DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0801
1463 Digeſtorum Liber XIV. Tit vj. 1464
que peitune eades cſa, vel raio perendi: licet actio ſir.
1aer t atnemr eaia I ds rn l r d lrt-
di-
Lauobus. S. axpqpo. & S. qui iurauit. niſi fuert decepeus à do-
aio quſ oi i ſe s il a deéri iedoaaer ae ue.
puando a de pes eſt an.lquaſitum. & ſupri de iatit. au. . a¬
trn na ſieppae lta piepr A e¬
CVRSIVS.
IfuifJJCASVS.
Soornrant aun die
viuo paure, egi contra
eum, & in ſolidum con-
demnarus eſt emanci-
paro co, vel exbereda-
to. E coneniar, an de-
beat baberi rario ſui,
quer. Et reſponde-
ur qued ie ES1
1LL0. Contraxi cum.
lofam parer eum ex-
Eeredauit, extranenm
inſtituir, & rogauit de
hereditate reſtituenda
ilio: & reſtiuit. an i
ſolidum debeat conue-
niri, cum heres ſit re
ipſaan in quanti face-
re poreſt inſpectis ver-
bis edicti? Et reſpon.
quod in ſolidzEcontra
ſiſit iuftimtus filius, &
togatus alij reſtituere
totam hereditatem: &
reſtituat quaſi exhere-
in quantum fa-
cere poreſt conuenie-
tui. VIVIAN.
... 2Effectu quidam mo-
Ae. , cua ſucceſſeritli-
aa aeemm a cée per b duliquom, in
me moue ius defunctirrr iyſis a
ilioun, vel reg -iur lin pari & lqui
per bonmu ppr ſueecſſiioom & idem
poterit bo poſſeſ ve
Lrucedius rafitur. d mommpſ-
lis u mous
are, led ſed quor autem. T Etnot.
per uiquun e effectum e, pluiſ-
a pee po¬ quam verba attendi: ve
nus, qun ini de peeu. lpeculium.
eLàà doeut j,ſis ſi ammina,& imf.
o. ’’r. ſigniſe l nmme
fliarum Sff.
b Abinuifſet quoud
hune titulum, & quoad
omne damnum vitan-
dumert deſs-
cammiſeredi iivns.
ACCVas.
TvCeCsMã-
Laui fliofamilis
mlanti ſe parremfa
v ſtipularetmr à debi-
tore meo ſtipulatus eſt.
exegit. licét ſolidum
acere non poſſit pro-
pter mendacium ſuum,
tamen in ſolidumi-
hi mand tencbitur Hec
ſunt vera & in alis bo-
nz fidei iudiiis. V1.
VIANVS.
e (Mandante. & ic
contractus mandati in-
I oipaua eſ.
A ipulas ſt. &
illud habuit debitum.
AccVns.
e TNNn pſſit. com-
L on poſie
f BBna fidei & ſteti
iuis. Ide quod dictum
eſt in contratu man-
dati: ve aod ſed ix
prrte
dum el. que fententia habet ra-
tionem.
Becficin huiun uius edicti habet
etiam locum comra ationem idi-
catiBat.
v. PAVLE llbro trigenſime
S’fiufan. viuo patre cont
Puentus, & condemnatus ſit:
in emancipatum, vel eſthere-
datum poſtea, iudicati actio in
id, quod facere poreſt, danda
eſt
deicmmiſſarius vniuerſalis in
effectu heres eſſe videturBART.
1. JSi filio exheredaro ex ſe-
natuſe. Trebelliano hereditas
parris reſtituta ſir, non debebir,
in quantum facere poreſt; ſed in
ſolidum condemnarirquia effe
ctu quodammodo ? heres eſt.
2. J Sed ſi coactus immiſcue-
rit ſe, vt reſtituat hereditatem:
perinde obſeruandum(eſt,J ac
ſi ſe abſtinuiſſetb.
Propter mendacum perditur
istud benficium. BART.
V1 VLEIANV libro ſecinde
Diſputattonum.
Vm, qui (ſe parremfami-
lias ſimulauit, & mandan-
te s aliquo ſtipulatus eſt d:man-
dari teneri Marcellus ſcripfit,
quamuis rem praſtare non poſ-
ſit . Et ſanë verum eſt teneri
eum debere; quia dolo fecit.
Aoe & n omnone ſider?
iudiciis dicendum erit.
Poteſt agi comra heredes pro he-
reditatis portione, vel contra filium
in ſolidum: ſed in condemnatione
filius habebit huus edicti benefi-
cimBART.
VtI. SCVO A libro prime
Reponſorum.
PArer filio permiſit motuan
peéuniam accipere, & per
epiſtula creditori mandauit,
vt ei crederet, filins ex minima
parte parri heres extitit:reſpon-
di, eſſe in poreſtate creditoris
vtrûm filium, cui credidiſſer, in
ſolidum; an heredes pro qua
parte quiſque ſucceſſiſſet, mal-
let conuenire: ſed filius con-
demnatur in quantum facere
poteſts.
Ex ſola patiemia videtur quis
teſt, condemnabitur. VIVIANVS.
& ateſt. ve s nnA CCVS.
Itianus. CASVS Quidam prapoſuit ſeruum mutuis pe-
Taanis ddiie piportos aciipeedis ſermus pro empis
rehordei fideiuſit, & poſtea ſeruus fugit. vule venditor conue
niré dõminum inſtito-
ria; & conuenit, & con-
demnauir eum prafe-
ctus annz, ea ratio-
ne; quia ſimilia fecit,
ſeilicet borrea condu-
cendo alis ſoluendo, &
omnia dominus rata
habebat. appellauit ad
printipem:quia dixit ſe
prapoſuiſſe tantum ſer-
uum ad pecunias fene-
randas princeps confir-
mauit, allegando primo
pro domino; quia ſer-
uus alienum debitum
ſuſcipiendo fideiuſſiſſe
videbatur, & ira domi-
nus non debebat teneri.
ſed tamen quia ſeruu
in omunibus videbatur
inſtituiſſe ſibi, propter
hoc ſententiam pradi-
ctam confirmaui. VI-
VrANVs.
h T Negotiatoribus, id
eſt venditoribus.
i t Suſers debitum.
non ve emẽti crederer:
tune enim ſine dubio
datur inſtiroria:ve . de
inſtit. n tumSfiu
ſed ve ementibus ſub-
inftitorem prapontre. Item iudex
appellationus poteſt ſeeemtum con-
firmare ex noua cauſa. BART.
V112. PAVLVS libro prime
Decretoum.
Tliaus Primus prepoſue-
rat ſerunm mutuis pecu-
niis dandis, & pignoribus acci-
piendis. is ſeruus etiam nego-
tiaroribus R hordei ſolebat pro
emptore ſuſcipere debitumi, &
ſoluere. Cua fugiſſer ſeruus,
& is, cui delegatus fuerat dare
pretium horei, conueniret do-
minum nomine inſtitoris: ne-
gabat eo nomine ſe conueniri
poſſe:quia non in eam rem præ-
poſitus fuiſſer. Cum auté & alia
quedam geſſiſſe, & horrea con-
duxiſſe, & multis ſoluiſſe idem
ſeruus probaretur: prefectus an-
non contra dominum dede-
tat ſententiam . Dicebamus!
quaſi fideiuſſorem eum* vi-
deri, cum pro alio ſolueret de-
bitum:non pro aliis ſuſcipit de-
bitum: non ſolere autem ex ea
cauſa in dominum dari actio-
nem P. Nec videtur hoc domi-
num mandaſſe: ſed quia vide-
batur in omnibus eum ſun no-
mine ſubſtituiſſe, ſententiam?
confirmauit Imperator.
ideiubende pro eis.
AcCVRs.
R qDederat ſentiam.
non fuerunt iſta iuſt
cauſ quare debuit da-
nari: ve Sde axere. j.j5.
non autem. & S. igitur.
ſed imperator in cauſa
ueniret, & ſeruiret eis
appellationis meliore
dat rationem; quia &
dominus erat ſolitus a
hoe facere, & in ſuum
locum ſubſtitutus vide-
baturvt ſubicit: s.
de pign actl vel vniuer-
ſom. ACCVRS.
I Dicebamus. nos ex
parte domini: ſcilicer
allegando.
m Fideiuſſorem eum.
& ided nullo modo te-
netur dominus: r jde
fideiuſſor. I. ſed & ſi ſer-
us.
n Actionem ex fide-
iuſſione.
o SSStentiam. ſeili-
cet præfecti.
AD SENATVS-
conſultum Mace-
donianum.
Licet ex quolibet con-
trau facte cum eo, qui
in noſtra poteſtate eſtate aſtte-
namur quoquo modorvt
Stit. jlj hot tamen fat-
lit infiliofan i duobus
caſbuus. Vnus eſt in vo-
t ve infr. de polli. Lſ
quis ré. voto. Et alis
in mutu. Et de hoc tra-
at hie tit. vt non te-
neatur. ſicum effectu nes
DE SENATVSCON-
ſulto Macedoniano*.
TITVLVS VI.
Alias ddti partes earémue diffuſio-
rm tratatinem diffent tantiper, dum
priori parti, quam expoſuimus ſuperiore
tituls de co quod filifam contraxrunt,
vt ſui iuris effati in quanti facere poſ-
ſunt, condemnentur, adijciat exceptionẽ
eredita pecunia, qua ex cauſa nee ſip-
tAa ſui iuris effcfi ſint, vttnàs exigu-
tur. Quod Senatus introduxit odio Ma-
cadonis faneratori, eui mos arat filysfa.
cedere tacite fœnore ſub tuniea, ve di-
citur, ſiu, & fimilium quicunque ta-
lia nomina ſectarentur, in peniciem pa-
rentum ſimul ac liberorum. Senca quo-
dam locs a, quaſdam pecunias, de qui-
bus is creditori non dieltur, duber ſea
non exigi: harum numero ſunt pecunie
credita filijsfam quare elganter inquit
Vlp. in l3. edre filifamſſe pordere.
CVIACIVS.
Ex mutuo facto filiofamnõ com-
peit actio cum effectu contra ipſum,
ctiam factum ſui iuris: quia obstat
exceptio Macedoiani. hd,PAV.
de CASTR.
ipſe,nee pater vt Jecdd.j-ACeVVS.
TAtn. JCASVS. Mandaui Titio, ve filie, quem in poreſta-
te habebam, muuaret decen inirui em in modiea parte,
Iios in ais partibus. habet Titius electionem, trrn veit fli
contre in ſolidom; an heredes pro portionibus hereditaris.
ſedſ filium in ſolidum connenit, n quanum tamen facere po-
EBA. JCASV. Licer parer ex contractu filij,
quen habier in poreſtareneatur: vrormi r tit li-
fallit tamen, cum filiusfam. contra ſenatuſcon. Ma-
cedo. pecuniam mutuat: quod introduxerunr ſena-
tores
que peitune eades cſa, vel raio perendi: licet actio ſir.
1aer t atnemr eaia I ds rn l r d lrt-
di-
Lauobus. S. axpqpo. & S. qui iurauit. niſi fuert decepeus à do-
aio quſ oi i ſe s il a deéri iedoaaer ae ue.
puando a de pes eſt an.lquaſitum. & ſupri de iatit. au. . a¬
trn na ſieppae lta piepr A e¬
CVRSIVS.
IfuifJJCASVS.
Soornrant aun die
viuo paure, egi contra
eum, & in ſolidum con-
demnarus eſt emanci-
paro co, vel exbereda-
to. E coneniar, an de-
beat baberi rario ſui,
quer. Et reſponde-
ur qued ie ES1
1LL0. Contraxi cum.
lofam parer eum ex-
Eeredauit, extranenm
inſtituir, & rogauit de
hereditate reſtituenda
ilio: & reſtiuit. an i
ſolidum debeat conue-
niri, cum heres ſit re
ipſaan in quanti face-
re poreſt inſpectis ver-
bis edicti? Et reſpon.
quod in ſolidzEcontra
ſiſit iuftimtus filius, &
togatus alij reſtituere
totam hereditatem: &
reſtituat quaſi exhere-
in quantum fa-
cere poreſt conuenie-
tui. VIVIAN.
... 2Effectu quidam mo-
Ae. , cua ſucceſſeritli-
aa aeemm a cée per b duliquom, in
me moue ius defunctirrr iyſis a
ilioun, vel reg -iur lin pari & lqui
per bonmu ppr ſueecſſiioom & idem
poterit bo poſſeſ ve
Lrucedius rafitur. d mommpſ-
lis u mous
are, led ſed quor autem. T Etnot.
per uiquun e effectum e, pluiſ-
a pee po¬ quam verba attendi: ve
nus, qun ini de peeu. lpeculium.
eLàà doeut j,ſis ſi ammina,& imf.
o. ’’r. ſigniſe l nmme
fliarum Sff.
b Abinuifſet quoud
hune titulum, & quoad
omne damnum vitan-
dumert deſs-
cammiſeredi iivns.
ACCVas.
TvCeCsMã-
Laui fliofamilis
mlanti ſe parremfa
v ſtipularetmr à debi-
tore meo ſtipulatus eſt.
exegit. licét ſolidum
acere non poſſit pro-
pter mendacium ſuum,
tamen in ſolidumi-
hi mand tencbitur Hec
ſunt vera & in alis bo-
nz fidei iudiiis. V1.
VIANVS.
e (Mandante. & ic
contractus mandati in-
I oipaua eſ.
A ipulas ſt. &
illud habuit debitum.
AccVns.
e TNNn pſſit. com-
L on poſie
f BBna fidei & ſteti
iuis. Ide quod dictum
eſt in contratu man-
dati: ve aod ſed ix
prrte
dum el. que fententia habet ra-
tionem.
Becficin huiun uius edicti habet
etiam locum comra ationem idi-
catiBat.
v. PAVLE llbro trigenſime
S’fiufan. viuo patre cont
Puentus, & condemnatus ſit:
in emancipatum, vel eſthere-
datum poſtea, iudicati actio in
id, quod facere poreſt, danda
eſt
deicmmiſſarius vniuerſalis in
effectu heres eſſe videturBART.
1. JSi filio exheredaro ex ſe-
natuſe. Trebelliano hereditas
parris reſtituta ſir, non debebir,
in quantum facere poreſt; ſed in
ſolidum condemnarirquia effe
ctu quodammodo ? heres eſt.
2. J Sed ſi coactus immiſcue-
rit ſe, vt reſtituat hereditatem:
perinde obſeruandum(eſt,J ac
ſi ſe abſtinuiſſetb.
Propter mendacum perditur
istud benficium. BART.
V1 VLEIANV libro ſecinde
Diſputattonum.
Vm, qui (ſe parremfami-
lias ſimulauit, & mandan-
te s aliquo ſtipulatus eſt d:man-
dari teneri Marcellus ſcripfit,
quamuis rem praſtare non poſ-
ſit . Et ſanë verum eſt teneri
eum debere; quia dolo fecit.
Aoe & n omnone ſider?
iudiciis dicendum erit.
Poteſt agi comra heredes pro he-
reditatis portione, vel contra filium
in ſolidum: ſed in condemnatione
filius habebit huus edicti benefi-
cimBART.
VtI. SCVO A libro prime
Reponſorum.
PArer filio permiſit motuan
peéuniam accipere, & per
epiſtula creditori mandauit,
vt ei crederet, filins ex minima
parte parri heres extitit:reſpon-
di, eſſe in poreſtate creditoris
vtrûm filium, cui credidiſſer, in
ſolidum; an heredes pro qua
parte quiſque ſucceſſiſſet, mal-
let conuenire: ſed filius con-
demnatur in quantum facere
poteſts.
Ex ſola patiemia videtur quis
teſt, condemnabitur. VIVIANVS.
& ateſt. ve s nnA CCVS.
Itianus. CASVS Quidam prapoſuit ſeruum mutuis pe-
Taanis ddiie piportos aciipeedis ſermus pro empis
rehordei fideiuſit, & poſtea ſeruus fugit. vule venditor conue
niré dõminum inſtito-
ria; & conuenit, & con-
demnauir eum prafe-
ctus annz, ea ratio-
ne; quia ſimilia fecit,
ſeilicet borrea condu-
cendo alis ſoluendo, &
omnia dominus rata
habebat. appellauit ad
printipem:quia dixit ſe
prapoſuiſſe tantum ſer-
uum ad pecunias fene-
randas princeps confir-
mauit, allegando primo
pro domino; quia ſer-
uus alienum debitum
ſuſcipiendo fideiuſſiſſe
videbatur, & ira domi-
nus non debebat teneri.
ſed tamen quia ſeruu
in omunibus videbatur
inſtituiſſe ſibi, propter
hoc ſententiam pradi-
ctam confirmaui. VI-
VrANVs.
h T Negotiatoribus, id
eſt venditoribus.
i t Suſers debitum.
non ve emẽti crederer:
tune enim ſine dubio
datur inſtiroria:ve . de
inſtit. n tumSfiu
ſed ve ementibus ſub-
inftitorem prapontre. Item iudex
appellationus poteſt ſeeemtum con-
firmare ex noua cauſa. BART.
V112. PAVLVS libro prime
Decretoum.
Tliaus Primus prepoſue-
rat ſerunm mutuis pecu-
niis dandis, & pignoribus acci-
piendis. is ſeruus etiam nego-
tiaroribus R hordei ſolebat pro
emptore ſuſcipere debitumi, &
ſoluere. Cua fugiſſer ſeruus,
& is, cui delegatus fuerat dare
pretium horei, conueniret do-
minum nomine inſtitoris: ne-
gabat eo nomine ſe conueniri
poſſe:quia non in eam rem præ-
poſitus fuiſſer. Cum auté & alia
quedam geſſiſſe, & horrea con-
duxiſſe, & multis ſoluiſſe idem
ſeruus probaretur: prefectus an-
non contra dominum dede-
tat ſententiam . Dicebamus!
quaſi fideiuſſorem eum* vi-
deri, cum pro alio ſolueret de-
bitum:non pro aliis ſuſcipit de-
bitum: non ſolere autem ex ea
cauſa in dominum dari actio-
nem P. Nec videtur hoc domi-
num mandaſſe: ſed quia vide-
batur in omnibus eum ſun no-
mine ſubſtituiſſe, ſententiam?
confirmauit Imperator.
ideiubende pro eis.
AcCVRs.
R qDederat ſentiam.
non fuerunt iſta iuſt
cauſ quare debuit da-
nari: ve Sde axere. j.j5.
non autem. & S. igitur.
ſed imperator in cauſa
ueniret, & ſeruiret eis
appellationis meliore
dat rationem; quia &
dominus erat ſolitus a
hoe facere, & in ſuum
locum ſubſtitutus vide-
baturvt ſubicit: s.
de pign actl vel vniuer-
ſom. ACCVRS.
I Dicebamus. nos ex
parte domini: ſcilicer
allegando.
m Fideiuſſorem eum.
& ided nullo modo te-
netur dominus: r jde
fideiuſſor. I. ſed & ſi ſer-
us.
n Actionem ex fide-
iuſſione.
o SSStentiam. ſeili-
cet præfecti.
AD SENATVS-
conſultum Mace-
donianum.
Licet ex quolibet con-
trau facte cum eo, qui
in noſtra poteſtate eſtate aſtte-
namur quoquo modorvt
Stit. jlj hot tamen fat-
lit infiliofan i duobus
caſbuus. Vnus eſt in vo-
t ve infr. de polli. Lſ
quis ré. voto. Et alis
in mutu. Et de hoc tra-
at hie tit. vt non te-
neatur. ſicum effectu nes
DE SENATVSCON-
ſulto Macedoniano*.
TITVLVS VI.
Alias ddti partes earémue diffuſio-
rm tratatinem diffent tantiper, dum
priori parti, quam expoſuimus ſuperiore
tituls de co quod filifam contraxrunt,
vt ſui iuris effati in quanti facere poſ-
ſunt, condemnentur, adijciat exceptionẽ
eredita pecunia, qua ex cauſa nee ſip-
tAa ſui iuris effcfi ſint, vttnàs exigu-
tur. Quod Senatus introduxit odio Ma-
cadonis faneratori, eui mos arat filysfa.
cedere tacite fœnore ſub tuniea, ve di-
citur, ſiu, & fimilium quicunque ta-
lia nomina ſectarentur, in peniciem pa-
rentum ſimul ac liberorum. Senca quo-
dam locs a, quaſdam pecunias, de qui-
bus is creditori non dieltur, duber ſea
non exigi: harum numero ſunt pecunie
credita filijsfam quare elganter inquit
Vlp. in l3. edre filifamſſe pordere.
CVIACIVS.
Ex mutuo facto filiofamnõ com-
peit actio cum effectu contra ipſum,
ctiam factum ſui iuris: quia obstat
exceptio Macedoiani. hd,PAV.
de CASTR.
ipſe,nee pater vt Jecdd.j-ACeVVS.
TAtn. JCASVS. Mandaui Titio, ve filie, quem in poreſta-
te habebam, muuaret decen inirui em in modiea parte,
Iios in ais partibus. habet Titius electionem, trrn veit fli
contre in ſolidom; an heredes pro portionibus hereditaris.
ſedſ filium in ſolidum connenit, n quanum tamen facere po-
EBA. JCASV. Licer parer ex contractu filij,
quen habier in poreſtareneatur: vrormi r tit li-
fallit tamen, cum filiusfam. contra ſenatuſcon. Ma-
cedo. pecuniam mutuat: quod introduxerunr ſena-
tores