Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Editor]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Editor]: Folia Historiae Artium (NS: 10.2005)

mnm

rmmiii

Liomdtc
mtufhaam
tua^ficurnottó

tiectfti maitct&m fnę criv

^ auamtoąm cąutmt0tv.

JL P tlmlh onmu\ ńm papitHit
. otmfitngm ooiofa. i^xss&
i tttgrerea os aihiaTimft
nctrtt eiteiicr m cnugmDtnt

15. Psalm 51, inicjał Q: Skąpiec.
Psałterz, WAG 112, fol. 82

Twtcnotmtuiaamrai

jjl^^

Immtimfa ommmcgapca^itao

Bmc arapmbiftótntonnmfti
aedldanottóCtl»i<icmma.*tutit{

om

mm

ttttu

16. Psalm 51, inicjał Q: Skąpiec. Psałterz, Albenga,
Bibłioteca Capitolare, b.s., fol. 72v°

wiek wieków”70. A zatem niegodziwiec „silny w nie-
prawości”, który umiłował zdradę i złość, to zara-
zem ten, który, miast pokładać ufność w Bogu i z
wiary czerpać swą moc, staje się potężny dzięki
swym ziemskim majętnościom.

Podobną scenę zawiera wczesnogotycki psałterz
paryski przechowywany w Albendze (Bibłioteca
Capitolare, b.s., fol. 72v°). Tutaj w inicjale do psal-
mu 51 ukazano kobietę, która lewą ręką wyciąga z
zanadrza pękatą sakwę, prawą zaś wkłada ją do sto-
jącej obok skrzyni (ił. 16). Anna De Floriani, autor-
ka monografii kodeksu, odczytuje tę postać jako
personifikację psałterzowej nieprawości, ową Iniąu-
itas, którą silny miał być wróg psalmisty71 72 *. Badacz-

ka stara się dowieść, że przedstawienie powyższe
stanowi malarską interpretację komentarza autor-
stwa Piotra Lombarda do odnośnego psalmu, a ści-
ślej do jego trzeciego wersu: Dilexisti malitiam su-
per benignitatem. We wspomnianym tekście egzegeta
wieszczy upadek temu, który „zło przedkłada nad
dobro”, „bo umiłował talent ołowiu (talentum plum-
bi), na którym siedzi niegodziwość, jak powiadał
prorok Zachariasz”77. Według De Floriani właśnie
owo nawiązanie do Zachariaszowego proroctwa -
którego brak u innych komentatorów — zainspiro-
wało iluminatora inicjału z Albengi: ów talent oło-
wiu, który dla proroka i egzegety oznaczał tyle co
„bryłę”, „masę”, miał malarz zinterpretować jako

70 Ps. 51, 10.

71 A. De Floriani, Miniaturęparigine del Duecento. U Salte-
rio di Albenga e altri manoscritti, Genova 1990, s. 23-

72 Oto tekst Piotra Lombarda przytoczony przez De Floria-

ni: „sed cum his, id est ad similitudinem horum cadis inferius,

quia sicut ista suo pondere deorsum feruntur, sic tu benignitati
praeferens malitiam ruis in profundum, quia talentum plumbi
super quod sedet iniquitas, ut Zacharias propheta ait (Zach. 5),
amplexaris”. Pełny tekst glosy do ps. 51 zob. PL 191, 493—500.

48