Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Bearb.]; Trattner, Johann Thomas von [Bearb.]; Patruban, Martin Marcus [Bearb.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

mometri expanderetur adhuc, quum in-
dex pyrometri suo reditu filorum metalli-
corum contra&ionem designabat; vnde
thermometri bulbum in aquam calentem
immiseram ante, antequam illa filo adfun-
deretur: vtque securior essem adhuc de
aequali thermometri, et sili caloris gradu,
illud modicisiime aqua exemtum, vt vno
alteroque gradu decideret, immergebam
denuo, nec nisi, quum ad prissinum ite-
rum gradum attollebatur, me securum exi-
stimabam, eumdem filo, & thermometro
caloris gradum esse. His cautelis fila me-
tallica explorans, ac pyrometri, thermo-
metrique respondentes gradus adnotans;
calculo instituto, an vnius mutationes al-
terius mutationibus proportionales essent,
examinaueram; plura dein experimenta,
in quibus proportiones non nisi parum ad-
modum discrepabant, in vnum conieceram,
deprehenderamque, ferrum cuprum
, orichalcum -o, argentum T|y, stan-
numT77, plumbum totius longitu-
dinis expandi tum, quum mutatio caloris
$o graduum esset, terminisque thermome-
tri Reaumuriani niuis ssuentis , et aquae
bullientis responderet. Quum stannum et
plumbum examinarem, filorum in locum
laminas tenues , quae aeque commode
trochleae circumplicari poterant, subro-
gaui. Fila diuersis in locis , metallo eius-
dem. speciei, ex diuersis fodinis accepto,
fabre-