DOI Artikel:
Rōmaios, Kōnstantinos Ath.: Lēkythos ex Eretrias
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14658#0091
λήκυθος εξ ερετριας
(Πίν. 8).
Διττώς αξιόλογος είναι ή ένταΰΟα δημοσιευομένη
λήκυθος έξ Ερέτριας 1, Ίο μεν διότι ή παράστατις
του παραδόξου έρμου άπαντα πρώτην φοράν έπϊ
των άγγείων, έπειτα δέ διότι ή τέχνη της γραφής
ενθυμίζει ζωηρώ; σημαντικόν άνώνυμον άγγειο-
γράφον, όνομασθέντα υπό τοΰ Η&Γΐ\νΪ£ τεχνίτην
τών φαλακρών (Κ&1ι11νορ£ιηβΪ8ΐβΓ).
Έπί βραχώδους υψώματος άρΟοΰται έρμης ισχυ-
ρώς ίΟυφαλλικός μετά κεφαλής ανδρός, καθεστη-
κυίας τουλάχιστον ήλικίας, φαλακρού και κατα-
βεβλημένου. Ό κορμός τοΟ έρμοΰ είναι προφανώς
έκ ξύλου, επειδή δέν είναι τετράγωνος άλλ' άκα-
νονίστως κυλινδρικός, οιογκοΰται δέ μάλιστα κατά
την εκφυσιν άπο τοΰ εδάφους, όπως συμβαίνει έπϊ
τών δένδοων. Προς τον έρμήν τοΰτον προσέρχεται
άνήρ μετά κλάδου εν τη δεξιά, φέρων έπ' ώμου
λαγωβόλον μετ' ανηρτημένου νεκρού λαγω-,0. II
έπί του χιτώνος έπερριμμένη χλαμύς, ή υψηλή
ύπόδεσις ώς και ό ιδιάζων εις τοΰς δοοιπόρους πί-
λος συμφωνουσι προς τον άνηρτημένον λαγωόν και
είναι προφανές, ό'τι ο άνήρ επιστρέφει έξ ευτυχούς
κυνηγίου, άντικρύσας δέ καΟ'όδόν τον έρμήν προσ-
έρχεται, ίνα ευλαβώς προσφέρη δν ε/ει έξ έλαίας
ή μύρτου κλάδον.
Τις οέ είναι ό εν τή εξοχή ιδρυμένος ούτος έρ-
μης ό ύπο του κυνηγού τιμώμενος; Δέν είναι βε-
βαίως δύσκολον νά ένΟυμηΟή τις τον θεόν της έν
τή φύσει γονιμότητος κα'ι φύλακα τών άγρών κα'ι
καρπών, τον Πρίαπον. ΠιΟανωτέραν δέ Οά εΰρη
τήν έρμηνείαν ταύτην άν άποβλέψη εις το ώραϊον
περί του Οεου έπίγραμαα του Θεόκριτου
1 Ευρέθη έν Έρετρία κατά τα; άνασχαφα; τοΰ έφο'ρου /., Κουρου-
νιώτου, τω 1898. "Γόο; 0,38.
εφημεριε αρχαιολογικη 1908
τηνκν τάν λαύραν, τόθι τοά δρύες, κΐπόλε κά^.ψας
συκινον ευρέσεις άρτιγλυφές ξόανον,
τρισκελές αύτοφλοιον άνούκτον, άλλά φάλητι
πκ'.δογόνω δυνατόν Κύπριος έργα τελεΐν
ή τους στίχους τοΰ Όρατίου
ΟΗιιι Ιπιηοιίδ θγβπι ίϊουΐηιΐδ ϊηαίίΐβ Π§ηιιηι
οαιη ί&ββι- ϊηοθΐ-ίυβ δοαιηηιιηι ί&οβι-βίηβ Ρπίίριιηι
ιη&ΐιιϊί Θ88β άβυηι. Όβιΐδ ίηάβ θ§ό ίιιπιηι εινί-
ιιηιηυβ
Π1&ΧΪΙΤ1& ϋοπηΐάο
Τω οντι ό έπί τοΰ βράχου ξύλινος ίΟυφαλλικός
έρμης εικονίζει τον Πρίαπον. Είναι αληθές, ότι έκ
τών πολυαρίθμων έρμαϊκών παραστάσεων της Οεό-
τητος ταύτης ουδεμία μέχρι τοΰδε παρετηρήΟη άρ-
χαιοτέρα της έλληνιστικής εποχής 2, οί δ' έπ'ι τών
άγγείων έρμαΐ κα'ι όταν είναι ίΟυφαλλικο'ι παρι-
στώσι το μέν τον Έρμήν, το δέ τον Διάνυσον. *Αν
ο ολίγοι μέχρι τουοε εκ των έρμων των αγγειο-
γραφιών άπεδόΟησαν εις τόν Πρίαπον, ή έρμηνεία
αύτη δέν έστηρίχΟη έπί ισχυρών λόγων.
Έν τούτοις ώς προς τήν ήμετέραν λήκυθον ου-
δεμία χωρεί άμφιβολία. Διότι έν πρώτοις έρμης
μετά κεφαλής εντελώς φαλάκρας και σχεδόν γε-
1 Ηοΐ'. 83ί 1. 8. &εόκρ. 'Επιγραυ,α. 17. Πρός ταΰτα ποβλ.
ότι έν τ<ο έπιγράΐΑ^ατι τή; Αηίΐΐοΐ. Ρ&1. VI, 22 ό Πρίαίτο; καλεί-
ται μονοατόρ&υγξ, οίον αονο'ξυλο;.
2 Τοιαύτα; εϊκο'να; τοΰ Πριά-ου 'έ/ει τι; πολλά; -αοα Τΐΐβοά.
8ο1ιι·βίΙ)θΓ, ϋϊθ Ηθΐίβηΐδίϊδοΐιβη Κβΐίθίδ, Τ. 46α κέ., 54α, 59α,
75α, 80. Πρβλ. χαί Άρχ. Έφηρι. 1905, 138, πίν. 3. Ότι έρρίς
ΙΙριάπου δεν εχομεν έπί τών άγγείων, άλλα ρ,ο'νον μετά τήν πτωσιν
της αγγειογραφία;, παρετήρησε προ -,τολλοΰ όρΟΛ; ό ΡιηΊνν&ΠβΙβΙ·
έν ΑηιΐΗΐί άβΙΓ Ιιΐ3ί. 1877, 223.
11
(Πίν. 8).
Διττώς αξιόλογος είναι ή ένταΰΟα δημοσιευομένη
λήκυθος έξ Ερέτριας 1, Ίο μεν διότι ή παράστατις
του παραδόξου έρμου άπαντα πρώτην φοράν έπϊ
των άγγείων, έπειτα δέ διότι ή τέχνη της γραφής
ενθυμίζει ζωηρώ; σημαντικόν άνώνυμον άγγειο-
γράφον, όνομασθέντα υπό τοΰ Η&Γΐ\νΪ£ τεχνίτην
τών φαλακρών (Κ&1ι11νορ£ιηβΪ8ΐβΓ).
Έπί βραχώδους υψώματος άρΟοΰται έρμης ισχυ-
ρώς ίΟυφαλλικός μετά κεφαλής ανδρός, καθεστη-
κυίας τουλάχιστον ήλικίας, φαλακρού και κατα-
βεβλημένου. Ό κορμός τοΟ έρμοΰ είναι προφανώς
έκ ξύλου, επειδή δέν είναι τετράγωνος άλλ' άκα-
νονίστως κυλινδρικός, οιογκοΰται δέ μάλιστα κατά
την εκφυσιν άπο τοΰ εδάφους, όπως συμβαίνει έπϊ
τών δένδοων. Προς τον έρμήν τοΰτον προσέρχεται
άνήρ μετά κλάδου εν τη δεξιά, φέρων έπ' ώμου
λαγωβόλον μετ' ανηρτημένου νεκρού λαγω-,0. II
έπί του χιτώνος έπερριμμένη χλαμύς, ή υψηλή
ύπόδεσις ώς και ό ιδιάζων εις τοΰς δοοιπόρους πί-
λος συμφωνουσι προς τον άνηρτημένον λαγωόν και
είναι προφανές, ό'τι ο άνήρ επιστρέφει έξ ευτυχούς
κυνηγίου, άντικρύσας δέ καΟ'όδόν τον έρμήν προσ-
έρχεται, ίνα ευλαβώς προσφέρη δν ε/ει έξ έλαίας
ή μύρτου κλάδον.
Τις οέ είναι ό εν τή εξοχή ιδρυμένος ούτος έρ-
μης ό ύπο του κυνηγού τιμώμενος; Δέν είναι βε-
βαίως δύσκολον νά ένΟυμηΟή τις τον θεόν της έν
τή φύσει γονιμότητος κα'ι φύλακα τών άγρών κα'ι
καρπών, τον Πρίαπον. ΠιΟανωτέραν δέ Οά εΰρη
τήν έρμηνείαν ταύτην άν άποβλέψη εις το ώραϊον
περί του Οεου έπίγραμαα του Θεόκριτου
1 Ευρέθη έν Έρετρία κατά τα; άνασχαφα; τοΰ έφο'ρου /., Κουρου-
νιώτου, τω 1898. "Γόο; 0,38.
εφημεριε αρχαιολογικη 1908
τηνκν τάν λαύραν, τόθι τοά δρύες, κΐπόλε κά^.ψας
συκινον ευρέσεις άρτιγλυφές ξόανον,
τρισκελές αύτοφλοιον άνούκτον, άλλά φάλητι
πκ'.δογόνω δυνατόν Κύπριος έργα τελεΐν
ή τους στίχους τοΰ Όρατίου
ΟΗιιι Ιπιηοιίδ θγβπι ίϊουΐηιΐδ ϊηαίίΐβ Π§ηιιηι
οαιη ί&ββι- ϊηοθΐ-ίυβ δοαιηηιιηι ί&οβι-βίηβ Ρπίίριιηι
ιη&ΐιιϊί Θ88β άβυηι. Όβιΐδ ίηάβ θ§ό ίιιπιηι εινί-
ιιηιηυβ
Π1&ΧΪΙΤ1& ϋοπηΐάο
Τω οντι ό έπί τοΰ βράχου ξύλινος ίΟυφαλλικός
έρμης εικονίζει τον Πρίαπον. Είναι αληθές, ότι έκ
τών πολυαρίθμων έρμαϊκών παραστάσεων της Οεό-
τητος ταύτης ουδεμία μέχρι τοΰδε παρετηρήΟη άρ-
χαιοτέρα της έλληνιστικής εποχής 2, οί δ' έπ'ι τών
άγγείων έρμαΐ κα'ι όταν είναι ίΟυφαλλικο'ι παρι-
στώσι το μέν τον Έρμήν, το δέ τον Διάνυσον. *Αν
ο ολίγοι μέχρι τουοε εκ των έρμων των αγγειο-
γραφιών άπεδόΟησαν εις τόν Πρίαπον, ή έρμηνεία
αύτη δέν έστηρίχΟη έπί ισχυρών λόγων.
Έν τούτοις ώς προς τήν ήμετέραν λήκυθον ου-
δεμία χωρεί άμφιβολία. Διότι έν πρώτοις έρμης
μετά κεφαλής εντελώς φαλάκρας και σχεδόν γε-
1 Ηοΐ'. 83ί 1. 8. &εόκρ. 'Επιγραυ,α. 17. Πρός ταΰτα ποβλ.
ότι έν τ<ο έπιγράΐΑ^ατι τή; Αηίΐΐοΐ. Ρ&1. VI, 22 ό Πρίαίτο; καλεί-
ται μονοατόρ&υγξ, οίον αονο'ξυλο;.
2 Τοιαύτα; εϊκο'να; τοΰ Πριά-ου 'έ/ει τι; πολλά; -αοα Τΐΐβοά.
8ο1ιι·βίΙ)θΓ, ϋϊθ Ηθΐίβηΐδίϊδοΐιβη Κβΐίθίδ, Τ. 46α κέ., 54α, 59α,
75α, 80. Πρβλ. χαί Άρχ. Έφηρι. 1905, 138, πίν. 3. Ότι έρρίς
ΙΙριάπου δεν εχομεν έπί τών άγγείων, άλλα ρ,ο'νον μετά τήν πτωσιν
της αγγειογραφία;, παρετήρησε προ -,τολλοΰ όρΟΛ; ό ΡιηΊνν&ΠβΙβΙ·
έν ΑηιΐΗΐί άβΙΓ Ιιΐ3ί. 1877, 223.
11