PAL. LAT. 1669-1670
325
Possesseurs: abbaye bénédictine de Saint-Sulpice de Bourges (France), dont l’ex-libris
du xive-xve s. est au bas du f. 2: «De sancto Sulpicio BitQuricensi) » p Ulrich Fugger
(au f. 1 cote: 387 seor.); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 1 cote du transfert:
C. 68/1053).
Bibliographie: D. A. Slater, Towards a text of the Métamorphosés of Ovid, Oxford, 1927, p.
29-31 (date le ms. du xne s.); F. W. Lenz, Die Wiedergewinnung der von Heinsius benutzten
Ovidhandschriften in den letzten fünfzig Jahren (Eranos, 51, 1953, p. 80, n° 40); F. Munari.
Catalogue of the manuscripts of Ovid’s Métamorphosés, 1957, p. 69-70, n° 365; P. Lehmann, Eine
Geschichte..., 1, p. 75, 143; 2, p. 529; A. Vernet, L’histoire de la bibliothèque des Fugger (Scrip-
torium, 15, 1961, p. 307); F. W. Lenz, Die Wiedergewinnung der von Heinsius benutzten Ovid-
handschriften. II (Eranos, 61, 1963, p. 109).
Pal. lat. 1670
Parch., xive s. (fin), 172 ff., 378 x 255 mm. Au f. 1, bordure sur trois côtés à feuilles d’acanthe.
Initiales d’or sur fond bleu ornées de feuillages vert, rouge, bleu et rose marron avec pastil-
les d’or, celle du livre III, au f, 24 v°, ornée d’une tête de dragon.
f. 1-172 v°: Ovidivs, Métamorphosés.
titre: « Metamorphoseos Ouidii Nasonis Sulmensis liber primus incipit ».
à partir du liv. III, bref sommaire pour chaque livre:
f. 24 V0: « Tercius liber incipit. Dentes draconis in hommes».
f. 35: « Quartus liber incipit. Dercetis Nini regis filia in piscem ».
f. 46 v°: « Quintus liber incipit. Phynneus et socii eius in saxum ».
f. 56: « Sextus liber incipit. Aracnes in araneam ».
f. 66 v°: « Septimus liber incipit. Dentes draconis in homines ».
f. 79: « Octau(u)>s liber incipit. Sylla filia in auem Chiri et Nisus pater eius in
auem Alicton ».
f. 91 v°: « Nonus liber incipit. Achelous in uarias figuras ».
f. 103: « Decimus liber incipit. Cerberus Olenus Lethea in lapides ».
f. 113 v°: « Vndecimus liber incipit. Serpens in lapidem ».
f. 125: « Duodecimus liber incipit. Serpens in lapidem».
f. 134: « Tertius decimus liber incipit. Aiacis cruor in florem ».
f. 147 v°: « Quartus decimus liber incipit. Silla in feram ».
f. 159 v°: «Quintus decimus liber incipit. Calculi nigri in candidum colorem ».
Origine : italienne, écriture gothique du type « bononiensis » et décoration de style bolo-
nais. Giacomo de Cassano copia tout le manuscrit pour Giovanni Travesi, de Crémone
(f 1418) (cf. supra, Pal. lat. 1459), d’après la souscription du f. 172 v°: «Ego Iacobus
de Cassano scripsi hune Ouidium domino m. Iohanni de Trauesis de Cremona triuii et
philosophie doctori. Amen », et en dessous ces mots grattés, lus aux rayons ultra-violets:
« et est ipsius ».
1 Au bas du f. 63 v°, parmi les essais de plume du xnes., début de lettre d’un archevêque de
Bourges P., peut-être Petrus de la Chastre (ca. 1141-1171) ou Petrus II (1180-1184). Cf. P. B. Gams,
Smes episooporum ecclesiae catholicae, Regensburg, 1873 (réimpr. Graz, 1957), P· 52 * * *3· L& lettre
est adressée à un certain G. de Meunio (peut-être Myennes, dans la Nièvre, arr1 Cosne-Cours-sur-
Loire) et mentionne un certain Hubaudus de Porta.
325
Possesseurs: abbaye bénédictine de Saint-Sulpice de Bourges (France), dont l’ex-libris
du xive-xve s. est au bas du f. 2: «De sancto Sulpicio BitQuricensi) » p Ulrich Fugger
(au f. 1 cote: 387 seor.); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 1 cote du transfert:
C. 68/1053).
Bibliographie: D. A. Slater, Towards a text of the Métamorphosés of Ovid, Oxford, 1927, p.
29-31 (date le ms. du xne s.); F. W. Lenz, Die Wiedergewinnung der von Heinsius benutzten
Ovidhandschriften in den letzten fünfzig Jahren (Eranos, 51, 1953, p. 80, n° 40); F. Munari.
Catalogue of the manuscripts of Ovid’s Métamorphosés, 1957, p. 69-70, n° 365; P. Lehmann, Eine
Geschichte..., 1, p. 75, 143; 2, p. 529; A. Vernet, L’histoire de la bibliothèque des Fugger (Scrip-
torium, 15, 1961, p. 307); F. W. Lenz, Die Wiedergewinnung der von Heinsius benutzten Ovid-
handschriften. II (Eranos, 61, 1963, p. 109).
Pal. lat. 1670
Parch., xive s. (fin), 172 ff., 378 x 255 mm. Au f. 1, bordure sur trois côtés à feuilles d’acanthe.
Initiales d’or sur fond bleu ornées de feuillages vert, rouge, bleu et rose marron avec pastil-
les d’or, celle du livre III, au f, 24 v°, ornée d’une tête de dragon.
f. 1-172 v°: Ovidivs, Métamorphosés.
titre: « Metamorphoseos Ouidii Nasonis Sulmensis liber primus incipit ».
à partir du liv. III, bref sommaire pour chaque livre:
f. 24 V0: « Tercius liber incipit. Dentes draconis in hommes».
f. 35: « Quartus liber incipit. Dercetis Nini regis filia in piscem ».
f. 46 v°: « Quintus liber incipit. Phynneus et socii eius in saxum ».
f. 56: « Sextus liber incipit. Aracnes in araneam ».
f. 66 v°: « Septimus liber incipit. Dentes draconis in homines ».
f. 79: « Octau(u)>s liber incipit. Sylla filia in auem Chiri et Nisus pater eius in
auem Alicton ».
f. 91 v°: « Nonus liber incipit. Achelous in uarias figuras ».
f. 103: « Decimus liber incipit. Cerberus Olenus Lethea in lapides ».
f. 113 v°: « Vndecimus liber incipit. Serpens in lapidem ».
f. 125: « Duodecimus liber incipit. Serpens in lapidem».
f. 134: « Tertius decimus liber incipit. Aiacis cruor in florem ».
f. 147 v°: « Quartus decimus liber incipit. Silla in feram ».
f. 159 v°: «Quintus decimus liber incipit. Calculi nigri in candidum colorem ».
Origine : italienne, écriture gothique du type « bononiensis » et décoration de style bolo-
nais. Giacomo de Cassano copia tout le manuscrit pour Giovanni Travesi, de Crémone
(f 1418) (cf. supra, Pal. lat. 1459), d’après la souscription du f. 172 v°: «Ego Iacobus
de Cassano scripsi hune Ouidium domino m. Iohanni de Trauesis de Cremona triuii et
philosophie doctori. Amen », et en dessous ces mots grattés, lus aux rayons ultra-violets:
« et est ipsius ».
1 Au bas du f. 63 v°, parmi les essais de plume du xnes., début de lettre d’un archevêque de
Bourges P., peut-être Petrus de la Chastre (ca. 1141-1171) ou Petrus II (1180-1184). Cf. P. B. Gams,
Smes episooporum ecclesiae catholicae, Regensburg, 1873 (réimpr. Graz, 1957), P· 52 * * *3· L& lettre
est adressée à un certain G. de Meunio (peut-être Myennes, dans la Nièvre, arr1 Cosne-Cours-sur-
Loire) et mentionne un certain Hubaudus de Porta.