DOI Artikel:
Małkiewicz, Adam; Gadomski, Jerzy [Gefeierte Pers.]: Jerzy Gadomski (1934-2015)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.32786#0007
7
następne tomy: Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski
1460-1500 (1988; poz. 37) i Gotyckie malarstwo tablicowe
Małopolski 1500-1540 (1995; poz. 51), które kolejno stały
się podstawą przyznania tytułów (i stanowisk) profesora
nadzwyczajnego (1989) i profesora zwyczajnego (1997).
Z powodów formalno-prawnych pominięto numerację
tomów, o których integralności świadczy tylko niemal
zupełna zbieżność sformułowania tytułów i identyczność
szaty edytorskiej. Ta wspaniała trylogia, opus vitae Jerze-
go Gadomskiego, uwzględniająca w zasadzie kompletny
materiał artystyczny, będąca przy tym wzorem trafnej in-
terpretacji nielicznych źródeł pisanych i subtelnej analizy
formy dzieła sztuki, na dziesięciolecia pozostanie swoistą
biblią dla pokoleń badaczy gotyckiego malarstwa w Pol-
sce. W specyficzny sposób kontynuuje ona tradycję dzie-
więtnastowiecznej humanistyki, której fundamentalne
dzieła najczęściej były owocem indywidualnego wysiłku
pojedynczych uczonych. Zarazem każdy z tomów może
być traktowany jako odrębna całość i stanowi przykład
logicznej konstrukcji wykładu zbudowanego na triadzie
fundator - artysta - dzieło (zachwianej tylko w trzecim
tomie przez połączenie w pierwszym rozdziale dwóch
pierwszych członów i znaczne rozszerzenie - ze względu
na obfitość materiału - członu ostatniego, stanowiącego
rozdział drugi), a także wyjątkowej klarowności i zwięzło-
ści języka, pozwalających tak wiele treści pomieścić w re-
latywnie krótkim tekście w sposób w pełni zrozumiały dla
czytelnika. Naukowa sumienność Autora kazała mu po
latach ogłaszać obszerne addenda materiałowe do tomów
I (i995; poz. 53) oraz II i III (2009; poz. 94).
Równocześnie prof. Gadomski ogłaszał drukiem pra-
ce o wybranych zagadnieniach ogólnych, jak krótki nie-
miecki tekst o polskim malarstwie tablicowym w czasach
Jagiellonów w katalogu wystawy jagiellońskiej w zamku
Schallaburg pod Wiedniem (1986; poz. 32), syntetyczne
opracowania problemów gotyckiego malarstwa w Mało-
polsce (poz. 22, 23 i 80) i na Górnym Śląsku (poz. 52 i 81)
czy liczne monografie poszczególnych dzieł malarstwa
(m.in. książka Późnogotyckie retabulum ołtarza głównego
w katedrze na Wawelu - 2001; poz. 71). Podejmował też
próby łączenia anonimowych obrazów z lat 1460-1475
w grupy dzieł o pokrewnych cechach stylowych, sugeru-
jących wspólne autorstwo (poz. 31), a także tworzenia mo-
nograficznych sylwetek malarzy, tak anonimowych (np.
Mistrza Rodziny Marii - poz. 44), jak i znanych z nazwi-
ska i ze wzmianek biograficznych (książka Jan Wielki, kra-
kowski malarz z drugiej połowy wieku XV - 2005; poz. 83).
Sporo prac poświęcił czczonym obrazom Madonny
z Dzieciątkiem: Matce Boskiej Częstochowskiej (wspól-
nie z Anną Różycką-Bryzek - poz. 27, 35 i 42), a zwłasz-
cza Hodegetriom typu krakowskiego (małopolskiego),
wcześniej niesłusznie określanego jako typ Matki Boskiej
Piekarskiej - od nazwy obrazu wśród reprezentujących
ten typ najbardziej popularnego, bo będącego celem piel-
grzymek, ale nie najstarszego spośród jego znanych przy-
kładów. Poczynając od krótkiego streszczenia referatu
następne tomy: Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski
1460-1500 (1988; poz. 37) i Gotyckie malarstwo tablicowe
Małopolski 1500-1540 (1995; poz. 51), które kolejno stały
się podstawą przyznania tytułów (i stanowisk) profesora
nadzwyczajnego (1989) i profesora zwyczajnego (1997).
Z powodów formalno-prawnych pominięto numerację
tomów, o których integralności świadczy tylko niemal
zupełna zbieżność sformułowania tytułów i identyczność
szaty edytorskiej. Ta wspaniała trylogia, opus vitae Jerze-
go Gadomskiego, uwzględniająca w zasadzie kompletny
materiał artystyczny, będąca przy tym wzorem trafnej in-
terpretacji nielicznych źródeł pisanych i subtelnej analizy
formy dzieła sztuki, na dziesięciolecia pozostanie swoistą
biblią dla pokoleń badaczy gotyckiego malarstwa w Pol-
sce. W specyficzny sposób kontynuuje ona tradycję dzie-
więtnastowiecznej humanistyki, której fundamentalne
dzieła najczęściej były owocem indywidualnego wysiłku
pojedynczych uczonych. Zarazem każdy z tomów może
być traktowany jako odrębna całość i stanowi przykład
logicznej konstrukcji wykładu zbudowanego na triadzie
fundator - artysta - dzieło (zachwianej tylko w trzecim
tomie przez połączenie w pierwszym rozdziale dwóch
pierwszych członów i znaczne rozszerzenie - ze względu
na obfitość materiału - członu ostatniego, stanowiącego
rozdział drugi), a także wyjątkowej klarowności i zwięzło-
ści języka, pozwalających tak wiele treści pomieścić w re-
latywnie krótkim tekście w sposób w pełni zrozumiały dla
czytelnika. Naukowa sumienność Autora kazała mu po
latach ogłaszać obszerne addenda materiałowe do tomów
I (i995; poz. 53) oraz II i III (2009; poz. 94).
Równocześnie prof. Gadomski ogłaszał drukiem pra-
ce o wybranych zagadnieniach ogólnych, jak krótki nie-
miecki tekst o polskim malarstwie tablicowym w czasach
Jagiellonów w katalogu wystawy jagiellońskiej w zamku
Schallaburg pod Wiedniem (1986; poz. 32), syntetyczne
opracowania problemów gotyckiego malarstwa w Mało-
polsce (poz. 22, 23 i 80) i na Górnym Śląsku (poz. 52 i 81)
czy liczne monografie poszczególnych dzieł malarstwa
(m.in. książka Późnogotyckie retabulum ołtarza głównego
w katedrze na Wawelu - 2001; poz. 71). Podejmował też
próby łączenia anonimowych obrazów z lat 1460-1475
w grupy dzieł o pokrewnych cechach stylowych, sugeru-
jących wspólne autorstwo (poz. 31), a także tworzenia mo-
nograficznych sylwetek malarzy, tak anonimowych (np.
Mistrza Rodziny Marii - poz. 44), jak i znanych z nazwi-
ska i ze wzmianek biograficznych (książka Jan Wielki, kra-
kowski malarz z drugiej połowy wieku XV - 2005; poz. 83).
Sporo prac poświęcił czczonym obrazom Madonny
z Dzieciątkiem: Matce Boskiej Częstochowskiej (wspól-
nie z Anną Różycką-Bryzek - poz. 27, 35 i 42), a zwłasz-
cza Hodegetriom typu krakowskiego (małopolskiego),
wcześniej niesłusznie określanego jako typ Matki Boskiej
Piekarskiej - od nazwy obrazu wśród reprezentujących
ten typ najbardziej popularnego, bo będącego celem piel-
grzymek, ale nie najstarszego spośród jego znanych przy-
kładów. Poczynając od krótkiego streszczenia referatu