Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Oth.]; Trattner, Johann Thomas von [Oth.]; Patruban, Martin Marcus [Oth.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

de Igne.


sent, longitudinis incrementum, licet per-
exiguum iliud quidem, aliquod tamen,
animaduersum fuisse.
PROPOSITIO III.
Calor fluida expandit.
Stabilita solidorum expansione viden-
dum porro erat, an limilem quoque ssui-
da extensionis mutationem a calore subi-
rent; quae primum occurrebat, dissicul-
tas, haec erat,quod illorum expansio, nili
vasis solidis inclusa essent, mensurari non
posset,solida vero ipsa expanderentur quo-
que, vnde quibuslibet experimentis non
tam ipsae ssuidorum expansiones, sed dif-
ferentiae solum, quibus solidorum expan-
siones excedebant , haberentur. Verum
postquam vitrum go Reaumuriani ther-
mometri gradibus, non niss Tt’tt longi-
tudinis totius parte expanditur, fiebat,
vt totius cauae superficiei, cui ssuidum
immisiiim erat, expansio ad expansionem
ssuidi rationem vix sensibilem diceret;
quod ipsum directo etiam experimento con-
ssabat, dum enim bulbus thermometri su-
bito in aquam bullientem immittitur, vi-
trum proinde expanditur, dum in ssuidum
adhuc se calor non penetrat, ne vno qui-
dem gradu, quantitate ad totum volumen
insensibili, mercurius descendit: non erat
igitur, cur me sensibili saltem quantitate
B % ab er-