DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.29072#0060
At * CAIVS PESCENNIVS NIGER.
©
Siquidem tanta Nili dulcedo, ut accolae vina non quserant. tumultuantibus iis, qui a
Saracenis vi£ti fuerant, dicentibus: Vinum non accepimus, pugnare non pojjiimus:
Erubefcite3 inquit, illi, qui vos njincunt, aquam bibunt. Scilicet aceto sive posca
juslerat omnes esse contentos, vetito in expeditione vino. porro omne argentum sub-
moverat de usu expeditionali, jubens, ut milites ligneis vaiis uterentur. dicebatenim^
pojfe sieri, ut farcina militares in poteftatem hoftium venirent, ne fe Barbara gentes ar-
geyito noftro gloriofiores facerent, cum alia minus apta hofticam viderentur adgloriam.
Pistores sequi expeditionem prohibuit, buccellato jubens milites & omnes contentos
esse. Ob unius gallinacei direptionem decem commanipulones, qui raptum ab uno
comederant, securi percuti jussit: &feciilet, nisi ab omni exercitu, prope usque ad
metum seditionis, esset rogatus, &, cum pepercisset, jussit, ut denorum gallinaceo-
rum precia provinciali redderent decem, qui ssmul furto convixerant, addito eo, ut
tota in expeditione in commanipulatione nemo focum faceret, ne unquam recens co *
£tum cibum sumerent, sed pane ac frigidis vescerentur, appositis speculatoribus, qui
id curarent. jussit, ne in zonis milites aureos vel argenteos nummos portarent, sed
publice commendarent, recepturi pofl: prrelia, quod dederant, addens, liberis eorum
& uxoribus & haeredibus certe reddendum, qui venissent, ne ad hostes aliquid prxdx,
perveniret, ss quid forte adverss fortuna fecisset. Ipse in omni expeditione militarem
cibum sumsst ante papilionem, nec ssbi unquam vel contra Solem, vel contra imbres
qusesivit tetftum. annonam suam per lervos suos & contubernales portari voluit, & in
concione juravit, (vocis erat adeo canorse, ut in campo loquens per M.P. audiretur:)
fe f quamdiu in expeditionibus fuijfet, ejfetque adhuc futurus, non aliter egijse, atfurum-
que efje, quam miLtem. multa apud M. & Commodum Impp. egregia prudenter egit.
Consiliariis salaria addidit, ne eos gravarent, quibus assidebant, dicens: Judicem nec
dare debere, nec accipere. Sic varias provincias honestissime rexit, hinc ab ipso Severo
commendatur Commodo, ut Vir Reip. necejfarius, & Elogio Viri manu strenui, vita
gravis, plusquam militis, fortis & virtute ducatus merentis, ac dignitate ornatus a
M. Antonino & a Commodo, qui eum Cos. declaravit, invidente Severo, qui tamen
jam hostis & Imp. laudavit eum a disciplina militari, Successoremque regrotans desti-
nare ssbi voluit. Apollini Delphico, ut Optimus prassatus Severo sk Albino3 a Senatu
& Pop. Rom. Princeps & Augustus feliciter acclamatus & ad tutelam Imperii vindex
contra Julianum publice exoptatus, & expetitus. Vir benigni mansuetique ingenii,
publice privatimque bonus, castissimus, Tribunus singularis, Dux prsecipuus, Lega-
tus severissimus, Cos insignis, domiforisqueconspicuus, Imperator infelix, {d)3 nam
posteaquam comperit occisum Commodum, Julianum Imp. appellatum, eundemque
jussu Severi & Senatus occisum, Albinum etiam in Gallia sumsisse nomen Imperatoris,
ab Exercitibus Syriacis, quos regebat, appellatus est Imperator > sed dum (» Antiochias
desidet, tarditatis & ignavite poenas luit. Iliyrico enim Severi exercitu contra (e edu6to,
Barsemii Adrenorum Regis Sagittariis adjutus, Partho auxilia promittente, Armenio neu-
trarum partium, conssavit qualemcunque, verum Illyrico Severi imparem, exercitum*
levibus Syris audacius, quam prudentius nomina dantibus: At Severi cum astutia tum
miles fortior & exercitatior Pescennium, frustra Imperii consortium offerentem, tribus
(f) magnis praeliis vicit, primo adCyzicumj deinde adNicteam; tertio, scum Severo
Tauri angustias vi & arte non transeundas fortuna benefica aperuerat, laxatis imbrium
torrentium dessuo impetu munitionis coagmentis ac fundamentis:) atrocissima & cruenta
pugna adlssuminCilicia, ubi Darium olim vicit Alexander: cumque in exercitu Pescen-
nii trucidataessentxx. millia, fugiensPescennius Antiochiam, in ejussuburbio agrega-
rio equite deprehensus&interfe£Iusest, annosetatis6q. imperii i. U. C.947. caput ejus
Romammissum, piloque infixum & circuirtlatum est, filiioccisi, necatauxor, patrimo-
niumpublicatum, familiaomnis exstindfa. Sic Bona fpes (g), quam rarissimusPescennii
nummus forte in hanc expeditionem percussus, praefert, eum fefellit, & ex laudando alias
Imperatore (Severi enim hostis invidas calumnias, quas Aurel. Vi£bor imprudenter sequi-
tur, nonmoramur:) vi<ftoriaalienafecitTyrannum; atSeverum,utvi<ftorem, legitimum
Principem'. Magnanimum & nobile Pescennii, cum Imperatori fadto quidam Panegyricum
recitare vellet, est responsum: Scribe laudes Mdrii^ vel Hannibalis, velalicujus Hucis optimi
vitafunSti, & dic, quid tUefecerit, ut eum nos imitemur. Nam vi-ventes laudare, irrifio eft,
maxime Imperatores, a quibusfperatur, qui timentur^ quipraftarepubLcepojjunt^ qttip ojfunt
necare, quiprofcribere: ego autem vivwplacere volo, mortuus etiam laudari* Ex Principibus
amabatAugustum,Vespasianum,Titum,Trajanum,.Pium, Marcum3 reliquos femineos
velvenenatosvoQ.xs\s. Quodsi rerumpotitusfuisset, omniacorre£turusfuerat,quxSeverus
vel non potuit emendare, vel noluit 3 & quidem sine crudelitate, imo etiam cum lenitate, sed
militari, non remissa & inepta atque ridicula. Hiec concinnavimus ex Spartiani Befcennio,
Herodian. m. 1. & feqq. Ammiano Marcell. xxvi. circa fin. adde Dionem, Aurel.
Vidtor. Suid. m hoc Imp. XXIV.
©
Siquidem tanta Nili dulcedo, ut accolae vina non quserant. tumultuantibus iis, qui a
Saracenis vi£ti fuerant, dicentibus: Vinum non accepimus, pugnare non pojjiimus:
Erubefcite3 inquit, illi, qui vos njincunt, aquam bibunt. Scilicet aceto sive posca
juslerat omnes esse contentos, vetito in expeditione vino. porro omne argentum sub-
moverat de usu expeditionali, jubens, ut milites ligneis vaiis uterentur. dicebatenim^
pojfe sieri, ut farcina militares in poteftatem hoftium venirent, ne fe Barbara gentes ar-
geyito noftro gloriofiores facerent, cum alia minus apta hofticam viderentur adgloriam.
Pistores sequi expeditionem prohibuit, buccellato jubens milites & omnes contentos
esse. Ob unius gallinacei direptionem decem commanipulones, qui raptum ab uno
comederant, securi percuti jussit: &feciilet, nisi ab omni exercitu, prope usque ad
metum seditionis, esset rogatus, &, cum pepercisset, jussit, ut denorum gallinaceo-
rum precia provinciali redderent decem, qui ssmul furto convixerant, addito eo, ut
tota in expeditione in commanipulatione nemo focum faceret, ne unquam recens co *
£tum cibum sumerent, sed pane ac frigidis vescerentur, appositis speculatoribus, qui
id curarent. jussit, ne in zonis milites aureos vel argenteos nummos portarent, sed
publice commendarent, recepturi pofl: prrelia, quod dederant, addens, liberis eorum
& uxoribus & haeredibus certe reddendum, qui venissent, ne ad hostes aliquid prxdx,
perveniret, ss quid forte adverss fortuna fecisset. Ipse in omni expeditione militarem
cibum sumsst ante papilionem, nec ssbi unquam vel contra Solem, vel contra imbres
qusesivit tetftum. annonam suam per lervos suos & contubernales portari voluit, & in
concione juravit, (vocis erat adeo canorse, ut in campo loquens per M.P. audiretur:)
fe f quamdiu in expeditionibus fuijfet, ejfetque adhuc futurus, non aliter egijse, atfurum-
que efje, quam miLtem. multa apud M. & Commodum Impp. egregia prudenter egit.
Consiliariis salaria addidit, ne eos gravarent, quibus assidebant, dicens: Judicem nec
dare debere, nec accipere. Sic varias provincias honestissime rexit, hinc ab ipso Severo
commendatur Commodo, ut Vir Reip. necejfarius, & Elogio Viri manu strenui, vita
gravis, plusquam militis, fortis & virtute ducatus merentis, ac dignitate ornatus a
M. Antonino & a Commodo, qui eum Cos. declaravit, invidente Severo, qui tamen
jam hostis & Imp. laudavit eum a disciplina militari, Successoremque regrotans desti-
nare ssbi voluit. Apollini Delphico, ut Optimus prassatus Severo sk Albino3 a Senatu
& Pop. Rom. Princeps & Augustus feliciter acclamatus & ad tutelam Imperii vindex
contra Julianum publice exoptatus, & expetitus. Vir benigni mansuetique ingenii,
publice privatimque bonus, castissimus, Tribunus singularis, Dux prsecipuus, Lega-
tus severissimus, Cos insignis, domiforisqueconspicuus, Imperator infelix, {d)3 nam
posteaquam comperit occisum Commodum, Julianum Imp. appellatum, eundemque
jussu Severi & Senatus occisum, Albinum etiam in Gallia sumsisse nomen Imperatoris,
ab Exercitibus Syriacis, quos regebat, appellatus est Imperator > sed dum (» Antiochias
desidet, tarditatis & ignavite poenas luit. Iliyrico enim Severi exercitu contra (e edu6to,
Barsemii Adrenorum Regis Sagittariis adjutus, Partho auxilia promittente, Armenio neu-
trarum partium, conssavit qualemcunque, verum Illyrico Severi imparem, exercitum*
levibus Syris audacius, quam prudentius nomina dantibus: At Severi cum astutia tum
miles fortior & exercitatior Pescennium, frustra Imperii consortium offerentem, tribus
(f) magnis praeliis vicit, primo adCyzicumj deinde adNicteam; tertio, scum Severo
Tauri angustias vi & arte non transeundas fortuna benefica aperuerat, laxatis imbrium
torrentium dessuo impetu munitionis coagmentis ac fundamentis:) atrocissima & cruenta
pugna adlssuminCilicia, ubi Darium olim vicit Alexander: cumque in exercitu Pescen-
nii trucidataessentxx. millia, fugiensPescennius Antiochiam, in ejussuburbio agrega-
rio equite deprehensus&interfe£Iusest, annosetatis6q. imperii i. U. C.947. caput ejus
Romammissum, piloque infixum & circuirtlatum est, filiioccisi, necatauxor, patrimo-
niumpublicatum, familiaomnis exstindfa. Sic Bona fpes (g), quam rarissimusPescennii
nummus forte in hanc expeditionem percussus, praefert, eum fefellit, & ex laudando alias
Imperatore (Severi enim hostis invidas calumnias, quas Aurel. Vi£bor imprudenter sequi-
tur, nonmoramur:) vi<ftoriaalienafecitTyrannum; atSeverum,utvi<ftorem, legitimum
Principem'. Magnanimum & nobile Pescennii, cum Imperatori fadto quidam Panegyricum
recitare vellet, est responsum: Scribe laudes Mdrii^ vel Hannibalis, velalicujus Hucis optimi
vitafunSti, & dic, quid tUefecerit, ut eum nos imitemur. Nam vi-ventes laudare, irrifio eft,
maxime Imperatores, a quibusfperatur, qui timentur^ quipraftarepubLcepojjunt^ qttip ojfunt
necare, quiprofcribere: ego autem vivwplacere volo, mortuus etiam laudari* Ex Principibus
amabatAugustum,Vespasianum,Titum,Trajanum,.Pium, Marcum3 reliquos femineos
velvenenatosvoQ.xs\s. Quodsi rerumpotitusfuisset, omniacorre£turusfuerat,quxSeverus
vel non potuit emendare, vel noluit 3 & quidem sine crudelitate, imo etiam cum lenitate, sed
militari, non remissa & inepta atque ridicula. Hiec concinnavimus ex Spartiani Befcennio,
Herodian. m. 1. & feqq. Ammiano Marcell. xxvi. circa fin. adde Dionem, Aurel.
Vidtor. Suid. m hoc Imp. XXIV.