DOI Artikel:
Stawowiak, Magdalena: Późnogotycki drewniany "Ogrojec" w kościele Wszystkich Świętych w Ptaszkowej - domniemane dzieło Wita Stwosza
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20621#0100
6. Kraków, kościół Mariacki, Zesłanie Ducha Świętego w ołtarzu głównym, odwrocie
ści oryginalnej polichromii. Stwierdzono także czę-
ściowe zatarcie modelunku twarzy (brwi, zmarszcz-
ki, bruzdy), rąk i stóp (paznokcie, zmarszczenia skó-
ry na palcach). Działania konserwatorskie skon-
centrowały się na zabiegach wzmacniających
drewno reliefu, jego uzupełnieniach i scaleniu ko-'
lorystycznym. Zrekonstruowano: pasma włosów
i nos Chrystusa, końcówki palców dłoni apostołów,
palce w prawych stopach śś. Piotra i Jana, brzegi
tkanin, jelec tasaka oraz ubytki tła w dolnych par-
tiach. Zastąpiono również XIX-wieczną rekon-
strukcję zniszczonych do łokci rąk Chrystusa ich
nową interpretacją. Pozostawiono bez ingerencji
miejsca wyłamań drewna, biegnące wokół postaci
Zbawiciela i apostołów. Ubytki formy rzeźbiarskiej
pozwalają domyślać się istnienia nie zachowanych
elementów sceny, występujących zwykle w przed-
stawieniach Ogrojca', postaci św. Jakuba, anioła, do
którego zwraca się Chrystus, i tła stanowiącego
scenerię Ogrodu Oliwnego.
18 T. Seweryn, Warsztat malarski Stwosza, Sztuki Piękne, 9:
1933, s. 220, 225.
19 Por. D. Budziłło-Skowron, Ołtarz Mariacki Wita
Stwosza. Dokumentacja fotograficzna, t. III, Kraków 1983, fot.
Relief o wymiarach: 100,5 X 114 X 11 cm wy-
konany jest z dwóch kloców drewna lipowego nie-
mal równej szerokości, sklejonych dokładnie na
styk. Precyzyjne, prawie niewidoczne łączenie prze-
biega pionowo wzdłuż linii biegnącej przez łokieć
Chrystusa; zniszczone ręce odjęto w miejscu pier-
wotnego klejenia. Podobnie w Ołtarzu Mariackim
Stwosz stosował kloce o grubości 5—12 cm, sklejo-
ne idealnie, bez dodatkowych wzmocnień18. Od-
wrocie Ogrojca ptaszkowskiego żłobione jest pewną
i wprawną ręką dłutem o półokrągłym ostrzu, zosta-
wiającym ślady do 5,5 cm szerokości, na głębokość
od 3 cm (głowy) do 7 cm (korpusy). Technika drą-
żenia i wyrównywania partii płaskich odwrocia re-
liefu (il. 5) jest identyczna z opracowaniem odwroci
reliefów skrzydeł Ołtarza Mariackiego (il. 6)19. Ścięte
równo boki Ogrojca wskazują na istnienie ramy,
która pierwotnie zamykała całość przedstawienia.
Bryłowaty, światłocieniowy relief — głębokość
drążenia przy postaci św. Jana dochodzi do 10 cm
253—255. Dokumentacja zawiera fotokopie z klisz archiwalnych
z konserwacji w latach 1946-1950, przechowywana jest w ar-
chiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krako-
wie.
93
ści oryginalnej polichromii. Stwierdzono także czę-
ściowe zatarcie modelunku twarzy (brwi, zmarszcz-
ki, bruzdy), rąk i stóp (paznokcie, zmarszczenia skó-
ry na palcach). Działania konserwatorskie skon-
centrowały się na zabiegach wzmacniających
drewno reliefu, jego uzupełnieniach i scaleniu ko-'
lorystycznym. Zrekonstruowano: pasma włosów
i nos Chrystusa, końcówki palców dłoni apostołów,
palce w prawych stopach śś. Piotra i Jana, brzegi
tkanin, jelec tasaka oraz ubytki tła w dolnych par-
tiach. Zastąpiono również XIX-wieczną rekon-
strukcję zniszczonych do łokci rąk Chrystusa ich
nową interpretacją. Pozostawiono bez ingerencji
miejsca wyłamań drewna, biegnące wokół postaci
Zbawiciela i apostołów. Ubytki formy rzeźbiarskiej
pozwalają domyślać się istnienia nie zachowanych
elementów sceny, występujących zwykle w przed-
stawieniach Ogrojca', postaci św. Jakuba, anioła, do
którego zwraca się Chrystus, i tła stanowiącego
scenerię Ogrodu Oliwnego.
18 T. Seweryn, Warsztat malarski Stwosza, Sztuki Piękne, 9:
1933, s. 220, 225.
19 Por. D. Budziłło-Skowron, Ołtarz Mariacki Wita
Stwosza. Dokumentacja fotograficzna, t. III, Kraków 1983, fot.
Relief o wymiarach: 100,5 X 114 X 11 cm wy-
konany jest z dwóch kloców drewna lipowego nie-
mal równej szerokości, sklejonych dokładnie na
styk. Precyzyjne, prawie niewidoczne łączenie prze-
biega pionowo wzdłuż linii biegnącej przez łokieć
Chrystusa; zniszczone ręce odjęto w miejscu pier-
wotnego klejenia. Podobnie w Ołtarzu Mariackim
Stwosz stosował kloce o grubości 5—12 cm, sklejo-
ne idealnie, bez dodatkowych wzmocnień18. Od-
wrocie Ogrojca ptaszkowskiego żłobione jest pewną
i wprawną ręką dłutem o półokrągłym ostrzu, zosta-
wiającym ślady do 5,5 cm szerokości, na głębokość
od 3 cm (głowy) do 7 cm (korpusy). Technika drą-
żenia i wyrównywania partii płaskich odwrocia re-
liefu (il. 5) jest identyczna z opracowaniem odwroci
reliefów skrzydeł Ołtarza Mariackiego (il. 6)19. Ścięte
równo boki Ogrojca wskazują na istnienie ramy,
która pierwotnie zamykała całość przedstawienia.
Bryłowaty, światłocieniowy relief — głębokość
drążenia przy postaci św. Jana dochodzi do 10 cm
253—255. Dokumentacja zawiera fotokopie z klisz archiwalnych
z konserwacji w latach 1946-1950, przechowywana jest w ar-
chiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krako-
wie.
93