DOI Artikel:
Staēs, Balerios N.: Peri tēs chrēseōs Mykēnaïkōn tinōn kosmēmatōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14657#0028
ΠΕΡΙ ΤΗΣ
ΧΡΗΣΕΩΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΩΝ ΤΙΝΩΝ ΚΟΣΜΗΜΑΤΩΝ1
Μςκ;/?ναϊκά τινα κοσμήματα προερχόμενα εκ
των τάφων της ακροπόλεως Μυκηνών, υπό τοΰ
Σχλιέμανν ώς γνωστόν εις φως άχθέντα, ήρμηνευ-
Οησαν ύπό τοΰ μεγάλου εκείνου άρχαιοδίφου κατά
τρόπον μή ίκανοποιοΟντα εξολοκλήρου την ερευναν.
ΙΙαράδοξον οέ είνε οτι, μετά πάροδόν τόσου χρόνου,
δέν έπεχείρησεν άλλος τις προ ημών την εξέλεγ-
ξη) της περί των κοσμημάτων τούτουν προχείρου
γνώμης τοΰ άνασκάψαντος. Ό 8ο1ιαο1ι1ιειΐ'ΐ1, ό με-
Οοδ'.κίότερον καί έπιστημονικώτερον τάς εργασίας
τοΟ Σχλιέμανν έν ίδίω τεύχει συγκεφαλαίωσα; 2,
ένέμεινεν ώς προς τοΰτο εις τάς αύτάς ερμηνείας,
και άλλοι δέ προ αύτοΰ, καί μετά τούτον, καίπερ
ίσως αμφιβάλλοντες, έπανέλαβον τάς πεπλανημένας
γνώμας τοΰ Σχλιέμανν περί της χρήσειυς ένίων
των εκ χρυσοΰ και άλλης ύλης κοσμημάτων των
Ικ των τάφων της άκροπόλεως.
Τά ευρήματα των έξ τάφων της άκροπάλεως Μη-
κυνών δέον, ώς γνωστόν, νά καταταχΟώσιν εις δυο
κατηγορίας: εις κοσμήματα νεκρικά, ποιηΟέντα και
/ρησιμεύσαντα άποκλειστικώς εις κόσμον των νε-
κρών καϊ είς κοσμήματα ή σκεύη χρήσιμα και εις
τον καΟημέραν βίον. Περί των τελευταίων τούτων
ολίγον Οά άσχοληΟώμεν, καθόσον ή χρησις αύτών
εϊνε γνοοστή και φανερά, ό λόγος δέ δι' ον συναπε-
τίΟεντο έν τω τάφω επίσης ουχί ό'λως άγνωστος.
Θά πραγματευΟώμεν κατ' άκολουΟίαν κυρίως
περί τών νεκρικών, ών ή πρόχειρος έπεξεργασία,
το λεπτόν και ευτελές, ούτως ειπείν, αυτών μαρ-
1 Ιϊερίληψιν της διατριβή; ταύτης άνεκοίνωσαμεν εϊ; τό κατά τό
ετος 1905 συγκροτηθεν έν 'ΛΟη'ναις άρχαιολογικόν συνεδριον. Δυστυ-
χώ; πολλαί Ιν τω ρ,εταςύ άσχολίαι επέοαλον ήρ,ΐν έκτοτε την άνα-
βολην της δημοσιεύσει.); αύτης. Πρβ. 0θ11ΐρίΘ8 ΚβΠ(1ΐ13 άυ Οθ11-
{■Γ08 ϊηίβΓη. (]'<η·(!ΐι6ο1ο»'Ϊ6 1!)05, σελ. 213.
'-' βοΐιΐίοηιαηη'κ Λιΐ8«τ;ι1ηιη^οη. Ιιθϊρζί§ 1891.
τυρεΐ σαφώς περί της τοιαύτης αύτών χρήσεως.
ΕΐσΙ δέ τά κοσμήματα ταΰτα, τά εκ λεπτού χρυσού
ελάσματος κατεσκευασμένα, πολυειδη και ποικίλα:
οίον ρόδακες, πέταλα, άνΟεμιοειδη κοσμήματα,
«διαδήματα», ώς κοινώς εκλήθησαν τά ταινιοειδη
εκ χρυσοΰ έλάσματος(είκ. 2-3), εξαρτήματα ήμιται-
νιοειδη (εΐκ. 4-5) κα'ι άλλα διάφορα μικρά περιβλή-
ματα. ] οΰ εί'οους τούτου τά νεκρικά κοσμήματα
προέρχονται κυρίως εκ τών τάφων εκείνων, έν οίς
μόνον γυναίκες, ή μικροί παίδες τεΟαμμένοι ήσαν.
τοΰ πρώτου κα'ι τοΰ τρίτου. Και εκ τοΰ τετάρτου
δέ ομοίως, έν ώ πάντως έκ τών πέντε νεκρών οί
δύο τουλάχιστον ανήκον εις γυναίκας, εχομεν γρυ-
σοΟς ρόδακας καϊ δύο τών καλουμένων «διαδημά-
των». Προκύπτει έκ τούτου ό'τι ό νεκρικός κόσμος
ούτος, ό προχείρως, ώς είπομεν, κατεσκευασμένος,
προορισμόν είχε την διακόσμησιν τοΰ νεκοοΰ τών
γυναικών. Τών ανδρών οί νεκροί είχον τά όπλα
ώς κύριον αύτών κόσμον, σπανίως δέ, πλην τών
προσωπίδων και το^ν επί τοΰ (Κόρακος χρυσών ελα-
σμάτων εφερον και άλλον νεκρικόν κόσμον.
Ας έξετάσωμεν ήδη κατά τίνα τρόπον έφέρετο
έπί τοΰ νεκροΰ τών γυναικών ό ποικίλος ούτος έκ
χ_ρυσοΰ στολισμός και άν άληΟεύη ή περί της χρή-
σεως αύτοΰ επικρατούσα γνώμη. Ο Σχλιέμανν
έπί τών παρατηρήσεων αύτοΰ κατά τήν έκσκαφήν
στηριζόμενος, ιδία όσον άφορα τήν Οέσιν ήν είχον
τά κοσμήματα ταΰτα έν τω τάφω, ϊσχυρίσΟη, και
τοΰτο ώς είπομεν πάντες οί μετ αύτον παρεόέ-
ξαντο, ότι τά χρυσά, ταΰτα νεκρικά κοσμήματα
ήσαν έρραμμέναή και άλλως προσκεκολλημένα έπί
τών ένδυμάτων ή τών γυμνών μελών τοΰ νεκροΰ.
Άλλα πριν ή προβώμεν εις τήν έξέλεγξιν τοΰ
δυνατού ή οΰ' της τοιαύτης χρήσεως τών κοσμη-
ΧΡΗΣΕΩΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΩΝ ΤΙΝΩΝ ΚΟΣΜΗΜΑΤΩΝ1
Μςκ;/?ναϊκά τινα κοσμήματα προερχόμενα εκ
των τάφων της ακροπόλεως Μυκηνών, υπό τοΰ
Σχλιέμανν ώς γνωστόν εις φως άχθέντα, ήρμηνευ-
Οησαν ύπό τοΰ μεγάλου εκείνου άρχαιοδίφου κατά
τρόπον μή ίκανοποιοΟντα εξολοκλήρου την ερευναν.
ΙΙαράδοξον οέ είνε οτι, μετά πάροδόν τόσου χρόνου,
δέν έπεχείρησεν άλλος τις προ ημών την εξέλεγ-
ξη) της περί των κοσμημάτων τούτουν προχείρου
γνώμης τοΰ άνασκάψαντος. Ό 8ο1ιαο1ι1ιειΐ'ΐ1, ό με-
Οοδ'.κίότερον καί έπιστημονικώτερον τάς εργασίας
τοΟ Σχλιέμανν έν ίδίω τεύχει συγκεφαλαίωσα; 2,
ένέμεινεν ώς προς τοΰτο εις τάς αύτάς ερμηνείας,
και άλλοι δέ προ αύτοΰ, καί μετά τούτον, καίπερ
ίσως αμφιβάλλοντες, έπανέλαβον τάς πεπλανημένας
γνώμας τοΰ Σχλιέμανν περί της χρήσειυς ένίων
των εκ χρυσοΰ και άλλης ύλης κοσμημάτων των
Ικ των τάφων της άκροπόλεως.
Τά ευρήματα των έξ τάφων της άκροπάλεως Μη-
κυνών δέον, ώς γνωστόν, νά καταταχΟώσιν εις δυο
κατηγορίας: εις κοσμήματα νεκρικά, ποιηΟέντα και
/ρησιμεύσαντα άποκλειστικώς εις κόσμον των νε-
κρών καϊ είς κοσμήματα ή σκεύη χρήσιμα και εις
τον καΟημέραν βίον. Περί των τελευταίων τούτων
ολίγον Οά άσχοληΟώμεν, καθόσον ή χρησις αύτών
εϊνε γνοοστή και φανερά, ό λόγος δέ δι' ον συναπε-
τίΟεντο έν τω τάφω επίσης ουχί ό'λως άγνωστος.
Θά πραγματευΟώμεν κατ' άκολουΟίαν κυρίως
περί τών νεκρικών, ών ή πρόχειρος έπεξεργασία,
το λεπτόν και ευτελές, ούτως ειπείν, αυτών μαρ-
1 Ιϊερίληψιν της διατριβή; ταύτης άνεκοίνωσαμεν εϊ; τό κατά τό
ετος 1905 συγκροτηθεν έν 'ΛΟη'ναις άρχαιολογικόν συνεδριον. Δυστυ-
χώ; πολλαί Ιν τω ρ,εταςύ άσχολίαι επέοαλον ήρ,ΐν έκτοτε την άνα-
βολην της δημοσιεύσει.); αύτης. Πρβ. 0θ11ΐρίΘ8 ΚβΠ(1ΐ13 άυ Οθ11-
{■Γ08 ϊηίβΓη. (]'<η·(!ΐι6ο1ο»'Ϊ6 1!)05, σελ. 213.
'-' βοΐιΐίοηιαηη'κ Λιΐ8«τ;ι1ηιη^οη. Ιιθϊρζί§ 1891.
τυρεΐ σαφώς περί της τοιαύτης αύτών χρήσεως.
ΕΐσΙ δέ τά κοσμήματα ταΰτα, τά εκ λεπτού χρυσού
ελάσματος κατεσκευασμένα, πολυειδη και ποικίλα:
οίον ρόδακες, πέταλα, άνΟεμιοειδη κοσμήματα,
«διαδήματα», ώς κοινώς εκλήθησαν τά ταινιοειδη
εκ χρυσοΰ έλάσματος(είκ. 2-3), εξαρτήματα ήμιται-
νιοειδη (εΐκ. 4-5) κα'ι άλλα διάφορα μικρά περιβλή-
ματα. ] οΰ εί'οους τούτου τά νεκρικά κοσμήματα
προέρχονται κυρίως εκ τών τάφων εκείνων, έν οίς
μόνον γυναίκες, ή μικροί παίδες τεΟαμμένοι ήσαν.
τοΰ πρώτου κα'ι τοΰ τρίτου. Και εκ τοΰ τετάρτου
δέ ομοίως, έν ώ πάντως έκ τών πέντε νεκρών οί
δύο τουλάχιστον ανήκον εις γυναίκας, εχομεν γρυ-
σοΟς ρόδακας καϊ δύο τών καλουμένων «διαδημά-
των». Προκύπτει έκ τούτου ό'τι ό νεκρικός κόσμος
ούτος, ό προχείρως, ώς είπομεν, κατεσκευασμένος,
προορισμόν είχε την διακόσμησιν τοΰ νεκοοΰ τών
γυναικών. Τών ανδρών οί νεκροί είχον τά όπλα
ώς κύριον αύτών κόσμον, σπανίως δέ, πλην τών
προσωπίδων και το^ν επί τοΰ (Κόρακος χρυσών ελα-
σμάτων εφερον και άλλον νεκρικόν κόσμον.
Ας έξετάσωμεν ήδη κατά τίνα τρόπον έφέρετο
έπί τοΰ νεκροΰ τών γυναικών ό ποικίλος ούτος έκ
χ_ρυσοΰ στολισμός και άν άληΟεύη ή περί της χρή-
σεως αύτοΰ επικρατούσα γνώμη. Ο Σχλιέμανν
έπί τών παρατηρήσεων αύτοΰ κατά τήν έκσκαφήν
στηριζόμενος, ιδία όσον άφορα τήν Οέσιν ήν είχον
τά κοσμήματα ταΰτα έν τω τάφω, ϊσχυρίσΟη, και
τοΰτο ώς είπομεν πάντες οί μετ αύτον παρεόέ-
ξαντο, ότι τά χρυσά, ταΰτα νεκρικά κοσμήματα
ήσαν έρραμμέναή και άλλως προσκεκολλημένα έπί
τών ένδυμάτων ή τών γυμνών μελών τοΰ νεκροΰ.
Άλλα πριν ή προβώμεν εις τήν έξέλεγξιν τοΰ
δυνατού ή οΰ' της τοιαύτης χρήσεως τών κοσμη-