DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0048
De conceptione Digeſtorum.
auſtituitiiibus prefecta, & l auſtre diiins fierit ore prfiſu oat emſini neridaoirr d fiefus
quia ex nobis omai is i mpertietur autoritus nant qui il ſbtilee fatn mendat , haudabileſt
e, quiprimus iudinſun vobu eſſe uoaue, ve quiatin veieribus aon lene poſi-
tum libris inueniatis, vel aliquod ſuperfluum, vel minus perfectum: ſuperuaaua longitudine ſemoa, &
quod imperfectum eſt, repleatis: & omne atus moderatim quan pylcherrimam ostendatis hot etiam
aibilominis obſtrundo, vt ſi aliquid in veterius legibus vel confaatutinibus, quas antiqui in ſuus li-
bris impoſuerunt non recte ſcriptam ineeiatis, & hoc reformetis, & ordini moderato tradatus:vt ho vi-
daatur eſſe verum, & optimun, & quaſi ab initis ſipiuu,quod à vobis electum, & ibi poſitum fuerit,
& nemo ex comparatione veteris voluminis, quaſt vitiſſm ſeripturam argure audeat. Cum enim lege
antiqua, qua regia nuncupabatur, omne ius, omniſque potestas populi Romani in Imperatoriaim tranſlata
ſunt potestatem: nos vern ſanctionem omnem non diuidimus in aliu, & alias conditorum partes: ſed to-
tam nostram eſſe volumus: quid poßit antiquitas nostris legibus abrogaré? Et in tantum volumus cadem
amnia cum repoſita ſunt, obtinere: vt & ſi aliter fuerint apud veteres conſeripta, in contrariumautem non
in compoſitione oſtra J inueniantur: nullum crimen ſcriptura imputetur: ſed nostræ electioni hocad. rtor pou-
ſibatur. Nulla iaque in omnibus praditi codicis membris u’nvoula t (ſinm à vetutate Grace vo¬ ’id en egs
cabulo nuncupatur) aliquem ſibi vindicet locum: ſed ſit vna concordia, vna conſequentia aduerſario ne¬ ttcrie,
mine constituto. Sed & ſimilitudinem (ecundum quod ditum eſabhuinſmodi conſummatione vol- pugnantia.
mus exulate: & ea, que ſacratißimis constitutionibus, qus in odicem nostrum redegimus, cauta ſunt,
iterum poni ex vetere iure non concedimus: cum Diualium conftitutionum ſanctie ſufficit ad corum au-
oritatem: niſi forte vel propter diuiſionem, vel propter repletionem, vel propter pleniorem indaginem
hoc contigerit: & hoc tamen perrarô, ne ex continuatione huiuſmodi lapſus oriatur aliquid in tali prate
ſpinoſum. Sed & ſi qua leges in veteribus libris poſita, iam in deſetudinem abierunt, nullo modo vobis
caſdem ponere permittimus: cum hac tantummodo obtinere volumus, qua veliudiciorum frequentißimus
ordoexertuit, vel longa conſuetudo huius almæ vrbis comprobauit: ſecundum Saluj Iuliani ſcriptura
qua iudicat debere omnes ciuitates conſuetudinem Roma ſequi, qua caput eſt orbis terrarum, non ipſam
alias ciuitates. Romam autem intelligendum eſt non ſolum veterem, ſed etiam regiam noſtram, qua Deo Roma du-
propitio cum meliribus condita eſt auguris. deô iubemus duobus iftis Codiibus omnis guberarr: vno tlex.
Constitutionum, altero iuris enucleati, & in futurun Codicem componendi : vel ſi quid aliud à nobis * lor-con-
fuerit promulgatum Instituiionum vicem obtinens, vt rudis animus ſtudioſi ſimpliabus éntrits, fai Pooti.
lis ad altioris prudentiæ redigatur ſcientiam, nostram autem conſummationem, qua Deo adnuente duo-
bis componetur, Digeftorum, vel Pandectarum nomen habere ſancimus:nulis iuris peritis in posteru TFle, robis.
audentibus commentarios illi applicare, & verboſitate fua ſupraditi Codicis compendium confundere:
quemadmodum in antiquioribus temporibus factum eſt, cum per contrarias interpretantium ſententias
totum ius pene conturbatum eſt: ſed fufficiat per indices tanummade & tituloum ſubtilitatem, qua
a nuncupantur, quadam admouitaria eius facere, nullo ex interpretatine eorun viti ariu-- quaſi tia-
d. Ne autem per ſeripturam aliqua fiat in posterum dubitatis: iubemu nou per ſgnoru d’apies, ab aes
& compendiſa anigmata, que multas perſe, & per ſum vitiufden Cadi¬ ttulus cum
as textum conſeribie etiam ſi numerus librorum ſignificabitunaut aliud quidquam. Nec etenim bacper oulee-
ſpecialia ſigna * numerorummanifetari, ſed per literatum conſequentiam explanari concedimus. at ferantur, i
igitur, Deo placido, facere tua prudentia vnd cum alis facundiſimis viris ſtudeat, & ta ſubili; quan pee, qu
lerrimo fini tradere; vt codex ciuſammatus, & in quinquaginta libros digeftus, nabis offertur intat ou
ima, & atern eiimemori. Deique omnipotentis prouidentiæ J argumentum, nostréque npe¬ votgn
ri,veftriue miyiteri gloriam. Dats atauidecim alend anuar: Lampadis, & orefte vii dſ lout ſui-
mingulorum.
lr t nigla.
lor. pru-
g dentiz.
auſtituitiiibus prefecta, & l auſtre diiins fierit ore prfiſu oat emſini neridaoirr d fiefus
quia ex nobis omai is i mpertietur autoritus nant qui il ſbtilee fatn mendat , haudabileſt
e, quiprimus iudinſun vobu eſſe uoaue, ve quiatin veieribus aon lene poſi-
tum libris inueniatis, vel aliquod ſuperfluum, vel minus perfectum: ſuperuaaua longitudine ſemoa, &
quod imperfectum eſt, repleatis: & omne atus moderatim quan pylcherrimam ostendatis hot etiam
aibilominis obſtrundo, vt ſi aliquid in veterius legibus vel confaatutinibus, quas antiqui in ſuus li-
bris impoſuerunt non recte ſcriptam ineeiatis, & hoc reformetis, & ordini moderato tradatus:vt ho vi-
daatur eſſe verum, & optimun, & quaſi ab initis ſipiuu,quod à vobis electum, & ibi poſitum fuerit,
& nemo ex comparatione veteris voluminis, quaſt vitiſſm ſeripturam argure audeat. Cum enim lege
antiqua, qua regia nuncupabatur, omne ius, omniſque potestas populi Romani in Imperatoriaim tranſlata
ſunt potestatem: nos vern ſanctionem omnem non diuidimus in aliu, & alias conditorum partes: ſed to-
tam nostram eſſe volumus: quid poßit antiquitas nostris legibus abrogaré? Et in tantum volumus cadem
amnia cum repoſita ſunt, obtinere: vt & ſi aliter fuerint apud veteres conſeripta, in contrariumautem non
in compoſitione oſtra J inueniantur: nullum crimen ſcriptura imputetur: ſed nostræ electioni hocad. rtor pou-
ſibatur. Nulla iaque in omnibus praditi codicis membris u’nvoula t (ſinm à vetutate Grace vo¬ ’id en egs
cabulo nuncupatur) aliquem ſibi vindicet locum: ſed ſit vna concordia, vna conſequentia aduerſario ne¬ ttcrie,
mine constituto. Sed & ſimilitudinem (ecundum quod ditum eſabhuinſmodi conſummatione vol- pugnantia.
mus exulate: & ea, que ſacratißimis constitutionibus, qus in odicem nostrum redegimus, cauta ſunt,
iterum poni ex vetere iure non concedimus: cum Diualium conftitutionum ſanctie ſufficit ad corum au-
oritatem: niſi forte vel propter diuiſionem, vel propter repletionem, vel propter pleniorem indaginem
hoc contigerit: & hoc tamen perrarô, ne ex continuatione huiuſmodi lapſus oriatur aliquid in tali prate
ſpinoſum. Sed & ſi qua leges in veteribus libris poſita, iam in deſetudinem abierunt, nullo modo vobis
caſdem ponere permittimus: cum hac tantummodo obtinere volumus, qua veliudiciorum frequentißimus
ordoexertuit, vel longa conſuetudo huius almæ vrbis comprobauit: ſecundum Saluj Iuliani ſcriptura
qua iudicat debere omnes ciuitates conſuetudinem Roma ſequi, qua caput eſt orbis terrarum, non ipſam
alias ciuitates. Romam autem intelligendum eſt non ſolum veterem, ſed etiam regiam noſtram, qua Deo Roma du-
propitio cum meliribus condita eſt auguris. deô iubemus duobus iftis Codiibus omnis guberarr: vno tlex.
Constitutionum, altero iuris enucleati, & in futurun Codicem componendi : vel ſi quid aliud à nobis * lor-con-
fuerit promulgatum Instituiionum vicem obtinens, vt rudis animus ſtudioſi ſimpliabus éntrits, fai Pooti.
lis ad altioris prudentiæ redigatur ſcientiam, nostram autem conſummationem, qua Deo adnuente duo-
bis componetur, Digeftorum, vel Pandectarum nomen habere ſancimus:nulis iuris peritis in posteru TFle, robis.
audentibus commentarios illi applicare, & verboſitate fua ſupraditi Codicis compendium confundere:
quemadmodum in antiquioribus temporibus factum eſt, cum per contrarias interpretantium ſententias
totum ius pene conturbatum eſt: ſed fufficiat per indices tanummade & tituloum ſubtilitatem, qua
a nuncupantur, quadam admouitaria eius facere, nullo ex interpretatine eorun viti ariu-- quaſi tia-
d. Ne autem per ſeripturam aliqua fiat in posterum dubitatis: iubemu nou per ſgnoru d’apies, ab aes
& compendiſa anigmata, que multas perſe, & per ſum vitiufden Cadi¬ ttulus cum
as textum conſeribie etiam ſi numerus librorum ſignificabitunaut aliud quidquam. Nec etenim bacper oulee-
ſpecialia ſigna * numerorummanifetari, ſed per literatum conſequentiam explanari concedimus. at ferantur, i
igitur, Deo placido, facere tua prudentia vnd cum alis facundiſimis viris ſtudeat, & ta ſubili; quan pee, qu
lerrimo fini tradere; vt codex ciuſammatus, & in quinquaginta libros digeftus, nabis offertur intat ou
ima, & atern eiimemori. Deique omnipotentis prouidentiæ J argumentum, nostréque npe¬ votgn
ri,veftriue miyiteri gloriam. Dats atauidecim alend anuar: Lampadis, & orefte vii dſ lout ſui-
mingulorum.
lr t nigla.
lor. pru-
g dentiz.