DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.40178#0239
ad Pbysicae Partem generalem. 227
atqui illius asseclte, contra quos pugnamus, plane
contrarium affirmant, viresque attra&rices reales,
& pbysicas, & pro statu physico corporibus tri-
buunt,aperte igitur magistro suo contradicunt: ergo.
Probatur 4. pars min. (a) Dum mechanici (Neu-
tonianos reprehendunt, quod hac sua fingendi licentia
(verba sunt Act.Lips. ad an. 17 10.J qualitates occultas,
pleraque omnia monftra, (ludio Batonis, Galilaei) For-
ricellii, Cartefii, Boilii &c. profligata, iterum in philo-
fophiam inducant: tum respondent, vim attraclricem non
ejje qualitatm occultam, & nihilominus fatentur, esse
vim corporibus pro ratione majjae, fola creatoris voluntate
insitam; quod ipsum Peripatetici de lua fympatbia,
antipathia, antiperiflasi &c. dixerint: (b) supponunt
amplissima coeli spatia, vitii quoque, ac gemmarum
interstitiola esse ab omni corpore ssuido vacua : &
tamen admittunt, substantialia lucis effluvia late
per coelos diffundi, per vitrum, & gemmas &c.
pertranssre, in iisque refringi, ac resse&i: an hsec
cum vacuo cohserent ? (cj) Cl. Muschembroeck, acer-
rimus attra&ionis Neutonianae assertor, tres phy-
sicae ratiocinationis leges ex Neutono suo affert *
quarum prima statim elt: non alias phaenomenorum
cauflas esifie recipiendas, quam illas, quas reipfa veras essse
Jcimus, & quarum ope phaenomenorum ratio reddi possit: &
nhilominus tam ipse Mufihembr. quam ejusce soda-
les prscipuam pro attrastione Neutoniana ratio-
nem physsologicam assignant hanc : Certum est, non
pojje corpora ad fe invicem accedere sine ahtivo aliquo motus
principio, eoque vel intrinfieco, vel extrinfeco: fed in multis
phaenomenis nullum deprehenditur principium extrinfecum
hujusce motus (attra&ionis,) vel certe bujusce principii
P 2 (quod
* EJsai Pbys. cap.i. §.$.
atqui illius asseclte, contra quos pugnamus, plane
contrarium affirmant, viresque attra&rices reales,
& pbysicas, & pro statu physico corporibus tri-
buunt,aperte igitur magistro suo contradicunt: ergo.
Probatur 4. pars min. (a) Dum mechanici (Neu-
tonianos reprehendunt, quod hac sua fingendi licentia
(verba sunt Act.Lips. ad an. 17 10.J qualitates occultas,
pleraque omnia monftra, (ludio Batonis, Galilaei) For-
ricellii, Cartefii, Boilii &c. profligata, iterum in philo-
fophiam inducant: tum respondent, vim attraclricem non
ejje qualitatm occultam, & nihilominus fatentur, esse
vim corporibus pro ratione majjae, fola creatoris voluntate
insitam; quod ipsum Peripatetici de lua fympatbia,
antipathia, antiperiflasi &c. dixerint: (b) supponunt
amplissima coeli spatia, vitii quoque, ac gemmarum
interstitiola esse ab omni corpore ssuido vacua : &
tamen admittunt, substantialia lucis effluvia late
per coelos diffundi, per vitrum, & gemmas &c.
pertranssre, in iisque refringi, ac resse&i: an hsec
cum vacuo cohserent ? (cj) Cl. Muschembroeck, acer-
rimus attra&ionis Neutonianae assertor, tres phy-
sicae ratiocinationis leges ex Neutono suo affert *
quarum prima statim elt: non alias phaenomenorum
cauflas esifie recipiendas, quam illas, quas reipfa veras essse
Jcimus, & quarum ope phaenomenorum ratio reddi possit: &
nhilominus tam ipse Mufihembr. quam ejusce soda-
les prscipuam pro attrastione Neutoniana ratio-
nem physsologicam assignant hanc : Certum est, non
pojje corpora ad fe invicem accedere sine ahtivo aliquo motus
principio, eoque vel intrinfieco, vel extrinfeco: fed in multis
phaenomenis nullum deprehenditur principium extrinfecum
hujusce motus (attra&ionis,) vel certe bujusce principii
P 2 (quod
* EJsai Pbys. cap.i. §.$.