DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.31587#0168
*6o T R A C T A T II S I. L I B, V.
sumab ortu pulsum reprimiturAfubslantia secherisjcujas non minus est resistere
&; lente retromoveredenliasem Planette rnateriam3quam aqua in sequentiex-
penmento retroagit globultim ligneumjquippe quas aqua esl nieGium,in quo
rotamoveturjnam.ut crassitiesPlanet^ se habet ad tenuitatem aetheris,in quo
corpora Planetariaquasi natantjsic se habet ligni substantia ad aquam, utpote
clijus partern majoremjaqiiam & aerem esie inyenimusjunGe&in aquasiiper»
natat
InrotaB CD.sitglobuIusIigneuSjhucatque iHuc super rota: circumferem
tiamdecurrensjVirtuteparvularumrosarum m duobus latenbus movendum:
Similiter sit A.in rota B.CD.parvuIus globulus ligneus,ita peripheria rota: inclu-
suSjiithucatque illuc moveri facilequeat: Dicimus igitur,quod,si in medio quo-
darn aqueo rota illa moveatur ab ortuin occasum>resistentia aquae violento mo-
toris motui renitentis globuios A. & A. paulatim versus onentem impellat:
Quodsit propter materiae dispositionem, qmx quieti amicissima est, unde re-
sistendo caufeextrinsecus agenti via contrariasensim& tarde movetur. Ter-
tium est/bofi intern& natura->Q\i)\is est naturaliter movere ad corpons suiappeti-
tum/ine quo corpus neque existere neque movere posiet:SicvidemusanimaI
adcorporisiuiappetitumhuc atque illtic moverevirtutesu^esientiaecentralisj
Atque hunc motum Planetcenaturaiem vocat Tnfmegifimfermone siio fecundo\
alterumverbiilumjquostellcxrotanturabortujpropnenon motumsedreststen-
tiam vocatjnam opposttionem/reverberationem motioms continere dicitjre-
percussionemque stationis agicationem dle voiuit. Ex his igitur elici potest,
nondiedissicilecorpora Planetaria contraprimicoelimotummoverej Quate-
nusenimsijntcorporea^eatenUsadionibUscontranisresistuntjScperhancsuam
resiftentiammotumcontrariumjetsitardioremjefiicere posiunt. Prxterealux
inPlanetisinclusa7cujus estnaturaIiterpropriumsiiumlocumpetere,ciinniama-
seria retineaturjqu^propter siium appeutumillam altius ascendcre non permit-
sumab ortu pulsum reprimiturAfubslantia secherisjcujas non minus est resistere
&; lente retromoveredenliasem Planette rnateriam3quam aqua in sequentiex-
penmento retroagit globultim ligneumjquippe quas aqua esl nieGium,in quo
rotamoveturjnam.ut crassitiesPlanet^ se habet ad tenuitatem aetheris,in quo
corpora Planetariaquasi natantjsic se habet ligni substantia ad aquam, utpote
clijus partern majoremjaqiiam & aerem esie inyenimusjunGe&in aquasiiper»
natat
InrotaB CD.sitglobuIusIigneuSjhucatque iHuc super rota: circumferem
tiamdecurrensjVirtuteparvularumrosarum m duobus latenbus movendum:
Similiter sit A.in rota B.CD.parvuIus globulus ligneus,ita peripheria rota: inclu-
suSjiithucatque illuc moveri facilequeat: Dicimus igitur,quod,si in medio quo-
darn aqueo rota illa moveatur ab ortuin occasum>resistentia aquae violento mo-
toris motui renitentis globuios A. & A. paulatim versus onentem impellat:
Quodsit propter materiae dispositionem, qmx quieti amicissima est, unde re-
sistendo caufeextrinsecus agenti via contrariasensim& tarde movetur. Ter-
tium est/bofi intern& natura->Q\i)\is est naturaliter movere ad corpons suiappeti-
tum/ine quo corpus neque existere neque movere posiet:SicvidemusanimaI
adcorporisiuiappetitumhuc atque illtic moverevirtutesu^esientiaecentralisj
Atque hunc motum Planetcenaturaiem vocat Tnfmegifimfermone siio fecundo\
alterumverbiilumjquostellcxrotanturabortujpropnenon motumsedreststen-
tiam vocatjnam opposttionem/reverberationem motioms continere dicitjre-
percussionemque stationis agicationem dle voiuit. Ex his igitur elici potest,
nondiedissicilecorpora Planetaria contraprimicoelimotummoverej Quate-
nusenimsijntcorporea^eatenUsadionibUscontranisresistuntjScperhancsuam
resiftentiammotumcontrariumjetsitardioremjefiicere posiunt. Prxterealux
inPlanetisinclusa7cujus estnaturaIiterpropriumsiiumlocumpetere,ciinniama-
seria retineaturjqu^propter siium appeutumillam altius ascendcre non permit-