23- Kraków, pałac, Rynek Główny nr 17, trzy głowy splecione włosami na zworniku w sali tylnej, fragment (ok. 1365—1370?)
Wiedeń, katedra Św. Szczepana, twarz cesarza Karola IV z wieży południowej (ok. 1360—1365)
Jerzy Gadomski bardzo mocno podkreślał od-
mienność plastycznych wizerunków w Krakowie od
sylwetowego charakteru godeł, wykształconego w
kręgu Piotra Parlera. Także w Wiedniu spotykamy
się z płaszczyznowym traktowaniem godeł na tar-
czach herbowych. W krakowskim pałacu nie ukaza-
no jednak tarcz, lecz hełmy z klejnotami, te zaś
dość powszechnie traktowano w sposób pełnopla-
styczny, z drobiazgową wręcz szczegółowością.
Przestrzenny, ostentacyjnie wyeksponowany hełm
83 Datowanie wiąże się z rokiem śmierci Rudolfa i potwier-
dzone jest przez znaną tylko z odpisów inskrypcję: ARMA SEU
SCUTU(M) ILLUSTRISSI(MI) PRINCIPIS RUDOLPHI SE-
NIORIS DUCIS SAXONIE SACRIIMPERII ROMANI ELEC-
TORIS ETC. QUI FUIT AV(UN)CUL(US) KAROLI QUAR-
TI MCCCLYII, Petr Parlef. Svatovitska katedrala 1356—1399,
z klejnotem wieńczy tarczę herbową Rudolfa I Sa-
skiego w kaplicy Saskiej przy katedrze Sw. Wita.
Dzieło to uchodzi za pierwszą udokumentowaną
źródłowo pracę rzeźbiarską strzechy, po przybyciu
Piotra Parlera do Pragi83. Podobne hełmy, już w
końcu stulecia, umieszczono na wieży Staromosto-
wej84. Myślę, że można też wskazać na hełmy z klej-
notami w dłoniach trzymaczy w kompozycjach
fundacyjnych, umieszczonych w portalach wiedeń-
skiego kościoła Św. Szczepana85.
teksty: K. Beneśovska, I. Hlobil, M. Bravermanova, P. Chotebor,
M. Kostlikova, Praha 1.999, s. 84.
84 Na temat późnego datowania zakończenia prac przy wie-
ży: J. V i t o v s k y, K datovdm, ikonografii a antorstvi staromestske
mostecke veźe, Pruzkumy Pamatek, 1/2: 1994, s. 15—44.
85 Popularność postaci trzymaczy w końcu w. XIV tłumaczy
się oddziaływaniem posągów wiedeńskich oraz współczesnych
Wiedeń, katedra Św. Szczepana, twarz cesarza Karola IV z wieży południowej (ok. 1360—1365)
Jerzy Gadomski bardzo mocno podkreślał od-
mienność plastycznych wizerunków w Krakowie od
sylwetowego charakteru godeł, wykształconego w
kręgu Piotra Parlera. Także w Wiedniu spotykamy
się z płaszczyznowym traktowaniem godeł na tar-
czach herbowych. W krakowskim pałacu nie ukaza-
no jednak tarcz, lecz hełmy z klejnotami, te zaś
dość powszechnie traktowano w sposób pełnopla-
styczny, z drobiazgową wręcz szczegółowością.
Przestrzenny, ostentacyjnie wyeksponowany hełm
83 Datowanie wiąże się z rokiem śmierci Rudolfa i potwier-
dzone jest przez znaną tylko z odpisów inskrypcję: ARMA SEU
SCUTU(M) ILLUSTRISSI(MI) PRINCIPIS RUDOLPHI SE-
NIORIS DUCIS SAXONIE SACRIIMPERII ROMANI ELEC-
TORIS ETC. QUI FUIT AV(UN)CUL(US) KAROLI QUAR-
TI MCCCLYII, Petr Parlef. Svatovitska katedrala 1356—1399,
z klejnotem wieńczy tarczę herbową Rudolfa I Sa-
skiego w kaplicy Saskiej przy katedrze Sw. Wita.
Dzieło to uchodzi za pierwszą udokumentowaną
źródłowo pracę rzeźbiarską strzechy, po przybyciu
Piotra Parlera do Pragi83. Podobne hełmy, już w
końcu stulecia, umieszczono na wieży Staromosto-
wej84. Myślę, że można też wskazać na hełmy z klej-
notami w dłoniach trzymaczy w kompozycjach
fundacyjnych, umieszczonych w portalach wiedeń-
skiego kościoła Św. Szczepana85.
teksty: K. Beneśovska, I. Hlobil, M. Bravermanova, P. Chotebor,
M. Kostlikova, Praha 1.999, s. 84.
84 Na temat późnego datowania zakończenia prac przy wie-
ży: J. V i t o v s k y, K datovdm, ikonografii a antorstvi staromestske
mostecke veźe, Pruzkumy Pamatek, 1/2: 1994, s. 15—44.
85 Popularność postaci trzymaczy w końcu w. XIV tłumaczy
się oddziaływaniem posągów wiedeńskich oraz współczesnych