Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Ephēmeris archaiologikē (1885)

29

01 ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

30

Άριθ. 83.

Έτερα πλάξ βάθρου έν η :

ΑΡΧΩΑΣΤΥΛΑΙΔΑΕΡΙΔΑΥΡΙΑ
ΕΧΕΚΡΑΤΕΙΑΝΔΑΜΟΚΛΕΟΣ
ΕΓΙΔΑΥΡ1ΑΝΤΑΝΑΥΤΑΣΜΑΤΕΡΑ
ΑΡΟΛΛΩΝΙΑΣΚΛΑΠΙΩΙ

Άρχω Άττυλαίδα. έπιδαυρία
Έχεκράτειαν Δαμοκλέος
Έπιδαυρίαν τά,ν αΰτας ματέρα.
Άπόλλωνι, Άσκληπιώι.

Τό κύριον όνομα Άστνίαίόας εΐνε γνωστόν και
έξ ετέρας έκ τοΟ ίεροΟ, ανεκδότου ε'τι, επιγραφής.
Τψ. 0,64, πλ. 0,86, πχ. 0,64.

Π. Καββαδίας

ΟΙ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ

Ό "Ομηρος έν τη Ίλιάδι προκειμένου περί της
ταφής τοΟ Πατρόκλου και του Έκτορος περιγράφει
τούς τάφους της εποχής του λίαν λεπτομερώς ώς
έξης περίπου* άφοΟ οί συγγενείς και φίλοι έ'καιον
τον νεκρόν επί της πυράς, έ'σκαπτον έπειτα λάκκον
(κάπετον κοίλην Ω 797), έ'Οετον έν αύτώ τήν τά
δστα περιέχουσαν κάλπιν καί τον έσκέπαζον δια
λίθων' έπειτα έχάρασσον περί τον λάκκον κύκλον
(σημα τε τορνώσαντο Ψ 255) άλλοτε μεγαλείτε-
ρον καί άλλοτε μικρότερον καί εκτιζον έπ αύτοΟ
τοΐχον (θεμείλιά τε προζ£λοντο αύτ. ) ούχί πολύ
ύψηλόν,είς δν εϊσεφόρουν γην καί εχωνον τον τύμ-
βον. Προς τήν περιγραφήν ταύτην συμφωνοΟσι
περίπου καί οί πλείστοι των σωζομένων τύμβων(Ι).
Οί λεγόμενοι δ'μως προϊστορικοί τάφοι, οί θολωτοί
καί οί εντός της ακροπόλεως Μυκηνών ευρεθέντες
φαίνονται τόσω διάφοροι των Όμηρικών, ό'σω καί
αλλήλων" καθόσον δ' εγώ γινώσκω δεν ήρευνήθη
ακόμη ακριβώς, εάν ή διαφορά αύτη εΐναι πραγμα-
τικώς τόσον μεγάλη, όσον έκ πρώτης δψεως φαί-
νεται, ή αν ύπάρχη σχέσις τις τών τριών τούτων
συστημάτων εί'τε προς άλληλα είτε προς ήθη τινά
καί έθιμα τών άρχαίων Ελλήνων* έν άλλαις λέ-
ξεσι δεν ήρευνήθη ακόμη ούτε ή άρχή ού'τε το
τέλος αυτών.Τήνερευναν ταύτην προτίθεμαι έν τω
έπομένω άρθρω.

Τάφοι θοΛωτοί. Ούτοι άν καί έφθασαν έν Ελ-
λάδι εις τον ΰψιστον βαθμόν τελειότητος, δεν είναι

(1) Π. χ. ό ύπά τοΰ Ργ3.π1< ΟαΙνβΐΊ ανοιχθείς τύμβο; τω 1856 έν
Τροία (8ο[)Η<3ΐηαηη ΑπΗςιπΙέδ Τι·ογθηηβΒ σ. 17).

ό'μως καί ίδιοι αύτη άποκλειστικώς. Είναι άληθές,
δτι έν Ασία, άπό της οποίας ή Ελλάς έδανείσθη
τόσα πράγματα, δεν εύρέθησαν τά πρωτότυπα αύ-
τών, καίπερ έζητήθησαν έκεΓ καί ύπετέθησαν ύπό
τίνων ώς ύπάρχοντα. Είναι όμως άπό πολλών ήδη
έτών γνωστόν είδός τι τάφων έν Σκανδιναβία καί
ένιαχοΟ της λοιπής βορείου Εύρώπης δμοιάζον τοις
θολωτοΐς, άν καί αύτοί είναι πολύ απλούστεροι.
Ιδίως ή στέγη των δεν άποτελεϊται ύπό θόλου.,
άλλά καί οί τοΟ Σπάτα δέν είναι κυρίως,θολωτοί.
Είναι δ'μως περιφερείς ή ελλειψοειδείς, εχουσι δρό-
μον καί καλύπτονται ύπό τύμβου. Τά κοινά ταύτα
κύρια χαρακτηριστικά τών τε θολωτών καί τών
τάφων της Σκανδιναβίας άνάγκη νά εχωσι καί τήν
αυτήν άρχήν, καί έπειδή διά τούς τελευταίους οί
βόρειοι αρχαιολόγοι έλυσαν προ πολλοΟ το ζήτηυ.α
παραδεχθέντες, δτι άπομιμοΟνται πραγματυκάς
καάνβας (1), νομίζω δτι το αύτό πρέπει νά ύπο-
τεθή καί διά τούς θολωτούς. Εκείνοι δηλαδή πα-
ρετήρησαν, δ'τι πολλοί άπολίτιστοι λαοί της σήμε-
ρον κατασκευάζουσι τάς καλύβας των καθ' δλα
όμοιας τοϊ'ς τάφοις τούτοις* τοιοΟτοι λαοί είναι οί
Εσκιμώοι καίοί κάτοικοι της Γροιλλανδίας καί της
Σιβηρίας. Ή ιχνογραφία τών άθλιων τούτων κα-
λυβών ολίγον ή ούδόλως διαφέρει της τοΟ μεγα-
λοπρεπούς θησαυροΟ του Άτρέως* είναι περιφερείς,
κείνται συνήθως ολίγον βαθύτερα της επιφανείας

(1)"Ιδε Νίΐδοη 8ΐοιΐ6 α£6 οί δοαικίπιανία α. 124-168. Τά

βιβλίον τοΰτο δέν ηδυνι^Οην να είίρω· τό αναφέρει ό ίιΐι1)1}Οθ1ί νοΐ'£6-
δοΐιϊοΐιΐΐίοΐιβ ΖοίΙ I σ. 127. έξ.