Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Ephēmeris archaiologikē (1893)

161

πτυκτον εκ κορινθου κλτοπτρον

162

χρήσις αύτών και σημασία είνε πάνυ ποικίλη, δυ-
ναμένη να δοηγήση ήμα.ς εις ανακάλυψιν σχέσεων
ιστορικών άλλως άγνωστων, εις έρμηνείαν μυθο-
λογικών τύπων δυσεξήγητων, εις χρονολογικήν κα-
τάταξιν πολλών τών μάλλον αβέβαιων χρονολογι-
κώς νομισμάτων και εις άλλα τοιαΟτα.Άλλά πάν-
τα ταΟτα τά συμπεράσματα τότε μόνον θελουσι

λάβει έπιστημονικόν κύρος άκράδαντον, όταν ώς
εΓπομεν ήδη και άλλων χωρών τά νομισματικά
σύμβολα λεπτομερώς μελετηΟώσι και συσχετι-
σΟώσι προς τά της Κρήτης, όπερ και εύχόμεθα.

Έν Αθήναις ιη 15 Δεκεμβρίου 1892.

Ιωάννης Ν. Σβορωνος

ΠΤΥΚΤΟΝ ΕΚ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΤΟΠΤΡΟΝ

(Πίν. 11)

Ή έπι τοΰ ενδεκάτου πίνακος απεικονιζόμενη
εις τό πραγματικον αυτής μέγεθος εκτυπος γυναι-
κεία κεφαλή κοσμεί το πώμα πτυκτου χάλκινου
κατόπτρου, το όποιον ευρέθη έν Κορίνθω, και προ-
ήλΟεν έκ κατασχέσεως γενομένης ύπό του Δημο-
σίου εις χείρας του Παπαδάκη και Άλμπανάκη"
άπόκειται δε τανΟν έν τω έΟνικώ Μουσεία»1.

Ή κόμη της ώραιοτάτης και χαριεστάτης ταύ-
της γυναικείας μορφής, ήτις φέρει περί μεν τον
λαιμον ορμον, εις δέ το ούς ένώτιον έν σχήματι
ρόδακος2, περιβάλλεται ύπό στενοΰ διαδήματος"
τό βραχύ αύτής μέτωπον, το εύΟυτενές της ρινός,
άποτελούσης εύΟεΐαν σχεδόν γραμμήν μετα τοΰ
μετώπου, τό τοξοειδώς έσνηματισμένον στόμα, τα
μεστά χείλη, τά άμυγδαλόσχημον του' οφθαλμού,
τό εύθιίγραμμον τής οφρύος, ή ώραία τής κόμης
διασκευή, ήτις άνορΟουμένη άφελώς πράς τά οπίσω
σχηματίζει δια τών φυσικών αύτής κυματισμών
οιονεί έπίναρι τοΰ προσώπου πλαίσιον, το εύπα-
ρειον αύτής, τό ώοειδές τοΰ προσώπου σχήμα, ή
μεγαλοπρεπής εκφρασις,και ή έπικεχυμένη έπι τής
όλης μορφής θεία χάρις είνε πάντα χαρακτηρι-
στικά, δεικνύοντα ήμΐν ότι εχομεν προ οφθαλμών
έ'ργον τής έντελοΰς τεχνοτροπίας, δυνάμενον νά
συγκριΟη προς τά καλλίτερα τοΰ 4°^ π. Χ. αίώ-

< Τό άνάγλυφον συνίσταται έκ λεπτότατου χάλκινου ελάσματος
έπικεκολλημένου επί τοΰ δίσκου τοΰ κατόπτρου, εκτός δέ μικράς κατιώ-
σεως διατηρείται κατά τό μάλλον ή ήττον καλώ;.

2 Ό ρόδας" ώς και τό καλλίτεχνον μικρόν ούς τή'ς μορφής δέν δια-
κρίνονται καθαρά έπι τής φωτοτυπίας.

ΕΦΙΙΜΕΡΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1893.

νος πλαστικά καλλιτεχνήματα, και δή πράς τά τοΰ
νεωτέρου άττικοΰ έργαστηρίου.

Άλλά τί αρά γε παριστά ή μοναδική αύτη κε-
φαλή ; Είνε εικονιστική (ρθΓΐΓ3,ΐ£ΐΛΐ§) ή παριστά
κεφαλήν Οεας τίνος; Ή παντελής εξ ένός άπ' αύ-
τής ελλειψις και τοΰ έλαχίστου άτομικοΰ χαρα-
κτηριστικού, τούναντίον ο' άφ' ετέρου τά έξιδανι-
κευμένον τής ό'λης έκφράσεως τοΰ προσώπου πεί-
Οουσιν ήμας νά παραδεχΟώμεν άδιστάκτως ότι παρι-
στάνεται έν αύτη θεά τις, και δή ή Αφροδίτη, ής
ή μορφή είτε μόνη είτε μετ' άλλων θεοτήτων άπο-
τελεϊ τά συνηΟέστερον κόσμημα πολυαρίθμων έξ
όλων τών περιόδων κατόπτρων '.

Εις έπιβεβαίωσιν τής γνώμης ημών ταύτης
άπεικονίσαμεν ένταΰΟα δύο ώραιότατα και καλλι-
τεχνικώτατα νομίσματα, φέροντα κεφαλήν Αφρο-
δίτης, ων τά μεν μεγαλείτερον πολλήν έχει τήν
ομοιότητα προς τον τύπον τής ημετέρας κεφαλής,
διαφέρον μόνον κατά τήν τής κόμης διασκευήν,
τό δέ μικρότερον ομοιάζει μεν καθόλου προς αύ-
τήν, ιδία δέ μάλιστα κατά τήν κόμην. Τό μεγα-

1 "Εκτυπος γυναικεία κεφαλή πρός τά αριστερά βλέπουσα, ή όποια
δύναται κατά τόν δίομίιαιπ (έν ΟοίημΙο Γοηιΐυ ιΐβ Ια οοιηιηϊϋϋϊοη
ϊηΐροπίΐΐβ ΒΓΟίΐέοΙο^ίηαβ, 1865 σελ. 16Ι) νά άναχΟή εις τήν Άφρο-
δίτην, ευρηται επί Μεγαρικοϋ χάλκινου κατόπτρου άποκειμένου νυν Ιν
τω ΕΐΊηϊΙ.α^Ο τής Πετρουπόλεως Οπ'άοιΟ. 409«' δυστυχώς τό κά-
τοπτρον τοΰτο δέν άπεικονίσΟη εισέτι, όπως παραβάλωμεν αυτό πρός
τό ήμέτερον όμως δέ κατά τήν περιγραφην τοΰ 8ΐορΙι»1ΐί τό κάτοπ-
τρον εινε γνήσια; και καΟαράς ελληνικής τεχνοτροπίας τοΰ τρίτου 5)
τετάρτου π. Χ. αίώνος' ιδία δέ ζωηρότατα και έπιμελεστατα εΐνε
έξειργασμένοι έν αύτώ οί τής κεφαλή; βόστρυχοι.

11