DOI Artikel:
Ziętkiewicz-Kotz, Joanna: Cykl Dawida we wczesnogotyckich modlitewnikach franko-flamadzkich (1240 - 1320)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20621#0059
ya mftwteim uia$ me'
asa# tt Mtnguam tn
lingua ma-® ofm
on tneo atftmmm*citm
confifttttrpccann 4t>
ucrfumtn^Sbtmmu
er filut atonii &
W: men* moMwt efK ; y
analnie a>2 mcum mmi cr mtnedt
ranattc nux ęarkfcer
ocuui#km tn lingua mte?twrnm fat
ttucbt bmttte' fuKtn
t mmmm dicmm meamm qttw A"
urftutm ąuid fcftr
ccc menfuntlulcf pjftulh dtammfct
faWfctutu ma miąnl mtyuim antc et-
mmtmzn utmmk tumim-' mtu$
tymo tttuenf* HI mmmm mittupm
jxmmtfir \yttu>: U a (tuka mmtbmt'
19- Psalm 38, inicjał D: Wędrowiec. Psałterz-godzinki,
Petersburg GPB Lat.Q.v.I, 72, fol. 41
zarzuciwszy na ramię węzełek (il. 20)96. Oba te wy-
obrażenia stanowić mogą bezpośrednie nawiązanie
do pierwszego wersu psalmu: „będę strzegł dróg
moich, abym nie zgrzeszył językiem”, najpewniej
jednak odnieść je należy do słów zawartych w wer-
sie 13, w których to ich autor oznajmia Bogu, że
„jest przechodniem u niego i pielgrzymem” i modli
się o wytchnienie przed śmiercią. Według Piotra
Lombarda psalmista pragnie tymi słowy wyrazić, że
„jest ciągłym przybyszem i pielgrzymem, który nie
{mnl)rt).iiirniirt)i:iim fn]
...
4u/f>f{ntiin/l!wc mrfonimf
Cci feiftmfiiG.-nc i>ifrrnrrnt?.imf
ntmlruiuDiitroiuim mr
iiiirOiif frnr. faiunr- mtf-r
mnifhJth
>im mat'.
romSMirn
Mmmmm
nimi
miiwpta
nip..
L>i
-®fnro hniBfliammim ftmfif
^nTrruifot aDiinfiim mr.- jfQ.
vm»tm frlinmilianiG Ą
20. Psalm 38, inicjał D: Wędrowiec. Psałterz,
Heribert Tenschert, Bibermiihle (Szwajcaria), fol. 71v°
ma na tym świecie siedziby, gdyż zmierza ku przy-
bytkowi wiecznemu”97. Egzegeta cytuje fragment
listu do Koryntian, w którym powiada św. Paweł, że
„dopóki jesteśmy w ciele, pielgrzymujemy od
Pana”98, czyli tułamy się z dala od Niego. Wydaje
się, że bliski istocie tych słów jest sens powyższych
przedstawień: wizerunek piechura wyobraża zapew-
ne ziemską wędrówkę człowieka, ową tułaczkę,
którą odbyć musi zanim uda się na wieczny spoczy-
nek99.
96 Fol. 7 lv°; por. przyp. 48.
l) PL 191, 396: „Ego jam sum apud te spe, sed adhuc ad-
vena vel inquilinus, id est non habens hic sedem, quia hinc trans-
iturus ad aeterna”.
98 2 Kor 5, 6.
99 Wyobrażenie wędrowca wskazującego na usta zdobi oma-
wiany psalm niemieckiego psałterza sprzed poi. XIII w. (Ham-
burg, Staats- u. Universitatsbibliothek, cod. in scrinio 83, f.
40v°); zob. H. Swarzenski, Die lateinischen illuminierten
Handschriften des 13. Jahrhunderts in den Landem an Rhein, Main
und Donau, Berlin 1936, il. 197. Podobne przedstawienie obec-
ne jest także w rękopisach angielskich, np. we wspomnianym już
psałterzu Add. 28681 (fol. 54, por. przyp. 52) oraz w dwóch
kodeksach powstałych w latach 1270—1280 pod wpływem fla-
mandzkim, w których wskazujący na usta wędrowiec wyposa-
żony jest w laskę i pielgrzymią sakwę ozdobioną muszlami św. Ja-
kuba (Psałterz Grandison, BL Add. 21926, fol. 66v° i psałterz
Wenecja, BibliotecaMarciana, ms. lat. 1.77, f. 60v°); zob. Mor-
gan, o.c., t. 2, kat. 165, s. 162—164, il. 319, oraz kat. 166, s.
164—166, il. 320. Wędrowiec-pielgrzym z tobołkiem zarzuco-
nym na ramię, zwracający się do ukazanego powyżej Boga,
przedstawiony został także w inicjale ps. 38 psałterza-godzinek,
wykonanego w Liege ok. r. 1280 (BR IV-1013, fol. 45); zob.
też 01iver, o.c., s. 67 przyp. 30, 247, która w postaci tej chce
widzieć Dawida uciekającego przed Saulem.
52
asa# tt Mtnguam tn
lingua ma-® ofm
on tneo atftmmm*citm
confifttttrpccann 4t>
ucrfumtn^Sbtmmu
er filut atonii &
W: men* moMwt efK ; y
analnie a>2 mcum mmi cr mtnedt
ranattc nux ęarkfcer
ocuui#km tn lingua mte?twrnm fat
ttucbt bmttte' fuKtn
t mmmm dicmm meamm qttw A"
urftutm ąuid fcftr
ccc menfuntlulcf pjftulh dtammfct
faWfctutu ma miąnl mtyuim antc et-
mmtmzn utmmk tumim-' mtu$
tymo tttuenf* HI mmmm mittupm
jxmmtfir \yttu>: U a (tuka mmtbmt'
19- Psalm 38, inicjał D: Wędrowiec. Psałterz-godzinki,
Petersburg GPB Lat.Q.v.I, 72, fol. 41
zarzuciwszy na ramię węzełek (il. 20)96. Oba te wy-
obrażenia stanowić mogą bezpośrednie nawiązanie
do pierwszego wersu psalmu: „będę strzegł dróg
moich, abym nie zgrzeszył językiem”, najpewniej
jednak odnieść je należy do słów zawartych w wer-
sie 13, w których to ich autor oznajmia Bogu, że
„jest przechodniem u niego i pielgrzymem” i modli
się o wytchnienie przed śmiercią. Według Piotra
Lombarda psalmista pragnie tymi słowy wyrazić, że
„jest ciągłym przybyszem i pielgrzymem, który nie
{mnl)rt).iiirniirt)i:iim fn]
...
4u/f>f{ntiin/l!wc mrfonimf
Cci feiftmfiiG.-nc i>ifrrnrrnt?.imf
ntmlruiuDiitroiuim mr
iiiirOiif frnr. faiunr- mtf-r
mnifhJth
>im mat'.
romSMirn
Mmmmm
nimi
miiwpta
nip..
L>i
-®fnro hniBfliammim ftmfif
^nTrruifot aDiinfiim mr.- jfQ.
vm»tm frlinmilianiG Ą
20. Psalm 38, inicjał D: Wędrowiec. Psałterz,
Heribert Tenschert, Bibermiihle (Szwajcaria), fol. 71v°
ma na tym świecie siedziby, gdyż zmierza ku przy-
bytkowi wiecznemu”97. Egzegeta cytuje fragment
listu do Koryntian, w którym powiada św. Paweł, że
„dopóki jesteśmy w ciele, pielgrzymujemy od
Pana”98, czyli tułamy się z dala od Niego. Wydaje
się, że bliski istocie tych słów jest sens powyższych
przedstawień: wizerunek piechura wyobraża zapew-
ne ziemską wędrówkę człowieka, ową tułaczkę,
którą odbyć musi zanim uda się na wieczny spoczy-
nek99.
96 Fol. 7 lv°; por. przyp. 48.
l) PL 191, 396: „Ego jam sum apud te spe, sed adhuc ad-
vena vel inquilinus, id est non habens hic sedem, quia hinc trans-
iturus ad aeterna”.
98 2 Kor 5, 6.
99 Wyobrażenie wędrowca wskazującego na usta zdobi oma-
wiany psalm niemieckiego psałterza sprzed poi. XIII w. (Ham-
burg, Staats- u. Universitatsbibliothek, cod. in scrinio 83, f.
40v°); zob. H. Swarzenski, Die lateinischen illuminierten
Handschriften des 13. Jahrhunderts in den Landem an Rhein, Main
und Donau, Berlin 1936, il. 197. Podobne przedstawienie obec-
ne jest także w rękopisach angielskich, np. we wspomnianym już
psałterzu Add. 28681 (fol. 54, por. przyp. 52) oraz w dwóch
kodeksach powstałych w latach 1270—1280 pod wpływem fla-
mandzkim, w których wskazujący na usta wędrowiec wyposa-
żony jest w laskę i pielgrzymią sakwę ozdobioną muszlami św. Ja-
kuba (Psałterz Grandison, BL Add. 21926, fol. 66v° i psałterz
Wenecja, BibliotecaMarciana, ms. lat. 1.77, f. 60v°); zob. Mor-
gan, o.c., t. 2, kat. 165, s. 162—164, il. 319, oraz kat. 166, s.
164—166, il. 320. Wędrowiec-pielgrzym z tobołkiem zarzuco-
nym na ramię, zwracający się do ukazanego powyżej Boga,
przedstawiony został także w inicjale ps. 38 psałterza-godzinek,
wykonanego w Liege ok. r. 1280 (BR IV-1013, fol. 45); zob.
też 01iver, o.c., s. 67 przyp. 30, 247, która w postaci tej chce
widzieć Dawida uciekającego przed Saulem.
52