ sunt publica, s.[cripta manu publica:sor
ma quandoq; priuata, que sola ad side iudici saciendam nonsussiat.
Pt hec priuata diuiditur. quia aliud est priuatu documentu,tanquam
publicum, cr aliud omnino priuatu.Primum Nico.uocat illud, quod
licet deficiat in predidis duobus,uel altero illoru,s.perfona publica
CT forma, tamen habet estedum publici 'mstrwmenti. quod procedit,
quando id, quod desicit in mftramento, ut sit publicum per iuris ordi
natione, suppletur in alio,f.quod habet essessu publici, quod dicit sie»
ri per septe supplementa:quoru tria sunt in consesiione, alia tria post
confesiionem:septimii pertinet ad utrunq;. Primum est maioris solen
nitatis,s.qu£ adhibetur in nwmero, qualitate cr subscriptione testiu.
Consiat, quod in publica seriptura, que fit per notarium,regulariter
interueniunt duo testes etiam ignoti, qui seribantur per tabellionem:
jn seriptura uero sasia manu priuati,desicit publica manus,et sorma:
sed habet prxsentia cr subscriptione proprie manus triu teftiu pro-
bate opinionis:talis solennitas supplet cr dat uires publici documeti,
C.quipoanpig.hab.l scripturas.cr quod ibi no.du tamen tempus co
tineat secundum loci cosuetudineftn auth.ut prepon.noAmper.§.j.et
$.si qua uero.Secundwm fupplementwn est maioris autor itatis, f. cum
seriptura fit a priuato,sed habet subscriptione cum solitis signis, uel
sigUlis maioris magistratus, illius,s.cuius ossicium est in illo loco, uel
curia,publicis flgillationibusisicut in curijs pape,uel regum,uel epi-
seoporuseruatur.cr idem 'm comumtatibus ciuitatu.hecenim maio»
ris sunt esficacie,quam seripture notarij. Et putat t>tic. banc etia sine
testib.tulere,du tamen fiat de eo,quod ad^osficium sigillantis,uel sub,
notantis pertineat,ut. C.eo.ti.auth.ad hec. sf. de iursis.m fraudcm.§.
quoties.C.de quadri.prefcrip.Lfin.ibi ,siue pernosmetipsosjiue per
procuratores,ex epistalmate tamc noftro,crc.cr in auth.ut diui.ius.
subsc. Col.viij.ex.de rpb.c.j.et c.post cesiione.de sid.inst.ciim dilesius.
Cr c.inter dilesios.Si ergo recipio mutuum,quod seribitur per priua
tum,crsigillatur per magistratum, non putat Nico, quod side faciat,
cum no inueniat hoc ture statutu, nec eius osficium je ad hoc extedat,
nec ad id fuit inuentum.sacit sf.de cust.reo.l. diuus.nisi consuetudo la
ci hoc inducat.demateria uidesiipra de prob.§.si.uersi.x. Tertiu sup
pletnentum estcoscriptio,uel subscriptio. b<ecautem lacu habet, cum
subscriptio sit ad utilitate unius partis tantum, cr seribitur,uel sub-
(cribitur per illum, cotra que sacit, uel per alium ipsius uoluntate,ut