«H JO. GUIL HOEFdiANN
„ quod capite quidem nono cavetur · Si servus &c.,, Nam vulgaris leftio’
quidem non cavetur a multis duduni est explosa. Ac ipsam quidem capitis-
fententiam ita efferendam censuimus :
Servum adulterii accufatum, de quo qua/ljonem haberi accuf ator po-
pulaverit, five voluit ipfe interejse, five noluit, judices eeft i mare ju-
bento , & ubi afiimaverint tantam pecuniam & alterum tantum eum ,
qui numen ejus fervi detulerit, EI, AD QIJENI EA RE$
P E R TI NE T y dare jubento.
Iit haec opinor plena est, quae dari potest, capitis noni sententia, quam in
L. 27. D, de adulteriis bis retulit Ulpianus, in principio nimirum & §.
ultimo, Servos ob violatum contubernium accubari non posse manifesti juris
est [a],. possunt autem adulterii cum aliena uxore commissi postulari [b].
Hinc videtur ab interpretibus relata ad hoc caput generalis tractatio de servo
accusando' in judiciis publicis aliisque, quae licet publica non sint, accusati-
onem tamen habent, ut stellionatus & expilatae hereditatis. Et huc refero
L. 3. D. de extraordinariis- criminibus ex Libro III. Ulpiani, in quo-
ad caput hoc nostrum commentatus est, depromtam. Ad idem manifesto
pertinent L. $. de accuf.. & inser, nec non Z. y. de quaftitmilms,. quamvis
quod priorem attinet, scrupulum moveat Cujacius. Summus enim vir
mutat infcriptionem & pro libro IIL de adulteriis legere mavult libro E-
nulla aha ratione addita, quam quod in hac Lege agatur de qualitate perbo-
nae accusandi, qutestiones vero de personis in omni tradatu esse priores.
Ast cum a nobis latis sit ostensum , Ulpia n u m Legis ipsius & capitum
ordinem observasse ; res ipsa loquitur, quatstionem de perbonarum jure in
primum librum rejici non potuisie. Unde cum caput nonum de accubando
servo praeciperet, idque interpretandum sumeret libro commentarii sui tertio
Ulpianus, patet, quod inseriptio L. 5.. D, de accus quae tractationis
ad caput illud nonum sine dubio est particula , non possit tantum fed & de-
beat omnino fervari. Non incommode ad hoc caput B r i s s o n i u s de
poena servi adulteri disquirit, quamvis cum eo minime secerim ,. quod ob
hoc siagitimii· servos quoque relegatos esse existimet.. Equidem, an cacat
iii
l_aj L. cj. C. ad L. Jnl. de adult.,
[b] L. 5. D. de accus. & inser.
„ quod capite quidem nono cavetur · Si servus &c.,, Nam vulgaris leftio’
quidem non cavetur a multis duduni est explosa. Ac ipsam quidem capitis-
fententiam ita efferendam censuimus :
Servum adulterii accufatum, de quo qua/ljonem haberi accuf ator po-
pulaverit, five voluit ipfe interejse, five noluit, judices eeft i mare ju-
bento , & ubi afiimaverint tantam pecuniam & alterum tantum eum ,
qui numen ejus fervi detulerit, EI, AD QIJENI EA RE$
P E R TI NE T y dare jubento.
Iit haec opinor plena est, quae dari potest, capitis noni sententia, quam in
L. 27. D, de adulteriis bis retulit Ulpianus, in principio nimirum & §.
ultimo, Servos ob violatum contubernium accubari non posse manifesti juris
est [a],. possunt autem adulterii cum aliena uxore commissi postulari [b].
Hinc videtur ab interpretibus relata ad hoc caput generalis tractatio de servo
accusando' in judiciis publicis aliisque, quae licet publica non sint, accusati-
onem tamen habent, ut stellionatus & expilatae hereditatis. Et huc refero
L. 3. D. de extraordinariis- criminibus ex Libro III. Ulpiani, in quo-
ad caput hoc nostrum commentatus est, depromtam. Ad idem manifesto
pertinent L. $. de accuf.. & inser, nec non Z. y. de quaftitmilms,. quamvis
quod priorem attinet, scrupulum moveat Cujacius. Summus enim vir
mutat infcriptionem & pro libro IIL de adulteriis legere mavult libro E-
nulla aha ratione addita, quam quod in hac Lege agatur de qualitate perbo-
nae accusandi, qutestiones vero de personis in omni tradatu esse priores.
Ast cum a nobis latis sit ostensum , Ulpia n u m Legis ipsius & capitum
ordinem observasse ; res ipsa loquitur, quatstionem de perbonarum jure in
primum librum rejici non potuisie. Unde cum caput nonum de accubando
servo praeciperet, idque interpretandum sumeret libro commentarii sui tertio
Ulpianus, patet, quod inseriptio L. 5.. D, de accus quae tractationis
ad caput illud nonum sine dubio est particula , non possit tantum fed & de-
beat omnino fervari. Non incommode ad hoc caput B r i s s o n i u s de
poena servi adulteri disquirit, quamvis cum eo minime secerim ,. quod ob
hoc siagitimii· servos quoque relegatos esse existimet.. Equidem, an cacat
iii
l_aj L. cj. C. ad L. Jnl. de adult.,
[b] L. 5. D. de accus. & inser.